مدرسه علوم انسانی سها
📝مفهوم نظام معرفتی و مؤلفههای هفتگانه آن [تبیین ارکان و اجزاء] 📋 یادداشت 04 از بخش اول چیستی نظا
📝چیستی اهداف و غایات: ضرورت تفکیک حیث دانشی یک علم با جهت ثبوتی آن
📋 یادداشت 05 از بخش اول چیستی نظام؟
3-اهداف و غایات
«اهداف» و «غایات» دو مفهوم متمایز هستند. برای روشن شدن این تمایز، میتوان گفت که «هدف» را باید به «عالِم» نسبت داد، در حالی که «غایت» به «خودِ علم» تعلق دارد.
به عبارت دیگر، اهداف، انتظارات و مقاصدی هستند که یک عالِم در دوران خود از یک علم (مثلاً منطق) دارد. این اهداف، اگرچه توسط علما تعیین میشوند، اما در پیشبرد تاریخی علم نقش بسزایی دارند، زیرا علما در دل دانش به آنها میاندیشند، نقد و اثبات میکنند.
اما «غایت علم»، اثری است که از مجموعۀ مسائل آن علم حاصل میشود؛ اثری که ممکن است حتی عالِمِ منفرد آن را قبول نداشته باشد. علم، محصول کار یک فرد نیست. برای مثال، دانش منطق حاصل تلاش یک نفر نیست، بلکه ریشههای آن به دوران پیشاسقراطی و ارسطو بازمیگردد و سپس توسط شاگردانش مانند فرفوریوس و پس از او، به دست ابوعلی سینا، فارابی و دیگران گسترش یافته است.
آثاری که ارسطو در پی آنها بود، شاید امروز بر منطق کنونی بار نشود، زیرا دانش منطق یک منطق تاریخی است. این متفاوت از «ثبوت منطق» یا منطقی است که هر فرد بر اساس مبانی خود به آن اجتهاد کرده است. ممکن است منطقی با مبانی خاص خود را صحیح و دیگران را غلط بدانم؛ اما «ثبوت منطق» مفهومی فراتر است و ممکن است برخی مبانی فردی با آن سازگار نباشند.
دانش منطق، شامل تمام نظرات صحیح و غلطی است که در طول تاریخ شکل گرفتهاند. اینگونه نیست که صرفاً بگوییم «دانش منطق یعنی کتاب شفا». بلکه دانش منطق، همان چیزی است که در ذهن علما و در کتب وجود دارد؛ تمام آنچه که به لحاظ تاریخی تکوین یافته است. حتی ممکن است مسئلهای در کتب و از جمله «شفا» وجود داشته باشد، اما به قدری توسط علما نقض شده باشد که دیگر کسی آن را مسئلهای منطقی نداند و حتی مطالعه نشود.
مثالی از این دست در فقه – یا اصول فقه که بسیاری از دوستان با آن آشنا هستند – بحث «انسداد» است. تقریباً همۀ اساتید و طلاب، به جز عدهای خاص که هنوز قائل به انسداد هستند، این بحث را رد میکنند. یکی از اساتید با وجود تأکید بر مطالعه دقیق آن در «رسائل»، در درس خارج اصول خود، آن را رد کرده و حتی تمایلی به تدریس آن ندارد. این نشاندهنده تأثیر دانش تاریخی اصول است که در نهایت به این درک میرسد که فهم این بحث اگرچه مهم است، اما عدم فهم آن نیز خللی ایجاد نمیکند.
این تمایز در فهم مسئله حائز اهمیت است. بنابراین، علم دارای آثاری است که ما آنها را «غایات علم» مینامیم. ما معتقدیم «هدف» را باید به عالِم نسبت داد – یعنی علما در دوران خودشان چه انتظاری از علم منطق دارند و چه میخواهند – و «غایت» را باید به خودِ علم، یعنی مجموعۀ مسائل آن، نسبت دهیم. البته اهداف علما نیز از دانش منطق جدا نیست، چرا که همین اهداف هستند که منطق را به لحاظ تاریخی به پیش میبرند و علما در دل دانش منطق به آن فکر میکنند، نقد و اثبات میکنند. لذا اهداف علما مهم است.
📝 برداشتی از جلسه 1 نظام سازی
#نظام_سازی #مبانی_فلسفه #چیستی_نظام #مبانی #ملاکات #منابع #المدخل #ماینظم
ــــــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
📝 نسبت خطا و واقعیت
[مراتب ادراک نسبت واقعیت و مفهوم در فلسفه]
📋مقرر: حسام وحیدی
در مباحث فلسفی، پرداختن به ماهیت «مفهوم» از آن رو اهمیت مییابد که خطا، ذاتیِ مواجهه فلسفه با واقعیت است.یعنی خطا به هیچ وجه خود نیز خارج از مملکت واقعیت نیست. از منظر ما، هرگونه تلقی از مفهوم که منجر به جدایی مطلق آن از واقعیت شود، اساساً مشوب به خطا و ناشی از خطای ذهن است. این جدایی مطلق زمانی رخ میدهد که دو امر به گونهای مستقل از یکدیگر و از واقعیت فرادستشان انگاشته شوند که گویی هیچ سرنوشت مشترکی ندارند.
برای تبیین این دیدگاه و فهم مراتب ادراک نسبت میان مفاهیم و واقعیت، میتوان سه مرتبه را برشمرد که از سطح نازلتر (بیشترین جدایی) به سوی فهم عمیقتر (وحدت) پیش میرویم:
۱. مرتبه استقلال مطلق و غفلت کامل
در این سطح ابتدایی، اشیاء و حتی خودمان را کاملاً مستقل و جدای از یکدیگر میپنداریم. این نوع ادراک، ریشه در «غفلت کامل» دارد، جایی که اصالتی برای واقعیت قائل نیستیم و استقلالهای ذاتی متعددی را در عالم فرض میکنیم که هیچ نسبت حقیقی با یکدیگر ندارند. حتی اگر نسبتی در جایی پدید آید، آن را نیز به مثابه یک قید ماهوی مستقل در نظر میگیریم که به جای ایجاد پیوند، به جداسازی بیشتر میانجامد. برای مثال، وقتی میگوییم «دیوار سفید است»، صفت سفیدی را به گونهای مستقل از سایر ویژگیها یا موجودات لحاظ میکنیم که گویی این نسبت، تنها میان دیوار و سفیدی برقرار شده و با سایر نسبتها بیارتباط است. این رویکرد، حتی در «معقولات ثانی منطقی» و مفهوم «حمل» نیز نمود مییابد. اگرچه حمل بر نسبت دلالت دارد (مانند «زید عالم است»)، اما در این سطح، حمل به گونهای فهم میشود که محمول را صرفاً به موضوع خاصی نسبت داده و آن قضیه را از سایر قضایا و روابط جدا میسازد؛ گویی هر قضیه، سرنوشتی کاملاً مجزا از دیگر قضایا دارد و در فقدان نسبتهای دیگر، مستقل طرح میشود.
۲. مرتبه استقلال نسبی و اصالت واقعیت
در این مرحله، ادراک عمیقتری حاصل میشود؛ ما به «اصالت واقعیت» توجه کرده و میفهمیم که واقعیت، اصیل و دارای استقلال ذاتی است. در نتیجه، هیچ موجودی نسبت به واقعیت، استقلال ذاتی ندارد. با این حال، موجودات عرضی نسبت به یکدیگر از «استقلال نسبی» برخوردارند. به عبارت دیگر، کثرات عالم – که در حقیقت افعال و ظهورات متعدد حضرت حق هستند – اگرچه نسبت به یکدیگر استقلالی جزئی و نسبی دارند، اما نسبت به حق تعالی کاملاً وابسته و عین ظهور او هستند. این افعال کثیره و ظهورات بیشمار در عالم، در نسبت با یکدیگر متکثر به نظر میرسند، اما در نسبت با منشأ خود، همگی ظهور یک واقعیت واحدند. بنابراین، تنها موجودی که استقلال ذاتی دارد، همان واقعیت مطلق است و سایر موجودات، استقلال ذاتی ندارند بلکه تنها نسبت به یکدیگر دارای استقلال نسبی هستند.
۳. مرتبه وحدت مطلق کثرات
این بالاترین و دشوارترین مرتبه ادراک است که در آن، حتی استقلال نسبی میان موجودات نیز از میان برداشته میشود. در این نگاه، فعل حضرت حق، در حقیقت یک فعل واحد و یک ظهور بیش نیست. این مرتبه به این معناست که خودِ کثرات، در نهایت به «وحدت مطلقی» دست مییابند؛ نه وحدت مطلق حضرت حق که امری بدیهی و قطعی است، بلکه وحدت مطلق در بطن خودِ کثرات. این سیر از استقلال مطلق (مرتبه اول) به استقلال نسبی (مرتبه دوم) و سپس به وحدت مطلق خود کثرات (مرتبه سوم) نشاندهنده تلاشی برای فراتر رفتن از هرگونه جدایی و رسیدن به فهمی عمیق از پیوستگی وجودی است. این مرحله، نافی مراحل پیشین نیست، بلکه آنها را در خود منحل و به سطحی بالاتر ارتقا میدهد و به وحدت درونی خودِ کثرات میرسد، که ادراک آن، مستلزم تأمل عمیق فلسفی است.
📎 برداشتی از جلسه 112 درس گفتار نظام فلسفه اسلامی حجتالاسلام والمسلمین علی اسدی
____
#فلسفه #خطا #مفهوم #علامه_طباطبایی
ــــــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
هدایت شده از مدرسه علوم انسانی سها
💻 #منوی_دسترسی
📄فهرست گفتارها و درس گفتار های مدرسه سها
📌 درس گفتارها:
🔹 سطح تخصصی:
🎙 درس گفتار نظام فلسفی علامه 👇🏻
-https://eitaa.com/msoha_ir/556
🎙درس گفتار منطق ذهن شناسی 👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/348
🔸 سطح مقدمات:
🎙درس گفتار منطق شهید مطهری 👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/382
🎙 درس گفتار اصول فقه شهید مطهری👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/430
📄 فهرست معرفی درس گفتار ها👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/438
ـــــــــــ
📌 گفتار ها:
🎧مبانی فلسفی نظام سازی👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/544
🎧جریان شناسی سیاسی ایران معاصر👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/362
🎧گفتاری پیرامون دین و دنیای جدید👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/346
🎧بحثی پیرامون فلسفه شب های قدر👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/344
🎧شرح بخش هایی از خطبه متقین 👇🏻
- https://eitaa.com/msoha_ir/345
🎧 کوتاه گفتارهایی پیرامون سفر الی الله👇🏻
https://eitaa.com/msoha_ir/353
🎧 گفتاری پیرامون فلسفه نماز 👇🏻
https://eitaa.com/msoha_ir/357
🎧 گفتاری پیرامون جهاد و جنگ (محرم)👇🏻
https://eitaa.com/msoha_ir/513
🖼 گالری عکس نوشته ها 👇🏻
https://eitaa.com/msoha_ir/352
🌐 #راهنمای_ثبت_نام دوره ها👇🏻
📱 https://eitaa.com/msoha_ir/401
#فهرست
ــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
مدرسه علوم انسانی سها
💻 #منوی_دسترسی 📄فهرست گفتارها و درس گفتار های مدرسه سها 📌 درس گفتارها: 🔹 سطح تخصصی: 🎙 درس گفتار
🌿 خیرمقدم به همراهان تازهوارد مدرسه سُها
به اطلاع میرسد تمامی درسگفتارهای نظام فلسفی علامه طباطبایی همراه با فایلهای پیادهسازیشده (متن جلسات) به صورت کاملا رایگان در کنار فایلهای صوتیِ قابل دانلود در سایت قرار گرفتهاند.
همچنین، فایل پیادهسازیشدهی بخش «المدخل» از منطق ذهنشناسی نیز در کنار جلسات مربوطه در دسترس شماست.
جهت دسترسی به هر درس گفتار کافی است با وارد شدن به صفحه درس گفتار مربوطه در کمتر از 2 دقیقه ثبت نام نمایید.
ــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
هدایت شده از مدرسه علوم انسانی سها
🖼️دستگاه های سیاسی دنیا بر روی اینکه چه کسی مرجع فلسفی و فکری مردم ایران باشد برنامه ریزی دارند!
📝 #سید_علی_خامنه_ای
• بعضی هستند چند کلمه ای از علوم دین را ناقص یاد میگیرند، ناقص ملاها و ناقص فیلسوف ها، ناقص فقیه ها برای اینکه بتوانند مردم را فریب بدهند یعنی این علم را وسیله ای قرار دهند تا اظهار فضلی بکنند و مردم را به سمت خود بکشند
• بنده یک وقت به یکی از همین آقایانی که در مسائل علوم عقلی کار میکردند گفتم حواستان جمع باشد دین مردم را از بین نبرید، عجیب این است که دستگاه های سیاسی دنیا بر روی اینکه چه کسی مرجع فکری مردم در امور عقلی در کشور ما باشد و چه کسی نباشد برنامه ریزی دارند! ما اطلاع داریم.
• در بازجویی های بین المللی میپرسند چرا به فلان کس رجوع کردید!! چرا با فلان کس ارتباط فکری دارید و حدس میزنم احتمالا میپرسند چرا با فلانی ارتباط فکری ندارید!
• یک عده ای را ترویج میکنند برای اینکه فکر دین و فلسفه و شبه فلسفه را از طریق این ها بین مردم ترویج کنند.
📌 وقتی با یک نظامی سر و کارش شیاطین عالم می افتد که این نظام بر پایه یک فکر و منطق و دستگاه فکری حرکت میکند که منطق آن را نمیپسندند این چیز ها خیلی طبیعی است!
📆 ۱۳۸۴/۰۲/۱۲
جلسه شرح حدیث در درس خارج فقه
_____
#عکس_نوشته #استوری
#مدیریت_فرهنگی #مرجع_فکر #استاد_فکر #فلسفه
ـــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
هدایت شده از مدرسه علوم انسانی سها
❖ تاثیر فلسفه در افزایش قدرت تجزیه و تحلیل انسان در بیان #شهید_مطهری
ــــــــ
#عکس_نوشته
#فلسفه
ـــ
مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻
مدرسه علوم انسانی سها
📝چیستی اهداف و غایات: ضرورت تفکیک حیث دانشی یک علم با جهت ثبوتی آن 📋 یادداشت 05 از بخش اول چیستی نظ
📝چیستی روش: مبنا سازنده متد و رورش است
📋 یادداشت 06 از بخش اول چیستی نظام؟
۴- روش (Method)
چهارمین رکن در نظامسازی، «روش» (Method) است. در سادهترین تعریف، روش به رویکرد کلی در مطالعه یک علم اطلاق میشود؛ برای نمونه، اینکه آیا یک علم به شیوۀ عقلی مطالعه میشود یا تجربی؟ در علوم تجربی، بهکارگیری حس و تجربه، روشی رایج و بنیادین است.
روش از «منبع» متمایز است. عقل میتواند هم منبع معرفت باشد و هم روش دستیابی به آن. جایگاه روشی عقل، متفاوت از جایگاه آن بهمثابه منبع است. برای مثال، هنگامی که از طریق عملیات ضرب به این نتیجه میرسیم که «دو ضرب در دو مساوی با چهار است»، از عقل به عنوان «روش» بهره بردهایم. این کاربرد روششناختی عقل، با آن عقلی که صرفاً بهمثابه منبع معرفت (برای مثال، منبع فیض الهی در نظر برخی فلاسفه) یا قوهای که نتیجه را درمییابد، تفاوت دارد. بهعبارت دیگر، «روش عقلی» ناظر بر چگونگی بهکارگیری عقل در یک فرایند استدلالی است، حال آنکه «منبع» به خاستگاه و سرچشمه معرفت اشاره دارد.
روشهای عقلی نیز خود انواع گوناگونی دارند؛ مانند منطق ریاضی، منطق ارسطویی یا منطق فازی. نحوه چینش «اشکال اربعه» در قیاسهای منطق ارسطویی، نمونهای از یک روش عقلی معین است. بنابراین، صرفاً بیان اینکه «روش ما عقلی است» کفایت نمیکند، زیرا مفهوم «عقلی» در هر مکتب فکری و نزد هر اندیشمندی، معنای ویژهای مییابد. در اینجا است که «سنخ سلوک علمی» یا شیوه خاص مواجهه با یک مسئله اهمیت مییابد.
هرچند میتوان روشها را در یک تقسیمبندی کلی به «عقلی، تجربی و نقلی» دستهبندی کرد، اما باید توجه داشت که خودِ «روش عقلی» یکپارچه و واحد نیست. باید مشخص شود که کدام «سامانۀ عقلی» مدنظر است. برای مثال، اندیشمندی که به «حرکت جوهری» ملاصدرا باور دارد و ذوات ثابت را نمیپذیرد، چهبسا منطق ارسطویی را به دلیل ماهیت ذاتگرایانهاش، روش عقلی مناسبی برای فلسفهورزی خود نداند. به همین ترتیب، متفکری در سنت پدیدارشناسی هایدگر که انسان را «دازاین» (Dasein) و موجودی تاریخمند و مفسر میداند، ممکن است با مبانی منطق ارسطویی سازگار نباشد. هر دو این رویکردها نظامی عقلی را نمایندگی میکنند، اما تفاوتهای بنیادینی میان آنها وجود دارد.
این سامانههای عقلی خود «مبنا» محسوب نمیشوند؛ بلکه این مبانی هستند که به شکلگیری چنین روشهایی میانجامند. برخلاف تصور برخی، این روش نیست که مبنا را میسازد، بلکه مبناست که روش را تعیین میکند. از این رو، شناخت دقیق روش و تمایز آن از مبنا، از اهمیتی حیاتی برخوردار است.
_______________________
📝 برداشتی از جلسه 1 نظام سازی
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
🪧 لینک مجموعه یادداشت های چیستی نظام سازی👇🏼
1- ریشه دغدغه مسئله نظام سازی
2- تحلیل دیدگاه مرحوم امام درباره نسبت دین و اجرا
3- مقصود از نظام؛ منظومه نیست
4- مفهوم نظام معرفتی و مؤلفههای هفتگانه آن
5- ضرورت تفکیک حیث دانشی یک علم با جهت ثبوتی آن
__________________________
#نظام_سازی #مبانی_فلسفه #چیستی_نظام #مبانی #ملاکات #منابع #المدخل #ماینظم
ــــــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
📌مدرسه علوم انسانی اسلامی سها با همکاری انجمن فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع) برگزار میکند.
"میز نظام سازی و علوم اجتماعی"
💡 سلسله جلسات مبانی فلسفی نظام سازی
[چیستی مفهوم از منظر علامه طباطبایی]
- ارائه دهنده: استاد حجت الاسلام علی اسدی
- دبیر: آقای حسام وحیدی
• زمان: پنجشنبه ها/ ساعت ۱۰:۳۰
• مکان: دانشگاه باقرالعلوم، سالن علامه طباطبایی
|| مناسب برای دانشجویان، طلاب و علاقهمندان علوم انسانی و دغدغهمندان علوم انسانی اسلامی
ــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت
🖼 علامه طباطبایی؛ صاحب عمیق ترین تفکر شیعه
📝 #سید_علی_خامنه_ای
• تفکرات مرحوم طباطبایی و مرحوم مطهری - این متفکران شیعه - در زمینههای اجتماعی و مباحث عمومی اسلام، عمیقتر از همه است؛ مباحث تخصصی، مثل فقه و عرفان و فلسفه و اینها که جای خود دارد. نباید اینگونه باشد که ما در باب مسائل شیعه، ناگهان بحثی را ارایه کنیم که بحث سبک و کممایه و رقیقی باشد؛ بحث خیلی عمیقی نباشد
_____
#عکس_نوشته #استوری
#علامه_طباطبایی #شهید_مطهری #الگو
ـــــــــــــــــــــ
✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻
📮 کانال ایتا | وب سایت