شذرات المعارف
            
            
        
                                        #حدیث_اولی_الالباب
خطابات حضرت #امام_کاظم علیهالسلام به #هشام_بن_حکم پیرامون #اولی_الالباب
«يا هشام إنَّ ضوء الجسد في عينه فإن كان البصر مضيئاً استضاء الجسد كلّه، و إن ضوء الروح العقل، فإذا كان العبد عاقلاً كان عالماً بربّه، و إذا كان عالماً بربّه أبصر دينه، و إن كان جاهلاً بربّه لم يقم له دين، و كما لايقوم الجسد إلّا بالنفس الحيَّة فكذلك لا يقوم الدين إلّا بالنيّة الصادقة، و لا تثبت النية الصادقة إلّا بالعقل.» #بحارالأنوار ج۱ص۱۵۳.
فرمایش مرحوم #علامه_طباطبایی در تعلیقات بر بحارالأنوار پیرامون کم نظیر بودن برخی فرازهای حدیث اولی الالباب؛ #علم_به_رب و مثال محسوس به معقول در روایت به ضعف در چشم که سبب عیب در بدن میشود برای این مطلب که نورانیت در #روح به #عقل است؛ انسان #عاقل در #دین خود به وسیله عقلش نظر و تعمق میکنند برخلاف مردمان متعارف؛ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا #البقرة:۲۷۵؛ جریان شخصی که برای تصحیح وضوی خود نزد مرحوم آیتالله #مرعشی_نجفی رفت؛ معمولا مردم به ظاهر باتقوا کاری به حلال بودن #کسب خود ندارند؛ اکثر تصورات مردم به ظاهر باتقوا در مورد کسب خودشان این است که خودمان بلدیم و دیگر اینکه خیال میکنند رضایت طرفینی در معامله و هر امری که باشد نافذ است و اینکه باید من در هر معاملهای سود کنم و هیچگاه متضرر نشوم؛ اکثر سوالات مردم به ظاهر باتقوا در نجسی و پاکی و امثالهم است که این خودش نوعی تلقین به نفس است که من آدم متدینی هستم؛ لبه تیز #احکام شرعی در #معاملات و #حلال و #حرام مالی است؛ اَلْعِبادَةُ عَشْرَةُ اَجْزاءٍ تِسْعَةُ اَجْزاءٍ فى طَلَبِ الْحَلالِ #بحارالأنوار ج۱۰۰ص۹؛ جریانی از اختلاف مالی پدر و پسر به ظاهر باتقوا؛ جریان انحصار وراثت مرحوم پدر استاد؛ بلای اختلافات مردم در اموال #ارث و امور مالی؛ محدودیت دین بسیاری در صورت ظاهری آداب و نسک؛ تلقی و رسم اشتباه و غلط #حلالیت طلبی متداول پس از عدم رعایت امور دینی و ترویج این مسأله توسط برخی مبلغین؛ روایت مذکور در #جواهرالکلام پیرامون کسیکه برای مصرف بدون اجازه #خمس از امام معصوم علیهالسلام حلالیت طلبید.
«و إن ضوء الروح العقل، فإذا كان العبد عاقلاً كان عالماً بربّه» 
انسان عاقل عالم به رب خود میشود؛ فَمَا ظَنُّكُمْ بِرَبِّ الْعَالَمِينَ #الصافات:۸۷؛ #شناخت_خدا بستگی به میزان عقل در شخص دارد.
«و إذا كان عالماً بربّه أبصر دينه»
#رب ذاتی است که میپروراند فلذا به رب #پروردگار میگویند؛ نمیتوان خرما جوشانید و شیره انگور به دست آورد؛
خرما نتوان خورد از این خار که کشتیم
دیبا نتوان بافت از این پشم که رشتیم
#سعدی
فَمَا ظَنُّكُمْ بِرَبِّ الْعَالَمِينَ #الصافات:۸۷؛ در نگاهی تسامحی اگر یک دهم این وقتی که از #دانش_آموز در مدرسه و #آموزش_و_پرورش میگیرند صرف مسائل دینی کنند وقتی به دیپلم میرسد نیمچه مجتهدی میشود!؛ اگر کسی وقتی در امور دینی نگذارد در زندگی کج جلو میرود؛ از اول باید به تدریج مسائل دینی را یاد بگیرد تا #متدین بشود؛ #بصیرت_دینی وقت گذاشتن میخواهد و آدم باید برای دینش وقت بگذارد؛ در بسیاری از متدینین دین امر فوقبرنامه است در حالیکه اگر کسی #باور را دارد که دین برای #ابدیت است و #دنیا برای گذر باید تمام حواسش باشد که در مزرعه دنیا چه میکارد تا در #آخرت برداشت کند؛ الدنیا مزرعة الآخرة #عوالی_الئالی ج۱ص۲۶۷؛ تبیین معنای #پروردگار با تشریح معنای پروریدن؛ #زندگی که مزرعه آخرت است نوع پرورش آن متفاوت است؛ عدم پرورش بسیاری از مدعیان تربیت و مدعیان #استاد بودن.
«و إن كان جاهلاً بربّه لم يقم له دين»
گول زدن #جاهل خوش را!
صلی الله علیک یا مولانا یا اباعبدالله
السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین
ای تاب و توانم را برده
رحمی بر این دل افسرده
برگی از گلشن خرم عمر
باقی بود آن هم پژمرده
خوناب جگر از ساغر دل
در فصل بهار غمت خورده
بیمار توایم و نپرسیدی
کاین غمزده به شد یا مرده
دیوان #کمپانی
روضه #حضرت_علی_اکبر صلوات الله علیه
فسقط عن الفرس و جلس علی التراب و جعل یمسح التراب عن وجهه فوضع خده علی خده و صاح سبع مرات و قال ولدی علیّ علی الدنیا بعدک العفا قتل الله قوما قتلوک
بابی العطشان حتی قضی
بابی المغموم حتی مضی
روحی فداک یا اباعبدالله 
۱۴۰۱/۱۱/۲۳
#شیخ_عباس_اخوان
https://eitaa.com/akavan110
                
            
                شذرات المعارف
            
            شب نهم رجب المرجب ۱۴۴۶ ۱۴۰۳/۱۰/۲۰  آیت الله #شیخ_عباس_اخوان  https://eitaa.com/akavan110
        
                                        بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#حدیث_اولی_الالباب
خطابات حضرت #امام_کاظم علیهالسلام به #هشام_بن_حکم پیرامون #اولی_الالباب
«و عليك بالاعتصام بربك و التوكل عليه. و جاهد نفسك لتردها عن هواها، فإنه وجب عليك كجهاد عدوك.»
#تحف_العقول ص۳۹۹
بعد از تقبیح #طمع به #توکل به خدا که جنبهٔ مخالف طمع هست پرداخته شده است؛ توکل یعنی خدای را وکیل خود کردن و به خدای اتکال داشتن؛ معنای غلط توکل نزد برخی بدین معنا که بنشیند و منتظر بشود امور خود به خود درست شود؛ ذکر روایتی پیرامون توکل؛ امور مربوط به #بنده همچون رفتن به محل کار که مخالف #تنبلی است، و گستراندن بساط، و خوش خلقی با مشتری؛ کج فهمی و انحراف بزرگ در خلط بین بلاهت و جهالت و بین توکل؛ اموری که در کارها دست بنده نیست و علم به اینکه خدای متعال برای انسان بد نمیخواهد؛ خلاف وظیفه عمل کردن و توکل نامیدن آن!؛ توکل به خدا و مقام #اعتصام_بالله، به کارگیری #نعمت های الهی همچون #عقل و #تدبیر و #اراده در محل خودشان به طور شایسته است و علم اینکه خلقت او بیهوده نبوده و بداند که نسبت به صفات درون خود نهاده شده مسئول است؛ وَ قِفُوهُمْ ۖ إِنَّهُمْ مَسْئُولُونَ #الصافات:۲۴؛ #تنبل مقام #نفسانیت خود را که میل به بیهودگی و بیبرنامگی و ولگردی است را جای خدای متعال قرار داده است و اعتصام به نفس کرده است با اسم توکل به خدا!؛ توکل و اعتصام به نفس و توکل و اعتصام به خدای متعال
«و عليك بالاعتصام بربك و التوكل عليه»
و بر تو باد چنگ زدن به دامن کسیکه پرورندهٔ تو است؛ حکمت إعطای نعم الهی برای به کارگیری در جایگاه مناسب خود تا انسان #مظهر برای #صفات الهی بشود؛ اعتصام به خدای متعال و گرفتن #فیض
«و عليك بالاعتصام بربك»
(علیک=بگیر) در مقابل (ایاک=بهپا، بر حذر باش) است  و غیریت ایاک تحذیر با إیّاک ضمیر منفصل: إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ #الفاتحة:۵
«و عليك بالاعتصام بربك»
و بر تو با چنگ زدن به #رب و #پروردگار خودت
«و التوكل عليه»
و تکیه به او بزن که مقابل طمع است؛ در طمع تکیه به مردمان است که به دنبال چیدن علل و اسباب اهداف خود به دست دیگران است؛ هر کس به امید همسایه نشیند گرسنه میخوابد #ضرب_المثل؛ در توکل تکیه شخص بر خداست؛ تبیین چنگ زدن و اعتصام به پروردگار
«و جاهد نفسك لتردها عن هواها، فإنه وجب عليك كجهاد عدوك.»
تبیین تقابل طمع با مجاهده با نفس؛ علت طمع داشتن پیروی از #هوای_نفس است؛ انحراف در #تقوا نامیدن تنبلی و بی حمیتی؛ ضرورت مبارزه با نفس برای تفسیر درست واژگانی مثل توکل و تقوا و عمل طبق مقتضای آنها؛  عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَیْمَانَ الدَّیْلَمِیِّ عَنْ أَبِیهِ قَال کَانَ یَضِیعُ مِثْلُ هَذَا الْحَشِیشِ فَأَوْحَی اللَّهُ إِلَی الْمَلَکِ إِنَّمَا أُثِیبُهُ عَلَی قَدْرِ عَقْلِهِ. #الکافی ج۱ص۱۲؛ مشخص شدن طراز عقل شخص در #روابط_اجتماعی و #معاملات و کسب و کار؛ سوال #پیامبر اکرم صلیالله علیه وآله وسلم از #شغل افراد: كانَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله إذا نَظَرَ إلى الرّجُلِ فأعْجَبَهُ ، قالَ : هَل لَهُ حِرْفَةٌ؟ فإنْ قالوا : لا ، قالَ : سَقَطَ مِن عَيْني . قيلَ : وكيفَ ذلكَ يا رسولَ اللّه ِ ؟! قالَ : لأنَّ المؤمنَ إذا لَم يَكُن لَهُ حِرْفَةٌ يَعيشُ بدِينهِ #جامع_الاخبار تألیف #شعیری_سبزواری ص۳۹۰؛ مستحق #زکات و ذکر روایتی در این باب؛ اهمیت کار کردن و شغل داشتن در #فرهنگ_دینی؛ فرمایش مرحوم آیت الله شیخ #محمدرضاتنکابنی مبنی بر لزوم جبران از وجوهات شرعیه ورشکستگی شخصی که طبق #عدالت کسب کرده ولی ورشکسته شده؛ تذکر یاد #آخرت به همراه فراموش نکردن #دنیا: وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ ۖ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا #القصص:۷۷؛ فرمایش #پیامبر اکرم صلیالله علیه وآله وسلم پیرامون اینکه اگر دارایی داری و دو روز از عمرت باقی مانده، یک روزش را صرف برنامهریزی برای بعد خودت کن و یک روزش را هم توجه کن به بعد از این عالم؛ انجام وظیفه نسبت به دارایی خود؛ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیهالسلام فِی حَدِیثٍ قَالَ: إِنْ أُجِّلْتَ فِی عُمُرِکَ یَوْمَیْنِ فَاجْعَلْ أَحَدَهُمَا لِأَدَبِکَ لِتَسْتَعِینَ بِهِ عَلَی یَوْمِ مَوْتِکَ قِیلَ لَهُ وَ مَا تِلْکَ الِاسْتِعَانَهُ قَالَ تُحْسِنُ تَدْبِیرَ مَا تُخَلِّفُ وَ تُحْکِمُهُ. #وسائل_الشیعة ج۱۹ص۲۶۶؛ تلقیهای اشتباه از مفاهیم دینی
شب نهم رجب المرجب ۱۴۴۶
۱۴۰۳/۱۰/۲۰
آیت الله #شیخ_عباس_اخوان
https://eitaa.com/akavan110
                
            