شذرات المعارف
#حدیث_اولی_الالباب
خطابات حضرت #امام_کاظم علیهالسلام به #هشام_بن_حکم پیرامون #اولی_الالباب
«يا هشام المتكلّمون ثلاثة : فرابح، و سالم، و شاجب: فأمّا الرابح فالذاكر للّه و أمّا السالم فالساكت، و أما الشاجب فالّذي يخوض في الباطل» #بحارالأنوار ج۱ص۱۴۹
#سخن در محل خود سبب ترقی و #کمال است و اگر در غیر محل باشد سبب انحطاط/تکلم اعضای بدن انسان با #زبان در هر روز: «عن علي بن الحسين علیهماالسلام قال: إن لسان ابن آدم يشرف كل يوم على جوارحه فيقول: كيف أصبحتم؟ فيقولون: بخير إن تركتنا، ويقولون: الله الله فينا و يناشدونه و يقولون: إنما نثاب بك و نعاقب بك» #بحارالأنوار ج۷۱ص۲۷۸/تجربه علاوه بر علم میگوید اگر سخن در موضع خود باشد سبب خیر و اگر در غیر موضع خود باشد سبب شر میشود.
معنای لغوی و اصطلاحی #متکلم / متکلم در اصطلاح به صاحبان عقل متعهد به دین برای اثبات دین میگویند/ متکلمان مثل #شیخ_مفید و #سیدمرتضی و #شیخ_طوسی و #خواجه_نصیرطوسی و #علامه_حلی
متکلم در روایت معهود منظور سخنگو است از جهت سود و زیان و ساکت (بدون سود و زیان)
سخنگوی منتفع و سودمند کسی است که #ذکرالله و #یادخدا دارد/ذکر خدا مصادیق مختلف در سخن و قول و وراء سخن و قول دارد ( #سخن_درونی )/ #ذاکر به معنای یاد کننده است/#تذکار به معنای یادآوری؛ سوغات سابق سفر #کربلا کبریتهایی بود که روی آن مکتوب بود: تذکار کربلا/تبیین #ذکر_فعلی خدا در وقت #جماع در بیان مرحوم #شهیدثانی : «(والجماع مستقبل القبلة ومستدبرها) للنهي عنه (والكلام) من كل منهما (عند التقاء الختانين إلا بذكر الله تعالى)» #الروضة_البهیة_فی_شرح_اللمعة_الدمشیة ( #شرح_لمعه ) ج۵صص۹۴-۹۵/ «أَفَرَأَيْتُمْ مَا تُمْنُونَ(۵۸)أَأَنْتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ» #الواقعة :۵۹/ تعبیر #فکر به #ذاکره در برخی مواقع/ذکر فعلی خدا در مواطن مختلف مثل ذکر فعلی#کاسب در کاسبی: عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: اَلْكَادُّ عَلَى عِيَالِهِ كَالْمُجَاهِدِ فِي سَبِيلِ اَللَّهِ #الکافی ج۵ص۸۸/ذکر نام #اهلبیت علیهمالسلام و ذکر #احکام الهی از مصادیق ذکر خداست.
«فأمّا الرابح فالذاكر للّه و أمّا السالم فالساكت و أما الشاجب فالّذي يخوض في الباطل»
دم فرو بستن در زمان مناسب
زبان بریده به کنجی نشسته صُمٌّ بُکمٌ
به از کسی که نباشد زبانش اندر حُکم
#گلستان_سعدی
#شاجب و زیان کننده در صورت بیجا حرف زدن/ مقام مرحوم #ملااحمدنراقی و حکایتی از ایشان در #مثنوی_طاقدیس پیرامون سخن گفتن بهجا و بیجا/ وقار و مهابت با #سکوت : «المزاح يأكل الهيبة ، وقد أكثر من الهيبة الصامت.» #بحارالأنوار ج۷۸ص۱۱۳
تا مرد سخن نگفته باشد
عیب و هنرش نهفته باشد
#گلستان_سعدی
صلی الله علیک یا اباعبدالله
السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین
تشنه لبا به آب مهر تو سرشته شد گلم
چون بکنم دل از تو و چون ز تو مهر بگسلم
گرچه بلای دوست را از سر شوق حاملم
بار فراق دوستان بسکه نشسته بر دلم
میروم و نمیرود ناقه بزیر محملم
عزیز مادرم حسین
تا تو بخاطر منی دیده بخواب کی شود؟
راحت و عشق روی تو؟ آتش و آب کی شود؟
غفلت از تو در ره شام خراب کی شود؟
معرفت قدیم را هجر، حجاب کی شود؟
گرچه بشخص غائبی، در نظری مقابلم
دیوان #کمپانی
روضه اسارت #حضرت_زینب علیهاالسلام
سری به نیزه بلند است، در برادر زینب
خدا کند که نباشد، سر برادر زینب
حسین جان حسین جان
حسین جان حسین جان
داس غم تو می کند حاصل عمر را درو
درد و بلا همی رسد از چپ و راست نو به نو
رفتم و دل بماند در سلسلۀ غمت گرو
ای که مهار میکشی صبر کن و سبک برو
کز طرفی تو میکشی وز طرفی سلاسلم
دیوان #کمپانی
رشته ای بر گردنم افکنده دوست
تار و پودش از محبتهای اوست
گه به کوفه گه به شامم میبرد
میکشد هرجا که خاطرخواه اوست
حسین جان حسین جان
حسین جان حسین جان
سیدنا المظلوم یا اباعبدالله
۲۷محرم ۱۴۴۴
۱۴۰۱٫۶/۳
#شیخ_عباس_اخوان
https://eitaa.com/akavan110
شذرات المعارف
شب شانزدهم ماه مبارک رمضان ۱۴۴۵ ۱۴۰۳/۱/۷ آیت الله #شیخ_عباس_اخوان https://eitaa.com/akavan110
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#حدیث_اولی_الالباب
خطابات حضرت #امام_کاظم علیهالسلام به #هشام_بن_حکم پیرامون #اولی_الالباب
«فما ظنك بالرؤوف الرحيم الذي يتودد إلی من يؤذيه بأوليائه، فكيف يمن يؤذى فيه. و ما ظنك بالتواب الرحيم الذي يتوب على من يعاديه، فكيف بمن يترضاه و يختار عداوة الخلق فيه.»
#تحف_العقول ص۳۹۹
بحث #حسن_ظن به خدای متعال و تابع #بینش و #نگرش بودن این مسأله در مورد خدای متعال و لطف او به بنده؛ تبیین شأن #خلقت به مسبوقیت مخلوق به #اراده خدای متعال و مسبوقیت اراده به مقام #مشیت الهی که در پی این بینش لطف خدای متعال به مخلوق خود مشخص میگردد؛ توجه خدای متعال در #رحمت_رحمانیه و #رحمت_رحیمیه به بندگان؛ رحمت رحمانیه علیالدوام الهی به بندگان بنابر #فقر بندگان: أَفَعَيِينَا بِٱلْخَلْقِ ٱلْأَوَّلِۚ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِّنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ #ق:۱۵؛ فقر ذاتی امکان، و احتیاج ذاتی مخلوق است و در هر آنی بینهایت مورد عنایت الهی است؛ محروم شدن از رحمت رحیمیه به واسطهٔ سرکشی بنده
ای همه هستی ز تو پیدا شده
خاک ضعیف از تو توانا شده
#نظامی
«فما ظنك بالرؤوف الرحيم الذي يتودد إلی من يؤذيه بأوليائه، فكيف يمن يؤذى فيه»
اذیت کنندهٔ دوستان خدا، دارد خدا را اذیت میکند؛ #قیاس_اولویت: آن که ولی خدا اذیت میکند، خدا به او رحمت رحمانیه و #لطف_عام دارد، چگونه میشود به کسی که دوست خداست، خدا رحمت رحمانیه نداشته باشد؛ رحمت رحمانیه شأنی است که خدای متعال از کتم عدم موجود کرده و سپس این موجودیت را استدامه میدهد؛ سؤال #فرعون از #حضرت_موسی علیهالسلام: قَالَ فَمَن رَّبُّكُمَا يَٰمُوسَیٰ (۴۹) قَالَ رَبُّنَا ٱلَّذِیٓ أَعْطَیٰ كُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُۥ ثُمَّ هَدَیٰ #طه:۵۰؛ فراگیری #هدایت_تکوینی و #هدایت_رحیمیه الهی بر همگان؛ ٱلَّذِی خَلَقَنِی فَهُوَ يَهْدِينِ (۷۸) وَ ٱلَّذِی هُوَ يُطْعِمُنِی وَ يَسْقِينِ (۷۹) وَ إِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ (۸۰) وَ ٱلَّذِی يُمِيتُنِی ثُمَّ يُحْيِينِ #الشعراء:۸۱؛ #هدایت_رحیمیه: ٱهْدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلْمُسْتَقِيمَ #الحمد:۶؛ اذیت و آزار الهی: إِنَّ ٱلَّذِينَ يُؤْذُونَ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُ فِی ٱلدُّنْيَا وَ ٱلْأَخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُّهِينًا #الأحزاب:۵۷
«فما ظنك بالرؤوف الرحيم الذي يتودد إلی من يؤذيه بأوليائه، فكيف يمن يؤذى فيه.»
الرحیم اشاره به رحمت رحیمیه الهی است؛ استمرار #حیات: وَ ضَرَبَ لَنَا مَثَلاً وَ نَسِیَ خَلْقَهُۥۖ قَالَ مَن يُحْیِ ٱلْعِظَٰمَ وَ هِیَ رَمِيمٌ (۷۸) قُلْ يُحْيِيهَا ٱلَّذِیٓ أَنشَأَهَآ أَوَّلَ مَرَّةٍۖ وَ هُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ #یس:۷۹؛ فراموشی خلقت خود: أَفَعَيِينَا بِٱلْخَلْقِ ٱلْأَوَّلِۚ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِّنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ #ق:۱۵؛ به #کن_وجودی خلقت شده و استمرار دارد: إِنَّمَآ أَمْرُهُۥٓ إِذَآ أَرَادَ شَيْـًٔا أَن يَقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ #یس:۸۲
«فما ظنك بالرؤوف الرحيم الذي يتودد إلی من يؤذيه بأوليائه، فكيف يمن يؤذى فيه.»
رحمت رحیمیه به ولی اذیت شونده الهی به قیاس اولویت؛ مثال #فقهی قیاس اولویت: فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ #الإسراء:۲۳؛ استفاده مکرر مرحومین #شهیداول و #شهیدثانی از قیاس اولویت در #فقه
«و ما ظنك بالتواب الرحيم الذي يتوب على من يعاديه، فكيف بمن يترضاه و يختار عداوة الخلق فيه.»
تبیین معنای #توبه به اینکه معنای التزامی توبه #گناه است وگرنه معنای مطابقی توبه #توجه است؛ توبه به معنای بازگشت است: تاب، أی: رجع؛ لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَی ٱلنَّبِیِّ #التوبة:۱۱۷؛ أی: رجع الله علی النبی، یعنی خدای متعال باز به رسولش توجه کرد؛ #تواب بودن خدای متعال یعنی مدام به بندگانش توجه میکند؛ #غفلت در حال #معصیت و توبه الهی در بازگشت فوری به خدای متعال با توجه رحیمیه که در حال معصیت از بنده برداشته شده بار محقق گردد و خدای متعال به او توجه رحیمیه کند؛ وَ ٱذْكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ #الکهف:۲۴؛ لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَی ٱلنَّبِیِّ #التوبة:۱۱۷؛ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ #البقرة:۳۷؛ فرمایشی از مرحوم آیتالله #حق_شناس پیرامون توبه؛ اثر توبه حقیقی بر پوشاندن تمام معاصی؛ فرمایش مرحوم علامه #طباطبایی پیرامون فرازهای حدیث #اولی_الالباب
«و ما ظنك بالتواب الرحيم الذي يتوب على من يعاديه، فكيف بمن يترضاه و يختار عداوة الخلق فيه.»
آنکه با خدای متعال دشمنی میکند را خدا به او توجه میکند که ناظر به توجه رحمانی است، حال چطور میشود که کسیکه در راه خدای متعال مورد دشمنی و عداوت قرار گرفته، خدای متعال او را مورد عنایت خود قرار ندهد؟! که این هم قیاس اولویت است برای رفع #سوءظن به خدای متعال؛ خاطرهای از منبر در قدیم الایام و یادی از مرحوم آسید #احمد_جبرئیل و نقل قولی از ایشان از شخص حاجتمندی که ۹ سال اصرار بر گرفتن