مدرسه علوم انسانی سها
پیاده شده #درس_گفتار جامع نظام فلسفی علامه طباطبایی❝
#خلاصه جلسه 11:
بررسی بداهت مفهومی موضوع فلسفه با نگاهی به دیدگاه شهید مطهری
۱. موضوع فلسفه و بداهت مفهومی
موضوع فلسفه، وجود یا موجود است. سوال اصلی این است که آیا این مفهوم بدیهی است یا نیاز به تعریف دارد؟
- شهید مطهری معتقد است که وجود یک مفهوم بدیهی است و نیازی به تعریف ندارد.
- مرحوم علامه طباطبایی نیز برخلاف بسیاری از فیلسوفان، سیر فلسفی خود را از حق شروع میکند، نه از خلق به سوی حق. این رویکرد باعث میشود موضوع فلسفه به گونهای دیگر بررسی شود.
---
۲. تعریف موضوع فلسفه
در فلسفه، اولین بحثی که باید انجام شود، تعریف موضوع علم است. اگر موضوع علم بدیهی نباشد، نیاز به تعریف دارد.
- شهید مطهری استدلال میکند که وجود یک مفهوم بسیط است و نمیتوان آن را به صورت حدی یا رسمی تعریف کرد.
- تعریف حدی نیازمند جنس و فصل است، اما وجود بسیط است و جنس و فصل ندارد.
- تعریف رسمی نیز ممکن نیست، زیرا چیزی روشنتر از وجود وجود ندارد که بتوان از آن برای تعریف وجود استفاده کرد.
---
۳. تفاوت دیدگاهها
در این جلسه، تفاوت دیدگاههای شهید مطهری با دیگر فیلسوفان مانند آقای مصباح و آقای جوادی نیز بررسی شد:
- شهید مطهری بر بداهت وجود تأکید میکند و آن را نیازی به تعریف نمیداند.
- برخی دیگر از فیلسوفان ممکن است دیدگاههای متفاوتی داشته باشند و وجود را نیازمند تعریف بدانند.
---
۴. ملاک بداهت
شهید مطهری مفهوم مالک بداهت را مطرح میکند و معتقد است که این مالک باید در همه جا پیاده شود، نه فقط در مورد وجود.
- او مثالهایی مانند مفهوم "من" و "عدم" را مطرح میکند و نشان میدهد که این مفاهیم نیز بدیهی هستند و نیازی به تعریف ندارند.
---
۵. اشکالات و پاسخها
برخی اشکالات مطرح شده توسط فیلسوفان دیگر مانند فخر رازی و آقای مصباح نیز در این جلسه بررسی شد:
- این اشکالات ممکن است صغروی (نقضی) یا کبروی (اساسی) باشند.
- شهید مطهری تلاش میکند به این اشکالات پاسخ دهد و مالک بداهت را در همه جا پیاده کند.
---
۶. نتیجهگیری
شهید مطهری در نهایت نتیجه میگیرد که وجود یک مفهوم بدیهی است و نیازی به تعریف ندارد. او استدلال میکند که تعریف وجود به صورت حدی یا رسمی ممکن نیست و این مفهوم باید به عنوان یک مفهوم بدیهی پذیرفته شود.
#فلسفه #شهید_مطهری #علامه_طباطبایی #بداهت_وجود
#خلاصه_فلسفه #فلسفه_اسلامی #علامه_طباطبایی
❖مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻
مدرسه علوم انسانی سها
پیاده شده #درس_گفتار جامع نظام فلسفی علامه طباطبایی❝
#خلاصه جلسه دوازدهم: بداهت تصوری مفهوم وجود و بررسی استدلال شهید مطهری
در این جلسه، موضوع اصلی بحث حول بداهت تصوری مفهوم وجود و بررسی استدلال دوم شهید مطهری بر رد تعریف به رسم برای مفهوم وجود بود. همچنین، اشکالات استاد مصباح بر این استدلال مورد بررسی قرار گرفت.
نکات کلیدی جلسه:
1. بداهت تصوری مفهوم وجود: شهید مطهری در استدلال خود بیان میکند که مفهوم وجود بدیهی است و نیاز به تعریف ندارد. ایشان معتقدند که تعریف وجود به رسم، دوری است و نمیتوان وجود را با چیزی دیگر تعریف کرد، زیرا خود وجود پیشفرض هر تعریفی است.
2. تفکیک بین بداهت تصوری و تصدیقی: در این جلسه، تفاوت بین بداهت تصوری (که مربوط به تصورات ذهنی است) و بداهت تصدیقی (که مربوط به تصدیقات و قضایای ذهنی است) مورد تأکید قرار گرفت. شهید مطهری بر این نکته تأکید میکند که مفهوم وجود به صورت تصوری بدیهی است و نیاز به استدلال ندارد.
3. اشتراک معنوی وجود رابط و وجود محمولی: شهید مطهری معتقد است که بین وجود رابط و وجود محمولی اشتراک معنوی وجود دارد. این اشتراک معنوی باعث میشود که تعریف وجود به رسم، دوری باشد. زیرا برای تعریف وجود، باید قبلاً مفهوم وجود را درک کرده باشیم.
4. اشکالات آیت الله مصباح: استاد مصباح بر این استدلال شهید مطهری اشکال وارد میکند و معتقد است که اشتراک معنوی بین وجود رابط و وجود محمولی نیاز به اثبات دارد و خود این مسئله بدیهی نیست. ایشان همچنین بیان میکند که وجود رابط در خارج ممکن است وجود نداشته باشد و این مسئله نیاز به استدلال دارد.
5. بحث درباره وجود رابط و وجود محمولی: در ادامه جلسه، تفاوت بین وجود رابط (که فانی در طرفین است) و وجود محمولی (که مستقل است) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، بحث شد که آیا وجود رابط در خارج وجود دارد یا فقط در ذهن است.
6. نقد استاد مصباح بر شهید مطهری: استاد مصباح معتقد است که شهید مطهری در استدلال خود، اشتراک معنوی بین وجود رابط و وجود محمولی را بدیهی فرض کرده است، در حالی که این مسئله نیاز به اثبات دارد و خودش محل بحث است.
#فلسفه #شهید_مطهری #علامه_طباطبایی #بداهت_وجود
#خلاصه_فلسفه #فلسفه_اسلامی #علامه_طباطبایی
❖مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻