✡️ مغضوبین ارض [٧٧] 🕋 تفسیر آیهٔ ١۵٠ سورهٔ اعراف [٢] 💥 راز رفتارهای تند ظاهری موسی (ع) 1️⃣ ظاهر برخی تعبیرها و رفتارهای موسی (ع) به‌ویژه خطاب به برادرش هارون (ع) به‌نظر تند می‌آید؛ لیکن همهٔ آن‌ها برای تنبیه قوم و نشان‌دادنِ اهمیّت بی‌بدیلِ خداپرستی است. 2️⃣ برای فهم صحیح کردارها و سخنان حضرت موسی (ع) توجّه به چند مطلب ضروری است: 🔸١. موسی (ع) از انبیای اولوالعزم است و پیامبران - به‌خصوص اولوالعزم آن‌ها - دارای مقام منيع #عصمت هستند. بی‌تردید، انبیاء (ع) در گفتار و کردار، کمتر از ملائکه نیستند و وقتی فرشتگان پیش از دستور خدا کاری نمی‌کنند و زیر فرمان او هستند [انبیاء : ٢٧] مسلّم، انبیای اولوالعزم چنین‌اند. 🔸۲. موسی (ع) پیامبری است که از #اربعین (چهل شبانه‌روز خلوت و مناجات با خدا) برگشته است؛ اربعینی که اگر افراد عادی از آن برخوردار شوند، نه‌تنها حرکات و کلمات ناشایست از آن‌ها صادر نمی‌شود، بلکه چشمه‌های حکمت از قلب‌شان می‌جوشد و بر زبان‌شان روان می‌گردد [جامع الأخبار، ص٩۴]؛ چه رسد به اربعینی که با مواعدهٔ الهی نصیب کسی هم‌چون کلیم الله (ع) شده باشد: «وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِينَ لَيْلَةً». [بقره : ۵١] اربعين حضرت موسی (ع) عادی نبود که فقط چهل روز مواظب غذا، گفتار و رفتارش باشد، بلکه در این مدّت، بی‌خواب و خوراک و فرشته‌منش زندگی کرد و مانند فرشته‌ها که همواره در سجود، رکوع یا تسبیح‌اند، به عبادت و مناجات پرداخت و غذا و نوشیدنی وی در این مهمانی، مکالمه با خدا و مناجات و تسبيح بود. [بحارالأنوار، ج۶٧، ص٢۴] 3️⃣ آیا می‌توان مانند برخی مفسّران ساده‌اندیش، تنها با تکیه بر ظاهر الفاظ و افعال و بی‌ملاحظهٔ مطالب یاد شده، رفتارهای کلیم الله (ع) و گفتارِ به‌ظاهر تند خلیفة الله را، آن‌هم پس از بازگشت از اربعین تجلّی و صعق و دریافت تورات، چنین توجیه کرد که: «موسی (ع) در حال اندوه و خشم بود و چنین حرکات و کلماتی از هرکس در چنین حالی طبیعی است»؟!! [روح المعانی، ج۵، ص۶۴] 4️⃣ سكوت و نطقِ غضب‌آلود موسی (ع) هردو عاقلانه‌اند، ازاین‌رو معلم اول در علم کلام امامیه، شیخ مفید (ره) به‌جا فرموده است که غضب موسی (ع) به هارون (ع) برای این بود که به قومش بفهماند چه گناه بزرگی مرتکب شده‌اند. [مجمع البیان، ج۴، ص٧۴١] 5️⃣ توجّه تامّ به مقام والای دو پیامبر معصوم و آگاهی کامل حضرت موسی (ع) به مقام شامخ برادر خود هارون (ع) و اطلاع وی از اشتراک ایشان در امر رسالت الهی، همگی شاهد عدم استخفاف و نفی تحقیر و اهانت‌اند. 6️⃣ در ادامه توضیح داده خواهد شد که موسای کلیم (ع) در وادی مقدس طور، افزون بر درخواست‌هایی برای خویش، برای برادرش هارون (ع) نیز از خدای سبحان درخواست‌هایی کرد. تقاضاهای بلند موسی (ع) برای هارون (ع) که خواهد آمد، نشانهٔ نظر مثبت وی دربارهٔ برادر گرامی‌اش بود؛ گویا این‌دو يک روح‌اند در دو بدن. 7⃣ به‌گفتهٔ برخی بزرگان، اگر موسی (ع) سر و صورت برادرش را گرفته و به طرف خود می‌کشید، مانند این است که گاه انسان از فرط اهتمام به چیزی به سر و صورت خود می‌زند [المیزان، ج٨، ص٢۵١] و چه چیزی برای موسی (ع) و هارون (ع) و برای هر خداپرست متعهّدی بااهمیّت‌تر از توحید و به خطر افتادن خداپرستی است؟! 8⃣ پس واکنش‌های تند موسی در برابر هارون (ع)، نه اندک تجاوزی به حریم برادر و کاستن از حُرمت وی است و نه ذرّه‌ای تعرّض به مقام عصمت موسی (ع) و جایگاه رفیع این پیامبر اولوالعزم. 📚 تفسیر تسنیم، آیةالله جوادی آملی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : پنج‌شنبه 🌞 ٢ اسفند ۱۴٠٣ هجری‌شمسی ☪️ ٢١ شعبان ۱۴۴۶ هجری‌قمری ✝️ ٢٠ فِوریه ۲۰٢۵ میلادی 🕎 ٢٢ شِواط ۵۷۸۵ عبری 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ مغضوبین ارض [٧٨] 🕋 تفسیر آیهٔ ١۵٠ سورهٔ اعراف [٣] 💥 حکمتِ انداختن اَلواح 1️⃣ برخی گفته‌اند موسی (ع) اَلواح را بر زمین گذاشت، تا دستش خالی شود و بتواند سر و ریش هارون را بگیرد! [روح المعانی، ج۵، ص۶٣] برخی از اهل معرفت در مطلب دقیق‌تری گفته است که موسی (ع) اَلواح را زمین گذاشت، تا زمینهٔ روحی برای اقدامِ اَخذِ به رأس و اعتراض فراهم گردد، زیرا این اَلواح پیام‌آور هدایت و رحمت بود: «وَفِي نُسْخَتِهَا هُدًى وَرَحْمَةٌ» [اعراف : ١۵۴] و تا این اَلواح در دست وی بود، برای آن رفتارِ تند و اعتراضِ شدید به خود اجازه نمی‌داد؛ [رحمة من الرحمن، ج٢، ص١٧۵] البته این غضب، نابجا و خلاف رضای حق نبود، چون انبیاء معصوم‌اند و رحمت و غضب‌شان مظهر رحمت و غضب الهی و مورد رضای اوست. 💥 پاسخ متین به اعتراض تند 2️⃣ هارون (ع) در پاسخِ اعتراضِ عملی و زبانیِ موسی (ع) که سر و ریش او را گرفت و به‌سوی خود کشید و گفت چرا هنگامی‌که دیدی بنی‌اسرائیل گمراه شدند، از من پیروی نکردی [طه : ٩٢-٩٣] عرض کرد: پسر مادر! این گروه مرا به ناتوانی کشاندند و نزديک بود بکُشند: «قَالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكَادُوا يَقْتُلُونَنِي» [اعراف : ١۵٠] و اگر می‌خواستم با صلابت در برابر آن‌ها بایستم، ترسیدم دسته‌ای به طرفداری از من و گروهی به حمایت از سامری برخیزند و با هم درگیر شوند و میان بنی‌اسرائیل #تفرقه بیفتد و در آن صورت می‌گفتی چرا سخن مرا در حفظ #وحدت مراعات نکردی: «إِنّي خَشِيتُ أَنْ تَقُولَ فَرَّقْتَ بَيْنَ بَنِي إِسْرَائِيلَ و لَم تَرْقُبْ قَوْلي» [طه : ٩۴] پس با تندی در رفتار و گفتار، مرا شماتت و دشمن‌شاد مکن: «فَلَا تُشْمِتْ بِيَ الْأَعْدَاءَ» [اعراف : ١۵٠] و در شمار ستمگران قرار مده: «و لاتَجْعَلْني مَعَ الْقَومِ الظَّالِمِينَ». [اعراف : ١۵٠] 💥 تصریح به دشمنی بنی‌اسرائیل 3️⃣ «اَلأعداء» در «فَلَا تُشْمِتْ بِيَ الْأَعْدَاءَ»، قوم #بنی‌اسرائیل هستند که هارون (ع) را به ناتوانی كشانده و نزديک بود وی را بکُشند. ظاهراً می‌بایست فعل «فَلَا تُشْمِتْ» مانند افعال «استَضعَفوني»، «كادوا» و «یَقتُلونَني» با ضمیر آورده می‌شد و گفته می‌شد «فلا تشمتهم بی» لیکن برای تصریح به #دشمنی بنی‌اسرائیل با هارون (ع) از آنان با اسم ظاهر «اَلأعداء» یاد شد. هم‌چنین روا بود جملهٔ «وَلَا تَجْعَلْنِي مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» نيز با ضمیر ذکر و گفته شود «ولاتجعلنى معهم»، لیکن برای تصریح به #ظالم بودنِ بنی‌اسرائیل، با اسمِ ظاهرِ «اَلقَومِ الظَّالِمين» آمد. نیز در جملهٔ «وَلَا تَجْعَلْنِي مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» دو احتمال هست: ١. در سرزنشِ عملی مرا در ردیفِ بنی‌اسرائیل قرار نده. ۲. در اعتقاد، مرا از بنی‌اسرائیل نشمار. 💥 تفاوت عجله و سرعت 4️⃣ #عجله یعنی شتاب‌زدگی و انجام دادنِ کار پیش از فرا رسیدن موعد آن؛ ولی #سرعت یعنی انجام دادنِ کار در نخستین فرصت. برای عجله و سرعت، تفاوت‌هایی برشمرده‌اند که به دو نمونه اشاره می‌شود: 🔸 الف. عجله، وصفِ عامل و متحرّک: «وَكَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا» [اسراء : ١١] ولى سرعت، وصفِ حرکت است. می‌گویند فلان شخص عجول است؛ ولی نمی‌گویند این حرکت عجول است، بلکه حرکت را به سریع یا کُند وصف می‌کنند. 🔸 ب. سرعت همیشه ممدوح است، از این رو به سرعت امر شده است: «سارِعُوا إِلى مَغفِرَةٍ مِن رَبِّكُم» [آل عمران : ١٣٣] ولى عجله، ممدوح یا مذموم است. عجلهٔ مذموم در قرآن کریم نکوهیده: «سَأُرِيكُم آياتي فَلا تَسْتَعجِلونِ» [انبیاء : ٣٧]؛ «و لا تَعْجَلْ بِالْقُرآنِ» [طه : ١١۴] و در روایت از شیطان شمرده شده است [المحاسن، ج١، ص٢١۵] امّا عجله به معنای سرعت در وقت، ممدوح و نکوست نه نکوهیده؛ مانند این جملهٔ معروف که: عجّلوا بالصلاة قبل الفوت و بالتوبة قبل الموت. 🔹 عجلهٔ ممدوح که همان سرعت است، مانند عجلهٔ موسی (ع) در آمدن به کوه طور برای تحصیل رضای الهی: «ما أَعْجَلَكَ عَن قَومِكَ يا مُوسَى ... و عَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَى» [طه : ٨٣-٨۴] و عجلهٔ مذموم؛ نظیر شتاب قوم موسی (ع) در #گوساله‌پرستی پیش از بازگشت موسی و آمدن دستور الهی: «أَعَجِلْتُم أَمْرَ رَبِّكُم». [اعراف : ١۵٠] 📚 تفسیر تسنیم، آیةالله جوادی آملی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ ماشیح و دولت ماشیحانی در تلمود 1️⃣ اندیشهٔ #مسیحا در تلمود بسیار پیچیده‌ است‌. این کتاب صدها بار از #ماشیح و امید به آینده سخن گفته است. همهٔ یهودیان، جز اندکی مانند #ربی_هیلل در قرن چهارم میلادی – که منکر ماشیح بود و می‌گفت: «ملّت اسرائیل دیگر‌ هیچ‌ ماشیحی نخواهد داشت» – به ظهور ماشیح معتقدند. 2️⃣ #تلمود از محنت‌های مسیحایی خبر می‌دهد؛ یعنی سختی‌های قبل‌ از ظهور که شامل افزایش فساد و بی‌بندوباری، احترام نکردن به والدین‌ و صاحبان‌ از‌ سوی جوانان، سستی روابط خویشاوندی، کاهش نسل‌ها، بی‌اعتباری عالمان دین، تبدیل شدن محل تحصیل به اماکن فساد‌، منفور شدن هرکسی که از خطا بترسد، ‌‌نزاع‌ میان حکیمان، طرد مؤمنان، عدم مطالعهٔ شریعت و ترویج هرج‌ومرج و مانند آن می‌شود و باید توسط ماشیح و عدالتِ #دولت_ماشیحانی برطرف گردد. 3️⃣ البته عنصر تخیّل نیز گاه در داستان‌های تلمود مطرح است: «جنگ گوگ و ماگوگ» (یأجوج و مأجوج) و حمله به اورشلیم و شکست آن‌ها پس از دوازده ماه و کشته‌شدن #مسیحا_بن_یوسف (چهرهٔ مبهم اگادای تلمود) و سپس زنده‌شدن او توسط #الیاس (پیشاهنگ مسیحا)، از موارد مطرح در تلمود است. 4️⃣ تلمود دربارهٔ امت‌های پس از ماشیح نیز معتقد است که همهٔ امت‌ها #یهودی و دارای استقلال سیاسی خواهند شد. و برخی معتقدند پس از ماشیح، مصر، حبشه و #فرزندان_اسماعیل باید به دولت ماشیحانی #خراج بپردازند. 5️⃣ دربارهٔ این‌که اقوام پس از مسیحا، به #دین_یهود می‌گرایند یا نه، اختلاف است. برخی می‌گویند: بله و برخی می‌گویند: همانند زمان داوود و سلیمان، ایمان آنان پذیرفته نیست! 6️⃣ از مهم‌ترین مباحث تلمود‌، محاسبهٔ #تاریخ‌_ظهور ماشیح است. براساس تفکری عرفانی در یهودیت‌ قدیم‌، جهان شش‌هزار سال ادامه خواهد داشت و در هزارهٔ هفتم نابود می‌شود (متناسب با روزهای آفرینش). نخستین دوهزاره را دوران‌ بایر‌ و آشفتگی‌ می‌گفتند؛ چون در آن هیچ وحی‌ای نبود‌. دوهزاره دوم را دوران شریعت و تورات می‌نامیدند که دوران وحی به‌شمار می‌رفت و دوهزاره سوم را روزگار‌ #انتظار‌_ماشیح‌ و دوران ماشیحانی (یوموت هماشیح) می‌نامیدند. 7️⃣ بر این اساس، عدهٔ زیادی به‌عنوان ماشیح در یهودیت ظهور کردند که‌ نتوانستند‌ موفق شوند. آنان به #ماشیح‌های_دروغین معروف‌اند. 8️⃣ پس از‌ آن‌که‌ نشانه‌های ظهور روی داد و تاریخ‌های معین‌شده فرارسید، ولی ماشیح نیامد، ربانیون و حکمای یهودی، مردم را از چنین محاسباتی منع ‌کردند و آمدن ماشیح را‌ مشروط‌ به‌ انجام کارهای نیک کردند و حتی به لعن کسانی پرداختند که برای ظهور ماشیح تاریخ تعیین‌ کنند‌، تا‌ از ناامیدی نسبت به ماشیح جلوگیری شود. ✍️ نویسنده: حجةالاسلام دکتر محمدحسین طاهری آکِردی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ متن کامل دومین قسمت از مجموعه مقالات «ماشیح و دولت ماشیحانی موعود در یهودیت» را در آدرس زیر بخوانید: 👉 https://jscenter.ir/jewish-history/vanishing-jewish/23814 ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : جمعه 🌞 ٣ اسفند ۱۴٠٣ هجری‌شمسی ☪️ ٢٢ شعبان ۱۴۴۶ هجری‌قمری ✝️ ٢١ فِوریه ۲۰٢۵ میلادی 🕎 ٢٣ شِواط ۵۷۸۵ عبری 🌍 مناسبت‌های شمسی 1️⃣ مرگ #ادیب‌الممالک_فراهانی شاعر و نویسندهٔ فراماسون دوران قاجار (١٢٩۶ش) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 ادیب‌الممالک فراهانی؛ شاعری از دربار قاجار تا لژ بیداری 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/muslim-zionism/13466 2️⃣ در پی یک #کودتا، تهران توسط قوای قزّاق اشغال شده، سیدضیاءالدین طباطبایی به سِمت نخست‌وزیر و #رضاخان به سِمت وزیر جنگ و فرمانده کل قوا، منصوب شدند. (١٢٩٩ش) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 پنهان‌کاری انگلیسی و اسرار دو کودتا 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/9408 🌍 مناسبت‌های میلادی 1⃣ مرگ #باروخ_اسپینوزا فیلسوف مشهور هلندی و یهودی مرتد (١۶٧٧م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 باروخ اسپینوزا و اخراج از ملت اسرائیل 👉 https://jscenter.ir/other-topics/jewish-celebrities/3114 2⃣ #مانیفست_کمونیست نوشتهٔ کارل مارکس و فردریش انگلس به‌عنوان برنامه‌ای برای اتحادیهٔ کمونیست منتشر شد (١٨۴٨م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 کارل مارکس و مسألهٔ یهود 👉 https://jscenter.ir/other-topics/jewish-celebrities/3116 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ مغضوبین ارض [٧٩] 🕋 تفسیر آیهٔ ١۵٠ سورهٔ اعراف [۴] 💥 درخواست‌های حضرت موسی (ع) 1️⃣ موسای کلیم (ع) پس از این‌که در وادی مقدّس «طُوی» برای رسالت الهی برگزیده شد [طه : ١٢-١٣] و برای مبارزه با فرعون طغیان‌گر فرمان یافت [طه : ٢۴] به پیشگاه خدای منّان تقاضاهایی عرضه کرد که همهٔ آن‌ها به وی داده شدند [طه : ٣۶] : 🔸الف. درخواست‌هایی برای خویش: 2️⃣ حضرت موسی (ع) دغدغهٔ تنگی سینه و لکنت زبان داشت [شعراء : ١٣] از این‌رو از خدا دو چیز برای خود خواست: یک: شرح صدر [طه : ٢۵-٢۶] که لازمِ راه‌یافتن به شهود و ادراک معارف عمیق دینی است [انعام : ١٢۵]. دو: گره‌گشایی از زبان [طه : ٢٧-٢٨]. 👈 خدای سبحان هردو خواستهٔ کلیم خود را اجابت کرد و او را از شرح صدر و فصاحت برخوردار ساخت. 3️⃣ آری! هر پیامبری باید از نصابِ لازمِ #شرح_صدر برای دریافت معارف بلند و #فصاحت و #بلاغت برای تبیین آیات الهی برخوردار باشد و افزون بر این مقدار، ضرورت ندارد، زیرا انبیاء (ع) در فضایل با یکدیگر متفاوت‌اند [بقره : ٢۵٣]. 🔸ب. درخواست‌هایی برای برادرش: 🔹یک. مقام وزارت: 4️⃣ موسی (ع) از خدا خواست برای انجام دادنِ بهتر مأموریتِ مبارزه با فرعون، برادرش هارون (ع) را #وزیر وی گرداند [طه : ٢٩-٣٠] تا بار سنگین رسالتش را آسان و پشتش را به وی محکم کند [طه : ٣١]. 5️⃣ راز این تقاضا، تفاوت رسالت موسی (ع) با رسالت بسیاری از انبیای دیگر بود: آن حضرت برای هدایت جمعیّت اندکی در سرزمینی گمنام برانگیخته نشد، بلکه برای مبارزه و براندازیِ نظامِ طغیان‌گری فرستاده شد که سالیان دراز بر پایهٔ #شکنجه [اعراف : ١٢٩] و #کشتار [بقره : ۴٩] و با #قهر و غلبه [اعراف : ١٢٧] حکومت می‌کرد. 6️⃣ حضرت موسی (ع) به‌سوی فرعونی فرستاده شده بود [منازعات : ١٧] که قدرت مرکزی قارهٔ آفریقا را در اختیار داشت و خودخواهانه می‌گفت: «أَلَيْسَ لي مُلكُ مِصرَ و هَذِهِ الْأَنْهارُ تَجْري مِن تَحْتي» [زخرف : ۵١] و بی‌پروا و با خودکامگی کامل، داعیهٔ اُلوهيّت انحصاری: «ما عَلِمْتُ لَكُم مِن إِلهٍ غَيري» [قصص : ٣٨] و ربوبيّت برتر داشت: «فَقالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعلَى». [منازعات : ٢۴] 7️⃣ درخواست موسی (ع) برای وزارت هارون (ع)، از آن‌رو نبود که هر پیغمبری وزیر می‌خواهد، بلکه چنین پیامبری با چنان مسئولیت سنگینی به وزیر نیاز دارد، هم‌چنان‌که خدای حکیم امیر مؤمنان علی بن ابی‌طالب (ع) را برای پیامبر اکرم (ص) وزیر قرار داد. 🔹دو. درخواست مشارکت در رسالت: 8️⃣ موسی (ع) از خدا تقاضا کرد هارون (ع) را در رسالت، نبوّت و ولایتِ امرِ امّت، شریک وى گرداند [طه : ٣٢] و برادرش را که زبانی گویاتر و شیواتر از وی دارد، دستیارش قرار دهد [قصص : ٣۴]. این تقاضای موسی (ع) نیز اجابت شد [قصص : ٣۵]؛ [طه : ٣۶]. 📚 تفسیر تسنیم، آیةالله جوادی آملی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : شنبه 🌞 ۴ اسفند ۱۴٠٣ هجری‌شمسی ☪️ ٢٣ شعبان ۱۴۴۶ هجری‌قمری ✝️ ٢٢ فِوریه ۲۰٢۵ میلادی 🕎 ٢۴ شِواط ۵۷۸۵ عبری 🌍 مناسبت‌های شمسی ✍️ مرگ #اردشیر_ریپورتر از چهره‌های مرموز تاریخ معاصر (١٣١١ش) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 ریپورترها، اینتلیجنس سرویس و ایران 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/10432 🌍 مناسبت‌های میلادی ✍️ مرگ #ابوالکلام_آزاد صاحب نظریهٔ #ذوالقرنین بودنِ #کوروش (١٩۵٨م) 📚 آشنایی با نظریهٔ ابوالکلام آزاد و نقد آن 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/12317 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter