📸 #گزارش_تصویری 💡 برگزاری سلسله جلسات مبانی فلسفی نظام سازی ▫️#جلسه_دوم مورخ 04/07/24 نشست میز نظام سازی و فلسفه علوم اجتماعی ارائه دهنده: استاد علی اسدی دبیر جلسه: آقای حسام وحیدی مدرسه علوم انسانی اسلامی سها با همکاری انجمن فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم • • ــــــــــــــــــــــــ ✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻 📮 کانال ایتا | وب سایت

📝چیستی اهداف و غایات: ضرورت تفکیک حیث دانشی یک علم با جهت ثبوتی آن 📋 یادداشت 05 از بخش اول چیستی نظام؟ 3-اهداف و غایات «اهداف» و «غایات» دو مفهوم متمایز هستند. برای روشن شدن این تمایز، می‌توان گفت که «هدف» را باید به «عالِم» نسبت داد، در حالی که «غایت» به «خودِ علم» تعلق دارد. به عبارت دیگر، اهداف، انتظارات و مقاصدی هستند که یک عالِم در دوران خود از یک علم (مثلاً منطق) دارد. این اهداف، اگرچه توسط علما تعیین می‌شوند، اما در پیشبرد تاریخی علم نقش بسزایی دارند، زیرا علما در دل دانش به آن‌ها می‌اندیشند، نقد و اثبات می‌کنند. اما «غایت علم»، اثری است که از مجموعۀ مسائل آن علم حاصل می‌شود؛ اثری که ممکن است حتی عالِمِ منفرد آن را قبول نداشته باشد. علم، محصول کار یک فرد نیست. برای مثال، دانش منطق حاصل تلاش یک نفر نیست، بلکه ریشه‌های آن به دوران پیشاسقراطی و ارسطو بازمی‌گردد و سپس توسط شاگردانش مانند فرفوریوس و پس از او، به دست ابوعلی سینا، فارابی و دیگران گسترش یافته است. آثاری که ارسطو در پی آن‌ها بود، شاید امروز بر منطق کنونی بار نشود، زیرا دانش منطق یک منطق تاریخی است. این متفاوت از «ثبوت منطق» یا منطقی است که هر فرد بر اساس مبانی خود به آن اجتهاد کرده است. ممکن است منطقی با مبانی خاص خود را صحیح و دیگران را غلط بدانم؛ اما «ثبوت منطق» مفهومی فراتر است و ممکن است برخی مبانی فردی با آن سازگار نباشند. دانش منطق، شامل تمام نظرات صحیح و غلطی است که در طول تاریخ شکل گرفته‌اند. این‌گونه نیست که صرفاً بگوییم «دانش منطق یعنی کتاب شفا». بلکه دانش منطق، همان چیزی است که در ذهن علما و در کتب وجود دارد؛ تمام آنچه که به لحاظ تاریخی تکوین یافته است. حتی ممکن است مسئله‌ای در کتب و از جمله «شفا» وجود داشته باشد، اما به قدری توسط علما نقض شده باشد که دیگر کسی آن را مسئله‌ای منطقی نداند و حتی مطالعه نشود. مثالی از این دست در فقه – یا اصول فقه که بسیاری از دوستان با آن آشنا هستند – بحث «انسداد» است. تقریباً همۀ اساتید و طلاب، به جز عده‌ای خاص که هنوز قائل به انسداد هستند، این بحث را رد می‌کنند. یکی از اساتید با وجود تأکید بر مطالعه دقیق آن در «رسائل»، در درس خارج اصول خود، آن را رد کرده و حتی تمایلی به تدریس آن ندارد. این نشان‌دهنده تأثیر دانش تاریخی اصول است که در نهایت به این درک می‌رسد که فهم این بحث اگرچه مهم است، اما عدم فهم آن نیز خللی ایجاد نمی‌کند. این تمایز در فهم مسئله حائز اهمیت است. بنابراین، علم دارای آثاری است که ما آن‌ها را «غایات علم» می‌نامیم. ما معتقدیم «هدف» را باید به عالِم نسبت داد – یعنی علما در دوران خودشان چه انتظاری از علم منطق دارند و چه می‌خواهند – و «غایت» را باید به خودِ علم، یعنی مجموعۀ مسائل آن، نسبت دهیم. البته اهداف علما نیز از دانش منطق جدا نیست، چرا که همین اهداف هستند که منطق را به لحاظ تاریخی به پیش می‌برند و علما در دل دانش منطق به آن فکر می‌کنند، نقد و اثبات می‌کنند. لذا اهداف علما مهم است. 📝 برداشتی از جلسه 1 نظام سازی #نظام_سازی #مبانی_فلسفه #چیستی_نظام #مبانی #ملاکات #منابع #المدخل #ماینظم ــــــــــــــــــــــــ ✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻 📮 کانال ایتا | وب سایت