تعجب از نان به نرخروز خوردن حزب «نهضت آزادی»
🖊یادداشت روزانه مورخ خبیر انقلاب اسلامی؛ حجتالاسلام و المسلمین سیدحمید روحانی از روزهای پیروزی انقلاب اسلامی
1357.11.18
🔹اطلاعیه «نهضت آزادی» مایه شگفتی من شد. این گروه در پی سالیان دراز دنبالهروی از تز استعماری «اسلام منهای روحانیت» با 180 درجه چرخش اعلام کرد:
بسمه تعالی
🔸اکنون که رهبر بزرگ و زعیم عالیقدر، امام خمینی بنا به حق شرعی و قانونی خویش، در این موقعیت حساس و تعیینکننده و تاریخی، جناب آقای #مهندس_بازرگان را بدون در نظر گرفتن وابستگی حزبی، به ریاست #دولت_موقت انقلابی، شرعی و قانونی برگزیدهاند، ما این انتصاب انقلابی و تاریخساز را به ملت شریف و فداکار ایران تبریک میگوییم و از آنجا که به فرمان آیه شریفه « أطیعوا الله و أطیعوا الرسول و أولی الامر منکم » اطاعت از این امر را وظیفه شرعی و عقیدتی خود به شمار میآوریم و از آنجا که بر طبق اصول والای اسلامی و بهخصوص مذهب شیعه که مرجعیت عالی آن به عنوان نیابت از امام، حق عزل و نصب دارد، وظیفه خود میدانیم که به برادر ارجمند آقای مهندس بازرگان اطمینان دهیم که هرچه بیشتر در جهت رسالت مکتبی و تشکیلاتی که نهضت آزادی ایران بر دوش دارد، بر تلاشهای خود بیفزاییم تا ایشان با فراغ خاطر و بدون نگرانی به مأموریت خطیری که بر عهده دارند بپردازند و توفیق او را در این امر مهم از پروردگار بزرگ خواستاریم.
نهضت آزادی
🔹یکی از دوستان از قم زنگ زد که ساعت 10/45 صبح امروز (1357.11.18) هزاران تن از طلاب در حالی که دو پیراهن آغشته به خون دو شهید را بر سر دست داشتند به تظاهرات خیابانی دست زدند. مردم نیز سیلآسا به آنان پیوستند. کماندوهای شاه با حمله به تظاهرکنندگان با آنان درگیر شدند از تعداد تلفات هنوز خبری نرسیده است.
#دهه_فجر
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
ماجرای اختلاف نظر آیتالله مصباح با شهید بهشتی پیرامون دکتر شریعتی چه بود؟/2
بریدهای از کتاب «عمار انقلاب»
🔹مرحوم آیتالله مصباح میگوید:
«من به فکر افتادم که اگر بشود یک واحد دیگری در کنار مدرسه [حقانی] تأسیس و از تجربیاتی که در آنجا به دست آمده برای گسترش این برنامهها استفاده بشود؛ ولی من خودم هیچ امکاناتی و موقعیت اجتماعی نداشتم، نه محیطی داشتم و نه کس دیگری که حرف من را بخواند. فقط همین، ایدهای در ذهن بود. تا اینکه مسئولین مؤسسه در راه حق و بیش از همه مدرسه آقای #خرازی دعوت کردند که در مؤسسه در راه حق بیایید تا یک نوع کارهای پژوهشی را شروع کنیم» یا در جایی دیگر میگوید: «این موجب شد که تدریجاً همکاری من با دوستان در مدرسه حقانی کمی ضعیف بشود من به دو دلیل به فکر ایجاد یک واحد آموزشی دیگر افتادم: یکی اینکه اصلاً از اول هم هدف بر این بود که ابتدا یک واحد فرهنگی به وجود بیاوریم و با تجربههایی که میاندوزیم تدریجاً آن را توسعه بدهیم تا به یک مدرسه منحصر نباشد. بعد توسعه بدهیم تا تدریجاً در حوزه این روش و این برنامه بیشتر گسترش پیدا کند. این از اول هم منظور بود...».
🔸با همین تصور، ایشان دعوت آیت الله خرازی در مؤسسه در راه حق را پذیرفت و آن را در راستای آرزوی دیرینه خود دید و شروع به برنامهریزی آموزشی در آن نهاد علمی نمود. این در حالی بود که آیت الله مصباح هنوز با شهید بهشتی اختلاف جدی پیدا نکرده بود؛ همگان تصریح دارند که اوج اختلاف شهید بهشتی و آقای مصباح در سال 1356 و بعد از فوت دکتر شریعتی اتفاق افتاد.
🔹شواهد و اسناد هم نشان میدهد که عملاً آقای مصباح در سال 1356 به شکل رسمی مدرسه حقانی را ترک کرده است.
🔸کما اینکه در ویژه نامه «حکیم جریان ساز ...» که در اسفند 1399 توسط مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی رحمهالله منتشر شده است نیز به این جمعبندی رسیدهاند که آیت الله مصباح از سال 1345 تا 1356 در مدرسه حقانی فعالیت داشتهاند.
🔹موضوع دیگر درباره اختلاف بین شهید بهشتی و آیت الله مصباح آن است که برخی این اختلاف را شاهدی بر تایید افکار دکتر شریعتی توسط شهید بهشتی میآورند. درحالی که باید توجه داشت که #شهید_بهشتی و همچنین #آیت الله_خامنهای و برخی دیگر، نه تنها افکار دکتر شریعتی را تایید نمیکردند بلکه آن را آمیخته به اشتباه میدانستند. #مهندس_بازرگان نیز در سال 1356 به همراه #شهید_مطهری بیانیهای را در نقد افکار شریعتی صادر کردند، البته مدتی بعد، به علت جوّ حاکم بر فضای جامعه، مهندس بازرگان بیانیهای مجدد صادر کرد، و در بیانیه تازه صادر شدهاش نیز، افکار شریعتی را تایید مطلق نکرد.
🔸شهید قدوسی نیز که با خواست شهید بهشتی، عذر آقای مصباح را از مدرسه حقانی خواسته بود، افکار شریعتی را انحرافی میدانست. بنابراین افرادی همچون شهید بهشتی یا آیت الله خامنهای در این زمینه با آقای مصباح هم رأی بودند که برداشتهای شریعتی از دین اشتباه است، آنچه که شهید بهشتی با آن مخالف بود نحوه بیان آقای مصباح در مجامع بود. شهید بهشتی معتقد بود اینگونه نباید دکتر شریعتی را مورد انتقاد قرار داد چرا که موجب دو دستگی و شکاف در جامعه میشود. البته، آیت الله مصباح -همانطوری که در مصاحبههایشان گفته است - بنا نداشته اند با انتقاد از افکار دکتر شریعتی موجب تنش در جامعه شود. به همین جهت در جلسات خود نامی از دکتر شریعتی نمیبرد. ایشان چه در جلسات سخنرانی در حوزه و چه در نقدهایی که بر آثار شریعتی نوشت، از او اسم نمی برد، چراکه معتقد بود اسم بردن از شخص موجب تنش میشود.
🔹بنابراین میتوان گفت که آقای مصباح، در نیت، قصد عامدانه بر ایجاد شکاف در جامعه آن روز را نداشت و از این جهت با آیت الله شهید بهشتی اختلافی نداشت. اگر چه برخی معتقدند که در عمل، کارهای ایشان به این امر منجر می شد.
🔸در هر صورت، دو نکته مهم در این بُرهه از زندگی آیت الله مصباح باید مورد توجه قرار گیرد:
اول این که پایهگذاری بخش آموزش مؤسسه در راه حق نه به خاطر مخالفتهای شهید بهشتی با آیت الله مصباح و محدود شدنِ فعالیتِ ایشان در آن مدرسه بود، بلکه به اندیشه فعالیت تخصصی فرامدرسهای آیت الله مصباح بر میگردد.
🔹دوم اینکه اختلاف شهید بهشتی با آیت الله مصباح، در پذیرش یا عدم پذیرش افکار شریعتی نبود بلکه بر سر نحوه بیان و موقعیت سنجی مکانی و زمانی آن بود.
🔸این دو نکته، از آن جهت مورد توجه است که در بسیاری از منابع، از اختلافات آیت الله مصباح و شهید بهشتی تبیین درستی ارائه نشده و یا به شکل غیر صحیح از آن نتیجه گیری شده است.(عمار انقلاب، صص435-430)
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
اولین دولت بی حال
🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی
بهمناسبت سالروز مرگ ابراهیم یزدی
⏬بخش اول
🔹جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروهها بودند به شاه #وفادار بودند.
🔸اگر شما کتابهایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید میبینید كه در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند.
🔹 نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرفشان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت.
🔸آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال1357 که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنینانداز شده بود #مهندس_بازرگان به نوفللوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند.
🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند.
🔸دومين موضوعی كه بین امام و آنها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزاتشان به هیچ قدرت خارجیای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچوقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینیمان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروهها كاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمیتوانند به مبارزه ادامه بدهند.
🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در #نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمانهای آزادیبخش میرفتیم اولین سؤالی که آنها از ما میپرسيدند این بود كه «شما در مبارزاتتان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب میدادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آنها باور نمیکردند و تعجب میکردند. حتی یادم است كه در #لبنان یکبار با يك گروه از مائوئيستها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیهگاهمان خدا و ملت است. يكی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیدهاید.
🔸حتی بزرگترين انتقادی كهگروههای مذهبی کشورهای اسلامی مانند #اخوانالمسلمین، #حزبالدعوه و #حزبالتحریر_اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام لبه تیز حمله را متوجه #امریکا و #انگلیس کردهاند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروهها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام میگفتند ما در پیشبرد اهدافمان نه تنها به هیچ قدرت خارجیای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است.
🔹 آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرتهای خارجی نمیتوان در ایران #مبارزه کرد.
📖 ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
1402.7.26.pdf
1.57M
مخالفت با نهضت آزادی و سازمان مجاهدین خلق
انتشار گزیدهای از «عمار انقلاب» در بخش پاورقی روزنامه کیهان/بخش نود و یکم
🔹یکی از نکات مهم در سیره سیاسی #آیت الله_مصباح، دیدگاهی است که ایشان نسبت به جریان #نهضت_آزادی داشته است. آقای مسعودی خمینی در این باره میگوید: «در ماجرای دولت موقت و نخستوزیری مهندس بازرگان هم آقای مصباح دل خوشی از نهضت آزادی و اعضای آن از جمله مرحوم بازرگان نداشت و بر این باور بود که طرز تفکر دکتر شریعتی در آنها هم رسوخ کرده است. یکی از خصوصیات دکتر شریعتی که واقعاً برای اسلام و انقلاب مضر بود، مخالفت او با روحانیت بود. اگر در کتابهای ایشان دقت کنید، این معنا را به وضوح مییابید. ایشان عمیقاً به اسلام منهای روحانیت میاندیشید.»
🔸به تصریح امام خمینی، منافقین در واقع فرزندان عزیز #مهندس_بازرگان بودند، چنانکه در سال 58 خود بازرگان نیز به وجود این نسبت بین نهضت آزادی و سازمان مجاهدین اشاره کرده بود. با این نگاه، مخالفت و موضعمندی آیتالله مصباح نسبت به سازمان مجاهدین را باید در موضع ایشان نسبت به نهضت آزادی جستوجو کرد.
🗞متن کامل در : ضمیمه | روزنامه کیهان،26مهر1402، صفحه 6.
متن کامل
بخشهای پیشین
خرید «عمار انقلاب» از غرفه رسمی بنیاد تاریخپژوهی در باسلام
#عمار_انقلاب
🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
🔴توطئه عباس امیرانتظام و دولت موقت برای انحلال مجلس خبرگان قانون اساسی
روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران/1
🔹در تاریخ ۵٨/٧/١٨ به پیشنهاد #عباس_امیر_انتظام، معاون نخستوزیر و سخنگوی #دولت_موقت، جلسهای در منزل تقی انواری و با حضور آقایان امیرانتظام، مقدم مراغهای، عباس سمیعی، فتحاللّه بنیصدر، عباس رادنیا و احمد صدر حاج سید جوادی برقرار شد و طرح انحلال مجلس خبرگان ریخته شد.
🔸صرف نظر از این که آیا دولت حق دخالت در این کار را داشت یا نه، این طرح به خاطر این بود که فهمیده بودند که مجلس خبرگان، به دنبال تصویب اصل ولایت فقیه و تغییر برخی اصول پیشنویس است.
🔹این طرح در هیئت دولت به امضای ١٧ نفر از اعضای دولت رسید و تنها ۴ نفر آن را امضا نکردند. در شب تصویب نیز دولت روزنامهها را آماده نگه داشت تا خبر مصوبه را به صورت فوقالعاده منتشر کنند و رادیو-تلویزیون هم آن را بلافاصله اعلام کنند. در این میان بازرگان آن را منوط به تأیید امام کرد و البته امام نیز قاطعانه با آن مخالفت کردند:
🔸«مگر شما مىتوانيد كه مجلس خبرگانى كه ملت با آن آراء زياد اين مجلس را درست كرده با يك كلمهاى كه شما بگوييد «ما مىگوييم كه منحل باشد» مگر با اين حرفها شما مىتوانيد، مگر شما قابل آدم هستيد! اگر چنانچه ولايتفقيه بشود، ديگر همه قدرتها دست فقيه مىآيد! پس بنابر اين عزا بايد بگيريد!
🔹اينها اگر همه قدرتها دست رئيسجمهور مثلاً كذايى بيايد، هيچ حرفى ندارند، همه قدرتها دست رئيسجمهور باشد، اگر همه قدرتها دست يک نخستوزير مثلاً منحرفى بيايد، آن هم حرفى به آن ندارند. اما اگر قدرت، نه آن قدرتى كه #قدرت_شيطانى است، آنى كه نظارت بر امور مملكت است كه نبادا معوج بشود...
🔸باز هم با رأى ملت. باز هم رأى ملت است كه آن اشخاص را يا آن هيئتهايى را كه مثلاً مىخواهند درست بكنند، با رأى ملت درست مىشود، با اكثريت. شماها در اقليت هستيد. نشستهايد آنجا با قلم مىخواهيد حكومت كنيد بر اكثريت! »(صحیفه امام، ج ١٠، ص ٣٠٩)
🔹 #مهندس_بازرگان در یک سخنرانی به مناسبت رحلت آیتاللّه طالقانی از مصوبات مجلس خبرگان اظهار نگرانی میکند. در پاسخ او، نایب رئیس مجلس خبرگان اظهار شگفتی میکند و وجود هر گونه نگرانی را رد میکند.
🔸 #شهیدسید_عبدالکریم_هاشمینژاد نیز در سخنرانی خود به وی جواب میدهد:
«موقعی نگران میشویم که این انقلاب را بدهیم به دست کسانی که در این مدت هشت ماه تجربه نشان داد که آنگونه که باید نمیتوانند عمل کنند. مسئله ولایت فقیه این است که اگر امروز این را در قانون اساسی ننویسیم، فردا امام خمینی هم اگر بخواهد در یک موضوعی اظهار نظر کند، میگویند تو مقام غیر مسئولی و حق نداری اظهار نظر بکنی. ما میخواهیم پای ولایت فقیه را به دولت و حکومت بکشانیم تا فردا به فقیه نگویند که تو آدم غیر مسئول هستی و نمیتوانی اعتراض کنی.»
🔸 #امیرانتظام بعدها از بازرگان به خاطر نداشتن شجاعت در اعلام انحلال مجلس خبرگان و در میان گذاشتن طرح با امام گلایه نمود و گفت:
«متأسفانه مهندس بازرگان با همه خصوصیات عالی و قدرت فوقالعاده در قبول شرایط سنگین زمان، فاقد جسارت کافی است. فردا بازرگان و عدهای از افراد هیئت دولت به دیدن امام رفتند و طرح را مطرح کردند. پرواضح بود که امام آن را رد خواهد کرد، در حالی که اگر قبلاً اعلام شده بود، شانس رد کردن آن ده درصد بود ولی در عوض ٣۶ میلیون مردم که به دلیل وضع خاص زمان فکر میکردند به جای پیاده کردن قانون اسلام، آخوندیسم بر مملکت حکومت خواهد کرد، بپا خاستند و تحت رهبری امام بازگشت بازرگان را از ایشان خواستند.»
بازرگان، بعدها عملکرد مجلس خبرگان در تصویب اصل ولایت فقیه را یکی از معضلات دانست و از سرایت آن به تمام ارکان حکومتی انتقاد کرد.(نخستین پیشنویس قانون اساسی، صص ٢٠٠-١٩۶)
خرید کتاب «نخستین پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» از غرفه رسمی بنیاد تاریخپژوهی در «باسلام»
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
توطئه عباس امیرانتظام و دولت موقت برای انحلال مجلس خبرگان
سالروز فوت مهدی بازرگان/2
🔹در تاریخ ۵٨/٧/١٨ به پیشنهاد #عباس_امیر_انتظام، معاون نخستوزیر و سخنگوی #دولت_موقت، جلسهای در منزل تقی انواری و با حضور آقایان امیرانتظام، مقدم مراغهای، عباس سمیعی، فتحاللّه بنیصدر، عباس رادنیا و احمد صدر حاج سید جوادی برقرار شد و طرح انحلال مجلس خبرگان ریخته شد.
🔸صرف نظر از این که آیا دولت حق دخالت در این کار را داشت یا نه، این طرح به خاطر این بود که فهمیده بودند که مجلس خبرگان، به دنبال تصویب اصل #ولایت_فقیه و تغییر برخی اصول پیشنویس است.
🔹این طرح در هیئت دولت به امضای ١٧ نفر از اعضای دولت رسید و تنها ۴ نفر آن را امضا نکردند. در شب تصویب نیز دولت روزنامهها را آماده نگه داشت تا خبر مصوبه را به صورت فوقالعاده منتشر کنند و رادیو-تلویزیون هم آن را بلافاصله اعلام کنند. در این میان بازرگان آن را منوط به تأیید امام کرد و البته امام نیز قاطعانه با آن مخالفت کردند:
🔸«مگر شما مىتوانيد كه مجلس خبرگانى كه ملت با آن آراء زياد اين مجلس را درست كرده با يك كلمهاى كه شما بگوييد «ما مىگوييم كه منحل باشد» مگر با اين حرفها شما مىتوانيد، مگر شما قابل آدم هستيد! اگر چنانچه ولايتفقيه بشود، ديگر همه قدرتها دست فقيه مىآيد! پس بنابر اين عزا بايد بگيريد!
🔹اينها اگر همه قدرتها دست رئيسجمهور مثلاً كذايى بيايد، هيچ حرفى ندارند، همه قدرتها دست رئيسجمهور باشد، اگر همه قدرتها دست يک نخستوزير مثلاً منحرفى بيايد، آن هم حرفى به آن ندارند. اما اگر قدرت، نه آن قدرتى كه #قدرت_شيطانى است، آنى كه نظارت بر امور مملكت است كه نبادا معوج بشود...
باز هم با رأى ملت. باز هم رأى ملت است كه آن اشخاص را يا آن هيئتهايى را كه مثلاً مىخواهند درست بكنند، با رأى ملت درست مىشود، با اكثريت. شماها در اقليت هستيد. نشستهايد آنجا با قلم مىخواهيد حكومت كنيد بر اكثريت! »(صحیفه امام، ج ١٠، ص ٣٠٩)
🔸 #مهندس_بازرگان در یک سخنرانی به مناسبت رحلت آیتاللّه طالقانی از مصوبات مجلس خبرگان اظهار نگرانی میکند. در پاسخ او، نایب رئیس مجلس خبرگان اظهار شگفتی میکند و وجود هر گونه نگرانی را رد میکند.
🔹 #شهیدسید_عبدالکریم_هاشمینژاد نیز در سخنرانی خود به وی جواب میدهد:
«موقعی نگران میشویم که این انقلاب را بدهیم به دست کسانی که در این مدت هشت ماه تجربه نشان داد که آنگونه که باید نمیتوانند عمل کنند. مسئله ولایت فقیه این است که اگر امروز این را در قانون اساسی ننویسیم، فردا امام خمینی هم اگر بخواهد در یک موضوعی اظهار نظر کند، میگویند تو مقام غیر مسئولی و حق نداری اظهار نظر بکنی. ما میخواهیم پای ولایت فقیه را به دولت و حکومت بکشانیم تا فردا به فقیه نگویند که تو آدم غیر مسئول هستی و نمیتوانی اعتراض کنی.»
🔹 #امیرانتظام بعدها از بازرگان به خاطر نداشتن شجاعت در اعلام انحلال مجلس خبرگان و در میان گذاشتن طرح با امام گلایه نمود و گفت:
🔸«متأسفانه مهندس بازرگان با همه خصوصیات عالی و قدرت فوقالعاده در قبول شرایط سنگین زمان، فاقد جسارت کافی است. فردا بازرگان و عدهای از افراد هیئت دولت به دیدن امام رفتند و طرح را مطرح کردند. پرواضح بود که امام آن را رد خواهد کرد، در حالی که اگر قبلاً اعلام شده بود، شانس رد کردن آن ده درصد بود ولی در عوض ٣۶ میلیون مردم که به دلیل وضع خاص زمان فکر میکردند به جای پیاده کردن قانون اسلام، آخوندیسم بر مملکت حکومت خواهد کرد، بپا خاستند و تحت رهبری امام بازگشت بازرگان را از ایشان خواستند.»
🔹بازرگان، بعدها عملکرد مجلس خبرگان در تصویب اصل ولایت فقیه را یکی از معضلات دانست و از سرایت آن به تمام ارکان حکومتی انتقاد کرد.(نخستین پیشنویس قانون اساسی، صص ٢٠٠-١٩۶)
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
اولین دولت بی حال
🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی/1
سالروز فوت مهدی بازرگان/8
🔹جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروهها بودند به شاه #وفادار بودند.
🔸اگر شما کتابهایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید میبینید كه در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند.
🔹 نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرفشان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت.
🔸آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال1357 که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنینانداز شده بود #مهندس_بازرگان به نوفللوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند.
🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند.
🔸دومين موضوعی كه بین امام و آنها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزاتشان به هیچ قدرت خارجیای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچوقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینیمان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروهها كاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمیتوانند به مبارزه ادامه بدهند.
🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در #نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمانهای آزادیبخش میرفتیم اولین سؤالی که آنها از ما میپرسيدند این بود كه «شما در مبارزاتتان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب میدادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آنها باور نمیکردند و تعجب میکردند. حتی یادم است كه در #لبنان یکبار با يك گروه از مائوئيستها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیهگاهمان خدا و ملت است. يكی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیدهاید.
🔸حتی بزرگترين انتقادی كهگروههای مذهبی کشورهای اسلامی مانند #اخوانالمسلمین، #حزبالدعوه و #حزبالتحریر_اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام لبه تیز حمله را متوجه #امریکا و #انگلیس کردهاند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروهها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام میگفتند ما در پیشبرد اهدافمان نه تنها به هیچ قدرت خارجیای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است.
🔹 آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرتهای خارجی نمیتوان در ایران #مبارزه کرد.
منبع: ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
شگفتزدگی مورخ خبیر انقلاب اسلامی از نان به نرخ روز خوری نهضت آزادی
🖊یادداشت روزانه مورخ خبیر انقلاب اسلامی؛ حجتالاسلام و المسلمین سیدحمید روحانی از روزهای پیروزی انقلاب اسلامی
57/11/18
🔹اطلاعیه «نهضت آزادی» مایه شگفتی من شد. این گروه در پی سالیان درازی دنبالهروی از تز استعماری « #اسلام_منهای_روحانیت » با ۱۸۰ درجه چرخش اعلام کرد:
بسمه تعالی
🔸اکنون که رهبر بزرگ و زعیم عالیقدر، #امام_خمینی بنا به حق شرعی و قانونی خویش، در این موقعیت حساس و تعیینکننده و تاریخی، جناب آقای #مهندس_بازرگان را بدون در نظر گرفتن وابستگی حزبی، به ریاست #دولت_موقت_انقلابی، شرعی و قانونی برگزیدهاند، ما این انتصاب انقلابی و تاریخساز را به ملت شریف و فداکار ایران تبریک میگوییم و از آنجا که به فرمان آیه شریفه « اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم » اطاعت از این امر را #وظیفه_شرعی و عقیدتی خود به شمار میآوریم و از آنجا که بر طبق اصول والای اسلامی و به خصوص مذهب شیعه که مرجعیت عالی آن به عنوان #نیابت_از_امام، حق عزل و نصب دارد، وظیفه خود میدانیم که به برادر ارجمند آقای #مهندس_بازرگان اطمینان دهیم که هر چه بیشتر در جهت رسالت مکتبی و تشکیلاتی که نهضت آزادی ایران بر دوش دارد، بر تلاشهای خود بیفزاییم تا ایشان با فراغ خاطر و بدون نگرانی به مأموریت خطیری که بر عهده دارند بپردازند و توفيق او را در این امر مهم از پروردگار بزرگ خواستاریم.
نهضت آزادی ایران
یکی از دوستان از قم زنگ زد که ساعت ١٠:۴۵ صبح امروز (57/11/18) هزاران تن از طلاب در حالی که دو پیراهن آغشته به خون دو شهید را بر سر دست داشتند به تظاهرات خیابانی دست زدند، مردم نیز سیلآسا به آنان پیوستند کماندوهای شاه با حمله به تظاهرکنندگان با آنان درگیر شدند از تعداد تلفات هنوز خبری نرسیده است.(فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، ش ۶، ص ٣٠۴)
به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
🔻کودتای ۲۸مرداد و عبرتهای نگرفته
⁉️دلایل پیروزی کودتای 28 مرداد چه بود؟
⁉️عبرتهای این فاجعه چه بود؟
⁉️آیا رهروان دکتر مصدق از شکست پدر سیاسی و معنوی خود عبرت گرفتند؟
✳️ دلایل و عبرتهای کودتای 28مرداد در کلام حجتالاسلام و المسلمین #سیدحمید_روحانی :
🔹روزنامه #باختر_امروز (ارگان دولت مصدق)، در دهم مرداد ۱۳۳۲ یعنی ۱۸ روز قبل از کودتا، سرمقاله ای داشت که به طور کامل آمریکا را ستایش می کرد و نوشته بود که: «ما به کمک آمریکا می توانیم مقابل #استعمار_انگلیس بایستیم.»این خوش بینی و اعتماد به آمریکا باعث شد آن ها از فرصت استفاده کنند و دست به کودتای ننگین ۲۸ مرداد بزنند.
🔸اگر مصدق به ملت پشت نمی کرد و راهش را از اسلام جدا نمی کرد آمریکا محال بود بتواند با مشتی اراذل آن نهضت عظیم را در هم بشکند.
🔹مصدق #نواب_صفوی را به زندان انداخت و به هرکس که برای آزادی نواب صفوی واسطه شد، می گفت بروید از او التزام بگیرید که در سیاست دخالت نکند همین امروز او را آزاد می کنم.
🔸آمریکا علی رغم خوش بینی مصدق به او اعتماد نکرد و او را سرنگون کرد، آمریکا دنبال شخصی می گشت که به حدی فاسد و منحرف باشد که ناموس، وطن، مردم و قانون برایش ذره ای مهم نباشد، کسی که جاه طلب و شهوت پرست و قدرت طلب باشد و این ویژگی در #محمدرضا_پهلوی جمع بود.
🔹 #مهندس_بازرگان و #ابراهیم_یزدی به الجزایر رفتند و در آن جا با مشاور #کارتر، رئیس جمهور آمریکا، دیدار کردند، بعد از آن امام به مهندس بازرگان اعتراض کرد که چرا این ملاقات را صورت دادید؟ مهندس بازرگان به صراحت اعلام کرد که ما بدون آمریکا نمی توانیم این کشور را اداره کنیم.
🔸کسانی که چشم حقیقت بینشان کور است و نمی توانند از تاریخ عبرت بگیرند درصدد این هستند که با آمریکا کنار بیایند و به دلیل همین ارتباط با آمریکا در طول این چند سال و مسئله برجام، #فناوری_هستهای ما را زیر خروارها سنگ و سیمان دفن کردند و سیاست آمریکا را دنبال کردند و اکنون می بینیم که چه بلایی سر ایران آمد.
🆔 @Bonyadtarikh
🔰اولین دولت بی حال
🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی
⏬بخش اول
🔹جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروهها بودند به شاه #وفادار بودند.
🔸اگر شما کتابهایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید میبینید كه در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند.
🔹 نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرفشان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت.
🔸آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال1357 که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنینانداز شده بود #مهندس_بازرگان به نوفللوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند.
🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند.
🔸دومين موضوعی كه بین امام و آنها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزاتشان به هیچ قدرت خارجیای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچوقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینیمان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروهها كاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمیتوانند به مبارزه ادامه بدهند.
🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در #نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمانهای آزادیبخش میرفتیم اولین سؤالی که آنها از ما میپرسيدند این بود كه «شما در مبارزاتتان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب میدادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آنها باور نمیکردند و تعجب میکردند. حتی یادم است كه در #لبنان یکبار با يك گروه از مائوئيستها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیهگاهمان خدا و ملت است. يكی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیدهاید.
🔸حتی بزرگترين انتقادی كهگروههای مذهبی کشورهای اسلامی مانند #اخوانالمسلمین، #حزبالدعوه و #حزبالتحریر_اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام لبه تیز حمله را متوجه #امریکا و #انگلیس کردهاند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروهها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام میگفتند ما در پیشبرد اهدافمان نه تنها به هیچ قدرت خارجیای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است.
🔹 آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرتهای خارجی نمیتوان در ایران #مبارزه کرد.
📖 ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸
@Bonyadtarikh
🔴توطئه عباس امیرانتظام و دولت موقت برای انحلال مجلس خبرگان قانون اساسی
✳️ روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
🔹در تاریخ ۵٨/٧/١٨ به پیشنهاد #عباس_امیر_انتظام، معاون نخستوزیر و سخنگوی #دولت_موقت، جلسهای در منزل تقی انواری و با حضور آقایان امیرانتظام، مقدم مراغهای، عباس سمیعی، فتحاللّه بنیصدر، عباس رادنیا و احمد صدر حاج سید جوادی برقرار شد و طرح انحلال مجلس خبرگان ریخته شد.
🔸صرف نظر از این که آیا دولت حق دخالت در این کار را داشت یا نه، این طرح به خاطر این بود که فهمیده بودند که مجلس خبرگان، به دنبال تصویب اصل ولایت فقیه و تغییر برخی اصول پیشنویس است.
🔹این طرح در هیئت دولت به امضای ١٧ نفر از اعضای دولت رسید و تنها ۴ نفر آن را امضا نکردند. در شب تصویب نیز دولت روزنامهها را آماده نگه داشت تا خبر مصوبه را به صورت فوقالعاده منتشر کنند و رادیو-تلویزیون هم آن را بلافاصله اعلام کنند. در این میان بازرگان آن را منوط به تأیید امام کرد و البته امام نیز قاطعانه با آن مخالفت کردند:
🔸«مگر شما مىتوانيد كه مجلس خبرگانى كه ملت با آن آراء زياد اين مجلس را درست كرده با يك كلمهاى كه شما بگوييد «ما مىگوييم كه منحل باشد» مگر با اين حرفها شما مىتوانيد، مگر شما قابل آدم هستيد! اگر چنانچه ولايتفقيه بشود، ديگر همه قدرتها دست فقيه مىآيد! پس بنابر اين عزا بايد بگيريد!
🔹اينها اگر همه قدرتها دست رئيسجمهور مثلاً كذايى بيايد، هيچ حرفى ندارند، همه قدرتها دست رئيسجمهور باشد، اگر همه قدرتها دست يک نخستوزير مثلاً منحرفى بيايد، آن هم حرفى به آن ندارند. اما اگر قدرت، نه آن قدرتى كه #قدرت_شيطانى است، آنى كه نظارت بر امور مملكت است كه نبادا معوج بشود...
🔸باز هم با رأى ملت. باز هم رأى ملت است كه آن اشخاص را يا آن هيئتهايى را كه مثلاً مىخواهند درست بكنند، با رأى ملت درست مىشود، با اكثريت. شماها در اقليت هستيد. نشستهايد آنجا با قلم مىخواهيد حكومت كنيد بر اكثريت! »(صحیفه امام، ج ١٠، ص ٣٠٩)
🔹 #مهندس_بازرگان در یک سخنرانی به مناسبت رحلت آیتاللّه طالقانی از مصوبات مجلس خبرگان اظهار نگرانی میکند. در پاسخ او، نایب رئیس مجلس خبرگان اظهار شگفتی میکند و وجود هر گونه نگرانی را رد میکند.
🔸 #شهیدسید_عبدالکریم_هاشمینژاد نیز در سخنرانی خود به وی جواب میدهد:
«موقعی نگران میشویم که این انقلاب را بدهیم به دست کسانی که در این مدت هشت ماه تجربه نشان داد که آنگونه که باید نمیتوانند عمل کنند. مسئله ولایت فقیه این است که اگر امروز این را در قانون اساسی ننویسیم، فردا امام خمینی هم اگر بخواهد در یک موضوعی اظهار نظر کند، میگویند تو مقام غیر مسئولی و حق نداری اظهار نظر بکنی. ما میخواهیم پای ولایت فقیه را به دولت و حکومت بکشانیم تا فردا به فقیه نگویند که تو آدم غیر مسئول هستی و نمیتوانی اعتراض کنی.»
🔹 #امیرانتظام بعدها از بازرگان به خاطر نداشتن شجاعت در اعلام انحلال مجلس خبرگان و در میان گذاشتن طرح با امام گلایه نمود و گفت:
🔸 «متأسفانه مهندس بازرگان با همه خصوصیات عالی و قدرت فوقالعاده در قبول شرایط سنگین زمان، فاقد جسارت کافی است. فردا بازرگان و عدهای از افراد هیئت دولت به دیدن امام رفتند و طرح را مطرح کردند. پرواضح بود که امام آن را رد خواهد کرد، در حالی که اگر قبلاً اعلام شده بود، شانس رد کردن آن ده درصد بود ولی در عوض ٣۶ میلیون مردم که به دلیل وضع خاص زمان فکر میکردند به جای پیاده کردن قانون اسلام، آخوندیسم بر مملکت حکومت خواهد کرد، بپا خاستند و تحت رهبری امام بازگشت بازرگان را از ایشان خواستند.»
بازرگان، بعدها عملکرد مجلس خبرگان در تصویب اصل ولایت فقیه را یکی از معضلات دانست و از سرایت آن به تمام ارکان حکومتی انتقاد کرد.
📚(نخستین پیشنویس قانون اساسی، صص ٢٠٠-١٩۶)
🆔 @Bonyadtarikh
🔰تأسیس نهضت آزادی در اردیبهشت ۱۳۴۰
🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی توسط مورخ انقلاب اسلامی حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی
⏬بخش اول
🔹جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروهها بودند به شاه #وفادار بودند.
🔸اگر شما کتابهایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید میبینید كه در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند.
🔹 نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرفشان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت.
🔸آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال1357 که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنینانداز شده بود #مهندس_بازرگان به نوفللوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند.
🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند.
🔸دومين موضوعی كه بین امام و آنها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزاتشان به هیچ قدرت خارجیای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچوقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینیمان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروهها كاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمیتوانند به مبارزه ادامه بدهند.
🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در #نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمانهای آزادیبخش میرفتیم اولین سؤالی که آنها از ما میپرسيدند این بود كه «شما در مبارزاتتان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب میدادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آنها باور نمیکردند و تعجب میکردند. حتی یادم است كه در #لبنان یکبار با يك گروه از مائوئيستها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیهگاهمان خدا و ملت است. يكی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیدهاید.
🔸حتی بزرگترين انتقادی كهگروههای مذهبی کشورهای اسلامی مانند #اخوانالمسلمین، #حزبالدعوه و #حزبالتحریر_اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام لبه تیز حمله را متوجه #امریکا و #انگلیس کردهاند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروهها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام میگفتند ما در پیشبرد اهدافمان نه تنها به هیچ قدرت خارجیای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است.
🔹 آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرتهای خارجی نمیتوان در ایران #مبارزه کرد.
📖 ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸
🆔 @Bonyadtarikh