🔺
📖 مرگ مغزی: پردازش فقهی حقوقی
🔍 نقد و بررسی: محمد کاظم حقانی فضل
📌 این کتاب به یکی از مهمترین و حساسترین مسائل فقهی و پزشکی میپردازد:
🔸 آیا مرگ مغزی، مرگ حقیقی است؟
🔸 آیا میتوان اعضای بیمار مرگ مغزی را برای پیوند برداشت؟
📌معرفی اجمالی کتاب
 کتاب «مرگ مغزی: پردازش فقهی حقوقی» به قلم حمید ستوده، به بررسی پدیده مرگ مغزی و آثار فقهی و حقوقی آن میپردازد. پس از دیباچه، کتاب در سه بخش کلی، یک گفتار و دو پیوست سامان یافته است.
🏷 دیباچه کتاب با گزارشی پیشینه پژوهش، اهمیت موضوع و اهداف پژوهش به انجام رسیده است. بخش نخست به تبیین مفاهیم و کلیات پژوهش مانند تعریف روح، مغز، حق، تکلیف و مرگ مغزی اختصاص یافته است. عنوان بخش دوم بررسی تطبیقی مرگ مغزی (پزشکی، فقهی و حقوقی) است و نویسنده در بخشهای دوم و سوم، مدعیات اصلی خود را تبیین کرده است. این اثر یکی از نخستین کتابهای نگاشته شده درباره موضوع مرگ مغزی در سال ۱۳۹۱ش محسوب میشود.
🔹 نویسنده مرگ را پدیدهای طبیعی و زیستشناختی تعریف میکند که به معنای توقف قطعی و غیرقابل برگشت اعمال قلبی، عروقی، تنفسی و حسی-حرکتی است. وی معتقد است که علائم ارائه شده در کتابهای فقهی برای مرگ، علائم نعشی است و پس از مرگ مغزی کارآیی ندارد. وی با نقل قول از صاحب جواهر که این نشانهها را یقینی و تعبدی نمیداند، تأکید میکند که باید نشانههای پزشکی تعیینکننده مرگ و زندگی باشند و سپس به تبیین پدیده مرگ از نظر علم پزشکی میپردازد.
🔹 همچنین در بخش دوم کتاب گزارش مرگ مغزی از منظر فقهیان شیعه ارائه شده. گروهی از فقیهان شیعه، فرد مبتلا به مرگ مغزی را زنده میانگارند و بر اساس قضاوت عرف مردم درباره جواز یا عدم جواز حذف تجهیزات پزشکی و توقف مراحل درمانی اظهار نظر میکنند. این گروه معتقدند چنین شخصی همچنان زنده است و حتی توقف درمان او میتواند مصداق قتل نفس باشد. در مقابل، گروهی دیگر معتقدند که چنین فردی دیگر زنده محسوب نمیشود و معیار تشخیص مرگ را قضاوت متخصصان پزشکی میدانند که صرفاً ضربان قلب را برای زنده بودن کافی نمیدانند.
🔹 نویسنده در بخش سوم با تکیه بر آیات، روایات و احکام مسلم فقهی، اثبات میکند که انسانها بر نفس و بدن خود تسلط دارند، اما دامنه این تسلط محدود به مواردی است که جواز شرعی آن ثابت شده باشد. بنابراین، نمیتوان با تکیه بر قاعده تسلط بر نفس جواز برداشت اعضای پیوندی را اثبات کرد.
📚 مطالب مهم مطرحشده در کتاب:
• نسبت مرگ با مرگ مغزی
 • دلایل جواز برداشت عضو از بیمار مرگ مغزی
• دلایل تحریم برداشت عضو از بیمار مرگ مغزی
• احکام مرگ نعشی بر مرگ مغزی مترتب نمیشود
• جایگاه مذاق شریعت در بحث مرگ مغزی
📚 ساختار کتاب:
این کتاب شامل سه بخش کلی، یک گفتار و دو پیوست در پایان است که به ترتیب به بررسی مرگ مغزی، مفاهیم فقهی و حقوقی مرتبط، و تحلیل تطبیقی آن از منظر پزشکی، فقه و حقوق میپردازد.
✨ ویژگی برجسته کتاب، تلفیق بحثهای فقهی و پزشکی و ارائه تحلیل مستدل با زبان علمی و استدلالی است.
🔗 برای مطالعه متن کامل دانشنامه 📥 کلیک کنید.
🔖 #کتابشناسی
🔖 #فقه_پزشکی
🔖 #فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
 🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 فقه رسانه در اسلام
🔍 نقد و بررسی: حمید رضا شاملو
📌 کتاب «فقه رسانه در اسلام» نوشته خلیل منصوری، به بررسی فقهی فعالیتهای رسانهای با تمرکز بر احکام شرعی مرتبط میپردازد و تلاش دارد تا از منظر فقهی، رسانه را به عنوان ابزاری خنثی و ظرفی برای انتقال محتوا تحلیل کند.
🖋 نویسنده در فصول مختلف کتاب، به شرح و تبیین بایدها و شایدهای فعالیت رسانهای (اموری که از نظر فقهی منعی برای آنها وجود ندارد) پرداخته است. این مباحث در قالب عناوینی چون «مشروعیت رسانه از منظر اسلام»، «کارکردهای آموزشی و تفریحی رسانه در قالب قصه و داستان» و «کارکردهای آموزشی و پرورشی رسانه در قالب اخبار و اطلاعات» و... دستهبندی شدهاند.
🏷دیدگاه نویسنده درباره رسانه:
به باور نویسنده رسانه ابزاری خنثی است؛ او معتقد است رسانه صرفاً ظرفی برای محتواست که میتوان آن را تغییر داد، برخلاف دیدگاه برخی محققان که رسانه را ابزار فعال و کنشمند میدانند. این رویکرد باعث میشود ارتباط فقه و رسانه به گونهای کارکردی و روزآمد معنا شود، نه صرفاً تبیین حکم شرعی امور رسانهای.
🔎 مسئله اصلی پژوهش، بررسی احکام شرعی فعالیتهای رسانهای است. نویسنده بر این باور است که اسلام به عنوان «تبیان کل شیء» برای همه موضوعات، از جمله رسانه، قوانین و احکام شرعی دارد و رسانه را به عنوان موضوعی در فقه اسلامی با احکام پنجگانه مورد مطالعه قرار میدهد. این پژوهش نه تنها در حوزه فقه  اکبر و فقه اصغر بلکه در گستره فلسفه دین نیز قابل ارزیابی است.
🗂 در بخشی از کتاب تحت عنوان «نمونههایی از فقه رسانه»، نویسنده با اشاره به تغییرات چشمگیر ابزارهای رسانهای در جهان جدید، بر ضرورت جمعآوری مباحث فقهی مرتبط با رسانه در قالب یک کتاب جامع ارتباطات و رسانه تأکید کرده است و پیشنهاد میکند هر ابزار رسانهای به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
📖 ساختار کلی کتاب به شرح زیر است:
1️⃣ فصل اول تا سوم: بررسی بایدها و شایدهای فعالیت رسانهای و مسائل مربوط به مشروعیت، ویژگیها و کارکردهای رسانه اسلامی؛
2️⃣ فصل چهارم: بررسی محرمات فقهی در بستر رسانه؛
3️⃣ فصل پنجم: بحث جرائم رسانهای از منظر فقه اسلامی و تأثیرات آن در حقوق فردی و نظم عمومی.
✨ از ویژگیهای بارز کتاب، پرداخت تحلیلی و اجتهادی به مسائل فقهی رسانه و تلاشی نو برای ایجاد پیوندی کارآمد و معنادار بین فقه و رسانه در زیست جهان جدید است.
🔗 برای مطالعه متن کامل دانشنامه📥 کلیک کنید.
🔖  #دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_رسانه
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
 🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 پولشویی در فقه و حقوق کیفری ایران
🔍 نقد و بررسی: هادی صادقی
📌 کتاب «پولشویی در فقه و حقوق کیفری ایران» نوشته حمید سلیمانی، به بررسی جرم پولشویی در قانون مبارزه با پولشویی و جایگاه آن در فقه میپردازد. نویسنده در سه بخش و ۹ فصل، ضمن ارائه مباحث مقدماتی درباره ماهیت پولشویی، اهداف و آثار آن بر نظام اقتصادی و همچنین اقدامات بینالمللی، به بررسی راههای کشف و اثبات این جرم و قانون مربوطه، به همراه مستندات فقهی آن، پرداخته است.
🏷 نویسنده معتقد است جرم پولشویی هم علیه اموال و مالکیت است و هم علیه عدالت، بنابراین از دو جنبه جرمانگاری میشود. وی بر این باور است که پولشویی جرمی مستقل از جرایم منشا آن است و مرتکب این جرم دو جرم و دو مجازات دارد.
⚠️ نقد مهم کتاب به قانون مبارزه با پولشویی این است که قانون مجازاتی برای معاونت در این جرم در نظر نگرفته است، در حالی که ماهیت پنهانسازی این جرم اثبات آن را دشوار میسازد و در برخی موارد باید اماره مجرمیت بر اصل برائت مقدم شود.
⏳ همچنین، نویسنده پولشویی را مشمول قاعده مرور زمان نمیداند و اشاره میکند که قانون نسبت به تعزیری یا بازدارنده بودن این جرم ساکت است.
🕌 از نظر مستندات فقهی، نویسنده با استناد به آیات قرآن مانند «اکل مال به باطل»، آیه اکل سحت، آیه عدم تعاون بر اثم و عدوان، و همچنین مضامین نهج البلاغه و قواعد فقهی چون قاعده لاضرر، قاعده مصلحت و حفظ نظام، در پی ایجاد پشتوانه فقهی برای جرمانگاری پولشویی است. در انتهای کتاب به بررسی قواعدی مانند قاعده ید، قاعده صحت و قاعده تسلط که ممکن است با جرمانگاری تعارض داشته باشند پرداخته و راهکارهایی برای رفع این تعارضات ارائه میدهد.
📚 ساختار کتاب
بخش نخست (۳ فصل) به مبادی تصوری و تصدیقی موضوع پولشویی اختصاص یافته است.
در بخش دوم (۴ فصل) موضوع پولشویی از منظر حقوق بینالملل و حقوق ایران بررسی شده است.
در بخش سوم (۲ فصل) مستندات فقهی جرم از متون فقهی استخراج شده و در فصل پایانی به رفع تعارض برخی قواعد فقهی با جرم پولشویی پرداخته شده است. نویسنده در پایان کتاب بحث را جمعبندی کرده و پیشنهاداتی ارائه میکند.
✨ این کتاب با تلفیق مباحث فقهی و حقوقی، تحلیل جامعی از جرم پولشویی ارائه میدهد که برای پژوهشگران فقه اقتصادی و حقوق کیفری بسیار مفید است.
🔗 برای مطالعه متن کامل دانشنامه 📥 کلیک کنید.
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_اقتصاد
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 بررسی فقهی وقف پول
🔍 نقد و بررسی: هیئت تحریره دانشنامه فقه معاصر
📌 کتاب حاضر در سه فصل به تحلیل ماهیت وقف پول، ادله صحت و بطلان آن، و تأثیر وقف پول بر پایداری نظام اقتصادی و کاهش فقر میپردازد. نویسندگان وقف پول را بهعنوان وقف سرمایهای مالی با مدت نامحدود تعریف کردهاند که منافع آن طبق شرایط تعیینشده توسط واقف به موقوفعلیهم میرسد.
🏷 نویسندگان با اتکا به دادههای آماری، ضمن تأکید بر آثار مثبت وقف پول در کاهش فقر و پویایی نظام اجتماعی، از منظر فقهی نتیجه گرفتهاند که وقف پول به دلیل عدم بقای مال موقوفه – یکی از ارکان اساسی وقف – مشروع نیست.
📌 در ادامه، کتاب پنج راهکار فقهی جایگزین وقف پول ارائه کرده است که از جمله آنها میتوان به وقف اعتبار و قدرت خرید، حبس عین پول در صندوقهای مالی، و اعطای وام یا سرمایهگذاری در امور مشخص اشاره کرد.
🔍 هدف کتاب پاسخ به شبهات و اشکالات فقهی مطرحشده درباره وقف پول و فراهم آوردن زمینهای برای سیاست اقتصادی مستقل بر پایه مبانی فقهی است.
📚 ساختار کتاب:
در مقدمه به جایگاه وقف و فعالیتهای خیریه در اقتصاد اسلامی و نقش آن در کاهش فقر و بهبود اشتغال پرداخته شده و روش پژوهش پیمایشی ـ اسنادی معرفی شده است. هرچند از نظر ساختاری، کتاب از انسجام پژوهشی کامل برخوردار نیست و در متن اشکالات نگارشی و ویرایشی مشاهده میشود.
مطالب اصلی کتاب شامل:
•  انواع پول
•  وقف
•  مالیت
•  بررسی وقف پول از منظر فقه
•  ادله بطلان
•  ادله صحت
•  راهکارهای فقهی جایگزین
•  آثار اقتصادی وقف پول
🔗 برای مطالعه متن کامل دانشنامه 📥کلیک کنید.
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#وقف_پول
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 بورس بازی در نگاه شریعت
🔍 نقد و بررسی: مجید خشنودی
📌 کتاب «بورس بازی در نگاه شریعت» به بررسی فقه معاملات نوین و بازارهای مالی میپردازد و با رویکردی تحلیلی، موضوع بورس بازی را از منظر فقهی واکاوی میکند.
این کتاب در ابتدا موضوع بورس بازی را تعریف و تشریح کرده و سپس تحلیل فقهی جامعی از ابعاد مختلف آن ارائه میدهد. رویکرد اصلی کتاب، نقل قول و جمعبندی نظرات فقهی صاحبنظران است و در مواردی تحلیلهای شخصی نیز دیده میشود.
📚 ساختار کتاب
کتاب مشتمل بر پیشگفتار، دو بخش و هفت فصل است:
بخش اول: موضوع شناسی بورس بازی
• کلیات بورس بازی
• بورس بازی و رفتارهای مخرب
• بورس بازی و عدم ثبات
بخش دوم: فقه بورس بازی
• مبانی فقهی بورس بازی
• فقه بورس بازی با فرض عدم رفتارهای مخرب
• فقه بورس بازی با فرض دستکاری بازار
• فقه بورس بازی با فرض استفاده از اطلاعات نهانی
📝 موضوعات مطرح شده در کتاب:
• مفهوم شناسی بورس بازی
• رفتارهای مخرب در بورس
• بیثباتی در بازار
• قواعد و مبانی فقهی
• بررسی صحت معاملات با فرض عدم رفتارهای مخرب
• دلایل شرعی صحت معاملات: اطلاقات و عمومات آیات
• طرح اشکالات و پاسخ به آنها
🔗 برای مطالعه متن کامل دانشنامه 📥 کلیک کنید.
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_اقتصادی
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
                
            🔺
📖 بررسی فقهی وکالت زن در دعاوی و مجلس
🔍 نقد و بررسی: مهدی محمدی
📌 کتاب «بررسی فقهی وکالت زن در دعاوی و مجلس» نوشته دکتر محمدصادق فیاض، اثری است حائز رتبه شایسته تحسین در بیستودومین همایش کتاب سال حوزه. این اثر به یکی از مسائل مهم فقهی و اجتماعی روز یعنی امکان وکالت زنان در حوزه دعاوی حقوقی و نیز نمایندگی مجلس میپردازد.
🖋 نویسنده با رویکردی نو و تحلیلی، وکالت به معنای اعطای نیابت به وکیل برای انجام اموری در حیطه اختیارات تفویض شده را از عقودی دانسته که در زندگی مردم بسیار رواج دارد و وکالت در دعاوی حقوقی و نمایندگی مجلس از اقتضائات دوران معاصر تلقی شده است.
وی حیطه و قلمرو وکالت را یکی از ارکان وکالت شمرده که امروزه حوزه های متنوعی از زندگی انسان در برگرفته و نیاز به بازپژوهی از منظر فقهی دارد. به گفته او تعیین قلمرو وکالت در دوران معاصر امری عرفی است و مراجعه به متون فقهی برای بررسی مشروعیت وکالت باید فقط برای این موضوع باشد که علم به عدم حرمت حاصل شود. 
📚 از نگاه نویسنده، وکالت زنان در عرصههای حکومتی از جمله قراردادهای نوپدید فقهی است که کمتر به آن پرداخته شده؛ نخستین تحلیل جدی آن در کتاب حکمت و حکومت از مرحوم مهدی حائری یزدی صورت گرفته، گرچه دکتر فیاض معتقد است ریشههای این مباحث در آثار فقهای گذشته نیز قابل بازیابی است.
🔍 در این اثر، دیدگاه فقهای شیعه درباره وکالت زن به دو طیف «اصلاحگر» و «سنتی» تقسیم شده و استدلالهای قرآنی و روایی دو طرف با دقت مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده با رد برداشتهای ناصحیح از آیات و روایاتی چون «نقصان عقل زن» میکوشد نشان دهد این استدلالها از اعتبار فقهی و عقلی لازم برخوردار نیستند.
🔹 او همچنین بر پایه آیاتی چون آیه ۱۹ سوره نساء، معتقد است هیچ صنف یا جنسی بهطور خاص از شئون حکومتی مستثنی نشده است و جنسیت نمیتواند ملاک تعیین صلاحیت برای امور سیاسی و وکالت در مجلس باشد. تأکید بر دو اصل «عدالت» و «عدم ولایت» نیز از دیگر بنیانهای تحلیلی کتاب است.
📚 ساختار کتاب:
این کتاب در پنج بخش تنظیم شده است. ابتدا مباحث مقدماتی و کلیات مفهومی وکالت بررسی شده، سپس به ترتیب به ادله موافقان و مخالفان وکالت زن در دعاوی و مجلس پرداخته شده است.
📌 مطالب کلیدی کتاب:
•  گسترش قلمرو وکالت در دوران معاصر
•  بررسی ادله جواز وکالت زن در دعاوی
•  نقد ادله قرآنی و روایی مخالفان
•  پاسخ به برداشتهای ناصحیح از روایات نقصان عقل
•  تحلیل دیدگاههای سنتی و نو در وکالت زنان در مجلس
•  تکیه بر آیات، اجماع، سیره مسلمین و اصول فقهی برای اثبات جواز
✨ از ویژگیهای برجسته این اثر، پرداختن به موضوعی روز با زبانی تحلیلی، مستند و در عین حال منسجم است؛ اثری که میتواند مبنایی جدی برای گفتوگوهای علمی در باب فقه زنان و مشارکتهای سیاسی-اجتماعی آنان قرار گیرد.
🔗 برای مطالعه بیشتر 📥 کلیک کنید.
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com 
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 نقد و بررسی فقه مقاصدی از نظرگاه اهلسنت
🔍 نقد و بررسی: ابراهیم صالحی حاجیآبادی
📌 کتاب «نقد و بررسی فقه مقاصدی از نظرگاه اهلسنت» به واکاوی جایگاه مقاصد شریعت در فقه اهل سنت میپردازد. در دیدگاه گروهی از فقهای اهل سنت، مقاصد شریعت یکی از منابع مهم کشف حکم شرعی است که در فقه شیعه مورد تایید و تردید قرار گرفته است.
🔹 نویسندگان ضمن تشریح اهمیت موضوع، به بررسی منابع تشریع از منظر فریقین پرداخته و ماهیت فقه مقاصدی از دیدگاه اهل سنت را واکاوی کردهاند. همچنین سیر و تطور تاریخی بحث و اندیشه مقاصدی در مدارس امامیه و اهل سنت بیان شده است.
🛡 این کتاب مبانی، زیرساختها و ارکان نظریه مقاصد را تبیین و نقد میکند، راههای شناخت مقاصد و تقسیمات آن را معرفی نموده و به تطبیقات نظریه مقاصدی در فقه شیعه و اهل سنت میپردازد.
⚖️ از منظر فقهای شیعه، مقاصد کمتر به عنوان دلیل مستقل پذیرفته شده است؛ زیرا مصالح و مفاسد احکام، خارج از دسترس عقل قرار دارد و برای جلوگیری از قیاس استحسان و مصالح مرسله، باید از روشهای اجتهادی غیرقطعی پرهیز کرد.
🔎 نویسندگان معتقدند از آنجا که اهل سنت مقاصد را به عنوان منبع حکم شرعی پذیرفتهاند و گاه با بهرهگیری از آن احکامی خلاف شریعت صادر کردهاند، همچنین ورود غیررسمی این نظریه به برخی دیدگاههای روشنفکران شیعی اهمیت تحقیق را دوچندان کرده است.
📚 ساختار کتاب
این کتاب در پنج فصل تدوین شده است:
1️⃣ فصل اول: کلیات، مفاهیم موضوع، ضرورت و اهداف؛ مفاهیم شریعت، مصلحت، عقل؛ بررسی منابع تشریع از منظر فریقین شامل قرآن، سنت نبوی، سنت صحابه، اجماع، عقل، قیاس و استحسان
2️⃣ فصل دوم: سیر تاریخی مقاصد شریعت در مدرسه امامیه و اهل سنت
3️⃣ فصل سوم: ارکان و ادله نظریه مقاصد، تقسیمات و انواع مقاصد، تطبیق و ترجیح مقاصد و ادله شریعت
4️⃣ فصل چهارم: نقد مبانی، ارکان و ادله مقاصد شریعت (هدف اصلی کتاب)
5️⃣ فصل پنجم: تطبیقات نظریه مقاصد در سه گفتار؛ دیدگاه فقهیان شیعه، اهل سنت و کاربرد مقاصد شریعت
✨ مطالب کلیدی کتاب:
•  مبانی، زیرساختها و ارکان نظریه مقاصد
•  راههای شناخت مقاصد شریعت، تقسیمات و انواع آن
•  تزاحم مقاصد
•  ادله مقاصد شریعت و نقد آنها
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 فقه تربیت جنسی
🔍 نقد و بررسی: مهدی محمدی
📌 کتاب «فقه تربیت جنسی» به قلم علینقی فقیهی، در حوزه نوپای فقه تربیت به ویژه در بُعد تربیت جنسی تألیف شده و با هدف ارائه چارچوبی فقهی برای آموزش و هدایت غریزه جنسی انسان نگارش یافته است.
🏷 نویسنده با توجه به فراگیری آسیبهای جنسی در جامعه معاصر، بر لزوم ورود فقه شیعه به عرصه تربیت جنسی تأکید کرده و معتقد است که فقه باید به تبیین وظایف شرعی در حوزه روابط عاطفی و جنسی میان زن و مرد بپردازد تا زمینه رشد و تعالی اخلاقی و رفتاری انسانها فراهم گردد.
🔹 فقیهی با محوریت بازگشت به فطرت، غریزه جنسی را امری انسانی و طبیعی میداند که با عقل و کرامت انسانی پیوند خورده است. او تأکید دارد که تربیت جنسی از نگاه فقهی، مبتنی بر فطرت، عقل، کرامت، گرایش غریزی و نیاز به همدم است.
🛡 در نگاه نویسنده، زن و مرد در فطرت و برخورد با هنجارها و نابهنجاریها یکساناند. او کرامتمحوری در روابط همسران را از آموزههای اسلامی میداند و معتقد است که اسلام، غریزه جنسی را نه تنها امری منفی نمیداند، بلکه آن را جزء «طیّبات» برمیشمارد.
✨ اثر حاضر ماحصل درسگفتارهای نویسنده از سال ۱۳۹۹ است و با بهرهگیری گسترده از آیات و روایات به بررسی مبانی، اصول و اهداف تربیت جنسی پرداخته است؛ هرچند به لحاظ رجالی و دلالی، تحلیلهای تفصیلی سندی در کتاب به چشم نمیخورد.
📌 از جمله موضوعات نوآورانه کتاب، تبیین همافزایی وظایف فقهی و تربیتی در آموزهای اهلبیت(ع) و ارائه ساختار مفهومی برای تربیت جنسی با الهام از نگاه تربیتی معصومین(ع) است. نویسنده بخشی قابل توجه از کتاب را به بررسی روابط زوجین، توصیههای اخلاقی، و مهارتهای رفتاری در این حوزه اختصاص داده است.
📚 ساختار کتاب
این کتاب در هفت فصل تنظیم شده است:
1️⃣ فصل اول: مقدمهای بر فقه تربیت جنسی با تبیین مفاهیمی چون تربیت، تربیت جنسی و نسبت آن با فقه
2️⃣ فصل دوم: بررسی ادبیات موجود در حوزه تربیت جنسی
3️⃣ فصل سوم و چهارم: مبانی و اصول تربیت جنسی با تأکید بر فطرت، عقل، آزادیخواهی، کمالطلبی، میل به لذت، و گرایش به جنس مخالف
4️⃣ فصل پنجم: تبیین جایگاه عقل و کارکردهای آن در تربیت جنسی از منظر روایات
5️⃣ فصل ششم: بررسی هنجارها و ناهنجاریها، عوامل گرایش به شر، و تقویت اراده در ارتباطات جنسی زوجین
6️⃣ فصل هفتم: اصول مرتبط با تربیت جنسی شامل طبیعی بودن نیاز جنسی، تمایل به معنویت، زیباییخواهی، میل به همدم و فرزندخواهی
🔑 مطالب کلیدی مطرحشده در این کتاب:
•نسبت فقه و تربیت جنسی
•غریزه جنسی در نگاه فقهی
•مبانی عقلانی تربیت جنسی
•تحلیل هنجارها و ناهنجاریها
•نقش کرامت، معنویت، و زیبایی در ارتباطات جنسی
•اصول فطری و نظاممند در روابط زوجین
🔖 #دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_تربیت
#فقه_معاصر
🔗 www.riicj.com
                
            🔺
📖 فقه و مصالح عرفی
🔍 نقد و بررسی: سید علی حسینی نسب
📌 کتاب «فقه و مصالح عرفی» به بازکاوی جایگاه مصلحت در فقه شیعه و ارتباط آن با عرف میپردازد و به سوالات بنیادین درباره امکان و چگونگی استناد به اصل مصلحت در استنباط احکام شرعی پاسخ میدهد. از جمله پرسشهایی که در این کتاب مطرح میشود:
❓آیا در استنباط احکام میتوان به اصل مصلحت روی آورد؟
❓ارتباط مصلحت با تشخیص عرفی چیست؟
❓چه معیارهایی برای مصلحتگرایی در فقه وجود دارد؟
🏷 نویسنده با تاکید بر ضرورت پویایی فقه و تطابق آن با نیازهای زندگی معاصر، استدلال میکند که برای حفظ این پویایی باید به سازوکارهای عقلانی استنباط مانند قیاس، استصلاح و سد ذاریع متوسل شد. او همچنین چالشهای پیشروی فقه المصلحة را بررسی کرده و بر لزوم تعیین ضوابط دقیق و هماهنگی مصلحت با روح شریعت تأکید میورزد.
🔹 در این کتاب، مفاهیمی چون ابتنای احکام شرعی بر مصلحت، جایگاه عرف در تشخیص مصلحت، پیامدهای طبیعی و منطقی راهیابی مصلحت در استنباط، و چالشهای مربوط به تعبد و تعلیل احکام، مورد بررسی دقیق قرار گرفتهاند.
📚 ساختار کتاب
کتاب «فقه و مصالح عرفی» در شش فصل تنظیم شده است:
1️⃣ کلیات و مفاهیم؛
2️⃣ بررسی ابتنای احکام بر مصالح و مفاسد؛
3️⃣ امکان راهیابی مصالح و کشف آنها در استنباط احکام؛
4️⃣ جایگاه عرف در استنباط و نمونههای کاربرد عرف در فقه؛
5️⃣ پیامدهای راهیابی مصلحت و تبدل مصلحت و تغییر احکام؛
6️⃣ چالشهای فقه المصلحة، از جمله تعبد و تعلیل، شناخت مقاصد شریعت، ضوابط مصلحت و نهاد تشخیصدهنده آن
✨ ویژگی برجسته کتاب، تلفیق مباحث فلسفه فقه و معرفتشناسی با مباحث عملی فقه است که امکان فهم عمیقتر و کاربردیتر مصلحت در فقه معاصر را فراهم میآورد.
🔗 برای مطالعه بیشتر  📥کلیک کنید.
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_مصلحت
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 فقه عفاف جنسی: فقه فردی
🔍 نقد و بررسی: سجاد بهرامی اسفرجانی
📌 کتاب «فقه عفاف جنسی: فقه فردی» نوشته حسین بستان، اثری نو در حوزه فقه خانواده است که به بررسی مبسوط مسئله عفاف جنسی از منظر فقه فردی میپردازد. نویسنده با تکیه بر منابع اصیل اسلامی و روش اجتهادی، عفاف را به معنای پرهیز از گناه و امور ناپسند دانسته و به تحلیل عوامل مؤثر در تقویت یا تضعیف این خصلت اخلاقی میپردازد.
🔹 نویسنده «فقه عفاف» را شاخهای از فقه میداند که به بررسی احکام شرعی اجتناب از امور جنسی نامطلوب میپردازد. این کتاب، جلد اول از مجموعهای دوجلدی است و مباحث مربوط به عفاف فردی را پوشش میدهد. مطالب مرتبط با عفاف اجتماعی نیز در کتابی دیگر با عنوان «فقه عفاف جنسی: فقه اجتماعی» منتشر شده است.
📚 ساختار کتاب
کتاب حاضر دارای یک مقدمه و دو بخش اصلی است:
1️⃣ بخش اول به بررسی عوامل مؤثر در عفاف جنسی میپردازد؛ از جمله:
• نقش ازدواج در تحقق عفاف
• مشروعیت ازدواج موقت
• اذن پدر در ازدواج دختر
• تحلیل فقهی ازدواج مسیار
2️⃣ بخش دوم به تحلیل رفتارهای فردی و ارتباطی مرتبط با عفاف میپردازد. موضوعات این بخش شامل:
• تشبه به جنس مخالف
• پوشش
• نگاه
• خودآرایی
• رابطه عاطفی، مصاحبتی و جنسی
🔍 نویسنده در این بخش، رفتارهای ارتباطی را به دو دسته روابط با همجنس و غیر همجنس تقسیم کرده و از منظر فقهی آنها را واکاوی کرده است.
✨ از ویژگیهای برجسته کتاب، انسجام ساختار، پرداخت به مسائل نوپدید اخلاقی-جنسی، و تفکیک روشن میان عفاف فردی و اجتماعی است. این اثر برای پژوهشگران فقه تربیت و فقه خانواده، اثری سودمند و قابل استناد است.
🔗 برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
🔖 #دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_تربیت
#فقه_خانواده
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com 
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 فقه عفاف جنسی: فقه اجتماعی
🔍 نقد و بررسی: سجاد بهرامی اسفرجانی
📌 کتاب «فقه عفاف جنسی: فقه اجتماعی» تألیف دکتر حسین بستان (نجفی)، به بررسی احکام شرعی مربوط به رفتارهای عفیفانه و غیرعفیفانه در سطوح مختلف اجتماعی میپردازد؛ از فرد و خانواده گرفته تا روحانیت، حکومت و سایر نهادهای اجتماعی.
نویسنده در این اثر تلاش کرده تا بر اساس دلالتهای مستقیم آیات و روایات، حدود و وظایف نهادهای اجتماعی را در قبال عفاف جنسی بازشناسی کند.
🔹 این کتاب در ادامه پروژه پژوهشی مؤلف در حوزه فقه عفاف نگاشته شده که پیشتر بخش فردی آن با عنوان فقه عفاف جنسی (فقه فردی) منتشر گردیده بود.
✍️ روش تحقیق در این اثر، همان روش اجتهادی رایج در حوزههای علمیه است که با تحلیل دیدگاههای فقیهان، استناد به آیات و روایات، و نهایتاً ارائه نظر نهایی نویسنده همراه است.
📚 ساختار کتاب
این اثر در یک مقدمه و سه فصل تنظیم شده است:
1️⃣ فصل اول: تعلیم و تربیت و تأثیر آن در تقویت عفاف جنسی
2️⃣ فصل دوم: نقش حمایتهای اجتماعی و نهادهای پشتیبان
3️⃣ فصل سوم: نظارتهای لازم در جامعه برای حفظ عفاف
📌 محتوای کلیدی کتاب عبارتاند از:
🔹 تعلیم و تربیت:
• احکام عام و مشترک
• وظایف و اختیارات خانواده
• وظایف و اختیارات روحانیت، عموم مردم و حکومت
🔹 حمایت:
• وظایف و اختیارات خانواده
🔹 نظارت:
• وظایف و اختیارات خانواده
• وظایف روحانیت و حکومت
✨ از ویژگیهای برجسته کتاب، دستهبندی نوین و منسجم نهادهای اجتماعی با تمرکز بر وظایف شرعی آنها در قبال حفظ عفاف جنسی در جامعه است؛ رویکردی که آن را از سایر آثار فقهی در این حوزه متمایز میکند.
🔗 برای مطالعه بیشتر 📥 کلیک کنید.
🔖 #دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_تربیت
#فقه_خانواده
#فقه_معاصر
🔗www.riicj.com 
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            🔺
📖 بررسی فقهی موانع و نهادهای جانشین اقامه حدود در عصر غیبت
🔍 نقد و بررسی: ابراهیم صالحی حاجیآبادی
📌 این کتاب در حوزه فقه جزایی و فقه سیاسی به مسئله اجرای حدود در عصر غیبت میپردازد. نویسنده پس از طرح کلیات، اصل مشروعیت و لزوم اقامه حدود را اثبات کرده و موانع آن را بررسی میکند؛ سپس نهادهای جایگزین اقامه حدود را تبیین مینماید. به گفته نویسنده، اقامه حدود از دلایل اصلی تشکیل حکومت اسلامی است اما درباره اجرای آن در عصر غیبت اختلاف نظر وجود دارد. برخی به دلیل ملاحظات حقوق بشری اجرای حدود را جایز نمیدانند؛ اما نویسنده معتقد است با بهرهگیری از ظرفیتهای فقهی اهل بیت(ع) میتوان راهکارهای جایگزین ارائه داد.
📌 نویسنده تأکید میکند که پس از انقلاب اسلامی ایران، مسئله اقامه حدود چالشی مهم بوده و وجود دو مبنای کاملاً متفاوت (عدم ولایت و جواز اقامه حدود) ضرورت بررسی عمیقتر این موضوع را دوچندان میکند. هدف کتاب ارائه طرحهای جایگزین مناسب برای مجازاتهای حدی در شرایط خاص با استفاده از استنباط احکام است.
📚 ساختار کتاب
کتاب در سه فصل سازماندهی شده است:
1️⃣ فصل اول: مفاهیمی چون حد، عصر غیبت، اصل عدم ولایت و مشروعیت اقامه حدود و همچنین پیشینه اجرای حدود در تاریخ اسلام و کشورهای اسلامی بررسی شده است.
2️⃣ فصل دوم: موانع اقامه حدود در عصر غیبت شامل عدم تأمین اهداف مجازاتهای حدی، تزاحم با احکام شرعی اهم، شبهات حقوق بشری، عدم حجیت خبر واحد و شرایط نامساعد اجرای حد مورد بررسی قرار گرفتهاند.
3️⃣ فصل سوم: نهادهای جانشین اقامه حدود در عصر غیبت، شامل جایگزینی مجازاتهای عرفی، تبدیل و تخفیف مجازاتهای حدی، جانشینی تعزیرات و جایگزینی امر به معروف و نهی از منکر بررسی شدهاند.
📌 مطالب کلیدی مطرح شده در کتاب:
• مشروعیت اقامه حدود در عصر غیبت و نقش ولایت در آن؛
• ادله جواز اقامه حدود در زمان غیبت؛
• موانع اجرای حدود از جمله عدم تأمین اهداف، تزاحم با احکام اهم و شبهات حقوق بشری؛
• نهادهای جانشین اقامه حدود شامل مجازاتهای عرفی، تبدیل و تخفیف حدود، جانشینی تعزیرات و جایگزینی امر به معروف و نهی از منکر.
🔗 برای مطالعه بیشتر 📥 کلیک کنید.
🔖#دانشنامه
#کتابشناسی
#فقه_معاصر
#فقه_جزایی
#فقه_سیاسی
🔗www.riicj.com
🔗eitaa.com/riicj_com
                
            