«خروج از دوگانه ثروت و فقر» 📝 #یادداشت ❖ در اسلام، هم ثروت و هم فقر هر دو باعث سختی و مشکلات است؛ توحید هست که خروج از بدبختی است؛ یعنی ممکن است که ثروت داشته باشید و ممکن است که فقیر باشید، [اما] نزاع بین فقیر و غنی نیست خلاف بیان شریعتی؛ شریعتی می گوید: «جنگ ما بین فقر و غنا است»؛ نه! نزاع ما بین استضعاف و غیر استضعاف (استکبار) است؛ بین استضعاف و استکبار است؛ یعنی ممکن است یک نفر پولدار باشد امّا جزء مستضعفین باشد نه مستکبرین و یک نفر ممکن است فقیر باشد امّا جزء مستکبرین باشد! یعنی مسئله سر جریان استکبار و استضعاف است نه مسأله سر فقر و غنا؛ یعنی این دوگانه های غلط از دوگانه های مارکسیستی است که در کشور ما آمده است؛ کما اینکه ممکن است یک نفر ثروتمند باشد و مستکبر باشد و آن طرف هم ممکن است یک نفر فقیر باشد و استضعاف باشد. ببینید اینها چندگانه است؛ یعنی ثروتمند یا فقیر بودن دلیل بر حقانیت یک نفر نیست؛ چون ممکن است یک نفر برای اسلام [مفید باشد]. تمام دعوای ما با غرب این است که هم مارکسیست ها آزادی می خواهند و هم لیبرال ها؛ لیبرال ها آزادی را برای فرد می خواهند و مارکسیست ها آزادی را برای اجتماع می خواهند؛ همه دعواها سر آزادی است و آزادی یعنی بی قیدی؛ بی قید کجا است؟ چه چیزی هست که اصلا قید ندارد؟ واقعیت مطلقه است و این درواقع تعین اجتماعی توحید می شود؛ ولی شما دارید دو جنبه آزادی برای فرد و آزادی برای اجتماع را سکولار می فهمید و درواقع می خواهید قید توحید نداشته باشد؛ اولاً قید توحید هست چه شما بخواهید و چه شما نخواهید؛ ولی نمی خواهید! یعنی دعوا سر این است که آن را اعتبار می کنید یا نمی کنید؛ وقتی آن را اعتبار نمی کنید دائماً إصر و اغلال گردن شما هست؛ یا گردن جامعه می اندازید و یا گردن فرد می اندازید یا گردن هر دو می اندازید که ما اعتقاد داریم گردن هر دو می افتد؛ در جریان های اجتماعی چه مارکسیست ها و چه لیبرال ها وقتی غالب می شوند، «إصر و اغلال» هم گردن اجتماع و هم گردن فرد می افتد. «يَضَعُ عَنۡهُمۡ إِصۡرَهُمۡ وَ ٱلۡأَغۡلَٰلَ ٱلَّتِی كَانَتۡ عَلَيۡهِمۡ» دنبال این هستیم که این إصرها را جمع کنیم. امام در چهل حدیث و جاهای دیگر می گوید که همه دنبال آزادی هستیم و همه دنبال خدا هستیم امّا تعیّن آن را اشتباهی می گیریم؛ نیچه به فیلسوفانی که می گویند دین را کنار می خواهیم بگذاریم می گوید - البته خود نیچه هم محل سوال است امّا از این جهت که اشکال می کند من تایید می آورم می گوید: شما کشیش های مکّاری هستید چون شما گفتید دین را کنار می گذاریم تا آزادی برای بشر بیاید؛ خود حرف های شما دین شد؛ یعنی خود شما پیغمبر شدید؛ شما یک سری کشیش های مکّار هستید یعنی همان کاری که کشیش ها می کردند را شما می کنید امّا اسم آن را عوض کردید و دین دنیایی درست کردید؛ دین سکولار درست کردید و نهایتاً هم ما را به آزادی نرسانید و قفس را بیشتر کردید که البته این مال نیچه نیست همانطور که وِبِر می گوید: «ما در قفس آهنین گیر کرده ایم و چاره ای هم نداریم و مجبور هستیم که در آن بایستیم.» چه شد؟ قرار شد که ما را آزاد کنید [در حالی که] همانطور که می دانید، وِبِر لیبرال است. 📄 برگرفته از جلسه 63 درس گفتار نظام فلسفی علامه #اقتصاد #فلسفه #آزادی #سرمایه_داری #فقر ـــــــــــــــــــــ ✦ مدرسه علوم انسانی اسلامی سها 👇🏻 📮 کانال ایتا | وب سایت