2⃣ آری؛ این داستان غمانگیز و این واقعهٔ تلخ که #بهائیان با افتخار در کتابهای خود ذکر کردهاند، از دو جهت قابل توجه است:
👈 اول: بر خلاف آنچه بهائیان درصدد انکار انتساب این جنایت به #بابیان و الگوی زنان خود #قرةالعین هستند، براساس اسناد و شواهد، قرةالعین نقشهٔ قتل مرحوم علّامهی شهید را کشیده است. چرا که به اعتراف سایر منابع تاریخی #بهائی، قرةالعین قبل از ارتکاب جنایت توسط میرزا صالح، جمعی از افراد که از عراق بههمراهی او تا قزوین آمده بودند را به اصرار از شهر خارج نمود. حتی در جواب یکی از آنها که گفت چرا شیخ صالح و ملا ابراهیم و دیگران نمیآیند؟ گفت: آنان برای کار مهمی ماندهاند و بهزودی در این شهر غوغائی خواهد شد و من نمیخواهم که شما در این شهر تا آن هنگام مانده باشید.
📚 ر.ک: فاضل مازندرانی، تاریخ ظهورالحق، نسخهٔ الکترونیکی، ج٣، ص٣٢۴. ابوالفضل گلپایگانی، کشف الغطاء، تاشکند: بینا، ١٩١٩م، ص١٠۶؛ عبدالحسین آیتی، کواکب الدریه، ج١، ص١٢٠
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ دربارهٔ میرزا رضا کرمانی (٢)
1⃣ #میرزا_ملکمخان (که یکی از راهنمایان سیاسی فعالان #بابی بود، و #صبح_ازل، او را رجعت عیسای مسیح خوانده بود) در سالهای پس از کشتهشدن #ناصرالدینشاه، به یکی از اروپائیان گفت که قاتل شاه ایران، از #بابیان بود. (٣)
2⃣ بررسی صورت اصلی استنطاق #میرزا_رضا_کرمانی نیز گویای همین واقعیت است. بر اساس متن اصلی این استنطاق که نخستینبار توسط یکی از محققان، به آگاهی عمومی رسیده، وقتی بازجویان، از میرزا رضا، دربارهٔ ارتباط #شیخ_هادی_نجمآبادی و #سید_جمالالدین پرسیدند، پاسخ او، چنین بود:
👈 چه عرض کنم؟ درست نمیدانم ارسال و مرسولی دارد. اما، از معتقدین سیّد است، و او را مرد بزرگی میداند. هرکس که اندک بصیرتی داشته باشد، میداند که سیّد، دخلی به مردم این روزگار ندارد! حقایق اشیاء جميعاً، پیش سیّد مکشوف است! تمام فیلسوفها و حکمای بزرگ فرنگ، و همهٔ روی زمین، در خدمت سیّد، گردنشان کج است! و هیچیک از دانشمندان روزگار، قابل نوکری و شاگردی سیّد نیست! واضح است حاجی شیخ هادی هم شعور دارد و مثل بعضی از آخوندهای بیشعور نیست که آثار و علامات جعلی و ممتنعالقبول که برای صاحبالزمان درست کردهاند، بیجهت انتظار ظهور میکشند! هرکس که به این آثار و علامات پیدا شد، صاحب زمان خودش است! (۴)
3⃣ این سخن، گویای آن است که در نگاه میرزا رضا کرمانی، شيخ هادی نجمآبادی منتظر ظهور امام دوازدهم شیعیان نبوده است. بنابراین، میرزا رضا را مانند شیخ، یک #بابی باید دانست، و بر درستی گزارشهای رسمی دولت ایران، رویکرد نهاننویسانهٔ ملکزاده، و نیز سخن میرزا ملکمخان، باید یقین کرد.
4⃣ بر پایهٔ برخی گزارشها، میرزا رضا، در مسیر حرکت از اسلامبول به ایران، در بادکوبه، با یکی از #بابیان برجسته دیدار داشت (۵)، و حتی در نامهای برای یکی دیگر از #بابیان فعال آنجا، «تقريباً، مرگ شاه را پیشگویی کرده»، و نوشته بود: «بهزودی، روزگار بهتری خواهد رسید که «م. ک.»، چنین امر فرموده است!» (۶) (به احتمال جدّی «م. ک.»، همان میرزا آقاخان کرمانی است.)
5⃣ در میان تاریخنگاران معاصر، ابراهيم صفائی، میرزا رضا را #ازلی خوانده (٧) و نوشته: «بابیان و ازلیان، قصد انتقامجویی از ناصرالدینشاه را داشتند، نه بهائیان». (٨)
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ میرزا رضا کرمانی؛ غلام هشت و چهار یا غلام حضرت باب؟! (٢)
📚 برگی دیگر از پروندهٔ #بت_شناسی
1️⃣ #میرزا_ملکمخان (که یکی از راهنمایان سیاسی فعالان #بابی بود، و #صبح_ازل، او را رجعت عیسای مسیح خوانده بود) در سالهای پس از کشتهشدن #ناصرالدینشاه، به یکی از اروپائیان گفت که قاتل شاه ایران، از #بابیان بود.
2️⃣ بررسی صورت اصلی استنطاق #میرزا_رضا_کرمانی نیز گویای همین واقعیت است. بر اساس متن اصلی این استنطاق، وقتی بازجویان از میرزا رضا دربارهٔ ارتباط #شیخ_هادی_نجمآبادی و #سید_جمالالدین پرسیدند، پاسخ او، چنین بود:
👈 چه عرض کنم؟ درست نمیدانم ارسال و مرسولی دارد. اما، از معتقدین سیّد است، و او را مرد بزرگی میداند. هرکس که اندک بصیرتی داشته باشد، میداند که سیّد، دخلی به مردم این روزگار ندارد! حقایق اشیاء جميعاً، پیش سیّد مکشوف است! تمام فیلسوفها و حکمای بزرگ فرنگ، و همهٔ روی زمین، در خدمت سیّد، گردنشان کج است! و هیچیک از دانشمندان روزگار، قابل نوکری و شاگردی سیّد نیست! واضح است حاجی شیخ هادی هم شعور دارد و مثل بعضی از آخوندهای بیشعور نیست که آثار و علامات جعلی و ممتنعالقبول که برای صاحبالزمان درست کردهاند، بیجهت انتظار ظهور میکشند! هرکس که به این آثار و علامات پیدا شد، صاحب زمان خودش است!
3️⃣ این سخن، گویای آن است که در نگاه میرزا رضا کرمانی، شيخ هادی نجمآبادی منتظر ظهور امام دوازدهم شیعیان نبوده است. بنابراین، میرزا رضا را مانند شیخ، یک #بابی باید دانست، و بر درستی گزارشهای رسمی دولت ایران، رویکرد نهاننویسانهٔ ملکزاده، و نیز سخن میرزا ملکمخان، باید یقین کرد.
4️⃣ بر پایهٔ برخی گزارشها، میرزا رضا، در مسیر حرکت از اسلامبول به ایران، در بادکوبه، با یکی از #بابیان برجسته دیدار داشت، و حتی در نامهای برای یکی دیگر از #بابیان فعال آنجا، «تقريباً، مرگ شاه را پیشگویی کرده»، و نوشته بود: «بهزودی، روزگار بهتری خواهد رسید که «م. ک.»، چنین امر فرموده است!» (به احتمال جدّی «م. ک.»، همان میرزا آقاخان کرمانی است.)
5️⃣ در میان تاریخنگاران معاصر، ابراهيم صفائی، میرزا رضا را #ازلی خوانده و نوشته: «بابیان و ازلیان، قصد انتقامجویی از ناصرالدینشاه را داشتند، نه بهائیان».
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ نهانزیستی بابیان در دوره قاجار (١)
1️⃣ با کشته شدن #باب (که به دستور #امیرکبیر و با حمایت ناصرالدینشاه صورت گرفت) دشمنی بابیان با خاندان قاجار (که بابیان ایشان را «رجعت بنیامیه» میدانستند) عمیقتر شد.
2️⃣ در سال ۱۲۶۸ق. گروهی از بابیان به رهبری ملا #شیخ_علی_ترشیزی (از پیروان برجستهٔ باب که از سوی او، لقب «اسم الله العظیم» داشت) به کُشتن #ناصرالدینشاه اقدام کردند، اما ناکام ماندند.
3️⃣ پس از آن سوءقصد نافرجام بود که شدت عمل همهجانبهای بر #بابیان سایه افکند. اعدام بسیار خشونتبار منسوبان آن حادثه، سبب شد تا نام بابی، با حکم اعدام یا نزدیک به آن مترادف شود.
4️⃣ یکی از آثاری که این سرکوب سخت، بر بابیان باقی گذاشت، آغاز «سنّت نهانزیستی» در میانشان بود. بهروایت فاضل مازندرانی:
👈 پس از حوادث سال ۱۲۶۸، بهعلت شدت تعرض دولت ناصرالدینشاهی، شناختگان این #حزب، در ستر و خفا زیستند، و غالباً، مبادرت به اجهار عقیده نکردند، بهحدی که بیخبران پنداشتند که کسی از مؤمنین بر جای نیست، ولی در سترِ ستر، امر تبلیغ جریان داشت…
5️⃣ بعد از ادعای میرزا حسینعلی بهاء در سال ۱۲۸۰ق. و بهائی شدن تدریجی بیشتر بابیان، گروه اقلیتی که بر اعتقاد بابی خود باقی مانده، و به #ازلی نیز مشهور شدند، همچنان بر سنّت #نهانزیستی پای فشردند. ایشان، از همین رهگذر، توانستند در تاریخ معاصر ایران، نقشهایی گاه بسیار پایدار داشته باشند.
✍️ سیدمقداد نبوی رضوی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter