🌟 #تفسیر_امین | رویکرد مبارزاتی در تفسیر اجتماعی 🌙 به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان، رسانه‌ی KHAMENEI.IR در سلسله یادداشت‌های کوتاهی، با عنوان «تفسیر امین» سی ویژگی ممتاز تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را تبیین می‌کند. 📣 در بیستمین شماره از این مجموعه، یکی از رویکردهای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تفسیر قرآن با عنوان رویکرد مبارزاتی در تفسیر اجتماعی قرآن تبیین شده است. 🔹 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، همانند مفسران بزرگ دیگر، رویکرد و روش تفسیری خاصی دارند که می‌توان آن را به‌عنوان وجه تمایز تفسیر ایشان از دیگر تفاسیر به شمار آورد. آنچه تفسیر ایشان را از تفاسیر دیگر متمایز می‌سازد، بستر مبارزاتی و رویکرد تفسیری ایشان، به‌ویژه در دوره قبل از انقلاب است. جریان تفسیر اجتماعی معاصر که سید جمال‌الدین اسدآبادی سردمدار آن بود، در طول ۱۵۰ سال گذشته به شاخه‌ها و رویکردهای متعددی تقسیم شده است. تفسیر علمی، تفسیر سیاسی، تفسیر بین‌رشته‌ای و سایر رویکردها، برخی از شاخه‌های این جریان تفسیر اجتماعی به شمار می‌روند. 🔹 در این میان، «تفسیر مبارزاتی» نیز یکی از این شاخه‌ها به شمار می‌رود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از معدود مفسرانی هستند که قرآن را با این رویکرد تفسیر کرده‌اند. این رویکرد تفسیری به وضوح در کتاب‌ها و بیانات ایشان، به‌ویژه قبل از انقلاب، مشاهده می‌شود. می‌توان این رویکرد را در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» به عنوان تفسیر موضوعی، در شرح نهج‌البلاغه و حتی در مباحث تاریخی مانند نظریه «انسان ۲۵۰ ساله» نیز یافت. یکی از شاگردان درس تفسیر ایشان در قبل از انقلاب می‌گوید: «تفسیر ایشان برای ورود به مبارزه و یافتن بینش مبارزه بود؛ وقتی از رویکرد اجتماعی در تفسیر سخن می‌گوییم، منظورمان همین است.» (محمد باقر فرزانه، ۱۴۰۱/۳/۱۴) 🔹 شایان ذکر است که ماهیت تفسیر مبارزاتی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با برخی رویکردهای مبارزاتی جریان‌های قبل از انقلاب، مانند مارکسیست‌ها، تفاوت بنیادینی دارد. اولاً، تفسیر ایشان مبتنی بر روش اجتهادی و مکتب تفسیری ائمه (علیهم‌السلام) است، در حالی که رویکرد جریان‌های دیگر در شرح متون دینی کاملاً التقاطی و تفسیر به رأی بوده است. ثانیاً، تفسیر آیت‌الله خامنه‌ای شامل اساسی‌ترین مفاهیم قرآنی، مانند ایمان، خداباوری، شریعت‌محوری، نفی طاغوت، استقلال، دفاع از مظلوم و موارد دیگر است؛ اما سخنان و اندیشه‌های جریان‌های مبارزاتی، خالی از این مفاهیم متعالی قرآن کریم است. 🔹 اساساً رویکرد مبارزاتی جلسات تفسیری آیت‌الله خامنه‌ای کاملاً در تقابل با این جریان‌ها بود. مخاطبان جلسات تفسیری ایشان نیز همین برداشت را داشتند و به همین دلیل، شاگردان ایشان، به‌ویژه دانشجویان، انگیزه زیادی برای مواجهه با جریان‌های التقاطی پیدا می‌کردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره جلسات تفسیری خود می‌فرمایند: «سال‌ها قبل از انقلاب در مشهد، یک جلسه دانشجویی داشتیم که من تفسیر می‌گفتم... مباحث اساسی و اصولی انقلابی را در خلال تفسیر آیات منتقل می‌کردم.» (بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، ۱۳۹۴/۴/۲۰) 🔹 یکی از اهداف مهم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تفسیر اجتماعی، مواجهه با مفسرانی مانند رشیدرضا است که به بهانه تفسیر اجتماعی، دچار تفسیر به رأی شده‌اند. به‌طور نمونه، ایشان در تفسیر سوره برائت می‌فرمایند: «رشید رضا، صاحب تفسیر المنار، این سید بی‌اعتقاد به اجداد خود، بسیار متعصب و ضد شیعه و آلت دست استعمار است.» (تفسیر سوره برائت، ص ۲۷۲ و ۶۳۶) همچنین، علامه طباطبایی نیز در تفسیر المیزان، بارها و به شدت از تفسیر المنار انتقاد کرده است. در حقیقت، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با ارائه تفسیر اجتماعی صحیح، با تفسیر اجتماعی علم‌زده (که نوعی تفسیر به رأی است) مقابله می‌کنند. 🎤 #تحلیل_و_تبیین | #بهار_معنویت 💻 Farsi.Khamenei.ir