یکی از حوزه‌هایی که در دانش تاریخ ، محل تأمل اندیشمندان این علم و مورد تضارب آرای جدی است ، بحث رابطه تاریخ با علم کلام است. در این زمینه‌ سخن بسیار است اما آنچه بیشتر مطمح نظر است ، جایی است که داده تاریخی با داده کلامی تعارض کنند به نحوی که قابلیت جمع عرفی برای آن نباشد. در چگونگی تقدم تاریخ یا کلام در محل تعارض ، اجمالا می توان دو طیف کلی را شناسایی کرد‌ ؛ کسانی که تاریخ را مقدم دانسته و گروهی که قائل به تقدم معرفتی علم کلام هستند. یکی از معتقدین به تقدیم تاریخ بر کلام ، و عدم تاثیر گذاری کلام در پژوهش‌های تاریخی ، دکتر حسن حضرتی است. کتاب مورخان و امر قدسی نیز تلاشی در تبیین و اثبات همین مسئله است ؛ که محور گفتگوی انتقادی دکتر الویری و دکتر حضرتی قرار گرفت. بخشی از مقدمه این کتاب : دشوارۀ نسبت مورخان با #امر_قدسی موضوعی است که تاکنون تاریخ‌ورزان ایرانی چندان دربارۀ آن تأمل و مداقه نکرده‌اند. این در حالی است که پژوهشگران تاریخ به‌ویژه در دو حوزۀ مطالعاتی #تاریخ_اسلام آغازین و #تاریخ_انقلاب_اسلامی به صورت جدّی و ملموس با آن درگیرند. اشراف به این مشکله‌ها مستلزم برخورداری از درک درست دربارۀ ماهیت معرفت تاریخی و مختصات علمی بررسی‌های تاریخی است. مجموعۀ جستارهای پیش‌رو می‌کوشد تأمّلات نظری نویسندگان را در مسئلۀ یادشده با خوانندگان فرزانه به اشتراک بگذارد تا به سهم خود گام کوچکی برای غنای ادبیات موضوع در جامعۀ علمی کشورمان به‌ویژه نزد تاریخ‌ورزان آکادمیک بردارد. ذیلا ، فهرست و مقدمه این کتاب تقدیم می گردد. توجه: مطالب این کتاب تایید یا رد نمی گردد و صرفاً جهت معرفی ارسال می‌شود.