پرسش: از کجا بدانیم مريضي يا بلايي که بر سر ما می‌آید مجازات گناهان ماست یا امتحان و آزمايش الهی؟ پاسخ: مشکلات و گرفتاری‌ها الطاف خفیه‌ی الهی هستند و در نهایت به نفع انسان تمام می‌شوند. برای ما توان تشخیص صددرصدی نسبت به اینکه آیا علت گرفتاری امتحان است یا مجازات، وجود ندارد؛ منتها گرفتاری‌ها، هم می‌توانند بلای ترفیعی باشند تا زمینه برای کسب ثواب و ترقی معنوی انسان را فراهم آورند و هم می‌توانند تنبیهی باشند تا مجازات گناهان به آخرت موکول نشود. مشکلات و سختی‌هایی که برای یک فرد به وجود می‌آید ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. بسیاری از مشکلات ما معلول عوامل طبیعی همچون اشتباهات خودمان است. یعنی وقتی منصفانه نگاه می‌کنیم می‌بینیم هر کسی چنین اشتباهی را مثلا در شغل خود انجام می‌داد ورشکست می‌شد و یا هر کسی چنین اشتباهی را در روابط خانوادگی‌اش مرتکب می‌شد، با همین مشکلات روبرو می‌گشت. در این صورت راه حل این است که از اشتباهات گذشته درس بگیریم و در صدد جبران آنها برآییم. دلیل دومی که برای مشکلات ممکن است وجود داشته باشد گناهان است. گناه نیز آرامش و برکت را از زندگی می‌برد. خداوند متعال می‌فرماید: (من أَعْرَضَ عَن ذِكرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكا)«هر كس از توجه و ياد من رو برگرداند زندگي تنگ و پر از فشار خواهد داشت».(۱) در این صورت نیز راه حل توبه و ترک گناه است. اما دسته‌ی دیگری از مشکلات نیز وجود دارند که تنبیهی نیستند؛ بلکه ترفیعی هستند. یعنی به خاطر گناه و اشتباهی که فرد در گذشته انجام داده است به وجود نیامده‌اند بلکه به خاطر پاداش و مقامی که در آینده قرار است به او داده شود به وجود آمده‌اند. در این نوع مشکلات نیز انسان باید صبر کند و منتظر فرج الهی باشد. برای تشخیص انواع مشکلات از یکدیگر: ۱.توبه. اگر از گناهان خود توبه کنید و تلاش کنید هر حق الله و حق‌الناسی که بر عهده دارید را ادا کنید می‌توانید تا حدی مطمئن شوید اگر مشکلی در زندگی دارید به خاطر گناه نیست. ۲. وقتی فرد به خاطر گناه دچار مشکلی می‌شود احساس مجازات شدن را پیدا می‌کند و یک گرفتگی خاصی در قلب خود دارد. اما اگر به خاطر مصلحت و ثواب باشد غمگین نیست بلکه آرامش خاصی دارد و از ارتباط با خدا لذت بیشتری می‌برد و دوست دارد به این رابطه‌ی عاشقانه با خدا ادامه دهد. ۳.مشکلاتی که به خاطر آزمایش در مسیر انسان قرار می‌گیرد کاملا ناخواسته و غیر منتظره است. اما مشکلاتی که به خاطر گناه پدید می‌آید معلول رفتار خودمان است. پی‌نوشت: ۱.سوره طه، آیه 124. #کارشناس_اخلاق #فلسفه_شدائد @pasokhsara