👌 به بهانه اعمال اسنپ بک یک تحلیل و تطبیق تاریخی خدمت شما دوستان داشته باشیم
⬅️میرزا ابوالحسن خان ایلچی، یکی از چهرههای شاخص دیپلماسی ایران در عهد فتحعلیشاه قاجار، نمونهای پیچیده از ترکیب مهارت و ضعفهای شخصیتی در تاریخ سیاسی ماست
او با آداب #ظریف و توانایی برقراری ارتباط با قدرتهای اروپایی، بهویژه بریتانیا، توانست درهای گفتگو را باز کند.با این حال، همین ویژگیها در سایه #اعتماد #بیحد و حساب به وعدههای طرف مقابل و دریافت مستمری از انگلیس
به نقطه ضعف بزرگی بدل شد. بسیاری از پژوهشگران، روابط او با بریتانیا را مصداق نفوذ خارجی و تسلیم بخشی از منافع ملی میدانند.
✅در مقایسه، بخش قابل توجهی از نیروهای اصلاحطلب هم نیز در تعامل با غرب، دچار نوعی «خوشخیالی استراتژیک» یا حتی «وابستگی نرم» شدهاند. این رفتار، هنگامی که با فشارهای اقتصادی و امید به گشایش خارجی همراه میشود، تصمیماتی را رقم میزند که بدون پشتوانه موازنه قدرت اتخاذ شده و در عمل به تقویت اهرمهای طرف مقابل منجر میشود.
همانطور که ایلچی گمان میکرد با جلب دوستی انگلیس میتوان از تهدیدات روس کاست، برخی دیپلماتها و سیاستمداران امروز نیز میپندارند که امتیاز دادن سریع به غرب و امریکا، راه را برای ثبات و توسعه باز میکند—حالآنکه تاریخ بارها خلاف این را اثبات کرده است.
از این رو، مطالعه سرگذشت ایلچی نه فقط برای شناخت یک شخصیت تاریخی، بلکه برای درک الگوهای تکراری در سیاست خارجی ایران ضروری است: وابستگی پنهان، اعتماد بیضمانت، و غفلت از ظرفیتهای داخلی، همواره خطر فریب را در پی دارد.
✍احسان عبادی
@ma_va_o