🔹 در جریان اعتراضات اخیر توسط برخی افراد هجمه هایی نسبت به آراء و اندیشه های حضرت امام شکل گرفت. با عنایت به این موضوع، آیا از نظر شما ماهیت انقلابی که امام خمینی(س) پایه گذاری کرد تغییری داشته است؟
امام مبتنی بر اندیشه های بلند وحیانی دین و عقلانیت شکوفا شده ای که در آن روزگار داشتند، بنیان یک مکتب سیاسی را پایه ریزی کردند که مبتنی #آموزه_های_اصیل_مکتب_اسلام به معنای جامع کلمه بود؛ و همه دستاوردهایی که انبیاء الهی در طول قرون متمادی داشته اند به عنوان پایه ها و اصول این مکتب رهایی بخش و آزادی بخش بود. آنچه در این مکتب نهفته بود، همه اصول والای انسانی است که امروزه مورد احترام همه انسان های اهل خرد و عقل و هوشمندی است.
این اندیشه بلند در یک نظام سیاسی بسیار متعالی به نام #جمهوری_اسلامی رنگ گرفته و در اصول #قانون_اساسی همه آنچه را که بشر برای سعادت خودش نیاز دارد دیده شده است. اگر امروز تک تک اصول قانون اساسی را به رفراندوم بگذارند همه آزادی خواهان، عدالت طلبان و حق طلبان رأی مثبت به آن خواهند داد. زیرا آنچه که در این اصول آمده مبتنی بر عقلانیت، فطرت و خواسته های ذاتی انسان ها و حقوقی است که همه بشر به آن اعتراف می کند.
بهترین انسان ها در تدوین این قانون اساسی دخیل بوده اند؛ کسانی که سال ها زجر زندان کشیده بودند و تلاش و کوشش برای آزادی و عدالت طلبی داشتند و فقیهانه، مجتهدانه، آگاهانه در تدوین این قانون اساسی شرکت کردند؛ و واقعیت اسلام را در بستر یک #نظام_سیاسی نشان دادند. گرچه این نظام سیاسی به هر حال نمی تواند همه جانبه و از هر نظر قابل تأیید باشد، اما اصول و باورهای نهفته در آن کاملا مورد پذیرش است.
اما علی رغم اینکه مشکلات فراوانی هم ایجاد شده فرصت خوبی است که جامعه جهانی بدانند آنچه امام آورده اند یک امر عادی نبوده و فقط یک نظام سیاسی بشری نیست؛ بلکه #مبتنی_بر_اصول و ارزش هایی است که در طول تاریخ انبیاء الهی، اولیاء و انسان های شریفی که در راه آن به #شهادت رسیده اند و فریادهای عدالت خواهانه و حق طلبانه داشته اند، آنها را صدا می زدند.
به هر حال امروز بر همه علاقه مندان به قرآن و عترت، و خردمندان، آگاهان و دلسوزان به حق و عدالت لازم است که به صحنه بیایند و در ارتباط با این مکتب درخشانی که امام به عنوان #نظام_جمهوری_اسلامی پایه گذاری کرده اند، در مقام #تبیین و بیان این حقیقت برخیزند.
متأسفانه امروزه جمهوری اسلامی گرفتار یک #استبداد_در_رأی و لجاجت در نظر شده و عقلانیت نهفته در آن به اسارت رفته است؛ و آنچه را که امام با همه هوشمندی و آگاهی به صحنه آوردند و اصرار داشتند که این نظام باید اینگونه بماند، در حقیقت مختل شده است. #اصرار_امام بر «وحدت و انسجام»، «حاکمیت ارزش های الهی و اسلامی» و «حضور همه در صحنه» خواسته های اصلی امام بود و در وصیتنامه امام هم درج هستند که متأسفانه امروزه کمرنگ شده است.
فکر می کنیم که اگر #وصیت_نامه_امام به میدان بیاید و تک تک این اصول خوانده شود، روشن می شود که چقدر ما از اندیشه های امام فاصله گرفته ایم و متأسفانه خواسته ها و مطالبات امام را بی اعتنایی می کنیم. بنابر این به تبع این بی توجهی، انحراف و خروج از مرزهایی که امام تعیین کرده اند باعث می شود که ما در بخش هایی از مسائل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی، مثل مسأله #حجاب که یکی از #ارزش_های_اصیل_اسلامی است، دور بمانیم و برخوردی با آن اتفاق بیفتد که هرگز شایسته این تفکر و بینش نیست.
حجابی که بنا بود صیانت و حفاظت بیاورد، آبرو و عزت به همراه داشته باشد و شرف و آزادی یک جامعه، خصوصا جامعه گرامی بانوان کشور، را تأمین کند، باعث شده الآن حرکتی مقابل آن اتفاق بیفتد و این ارزش والای انسانی به یک ضد ارزش برای برخی ها تبدیل شود. همچنین مسائل دیگری که باید به آنها توجه شود.
یکی از امور قابل توجه امروز این است که افراد سال ها دلسوز و در سنگر خدمت و مسئولیت های مختلف عالی نظام طی بیانیه، اطلاعیه یا نامه هایی حضور پیدا کرده اند و حرف زده اند ولی متأسفانه حرف اینها شنیده نمی شود. بیانیه ها، اطلاعیه ها، اظهارنظرها و مواضع بسیار درخشان و قاطع و صریحی که از این دلسوزان و سنگرنشینان انقلاب، نظام، جنگ و جهاد همه اقشار از جمله رزمندگان و روحانیت و کسانی که در این سال ها لباس خدمت پوشیده اند و زجرها کشیده اند، ولی الآن هیچ کس نیست که صدای آنها را بشنود.
این خفتگی یا به خواب زدگی که متأسفانه ایجاد شده، باعث می شود این سخنان ارزشمند شنیده نشود و آنچه که به عنوان تفکر ایران اصیل اسلامی هست، نادیده گرفته شود.
👇👇👇👇
🔹 به نظر می رسد که امروزه به رغم برخورداری از امکانات فراوان نسبت به گذشته امکان گفت و گو با نسل جوان و به ویژه زنان را از دست داده است. آیا حوزه نباید در جهت ترمیم این ارتباط کاری انجام بدهد؟
امکاناتی که اشاره کردید در اختیار بخشی از حوزه است که در حقیقت مسئولیت های دولتی و ساختاری حوزه را بر عهده دارند. ولی در اختیار #روحانیت_اصیل نیست که از بیت مرجعیت و بیت علم و فضیلت، اخلاق و شناخت معارف قرآن و عترت هستند. بلکه متأسفانه آنها در انزوا هستند و نظرات آنها مورد توجه واقع نمی شود. امکاناتی که به حوزه ها می آید در اختیار این دسته از عالمان، فرزانگان، اخلاق مداران و تربیت یافتگان نظام اصیل حوزوی نیست.
🔹 اتفاقاتی که اخیرا رخ داد به نوعی مرتبط با موضوع حجاب بود و حجاب هم یک مسأله دینی است. به نظر شما چه تصمیمی باید در مورد مسأله حجاب گرفته شود؟ آیا به همان شکل سابق و مسأله گشت ارشاد باید ادامه پیدا کند یا اینکه باید تصمیم دیگری گرفته شود؟
#حجاب یکی از ارزش های والای انسانی و دینی است و جامعه اسلامی ما، خصوصا جامعه بانوان گرامی، این معنا را پذیرفته اند. اما آنچه که اتفاق می افتد، الزام و اجبار ناصواب توسط کسانی است که اهل این کار نیستند و احیانا هیچ گونه شناختی نسبت به این امر اصیل و ارزشی ندارند. جامعه اسلامی ما، خصوصا زنان، با حجاب مخالفتی ندارند، اما با این الزامات و اجبارهای ناشیانه و نادرست مخالف هستند که ارزش ها را به گونه دیگری برای جامعه نشان می دهد.
اگر حجاب را درست طرح کنند، به حق صیانت، شرافت و حفاظت جامعه است. مردها و زنان هرگز با این حجاب مقابله ای ندارند. البته این مسأله حجاب بهانه ای شد تا مسائلی که مربوط به نظام هست از جمله بحث #عدالت، #آزادی و #استقلال هم به میدان آمد. با وجود همه ابزارهایی که وجود دارد، رسانه ها و نمایندگان جامعه اسلامی این را نمی پذیرند که داخل اتاق در بسته تصمیم گرفته شود. اگر حق و مبنای درستی هم داشته باشد ولی حضور کارشناسان و نمایندگان جامعه در حل مسائل از اموری است که حتی فقاهت ما بر آن نظر دارد و «رجوع_به_خبره را به عنوان یکی از اصول فقهی مطرح می کند.
🔹 در این مدت برخی حوزویان مثل آیت الله علوی بروجردی نسبت به وقایع اخیر موضع گیری کرده اند. نظر شما در مورد این دست مواضع چیست و فکر می کنید حوزه در خصوص این اتفاقات چه موضعی را باید اتخاذ کند؟
حوزه، بزرگان را می شناسد و از آنها دفاع می کند. از جمله آنها حضرت آیت الله علوی بروجردی هستند که با اظهارات روشن و مواضع خیلی صریح از اسلام، حوزه و روحانیت سخن گفته اند و این مورد حمایت حوزویان هست.
#استاد_مرتضی_جوادی_آملی
🆔 @m_vaezjavadi
لزوم ارتقای مباحث فقهی برای پاسخگویی به نیازهای روز جامعه
🔹 استاد مرتضی جوادی آملی در جلسه درس اسفار خود به ظرفیت فقه در پاسخگویی به مسائل روز اشاره کرده و بیان داشت: #ظرفیت_فقه برای پرداختن به مسائل روز بسیار گسترده است و این علم میتواند پاسخگوی نیازهای جوامع معاصر باشد.
🔹 موضوعات حقوقی، مسائل اجتماعی، و حتی چالش های فرهنگی مانند جرم و جنایت می توانند از دیدگاه فقه مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند. فقه از گذشته تا امروز ظرفیت پاسخگویی به مسائل نوظهور را دارد، از مباحث عبادات تا مسائل حقوقی و اجتماعی.
فقه باید به موضوعات جدید مانند مسائل اجتماعی، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، و همچنین مباحث مرتبط با بازدارندگی اجتماعی و فرهنگی توجه بیشتری کند.
🔹 همانطور که در حوزه نظامی ابزارهای بازدارنده وجود دارد و #قدرت_نظامی می تواند از تهدیدها جلوگیری کند، در #عرصه_فرهنگی نیز باید با تقویت ارزشها و اصول دینی، بازدارندگی در برابر گناه و ناهنجاریها ایجاد کرد.
فرهنگ سازی قوی و غنای فکری و فرهنگی میتواند بازدارندگی مؤثری در برابر انحرافات فرهنگی ایجاد کرده و جلوی بسیاری از آسیبهای اجتماعی و اخلاقی را بگیرد.
🔹 عقل در #فقه و #دین نقش اساسی دارد، اما باید از تأثیرات شهوت، غضب، وهم و خيال آزاد باشد. عقل برهانی که با شرع همخوانی دارد، #معیار_تصمیم_گیریهای_دینی است. این #عقل باید تقویت شود و نقش آن در مباحث فقهی بهدرستی درک شود.
🔹 استاد مرتضی جوادی آملی به نقش فقه در پاسخ به پرسشهای جدید بشر و تطبیق آن با نیازهای روز جامعه پرداخت و تأکید کرد: فقه باید با استفاده از #علوم_جدید مانند هرمنوتیک و معرفتشناسی، به مسائل معاصر پاسخ دهد و از ظرفیتهای علمی برای رشد خود بهره ببرد. مباحث جدید در حوزههای حقوقی، اجتماعی و تربیتی باید به فقه وارد شود تا قدرت #بازدارندگی_فرهنگی_و_اعتقادی تقویت شود.
🔹 متاسفانه هم اکنون برخی مباحث مهم به درستی در حوزه ها مورد توجه قرار نگرفته اند؛ حوزهها باید به مسائل جدید مانند #حقوق_بشر، حقوق خانواده، و موضوعات اجتماعی و تربیتی بپردازند تا نیازهای جامعه را برطرف کنند.
👈 حوزههای علمیه باید با غنای فکری و فرهنگی خود، #امنیت_فکری_و_فرهنگی ایجاد کنند و اجازه ندهند شبهات و ناهنجاریهای فکری در جامعه رخنه کنند. بهجای تکیه بر ابزارهای امنیتی، باید با فرهنگ سازی مناسب به مسائل اجتماعی مانند #حجاب و امثال آن پرداخته شود.
↙️ لینک خبر:
https://mvaezjavadi.ir/fa/w/5133326
#استاد_مرتضی_جوادی_آملی
#عقلانیت_و_شریعت
📚 درس اسفار
تاریخ 1403/09/18
🌐https://mvaezjavadi.ir
🆔 @m_vaezjavadi
مصاحبه استاد مرتضی جوادی آملی: اجبار یا اختیار در مکتب تشیع!
🔹 رئیس بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء در گفتوگو با شفقنا به بررسی جایگاه اختیار و اجبار در مکتب تشیع پرداخت و تأکید کرد:
«اگر اجتهاد در مسائل دین را در همه سطوح به میدان بیاوریم و منابع معرفتی را تقویت کنیم، میتوانیم مسائل اجتماعی خود را حل کنیم.»
🔹 متأسفانه امروز #اجتهاد را تنها به مباحث فقهی محدود کردهایم، در حالی که اجتهاد همان تفقه در دین است که قرآن کریم بر آن تأکید کرده است.
🔹 وی افزود: «بیش از ۹۰ درصد جامعه دینی بر این باورند که نقش ادیان تنها محدود به مباحث عبادی است، در حالی که دین میتواند در تمام عرصههای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی حضور فعال داشته باشد.»
🔹 حجتالاسلام جوادی آملی با اشاره به مسئله #حجاب، گفت: «حجاب یکی از اصول ارزشی جامعه ماست، اما تحمیل آن بدون آموزش، نتیجه معکوس دارد.
جامعه ما حتی قبل از انقلاب به حجاب ارزش بیشتری میداد، اما امروز به دلیل نبود آموزش، این مسئله با چالش مواجه شده است.»
🔹 ایشان همچنین به اشتباه رایج در تفسیر حکم حکومتی اشاره کردند و گفت: «برخی فکر میکنند #حکم_حکومتی، حکم ثابت دینی است و باید برای همیشه باشد، در حالی که اینگونه نیست. حکم حکومتی با تغییر شرایط، تغییر میکند.»
🔹 دولت اسلامی باید برآیند جریان فکری حوزه و دانشگاه باشد. اگر این دو نهاد به عنوان مبنا قرار گیرند، میتوانیم مسائل اجتماعی را به درستی حل کنیم.
🔹 در پاسخ به این سوال که «تشیع را بیشتر میتوان به عنوان مکتب انتخاب و اختیار معرفی کرد یا مکتب اجبار؟»
ایشان توضیح دادند: «در مکتب تشیع، انسان صاحب اراده و اختیار است، اما این اختیار تحت اراده مطلق الهی قرار دارد. این دیدگاه، راه میانهای بین جبر و تفویض است که در آموزههای اهل بیت (ع) به آن تأکید شده است.»
🔹 ایشان با اشاره به تفاوتهای #تشیع با سایر مکاتب اسلامی، گفت: «در تشیع، قرآن با تفسیر اهل بیت (ع) فهمیده میشود. این تفسیر، عقل وحیانی را به جامعه عرضه میکند که میتواند مسائل اجتماعی را حل کند.»
🔹 استاد مرتضی جوادی آملی افزود: «عقل وحیانی، #عقل_تربیت_شده در سایه وحی است که میتواند جامعه را در عرصههای مختلف اداره کند. متأسفانه امروز این عقل را سرکوب کردهایم و به حد حس فرو کاستهایم.»
🔹 ایشان در پاسخ به این سوال که «چگونه میتوان آموزههای دینی را بدون تحمیل به جامعه عرضه کرد؟»، گفت: «اگر جامعه را با آموزش و آگاهی مجهز کنیم، میتوانیم ارزشهای دینی را بهصورت غیرتحمیلی به جامعه منتقل کنیم. در غیر این صورت، تحمیل تنها نتیجه معکوس خواهد داشت.»
🔹 وحدت حوزه و دانشگاه راهحل اصلی برای حل مسائل اجتماعی است. اگر این دو نهاد در کنار هم قرار گیرند، میتوانند راهکارهای مناسبی برای جامعه ارائه دهند.
🔹 حجتالاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی در پایان از پایگاه شفقنا تقدیر کردند و گفتند: «کار شما در شرایط حساس کشور، بسیار ارزشمند است. امیدواریم بتوانیم با معرفی درست ایران و اسلام، جامعهای آگاه و آزاد بسازیم.»
#استاد_مرتضی_جوادی_آملی
#همایش_تسنیم
↙️ لینک خبر:
https://mvaezjavadi.ir/fa/w/5482436
🌐https://mvaezjavadi.ir
🆔 @m_vaezjavadi