eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.6هزار دنبال‌کننده
1.8هزار عکس
119 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ روایتی از دو فرار شاه؛ چرا فرار دوم شاه سرانجام فرار اول را نداشت؟ اگر بخواهیم بر اساس سه مولفه مورد بررسی به تحلیل چرایی عدم بازگشت شاه به ایران بپردازیم، می‌بایست تفاوتهای دو فرار شاه را مورد تاکید قرار دهیم. همان طور که مشخص شد نیز در میان سه مولفه ذکر شده، تنها مولفه اول، یعنی گسترده تر شدن قیام مردم، که مبتنی بر تغییر در رهبری و همچنین خواسته‌های مردم بود، سبب شد تا این بار فرار شاه بدون بازگشت باشد. این مسئله به خوبی اهمیت و جایگاه مردم را در مشروعیت بخشی به یک حکومت نشان می‌دهد. یعنی اگر طیف وسیعی از توده مردم حکومتی را نامشروع بدانند، حتی ارتش و حامیان خارجی نیز نمی‌توانند آن حکومت را حفظ کنند. متن کامل را اینجا بخوانید! https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
، عکاس آمریکایی، در زمره آنان است که به‌رغم اقامت کوتاه در ایران، در دوران اوج‌گیری انقلاب اسلامی، توانست از حاشیه و متن این رویداد، تصاویری تاریخی و ماندگار بردارد. عکسی که می بینید یکی از تصاویر دیوید بارنت از روزهای پرشور انقلاب اسلامی در سال 1357 است که پیوستن یکی از نیروهای ارتش به انقلاب را نشان می دهد. برای دیدن تصاویر بیشتر از این عکاس و شرح تصاویر بر روی لینک کلیک کنید! https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir
✳️ ته حساب پول‌های نفت را هم بالا کشیدند! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ درباره افزایش قیمت خریدهای نظامی اخباری محرمانه به گوش شاه می‌رساند که نشان می‌دهد تا چه اندازه درآمدهای نفتی ایران به یغما رفته است: «یک خبر خیلی محرمانه از منابع انگلیسی‌‎ها شنیده‌ام که به عرض می‌رسانم. آن این است که منابع پنتاگون به کمپانی ژنرال دینامیک سازنده هواپیمای اف ـ 16 (F16) فشار آورده‌اند که باید قیمت‌ها را دوبرابر برای ایران حساب بکنی و بگویی که حساب سابق ما اشتباه بوده، به علاوه انفلاسیون (تورم) در قیمت‌ها تأثیر گذاشته؛ چون ایران خیلی علاقه‌مند به این هواپیماهاست، هر قیمتی بدهید، می‌خرد. شاهنشاه خیلی به فکر فرو رفتند. بعد فرمودند: در دل خودم هم چنین شکّی پیدا شده بود که به تو گفتم از سفیر آمریکا بپرس قیمت جمعی که برای هواپیما به کنگره گفته‌اند، برای 160 عدد یا برای 300 عدد است. اما ما از اینها کاغذ داریم که هر هواپیما را 6/ 5 میلیون دلار گفته‌اند، چطور حالا زیرش می‌زنند و می‌گویند هر هواپیما 18 میلیون دلار، از سه برابر هم بیشتر. عرض کردم همین کاری است که در مورد ناوشکن‌های اسپرانس (destroyer Spruance) کردند که قیمت یک‌دفعه از 280 میلیون دلار برای شش عدد به 600 میلیون دلار رسید و ما هم خریدیم. قطعا در آنجا هم پنتاگون نظر داشته که زودتر ته حساب پول‌های نفت را بکشد بالا».[1] پی‌نوشت: [1] . اسدالله علم، یادداشت‌های علم، علینقی عالیخانی، ج 6، تهران، کتابسرا، 1386-1371، صص 236-237. itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eU
✳️ نگاهی به ماهیت دادگاه‌های نظامی در دوره پهلوی؛ دادرسی‌های فراقانونی دوره پهلوی دولت‌های مطلقه به منظور انباشت بیشتر قدرت، نظام اداری و بوروکراسی را به طور کامل در اختیار می‌گیرند و مانع از استقلال آن می‌شوند. یکی از ویژگی‌های اصلی نظام‌های سیاسی مطلقه، وابسته بودن نظام اداری به شخص حاکم است. نظام سیاسی دوره نیز نوعی دولت مطلقه مدرن به‌شمار می‌آمد که بوروکراسی اداری و نهاد قضائی را نیز در اختیار خود ‌گرفت. ماهیت و کارکرد قوه قضائیه در دوره محمدرضا پهلوی، به او وابسته بود؛ به طوری که محکمه‌های نظامی به نهادی برای رسیدگی به جرایم سیاسی و حتی عادی بدل شد. فرایند محاکمه گروه‌هایی چون حزب توده در بهمن 1327ش و افرادی چون و پس از می‌تواند نمونه‌های مناسبی در جهت تبیین وابستگی دستگاه اجرای عدالت، به تصمیمات شاه از یک‌سو و فرمایشی و غیرقانونی بودن نحوه رسیدگی به جرایم سیاسی در دادگاه‌های نظامی از سوی دیگر باشد. محاکمه سیدمجتبی ، رهبر جمعیت ، و سه تن از یاران وی در دادگاه نظامی (دی 1334) شماره آرشیو: 3979-۴ع متن کامل را در این لینک بخوانید! @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ کانالیزه شدن شاه به‌وسیله ساواک؛ چشم و گوش کر و کور شاه واقعیت آن است که تشکیل سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) گامی در مسیر تحکیم و تقویت پایه‌های امنیت ملی و استقلال سیاسی کشور نبود؛ به عبارت دیگر این سازمان شباهت بسیاری به نظام پلیسی ـ امنیتی شهربانی دوره رضاشاه داشت که صرفا در جهت تقویت پایه‌های نظام استبدادی او فعالیت می‌کرد. درواقع، ساواک به عنوان یک نهاد کنترل‌کننده و ناظر تحت اختیار و فرمان محمدرضا پهلوی بود که کشور را زیر پوشش شبکه جاسوسان و سخن‌چینان خود گرفته بود و رفته‌رفته تارهای عنکبوتی خود را بر زندگی ایرانی‌ها گسترده‌تر می‌تنید. این امر زمانی قوت گرفت که محمدرضا پهلوی اختیارات و وظایف گسترده‌ای به این نهاد واگذار کرد و زمینه‌های نفوذ اعضای آن ــ به عنوان چشم و گوش شاه ــ در تمامی سازمان‌های دولتی و مراکز غیردولتی فراهم گردید. در حال دادن نشان به یک مقام در دوره ریاست بر ساواک، روش‌های در این سازمان تنوع پیدا کرد شماره آرشیو: 829-288م متن کامل را اینجا بخوانید! itaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ رویکرد نیروهای انقلابی در برابر کابینه نظامی ارتشبد ازهاری؛ چرایی سقوط دولت 55روزه تشدید فشارها، اعتراض‌ها، راه‌پیمایی‌‌ها و اعتصابات سرانجام نه‌تنها کابینه نظامی ارتشبد را در سراشیبی سقوط قرار داد، بلکه وی را دچار سکته قلبی کرد و در بستر بیماری قرار داد. این گونه بود که دفتر عمر کوتاه کابینه نظامی، که نخست‌‌وزیر آن رئیس ستاد بزرگ‌ارتشتاران و از امرای بلندپایه‌ ارتش بود، پس از 55 روز بسته شد. ارتشبد رئیس ستاد ارتش در دفتر کار خود شماره آرشیو: 417-۴۶۱-الف متن کامل را در این لینک بخوانید! @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نگاه اصحاب جراید به حکومت رضاشاه؛ زمان واقعی اشغال ایران «در جراید پس از اشغال کشور از سوی متفقین آمده: اشخاصی که فکر می‌کنند ایران در 3 شهریور 1320 اشغال شده کاملا اشتباه می‌کنند؛ در واقع ایران در 3 حوت 1299 اشغال شد. در کجای دنیا سابقه داشته که رئیس نظمیه اول آدم‌کش و طبیبِ آن اول جانی و شاهِ آن اول طماع و رئیس مجلس آن اول قانون‌شکن باشد؟!»1 (رئیس نظمیه تهران) به اتفاق رؤسای ادارات شهربانی (سال 1302ش) پی نوشت: 1. مرد آزاد، سال اول، ش 7 (1322)، ص ۱ ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ انگلیسی‌ها بسیار پیش از صعود به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روس‌ها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال می‌کردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روس‌ها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسی‌ها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد. در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921) شماره آرشیو: 564-8ع حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ ادعای رضاخان را روزگار تکذیب کرد با اعتراف به اینکه انگلیسی‌ها حمایت‌های بی‌دریغی از کردند، در محضر کسانی مانند تقی‌زاده، دولت‌آبادی، ، مستوفی‌الممالک و مشیرالدوله اظهار کرد: «مرا انگلیسی‌ها آوردند، ولی ندانستند با چه کسی سروکار دارند». این گفته را دکتر مصدق تأیید و بیان کرده است که آن‌وقت نمی‌شد در این باب حرف زد، ولی روزگار آن را تکذیب کرد و معلوم شد همان کسی که او را آورد، چون دیگر مفید نبود، او را برد.* عوامل کودتای 3 اسفند 1299 شماره آرشیو: 131013-275م * محمود طلوعی، مصدق در پیشگاه تاریخ، تهران، نشر علمی، 1397، صص 44-45. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ نگاهی به نقش خواهر شاه در کودتای 28 مرداد 1332؛ چگونگی مبارزه با چهره مرموز سیاست در دوره حاکمیت محمدرضا پهلوی بود. تبعید اشرف توسط مصدق کارساز نبود و اگرچه مصدق تلاش کرد دست او را از مداخله در امور سیاسی کشور کوتاه کند، اما زمینه رابطه وی با فرماندهان انگلیسی و آمریکایی در جهت فعالیت علیه دولت مصدق فراهم شد. اشرف پهلوی، با همکاری مقام‌های اروپایی و با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده تلاش کرد تا از طریق تحریک و تشویق برادرش، شاه، و با هماهنگی با قوام‌السلطنه، تغییراتی در ایران ایجاد کند که به سرنگونی دولت مصدق و نصب قوام‌السلطنه به نخست‌وزیری منجر شود، اما هنگامی که این سیاست شکست خورد، دامنه فعالیت اشرف به کنشگری پنهان و البته مهم در کودتا گسترش یافت. عمده فعالیت اشرف در سقوط دولت مصدق معطوف به پشتیبانی روانی از محمدرضا پهلوی بود. شاه به حمایت روانی نیاز داشت؛ به همین منظور سیا در پاریس دست به دامان اشرف پهلوی شد تا او را به حمایت انگلیس و آمریکا دلگرم کند. اشرف با اطمینان دادن به شاه مبنی بر حمایت کامل انگلیس و آمریکا و هماهنگی نیروهای کودتا، کنشگری فعالی در سقوط دولت مصدق داشت. ،‌ اشرف پهلوی و سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم از عوامل اصلی کودتا شماره آرشیو: 69-554-الف متن کامل را اینجا بخوانید! ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ اعدام‌هایی که به دستور محمدرضا پهلوی انجام شد پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛  در 15 خرداد 1351 گزارش می‌دهد:   دکتر در یک جلسه خصوصی اظهار داشته: آبروی ایرانی با کارهای دستگاه رفته و من خجالت می‌کشم که بگویم ایرانی هستم. اعدام‌هایی که در دو سه ماه گذشته انجام گرفته مستقیما دستور خود اعلیحضرت بوده است.* احسان نراقی و سیدحسین نصر در حال گفت و گو   * رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک (احسان نراقی)، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ‌1394، ص 344. ما را در  فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سرلشکر : و دستگیر شدند ✅ سرلشکر پاکروان : آیت‌الله خمینی و آیت‌الله قمی دستگیر شدند ساعت یک و نیم بعد از ظهر امروز تیمسار سرلشکر پاکروان، معاون نخست‌وزیر و سرپرست سازمان اطلاعات و امنیت کشور، یک جلسه مطبوعاتی در کاخ نخست‌وزیری با حضور خبرنگاران خارجی و داخلی ترتیب داد و پیرامون جریانات امروز، اطلاعاتی به خبرنگاران داخلی و خارجی داد. بر اساس گزارش مطبوعات، تیمسار سرلشکر پاکروان اظهار داشت: طبقه روحانیون برای اینکه محترم باشند باید به وظیفه معنوی خود عمل نموده و از هر طمعی و هر جاه‌طلبی و هر هوسرانی دوری کنند. احتیاج به گفتن نیست که چون روحانی بشر است‌، در طبقه روحانیون خوب و بد وجود دارد، ولی خوشبختانه روحانیون ایران عموما اشخاص باتقوی و بافضیلت هستند و بیشتر آنها مورد احترام و علاقه عامه قرار گرفته‌اند. پاکروان با محکوم کردن مخالفان اصلاحات ارضی در ایران، آنان را متهم به زدوبند با دشمنان خارجی ایران کرد و گفت‌: در مقابل خیانت فقط یک وظیفه برای انسان باقی می‌ماند که عبارت است از سرکوبی بی‌رحمانه خائنین و به شما می‌توانم قول دهم که دیگر گذشتی نخواهد شد و به طرح خائنانه‌ای که چند پرده از آن را تا به حال مشاهده کرده‌اید در همین جا خاتمه خواهیم داد تا انقلاب عظیم اعلیحضرت همایونی در محیط آرام و به طور منظم اجرا گردد. رئیس سازمان امنیت ادامه داد: آقای خمینی و آقای قمی دستگیر شدند و عده زیادی نیز بازداشت شده‌اند. این اشخاص با وجود مقام خیلی ارجمندی که در عالم روحانیت پیدا کرده‌اند خواسته‌اند بلوایی به راه اندازند و شاید در بعضی موارد موفق شده‌اند. این افراد بدون در نظر گرفتن مصالح عالیه کشور و بدون رعایت منافع طبقات محروم‌، با تمام عناصر مرتجع همدست شده‌اند و متوالیا تحریک کردند و از هیچ کار و تهمت کوتاهی نکردند و کار به جایی رسید که با عوامل خارجی تماس گرفتند. برای مطالعه متن کامل روزشمار بر روی لینک کلیک کنید! https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug