‍ ✳️ سرنوشت سه رفیق #رضاشاه پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ یکی از روزنامه‌نگاران دوران پهلوی اول در مورد سرنوشت سه تن از نزدیکان شاه می‌نویسد: از وقایع عبرت‌انگیز زندگی‌ام که توجه خوانندگان را بدان معطوف می‌دارم فعالیت سه رفیق شفیق سیاسی پایه‌گذار سلطنت رضاشاه بود که چگونه در فاصله کمی هر سه معدوم شدند. اینها عبارت بودنداز:  نصرت‌الدوله و تیمورتاش و داور که چوب‌بست ساختمان سلطنت رضاشاه بودند و با انحراف از اصول و زیر و رو نمودن حقوق مردم به ایجاد سلطنت پهلوی پرداختند. آنها خیال می‌کردند از این پایه‌گذاری چنان بهره‌برداری می‌نمایند که همیشه بر اریکه قدرت تکیه دارند و هر سه وزیر دربار و وزیر دارایی و وزیر دادگستری و یار نامدار همیشگی ایران‌‎اند درحالی‌که فقط چند سالی نوبت هر یک از آنها بود و بعد یکی پشت سر دیگری به زندان و قتل رسیدند.۱  #شرح_عکس #تیمورتاش و #علی‌اکبر_داور همراه چند نفر دیگر در یک سفر داخلی (سال 1307) شماره آرشیو: 4447-۱ع پی نوشت ۱ . مختار حدیدی، جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه عمیدی نوری)، ج 1، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 204. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به حساب‌های شخصی رضاشاه در کشورهای خارجی؛ تغییر مسیر درآمدهای نفتی ایران در دوره پهلوی اول #مقاله #چکیده درباره علل ثروت‌اندوزی #رضاشاه روایت‌های مختلفی وجود دارد. یکی از این روایت‌ها، مربوط به حامیان رضاشاه است که معتقدند رضاشاه برای جلوگیری از نفوذ کمونیسم، زمین‌های شمال را تصرف می‌کرد تا تحت کنترل خودش باشد. این گروه درباره ثروت‌های نقدی رضاشاه نیز معتقدند هدف شاه اول پهلوی، حفظ ثروت کشور در حساب‌های امن بود، اما در واکنش به این دیدگاه، باید این سؤال پرسیده شود که انتقال ثروت و اموال نقدی به حساب‌های خارجی چه معنایی جز ثروت‌اندوزی شخصی می‌تواند داشته باشد؟ و اگر شاه واقعا درصدد حفظ سرمایه و ثروت کشور بود، چرا آنها را به حساب‌های بانکی در خارج از کشور انتقال می‌داد؟ و چرا این کار مخفیانه انجام شده بود؟ آیا غیر از این است که این حساب‌ها، اهدافی شخصی داشت؟ پاسخ این است که بی‌شک پس‌انداز اموال و ثروت نقدی کشور در بانک‌های خارجی، هیچ هدفی جز تأمین امیال شخصی نداشت و چه بسا اگر اسناد به‌جامانده راز این ثروت‌ها را آشکار نمی‌کردند، مردم نیز هیچ‌گاه از وجود آنها آگاه نمی‌شدند. متن کامل را در این لینک بخوانید! ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ بررسی دلایل عدم مشروعیت پهلوی اول؛ چرا مردم از «ناجی خود»! حمایت نکردند؟ #مقاله #چکیده پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #رضاشاه در سال 1320 و توسط متفقین از قدرت برکنار شد. علت برکناری او از قدرت، سرپیچی از دستورات متفقین بود. متفقین مدعی بودند رضاشاه با عوامل جاسوسی آلمان در ارتباط است؛ ادعایی که رضاشاه همواره آن را نفی می‌کرد. البته برکناری رضاشاه توسط متفقین، موضوعی دور از ذهن نبود؛ زیرا او توسط متفقین روی کار آمده بود و مردم در به قدرت رسیدن او نقشی نداشتند. با این حال آنچه برای بسیاری جای سؤال است این است که چرا به‌رغم ادعاهای مبنی بر اقدامات سازنده رضاشاه، در آن زمان هیچ گروهی به کمک او نشتافت؟ به عبارتی بسیاری معتقدند رضاشاه ناجی کشور بعد از دوران مشروطه بود. اگر این فرضیه درست است چرا مردم از ناجی خود حمایت نکردند؟ پاسخ این سؤال موضوعی است که در این نوشته به آن پرداخته شده است. متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مبارزات #بهلول_گنابادی با #رضاشاه ؛ حادثه #مسجد_گوهرشاد چگونه رقم خورد؟ #مقاله #چکیده در پی دستور رضاشاه، نیروهای نظامی تا قبل از طلوع آفتاب وارد مسجد شدند و شروع کردند به تیراندازی و کشتار مردم. مقاومت شجاعانه مردم باعث شد نیروهای نظامی در ابتدای کار نتوانند وارد مسجد شوند. بااین‌حال به دلیل خیانت احتشام رضوی، یکی از ورودی‌ها به روی نیروهای نظامی باز شد. احتشام رضوی بر این باور بود که مقاومت بی‌‌فایده است و تنها به سرکوب وسیع و کشته شدن هرچه بیشتر مردم منتهی خواهد شد. او محل خود را ترک کرد و عده‌ای نیز به دنبال او رفتند. همین امر سبب شد بهلول همراه عده‌ای از یارانش نقشه فرار را بکشند. آنها در اجرای این نقشه موفق شدند؛ بهلول در راه فرار، به خانه شخصی که در را به روی او باز کرده بود پناه برد و بدین‌ترتیب موفق شد جان سالم از مهلکه به در برد. مردم نیز که روی به مقاومت آورده بودند کشته و جنازه‌های آنها بدون فوت وقت، به خاک سپرده می‌شدند. بعد از این واقعه، شیخ بهلول گنابادی به افغانستان گریخت، اما در آنجا دچار مصائب بسیاری شد. متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ انگلیس مالک‌الرقاب سلطنت پهلوی؛ روایت وزیر امور خارجه بریتانیا از استعفای رضاخان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پس از شهریور 1320 و اشغال ایران توسط متفقین، رضاشاه در متن استعفای خود نوشت: «نظر به اینکه من همه قوای خود را مصروف امور کشور کرده و ناتوان شده‌ام، حس می‌کنم وقت آن رسیده که یک بنیه جوان‌تر به کارهای کشور بپردازد؛ بنابراین امور سلطنت را به ولیعهد و جانشین خود تفویض می‌کنم». این در حالی است که دکتر #فریدون_کشاورز در خاطرات خود دراین‌باره گفته است: «در رادیو بی‌بی‌سی، آنتونی ایدن در ابتدای ورود قشون متفقین، هنگامی که انگلیسی‌ها رضاشاه را از ایران خارج کردند، گفت که #رضاشاه را ما آوردیم و رضاشاه را ما بردیم. من خودم این را به گوش خودم شنیدم». @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ رضاشاه و خیال فرار در شهریور 1320؛ سه مرتبه‌ای که رضاخان فرار را بر قرار ترجیح داد پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ دکتر #سیف‌پور_فاطمی در مورد اشغال ایران و ترس رضاشاه از متفقین گفته است: «در آغاز جنگ جهانی دوم دولت ایران اعلام بی‌طرفی کرد و رضاشاه و حکومت ایران میل داشت که بی‌طرف بماند، ولی متأسفانه روز 3 شهریور بدون اطلاع و یک‌مرتبه ساعت 4 صبح قشون روس و ارتش انگلستان وارد ایران شدند. در آن موقع رضاشاه، که در اوج قدرت بود ...، یک‌مرتبه از خود ضعف و ناتوانی نشان داد؛ به‌طوری که سه‌مرتبه خیال داشت از تهران فرار بکند تا بالاخره 25 شهریور فروغی به او پیشنهاد کرد استعفا بدهد». #شرح_عکس قلمی که #رضاشاه با آن استعفای خود را نوشت شماره آرشیو: 130731-۲۷۵م @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ سه هدفی که برای آن تاج و تخت غصب شد! «وقتی در سال 1299 #رضاخان در رأس لژیون #قزاق به دست انگلیسی‌ها به قدرت رسید خودش را همتای آتاتورک نشان می‌داد. شاید غاصب تاج و تخت بود، اما این کار را برای سه هدف کرده بود که از مصطفی کمال گرفته بود: ملی‌گرایی، لائیسیته و نوسازی. اما پهلوی‌ها هیچ‌گاه نتوانستند به دو هدف اول برسند. در کار ملی‌گرایی نه خواستند و نه توانستند خود را از قید و بندهای ژئوپلیتیک و ذخایر نفتی نجات بدهند. پدر برای گریز از خطر روس‌ها زیر سلطه انگلیس رفت و پسر کاری کرد که حضور انگلیس و دخالت روس جای خود را به کنترل سیاسی و اقتصادی و نظامی آمریکا بدهد. کار لائیسیته هم بسیار دشوار بود؛ زیرا در واقع مذهب شیعه بود که بنیاد اساسی آگاهی ملی را می‌ساخت؛ رضاشاه برای آنکه این دو را از هم جدا کند کوشید نوعی آریایی‌گری را زنده کند که تنها پایگاه آن افسانه خلوص آریایی بود که در همان زمان در جای دیگری داشت بیداد می‌کرد. اما برای مردم ایران چه معنی داشت که روزی چشم باز کنند و خود را آریایی بیابند؟ همان معنی را که امروز می‌بینند که روی ویرانه‌های تخت جمشید، هزاروپانصدمین سال سلطنت را جشن می‌گیرند. سیاست جهانی و نیروهای داخلی از تمامی برنامه کمالیست برای پهلوی‌ها استخوانی باقی گذاشتند که به آن دندان بزنند: استخوان نوسازی را. همین نوسازی از بنیاد نفی می‌شود آن هم تنها نه به خاطر انحراف‌هایش، بلکه به سبب اصل بنیادی‌اش.» [1] #شرح_عکس #رضاشاه در سفر به #ترکیه به اتفاق مصطفی کمال‌پاشا پی‌نوشت: میشل فوکو، ایرانی‌ها چه رویایی در سر دارند؟، ترجمه حسین معصومی همدانی، صص 20-21. @iichs_ir

هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای #هندوستان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ انگلیسی‌ها بسیار پیش از صعود #رضاشاه به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روس‌ها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال می‌کردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روس‌ها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسی‌ها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد. #شرح_عکس #آیرونساید در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921) شماره آرشیو: 564-8ع #منبع حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مقاومت مردمی در برابر کشف حجاب؛ زنجیره مقاومت علیه زنجیره کشف حجاب #مقاله #چکیده_سخن قانون #تغییر_البسه و سیاست #کشف_حجاب ، دو برنامه عمده #رضاشاه در راستای ایجاد وضعیتی بود که به زعم او به ترقی و پیشرفت می‌انجامید. اما آنچه در واقعیت رخ داد، تغییراتی ظاهری، سطحی و حاصل سرکوب حکومت بود. این گونه سیاست‌های گلخانه‌ای که ناشی از نگاه سطحی رضاشاه و نخبگان حامی او به تمدن غرب بود با واکنش منفی بخش عمده‌ای از جامعه مواجه شد. برخورد خشونت‌آمیز حکومت در موضوع حجاب زنان مقاومت‌هایی را نیز درپی داشت. با این حال این مقاومت‌های پراکنده به دلیل فقدان رهبری یکپارچه و البته جو خفقان وسرکوب حکومتی نمود چندانی نداشت. شاید بتوان قیام مسجد گوهرشاد در 21 تیر سال 1314ش را شاخص‌ترین حرکت در این زمینه دانست؛ رخدادی که شش ماه پیش از رسمی شدن کشف حجاب رخ داد و با سرکوب خونین و بی‌رحمانه حکومت پهلوی مواجه شد. پس از این واقعه، مقاومت‌های مردمی بیشتر جنبه موردی گرفت و به اقدامات و ابتکارات شخصی محدود شد؛ اقداماتی که البته در جای خود قابل توجه بود و مانع از کامیابی کامل طرح ضددینی رضاشاه ‌شد. #شرح_عکس #رضاشاه در جریان سفر به خرم‌آباد و عبور از مقابل صفوف زنان، پس از کشف حجاب شماره آرشیو: 123931-275م متن کامل را در این لینک بخوانید! ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ شاه انتظار داشت او را پرستش کنند #مخبرالسلطنه (هدایت) که مدت شش سال نخست‌وزیر #رضاشاه بود و نظر انتقادی او به هیچ وجه نمی‌تواند دشمنانه و مغرضانه باشد، در مورد سال‌های پس از ۱۳۰۸ در خاطرات خود نوشته است: در هر یادداشتی هرکس اسم شاه را می‌آورد فوری یقه‌اش را می‎‌گرفتند و می‌پرسیدند منظورش چه بوده است. گاه این افراد می‌توانستند داستانی سر هم کنند و بدین‌ترتیب جیب مأمورین نظمیه پر می‌شد. کار به جایی رسیده بود که شاه توقع داشت او را پرستش کنند. کلمه خدا، شاه، میهن شاهد این مدعا بود.* شماره آرشیو: 124064-۲۷۵م * مهدی‌قلی هدایت، خاطرات و خطرات: توشه‌ای از تاریخ شش پادشاه و گوشه‌ای از دوره زندگی من، ص 397. ✅ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

هدف انگلیس از کودتای 3 اسفند 1299 ؛ ایران سپر بلای #هندوستان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ انگلیسی‌ها بسیار پیش از صعود #رضاشاه به سلطنت، در طبقات بسیار بالای ایران نفوذ عمیق داشتند. روس‌ها قبل از انقلاب کمونیستی به وسیله نیروی قزاق نفوذ خود را اعمال می‌کردند و پس از کمونیست شدن، راه نفوذ پنهانی و حزبی را پیش گرفتند. انقلاب بلشویکی در روسیه و مشغول شدن روس‌ها به مسائل داخلی خود بهترین موقعیت را برای انگلیسی‌ها فراهم آورد تا یک حکومت مقتدر نظامی در ایران برقرار کنند. بدین ترتیب، ایران سپر بلای هندوستان شد تا منافع استراتژیک انگلستان محفوظ بماند. رضاخان این رل را برای انگلیس بازی کرد. #شرح_عکس #آیرونساید در حال عبور از تنگه اسدآباد در یک روز برفی (سال 1921) شماره آرشیو: 564-8ع #منبع حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، اطلاعات، 1374، ص 287. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ @iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ بازخوانی جلسه قرائت استعفانامه رضاشاه در مجلس شورای ملی؛ آخرین روز دیکتاتور #مقاله #محمود_ذکاوت خلع یا کناره‌گیری، اخراج یا خروج، واژگانی متفاوت بلکه متضاد برای توصیف سقوط #رضاشاه پس از اشغال ایران توسط #متفقین است. انتخاب ما هر کدام از این واژه‌ها باشد از فضاحت نتیجه نمی‌کاهد. ایران اشغال شد. در این میان رضاشاه و ارتش او ــ که سال‌ها برای محافظت از کشور بیشترین بودجه را به خود اختصاص داده بود ــ در مقابل این تجاوز مقاومتی نکردند. سرانجام در 25 شهریور 1320، با فشار دولت‌های خارجی رضاشاه از سلطنت کناره‌گیری کرد. در همین روز در مجلس شورای ملی، محمدعلی فروغی (نخست‌وزیر وقت)، سیدیعقوب انوار و علی دشتی (نمایندگان مجلس شورای ملی وقت) سخنرانی کردند. نطق‌های فروغی، دشتی و انوار مشخصا استعاره‌ای از «رجال سیاست» و «وضعیت قدرت» در ایران دوره پهلوی است. یکی خوش‌خیال به حسن عمل و رفتار متفقین، به قول و قرار‌های آنها با دولت ایران باور داشت، آن دو همچون ابن‌الوقت‌های تاریخ، فرصت را برای عقده‌گشایی غنیمت شمردند و علیه شاه ساقط‌شده افشاگری کردند. جلسه 115 دوازدهمین دوره مجلس شورای ملی، که در روز سه‌شنبه 25 شهريورماه 1320 برگزار شد، محل بروز نطق‌های آنها بود. متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://www.aparat.com/TVTARIKH www.iichs.ir/ http://www.tvtarikh.com