🔰 خلاصه ارائه دکتر منان رئیسی در مورد ارتباط اقتصاد شهری با مسئله عفاف و حجاب 🔹مقدمه دکتر منان رئیسی در این ارائه، به پیوند عمیق میان اقتصاد شهری و سبک شهرسازی با مقولۀ عفاف و حجاب می‌پردازد. او معتقد است که بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی در حوزهٔ حجاب، ریشه در نوع معماری و شهرسازی معاصر ایران دارد که متأثر از مدل‌های غربی و سودمحور است. وی ابتدا از مفاهیمی مانند اشراف بصری**، الگوی درون‌گرا در معماری سنّتی و توسعهٔ عمودیِ شهرها سخن می‌گوید و سپس نشان می‌دهد چگونه این الگوهای تحمیل‌شده بر شهرها با ارزش‌های عفیفانه و پوشانندگی در تضاد قرار گرفته‌اند. 🔹 نقش شهرسازی در فرهنگ عفاف یکی از نکات کلیدی این ارائه، رابطهٔ ظرف و مظروف است: - ظرف: کالبد شهر، معماری خانه‌ها و شکل محله‌ها. - مظروف: سبک زندگی، باورهای دینی و فرهنگ عفاف و حجاب. اگر ظرف (فضای شهری) برون‌گرا و فاقد حریم باشد، قطعاً بر مظروف (رفتار شهروندان) اثر گذاشته و حفظ حجاب را دشوار می‌کند. ایشان با ذکر مثال‌هایی مانند آشپزخانه‌های اپن، آپارتمان‌های متراکم و نبود حیاط‌های مرکزی در خانه‌های جدید، توضیح می‌دهد که چگونه پوشانندگی به‌عنوان عنصر اصلی سکون و آرامش از دست می‌رود و در نتیجه، تبرّج (خودنمایی) و بدحجابی در جامعه تشدید می‌شود. 🔸 اقتصاد شهری و رشد عمودی شهرها دکتر رئیسی توضیح می‌دهد که سیاست‌های اشتباه اقتصادی و تمرکز صنایع در شهرهای بزرگ از عصر پهلوی تا کنون، موجب مهاجرت گسترده از روستاها به شهرها شده است. کمبود زمین در کلان‌شهرها و تبدیل زمین به کالایی سودآور سبب شد تا توسعهٔ عمودی (ساخت ساختمان‌های بلندمرتبه) جایگزین خانه‌های ویلایی و درون‌گرا شود. وی یادآور می‌شود که مسئولان، تنها با توجیه «مقرون‌به‌صرفه‌تر بودن» این رویه، هزینه‌های اجتماعی و فرهنگی کلان آن را نادیده گرفته‌اند؛ هزینه‌هایی از قبیل ناامنی محله‌ها، از بین رفتن روابط همسایگی و در نتیجه، گسترش بی‌حجابی و آسیب‌های اجتماعی. 🔹 تأثیر “از جا کندگی” و فقدان حریم از دیگر موارد مهمی که رئیسی بر آن تأکید می‌کند، از جا کندگی جمعیت است: - مهاجرت‌های مداوم روستاییان به شهرها - جابه‌جایی‌های پیاپی در خودِ شهر (به‌دلیل اجاره‌نشینی یا تلاش برای ارتقاء سطح سکونت) این پدیده باعث می‌شود افراد ثبات مکانی و هم‌محله‌ای‌های قدیمی را از دست بدهند. در نتیجه، فرصت شناخت عمیق (تعارف قرآنی) جای خود را به روابط سطحی می‌دهد و زمینه برای خودنمایی و تبرّج فراهم‌تر می‌شود. به تعبیر او، هرچه تراکم جمعیت و ساختمان‌های مرتفع بیشتر باشد، روابط همسایگی و شناخت عمیق کمتر شده و فضای اجتماعی برای حفظ حجاب، محدودتر می‌گردد. 🔹جمع‌بندی و راهکار : در پایان، دکتر رئیسی پیشنهاد می‌کند که برای احیای فرهنگ عفیفانه، باید به اصلاحات جدی در **نظام اقتصاد شهری و سیاست‌های شهرسازی دست زد. این اصلاحات شامل: - توسعهٔ افقی شهرها به‌جای برج‌سازی افراطی - بازگشت به الگوهای سنّتی درون‌گرا که پوشانندگی و حریم خانواده را تضمین می‌کنند - قانون‌گذاری و اعمال ابزارهای کنترلی در حوزهٔ زمین و مسکن، تا مسکن از کالای سرمایه‌ای به کالای مصرفی تبدیل شود. 🔹او معتقد است تنها در چنین چارچوبی می‌توان ظرف مناسبی برای تحقق مظروف عفاف و حجاب فراهم کرد و از هزینه‌های سنگین اقتصادی و اجتماعی بعدی جلوگیری نمود. #برنامه‌های_حکمران حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد @HokmranOnline 🔸کانال اخبار عفاف و حجاب کشور @goharshad1_ir