🌀کتاب‌های جدید اقتصاد اسلامی اعضای انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه 🔹امروز جستجویی در آثار جدید اعضای انجمن اقتصاد اسلامی حوزه برای برگزاری جلسات نقد داشتم، و با تعداد زیادی اثر جدید مواجه شدم که احتمالا فهرست کامل هم نیست؛ خودم هم از انتشار برخی از این آثار خبر نداشتم؛ واقعا می‌توان گفت که اقتصاد اسلامی زنده است و محققان پرتلاش آن به خصوص در انجمن اقتصاد اسلامی حوزه آثار ارزشمندی تولید کرده و می‌کنند. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 آیا اختلاف رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد جدی است؟ 🔹 اخیرا یکی از نمایندگان محترم مجلس یادداشتی در مورد ضرورت حل اختلاف دکتر فرزین و مدنی زاده نوشتند که اولی طرفدار مدیریت بازار ارز و دومی طرفدار رهاسازی نرخ ارز است. 🔹 اما در عمل این دو مسئول محترم اختلاف چندانی ندارند؛ هر دو در عمل مسیر یکسانی را طی می‌کنند؛ از این رو اینکه مشکل را به گردن اختلاف نظر آنها بگذاریم باعث می‌شود اصل مشکل دیده نشود. 🔹 رئیس محترم بانک مرکزی با اتخاذ سیاست‌هایی همچون ایجاد بازار ارز توافقی، تالار دوم و عدم مدیریت جدی تقاضای ارز، نوعی رهاسازی بازار رسمی و غیررسمی ارز را دنبال کرده است و تنها بخشی از بازار ارز رسمی را حفظ کرده است؛ یعنی الان یک بازار ارز رسمی تحت کنترل داریم، یک بازار رسمی توافقی کنترل نشده و دیگری یک بازار غیررسمی اصلا کنترل نشده داریم. این ساختار نامتوازن بازار ارز را آسیب پذیر کرده است و به تبع نرخ ارز نیز روندی افزایشی و بی‌ثبات به خود گرفته است. 🔹 احتمالا اگر از آقای دکتر مدنی زاده سوال شود که نسخه شما چیست، قاعدتاً می‌گوید آن بخش اول بازار رسمی را هم توافقی کنید و نرخش را کنترل نکنید، آنوقت ما یک بازار رسمی توافقی و یک بازار غیررسمی توافقی خواهیم داشت، و در عمل عرضه کنندگان ارز تمایل دارند وارد بازار دوم شوند که ارزشان را گرانتر بفروشند و در نهایت باز دو بازار رسمی و غیررسمی خواهیم داشت که دومی، اولی را مدیریت می‌کند و با افزایش قیمت توافقی در بازار ارز غیررسمی، قیمت ارز در بازار رسمی توافقی هم بالا می‌رود و نتیجه همان می‌شود که بود، البته این کار اوضاع را وخیم‌تر می‌کند. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 نوبل اقتصاد ۲۰۲۵ به نظریه پردازان رشد اقتصادی پایدار متاثر از رشد فناوری و تخریب خلاق(نوآوری) رسید. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 نظم‌های جدید جهانی را با ترکیبی از زور و توافق تحت فشار ایجاد می‌کنند، ترامپ در همراهی با رژیم صهیونسیتی، غزه را ویران کرد و روی ویرانه‌های آن توافق طرح ابراهیم را در شرم الشیخ مصر بنا کرد با مشارکت منفعلانه افرادی مثل اردوغان، سیسی، حاکمان امارات و ... ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 جهانی‌زدایی و توسعه صنعتی درون‌سرزمینی 🔹با توجه به تغییرات سریع در زنجیره‌های تأمین جهانی، شاهد ظهور پدیده‌ جهانی‌زدایی (Deglobalization) می‌باشیم، پدیده‌ای که در آن شاهد واگرایی در تعاملات اقتصادی بین کشورها و افزایش تمایل به درونی سازی اقتصاد کشورها می‌باشیم. این اتفاق بعد از بحران ۲۰۰۸، شیوع کرونا و جنگ اوکراین در حال رخ دادن است. 🔹در این زمینه مطالعات بنیادی در مورد الگوهای تجارت و موقعیت‌یابی فعالیت‌های اقتصادی دوباره در کانون توجه قرار گرفته‌ است. برخی اقتصاددانان، چارچوب‌های نظری جدیدی برای درک مزیت‌های نسبی پویا، خوشه‌های صنعتی و اثرات جغرافیایی توسعه اقتصادی در قالب «نظریه تجارت بین‌الملل و اقتصاد فضایی» یا «نظریه جغرافیای توسعه» ارائه دادند. 🔹تغییر راهبرد آمریکا در اقتصاد جهانی بعد از بحران ۲۰۰۸ و شروع جنگ تجاری توسط ترامپ را هم باید در همین راستا تحلیل کرد؛ آمریکا در حال عدول از راهبرد توسعه تجاری به سمت راهبرد توسعه صنعتی درون‌سرزمینی با تمرکز بر صنایع نظامی است. اصطلاح توسعه صنعتی درون‌سرزمینی اصطلاحی است که در ادبیات توسعه نیامده است و ابداع و برداشت من از تحولات کنونی اقتصاد جهانی است. 🔻 این پدیده می‌تواند دلالت‌هایی برای اقتصاد ایران داشته باشد. در این شرایط باید به سمت اولویت درون‌زایی بر برونگرایی در اقتصاد ایران در چارچوب سیاستهای اقتصاد مقاومتی رفت؛ راهبردی که مستلزم توجه به اموری همچون حفظ امنیت غذایی است. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 ناکارآمدی های سهام عدالت 🔹 سهام عدالت با دو هدف بهبود کارایی شرکتهای دولتی و بهبود عدالت از اواسط دهه ۸۰ در اقتصاد ایران معرفی شد که در هر دو هدف با ناکامی مواجه شد. 🔻 هدف بهبود کارایی محقق نشد چون هم سهامداری به صورت پراکنده و غیر اثربخش توزیع شد و هم شرکتهای استانی سهام عدالت ناکارآمد متولد شدند. 🔻 هدف عدالت هم محقق نشد هم به این خاطر که بازار سهام مرتب با افت مواجه بوده است و هم اینکه توزیع سود سهام عدالت خیلی در بهبود وضعیت معیشت مردم موثر نبوده است، الان سود سهام سالانه عدالت حدود ۷۰۰ هزار تومان است که با شرایط تورمی کنونی قدرت خرید چندانی ندارد. 🔹 برای اصلاح این وضعیت هم باید اصلاحات نهادی و سازمانی برای تقویت حکمرانی مردمی بر سهام عدالت داشت و هم با اتخاذ راهبردهایی همچون سرمایه گذاری مجدد سود سهام عدالت به جای توزیع آن به تقویت سرمایه گذاری برای تولید و افزایش ثروت سهامداران کمک کرد. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

20 قانون طلایی اسلام برای رونق کسب و کار حلال 1. قبل از شروع فعالیت اقتصادی، اطلاعات فقهی و حقوقی در مورد آن را یاد بگیرید تا به حرام نیفتید. 2.میان خریداران تفاوت قائل نشوید و با همه به انصاف برخورد کنید. 3. اگر کسی از معامله پشیمان و درخواست به هم خوردن معامله را کرد، درخواستش را بپذیرید. 4. در هنگام خرید و فروش، شهادتین و الله اکبر بگویید تا به یاد داشته باشید که شما مسلمان اید و مسلمان به دیگری خیانت نمی‌کند. 5. هنگامی که کالایی را می‌خرید، قدری کمتر تحویل بگیرید و اگر می‌فروشید قدری بیشتر تحویل دهید تا مطمئن شوید که حقی از دیگری تضییع نشده است. 6. از مدح و تمجید از کالایی که می‌فروشید، پرهیز کنید. 7. هنگامی خرید کالا برای کاهش قیمت به مذمت کالا نپردازید. 8. به هنگام معامله قسم نخورید. 9. برای پنهان کردن عیب کالا آن را در سایه نفروشید. 10. از دیگران به مقدار اندک و در موارد ضرورت سود بگیرید. 11. هر گاه در معامله‌ای به فردی وعده دادید، حتما به وعده خود عمل کنید. 12. بین طلوع فجر تا طلوع خورشید هنگام عبادت است؛ در آن زمان به معامله نپردازید. 13. اولین کسی نباشید که وارد بازار می‌شوید. 14. با افراد هرزه و پست معامله نکنید. 15. اگر با کار با ترازو آشنایی ندارید، اقدام به توزین نکنید؛ چون ممکن است حقی را ضایع کنید. 16. بعد از اتمام معامله دوباره درخواست کاهش قیمت نکنید. 17. در معامله دیگران وارد نشوید. 18. فرد حاضر برای غریبه کالا نفروشد. 19. از تبانی با دیگر فروشندگان برای افزایش قیمت پرهیز کنید. 20. کالای مورد نیاز مردم را احتکار نکنید. 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 افزایش قیمت ارز باعث پرکشیدن مرغ از سفره مردم می‌شود! 🔹 دکتر صمصامی با انتشار آمار ارز تخصیصی به تولید مرغ (که ۳۰ درصد هزینه آن را تشکیل می‌دهد)به درستی بیان کردند که با گران کردن ارز تخصیصی به تولید مرغ باید انتظار داشت که قیمت مرغ به کیلویی ۲۴۰ هزارتومان افزایش یابد، این اقدام صنعت تولید مرغ کشور را هم زمین‌گیر می‌کند و ما را وابسته به واردات مرغ می‌کند که در شرایط کنونی بسیار خطرناک است و با سیاست امنیت غذایی سازگار نیست. 🔹 البته به نظر می‌رسد که باید فکری برای کاهش وابستگی به واردات نهاده دامی کرد و ظرفیت های تولید داخلی را افزایش داد، هرچند که با نیم‌نگاهی هم به صادرات مرغ داشت. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 هندوانه قاتل آب نیست 🔹 برخلاف تصور عمومی، هندوانه نسبت به بسیاری از محصولات کشاورزی آب بری زیادی ندارد؛ برای تولید هر کیلو هندوانه به طور متوسط به ۲۰۰ لیتر آب نیاز است؛ ولی مثلاً یک کیلو پسته خشک بیش از ۱۱۰۰۰ لیتر آب می‌خواهد، تولید هر کیلو سیب هم ۷۰۰ لیتر آب نیاز دارد؛ حتی درآمد صادراتی هندوانه هم به نسبت پسته بیشتر است. ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2

🌀 از فروپاشی اجماع واشنگتنی و شکل‌گیری اجماع لندن تا خواب خرگوشی در دانشکده های اقتصاد ایران ✍🏻علیرضا رعنائی| اندر مصائب به‌روزنبودن‌ علم اقتصاد در ایران و غلبۀ ایدئولوژی‌زدگی نئولیبرالیسم وطنی 🔹در این سال‌ها از هر فرصتی برای نقد «اجماع واشنگتنی» و دهۀ ازدست‌رفته که دست کشورهای درحال‌توسعه را در پوست گردو گذاشت، استفاده کرده‌ام. پیگیری تحولات بعد از بحران مالی2008 در آثار بن برنانکی و اولیویه بلانچارد، دنبال‌کردن آثار عجم‌اوغلو، خروج استیگلیتز از باورهای اقتصاد متعارف، مبارزۀ رودریک و بلانچارد با نابرابری -که همگی اقتصاددانان جریان اصلی بودند- خبر از یک انقلاب در علم اقتصاد می‌داد، 🔹اما در دانشکده‌های اقتصاد ایران و محافل سیاست‌گذاران یا حتی فضای عمومی شبکه‌های اجتماعی چه خبر بود؟ کتب درسی چند دهۀ پیش درس داده می‌شود، سیاست‌گذاران همان نسخه‌های سیاستی شکست‌خوردۀ قبلی را پیاده‌سازی می‌کنند و درفضای مجازی نیز هر نوع انتقاد به اقتصاد سرمایه‌داری با برچسب «چپ‌گرایی» در نطفه، خفه می‌شود. 🔻در می 2023، جمعی از 55 اقتصاددان تراز در مدرسه اقتصادی لندن (LSE) گرد هم آمدند تا اجماعی جدید دربرابر اجماع واشنگتنی تنظیم کنند. در اکتبر 2025، توصیه‌های آنان در قالب یک کتاب (با طراحی جلد قرمز که در آن نشانه‌هایی است برای اولوالالباب) منتشر شد. اجماع لندن با «پنج اصل»، «ده فرمان» اجماع واشنگتنی را کنار می‌زند. در ادامه به تحلیل این پنج اصل می‌پردازم. 1-پول برای خوشبختی کافی نیست، به‌زیستن (well-being) مهم است. اجماع لندن تأکید می‌ کند که «پول شرط لازم است، نه کافی». رفاه انسانی شامل سلامت، آموزش، امنیت روانی، اعتماد اجتماعی و رضایت از زندگی است. هدف سیاست اقتصادی نباید صرفاً افزایش درآمد، بلکه ارتقای کیفیت زندگی و تاب‌آوری انسانی باشد. اجماع واشنگتن اقتصاد را از منظر کمّی و پولی می‌دید؛ اجماع لندن از منظر انسانی و چندبعدی. 2- رشد مهم است؛ اما ساختار نهادی تعیین‌کننده است. در اجماع واشنگتن، فرض بر این بود که با «درست شدن قیمت‌ها» و آزادسازی بازار، رشد خودبه‌خود حاصل می‌شود. اجماع لندن تأکید دارد که رشد نه از تخصیص ایستا بلکه از پویایی نوآوری و ظرفیت‌های محلی ناشی می‌شود. اقتصاد باید با توجه به بافت سرزمینی و ساختار نهادی هر کشور طراحی شود. اجماع واشنگتنی رشد را پیامد بازار آزاد می‌دانست؛ اما اجماع لندن رشدرا نتیجهٔ تعامل سیاست، نوآوری، و ساختار نهادی می‌داند. 3-تاب‌آوری: دولت به‌مثابۀ بیمه‌گر اجماع واشنگتن ثبات را در انضباط پولی و مالی خلاصه می‌کرد؛ اما اجماع لندن تأکید می‌کند که بی‌ثباتی می‌تواند از هر جایی برخیزد؛ از نظام مالی، تغییرات اقلیمی، زنجیره تأمین، یا بیماری‌های همه‌گیر. بنابراین دولت می‌بایست نه‌تنها تنظیم‌گر بازار، بلکه بیمه‌گر نهایی جامعه باشد؛ یعنی نقش فعال در کاهش نوسانات اقتصادی، حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر، و سرمایه‌گذاری در تاب‌آوری زیست‌محیطی و اجتماعی. اجماع واشنگتن ثبات را در «مهار دولت» می‌دید؛ اما اجماع لندن ثبات را در «توانایی دولت برای حمایت از جامعه دربرابر بحران‌ها» می‌جوید. 4-تناسب نهاد اقتصادی و نهاد سیاسی اجماع واشنگتنی، سیاست را مزاحم اصلاحات اقتصادی می‌دانست و فرض می‌کرد از دل یک اقتصاد خوب، سیاست خوب زاده می‌شود. اما تجربهٔ سه دهه نشان داد که سیاست ناسالم می‌تواند بهترین اصلاحات اقتصادی را نابود کند. اجماع لندن بر مشروعیت، اعتماد و انسجام اجتماعی تأکید دارد. سیاست در این چارچوب، نه مانع بلکه تسهیل‌گر اصلاحات است. سیاست‌های اقتصادی فقط زمانی پایدارند که در بستر نهادهای پاسخگو، ائتلاف‌های اجتماعی فراگیر، و احترام به شأن انسانی شهروندان اجرا شوند. ۵.دولت توانمند: مکمل ضروری برای همه چیز در اجماع واشنگتن، دولت باید کوچک و حداقلی باشد؛ در اجماع لندن، دولت باید توانمند باشد (تداعی‌گر دولت قوی اردولیبرال‌های آلمانی). بازارها بدون نهادهای حقوقی و اجرایی قوی شکل نمی‌گیرند. اجماع لندن سه ظرفیت اصلی دولت را چنین برمی‌شمارد: ظرفیت مالیاتی (برای تأمین مالی پایدار)، ظرفیت حقوقی-اداری (برای اجرای قراردادها و تأمین امنیت حقوق مالکیت)، و ظرفیت اجرایی (برای پیاده‌سازی مؤثر سیاست‌ها). بدون این ظرفیت‌ها، حتی سیاست‌های خوب -مانند سیاست صنعتی یا رفاه اجتماعی- به شکست می‌انجامند. 🔹در نهایت آنکه کتاب«اجماع لندن» فقط یک سند سیاستی نیست؛ یک اعلان است: پایان نئولیبرالیسمِ منسوخ شیکاگویی و اجماع واشنگتنی، و آغاز عصری که در آن، سیاست‌گذاری به زمینه، تاریخ، و کرامت انسانی بازمی‌گردد. امید است پژوهشگران اقتصادی و سیاستگذاران این کتاب را مطالعه کنند تا بتوان راه رفته را قضا کنیم. https://eitaa.com/economia_politica_iran 👁‍🗨http://eitaa.com/eqmoq2

🔴 مخالفت انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه با واگذاری سهام بانک‌های ملت، تجارت و صادرات 🔹تصمیم به خصوصی سازی کامل بانک‌های ملت، تجارت و صادرات، از منظر حکمرانی و ملاحظات کلان اقتصادی، نه تنها هیچ توجیهی ندارد، بلکه منافع عمومی را پایمال می‌کند. 🔻 دولت با این اقدام به صورت موقت تنها 75 همت، معادل 1.5 درصد از کل منابع بودجه سال 1404 را تأمین می‌کند، ولی در مقابل از کنترل بر حدود یک‌سوم کل شبکه بانکی کشور دست می‌کشد و مدیریت آن را به سهامداران جدیدی واگذار می‌کند که تنها دغدغه آنها حداکثر کردن سود شخصی از طریق قدرت خلق پول و رانت تسهیلات است. ➕https://eitaa.com/anjomanEGHTESADISLAM 👁‍🗨http://eitaa.com/eqmoq2

🔸️برنامه مسئلهٔ ایران | فصل استعمار 🔺️مهمان: محمدجواد توکلی 🔺️میزبان و سردبیر: مهدی‌ حسین‌زاده یزدی موضوع: استعمار و اقتصاد 🕚پخش: شبکه 4؛ امشب، شنبه ۲۶ مهر | ساعت ۲۳ 🕓تکرار: فردا، یکشنبه ، ۲۷ مهر | ساعت ۸ ✍️توکلی 👁‍🗨eitaa.com/eqmoq2