eitaa logo
کانال فقه و حدیث استاد الهی منش
540 دنبال‌کننده
459 عکس
225 ویدیو
65 فایل
🔹 استاد دانشگاه و سطوح عالی حوزه 🔹کارشناس فقه دفتر تبلیغات اسلامی 🔹 کارشناس صدا و سیمای اصفهان 🔹نماینده مراجع عظام تقلید @yahagh2
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 منبع نماز لیلة الرغائب در کتب اهل سنت 🔵برخی قدیمی ترین منبع این روایت را ذکر کرده، کتاب اِحْیاءُ عُلوم‌ِالدّین‌، مشهور به‌ احیاءالعلوم‌، مهم‌ترین‌ وجامع‌ترین‌ و بلندترین‌ و پرآوازه‌ترین‌ کتاب‌ ابوحامد محمد بن‌ محمد غزالی‌ طوسی‌ (۴۵۰- ۵۰۵ق‌) می‌باشد. غزالی بعد از ذکر نماز ليلة الرغائب می‌گوید: در نظر من این نماز مستحب است، چراکه در طول سال‌ها تکرار شده ... و مردم سرزمین قدس بر آن مواظبت کرده‌اند و به همین خاطر ترجیح دادم آن را بازگو کنم( احیا علوم الدین ج ١ ص ٢٠٣ ). 🔹ولی بعد از رواج این عمل در بین عوام اهل سنت، بسیاری از محدثان و علمای اهل سنت نیز این حدیث را نپذیرفته‌اند بلکه روایت را جعلی می دانند.. 🔸دلیل آن هم وجود افراد مجهول ( شناخته نشده)، دروغگو و جاعل در سند می باشد . ۱. ابن جوزی بعد از نقل حدیث با متنی شبیه آنچه سید بن طاووس نقل کرده است، می‌گوید: هذا حدیث موضوع علی رسول الله صلی الله علیه وسلم، و قد اتهموا به ابن جهیم و نسبوه إلی الکذب، وسمعت شیخنا عبد الوهاب الحافظ یقول: رجاله مجهولون، وقد فتشت علیهم جمیع الکتب فما وجدتهم. قال المصنف: قلت: ولقد أبدع من وضعها. يعني این حدیث به نام رسول خدا(ص) جعل شده است و ابن جهیم متهم به این جعل است که او را درغگو می دانند، و من از شیخ مان عبد الوهاب الحافظ شنیدم كه می گفت: تمامی رجال این حدیث از مجاهیل هستند و من تمامی کتب را جستجو کردم و نامی از آنان نیاقتم. بعد ابن جوزی می گوید: واضع این حدیث از بدعت گذاران است. الموضوعات - ابن الجوزی ج۲ ص۱۲۶ ۲. ابن اثیر از دیگر علمای اهل سنت نيز این حدیث را جعلی می‌داند. جامع الاصول في احاديث الرسول -ابن اثیر مبارک بن محمد- ج۶ ص۱۵۴ شماره ۴۲۶۸. ۳. ابن حجر عسقلاني هم سند آن را ضعیف دانسته است. لسان المیزان - ابن حجر عسقلانی - طبع بيروت ج ٤ ص ٢٥٥. ۴. نووی نيز در شرح صحیح مسلم نوشته است: نماز لیلة الرغائب بدعت و نتیجه آن، گمراهی و جهالت است و در آن امور غیرمشروع و ناپسند روشن و واضح است. شرح صحیح مسلم - محي الدين نووي - طبع بيروت - ج ۸ ص۲۰. ۵.ذهبی ۶.ابن قیم ۷.تاج الدین سبکی ۸.ابن رجب حنبلی ۹.ولی الدین عراقی ۱۰.شمس الدین بن جزری ۱۱.بدر الدین عینی ۱۲.شمس الدین سخاوی ۱۳.جلال الدین سیوطی ۱۴.ابن حجر هیتمی ۱۵.برکوی ۱۶.علی قاری ۱۷.اسماعیل عجلونی ۱۸.ابن همات دمشقی ۱۹مرتضی زبیدی ۲۰.کوثری 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
🔵 جاعل و واضع حدیث کیست ؟ ابن جوزی( الموضوعات ج ۲ ص ۴۳۸) و ذهبی ( تاریخ الاسلام ج ۹ ص ۲۳۸) و ابن کثیر ( البدایة و النهاية ج ١٢ ص ٢١) زین الدین عراقی ( ذيل ميزان الاعتدال ص ٣٦٣) ابن حجر عسقلاني ( لسان الميزان ج ٥ ص ٥٥٤)به صراحت گفته اند: کسی که این حدیث را جعل و ساخته است:( نفر ۱۲ سند ) ابوالحسن علی بن عبد الله بن الحسن جهضم الهمدانی (ت ۴۱۴ ه) 🔴برای همین اهل سنت کتاب و رساله های زیادی در رد و عدم جواز نماز لیله الرغایب تالیف کرده اند .(در حالیکه در شیعه یک کتاب هم تالیف نشده است!) 1. شیخ الاسلام عز الدین بن عبد السلام شافعی (ت ۶۶۰ ه) كتاب الترغیب عن صلاة الرغائب الموضوعة ۲.شهاب الدین عبد الرحمن بن اسماعیل الشافعی المقدسی (ت ۶۶۵ه) كتاب الانصاف لما وقع فی صلاة الرغائب من اختلاف ٣. زين الدين سريج بن محمد الملطي الشافعي( ت ٧٨٨ ه) كتاب مجاور ابطال الغرائب في مجاوزة ابطال صلاة الرغائب ٤.قطب الدين محمد بن محمد الخيضري الشافعي ( ت ٨٩٤ ه) تحفة الحبائب بالنهي عن صلاة الرغائب ٥.شيخ الحنفية زين الدين بن نجيم المصري(ت ٩٧٠ه) ٦.محمد بن مصطفي الواني الحنفي ( ت ١٠٠٠ه) ٧.علي بن غانم المقدسي الحنفي ( ت١٠٠٤ه) كتاب ردع الراغب عن الجمع في صلاة الرغائب ٨.قاضي زاده محمد بن مصطفي الباكسري ( ت١٠٤٤ ه) ٩.برهان الدين ابراهيم بن فتيان المقدسي كتاب الرد الصائب علي مصلي الرغائب ١٠ عبد الله بن الشيخ محمد الحسيني كتاب در السحائب فينا قرره الأمام النووي في صلاتي النصف و الرغائب ١١. محمد وائل الحنبلي كتاب ابعاد الراغب عن صلاة الرغائب 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
💠اولین بار و زمان انتشار نماز رغائب در بین اهل سنت چگونه بوده و چه کسی باعث نشر و عمل به این روایت جعلی شده است؟ 🔹ابوبکر طرطوشی (ت ۵۳۰ ه) در کتاب حوادث و بدع نکته جالبی را می گوید : « درسال ۴۴۸ ه ق مردی از نابلس که تلاوت زیبایی داشته در شب نیمه شعبان ( در حالیکه برای ماه رجب بوده در شب نیمه شعبان خوانده) در مسجد الاقصی این نماز را می خواند و یک مرد هم به او اقتدا می کند و کم کم دو سه نفر دیگر و تا آخر نماز عده زیادی به او اقتدا می کنند و در سال بعد هم عده زیادی به او اقتدا می کنند و همین باعث می شد که این نماز در مسجد الاقصی و خانه های مردم شیوع پیدا کند».( الحوادث و البدع ص ۱۳۲) 🔹صلاح الدین علائی بعد از نقل این مطلب می گوید « الحمد لله این نماز بعد از متولی امام جماعت شدن سلطان العلماء عز بن عبد السلام ( ت ٦٦٠ ه ) در مسجد اموی در دمشق و ایراد خطبه در روز جمعه ماه رجب و اینکه بدعت است باطل شد و به طور کل از بین رفت.»( فتوای العلائی ص ۳۹) 🔸و سبب ابطال این نماز هم در بلاد مصر توجیه پادشاه آن بلاد توسط امام ابن دحیه کلبی(ت ۶۳۳ه) است.( مساجلة علمية حول صلاة الرغائب ). 🔸تعداد مفتيان اهل سنت از هر چهار فرقه اهل سنت یعنی مالکی حنفی حنبلی و شافعی آنقدر زیاد است که در این مختصر نمی گنجد طالبین به رساله های بالا مراجعه فرمایند. 🔵بنابر این نماز لیلة الرغائب از سال ۴۴۸ ه قبل از سید بن طاووس ( ت ۶۳۷ه) در بین عوام اهل سنت رواج پیدا کرده است و احتمال اینکه در بین عوام شیعه هم انجام شده باشد هست. 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
💠روش سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال : ایشان این کتاب را برای اعمال عبادی یازده ماه از سال نوشته است و جمع بین روایات صحیح و ضعیف است حتی اگر آن حدیث در منابع عامه ( اهل سنت) آمده باشد مثل روایات ضعیف السندی که برای هر شب ماه رجب نقل کرده است. 🔷ولی این روش ایشان مورد پسند مرحوم علامه مجلسی نیست . 🔸ایشان در زاد المعاد می فرماید: «برخی اعمال نقل شده در این شب ها که گفته اند در بین نماز مغرب و عشاء باید انجام بگیرد؛ به جهت طولانی بودن نه تنها وقت فضیلت و مستحب نماز عشاء فریضه را قضا می کند؛ بلکه وقت واجب را نیز ضایع می کند و لذا مستحبی که سبب اخلال در واجب و تضییع آن شود قطعا مردود است. و در ادامه تصریح می فرمایند: اصلا سندی برای نمازهای شب های ماه رجب نیافتم و نماز لیلة الرغایب معتبر نیست و اگر کسی می خواند؛ فقط به قصد این که نماز خواندن خوب باید بخواند و الا اشکال دارد و از طریق اهل سنت است». 🔹و در بحار الانوار می فرماید : «إعلم أن بعض الأصحاب یرجعون في المندوبات إلَی أخبار المخالفین و روایاتهم و یذکرونها في کتبهم و هو لا یخلو من إشکال! لورود النهي في کثیر من الأخبار عن الرجوع إلیهم و العمل بأخبارهم لا سیّما إذا کان ما ورد في أخبارهم هیئة مخترعة و عبادة مبتدعة لم یعهد مثلها في الأخبار المعتبرة! و الله تعالیٰ یعلم». 🔸بدان که بعضی از علمای ما،در مستحبّات به اَخبار مخالفین و روایات آنها مراجعه می‌کنند و آن‌ها را در کتابهایشان ذکر می‌نمایند. و این موضوع خالی از اِشکال نیست! چون در بسیاری از اَخبار،از رجوع کردن به مخالفین و عمل به اَخبار آنان نهی شده است،خصوصا زمانی که در اَخبار آنها یک شکل اختراعی و یا یک عبادت ساختگی وارد شده باشد که مثل آن در اَخبار معتبره،سابقه نداشته باشد! و خداوند آگاه[به حقایق] است.( بحارالأنوار؛ج۲ص۲۵۷). 🔹و به طور مصداقی در مورد کتاب تنبیه الخاطر می فرمایند : كتاب «تنبيه الخاطر» و مؤلّفه مذكوران في الإجازات مشهوران، لكنّه(رحمه اللّه) لمّا كان كتابه مقصورا على المواعظ و الحكم لم يميز الغث من السمين و خلط أخبار الامامية بآثار المخالفين، و لذا لم نذكر جميع ما في ذلك الكتاب،بل إقتصرنا على نقل ما هو أوثق،لعدم إفتقارنا ببركات الأئمة الطاهرين (عليهم السلام) إلى أخبار المخالفين! 🔸می فرماید: کتاب «تنبیه الخاطر» و مؤلف آن،در اجازات، مذکور و مشهور هستند. ولی مؤلّف(رحمه اللّه) چون کتابش به مواعظ و حکمتها منحصر است، روایات درست را از نادرست جدا نکرده و اخبار امامیّه را با آثار مخالفین در هم آمیخته است! به همین دلیل،ما تمام آنچه در آن کتاب است را نقل نکرده ایم، بلکه بر نقل موثّق ترین أخبار آن اکتفا می‌کنیم، زیرا ما به برکت ائمه طاهرین(علیهم السّلام)، از روایات مخالفین بی نیازیم!(بحارالأنوار؛ج۱ص۲۹) 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
🔵برخی می گویند : مستحبّات را می‌توان بنا بر مبنای «تسامح در ادلّهٔ سنن» انجام داد و نیازی به «سند معتبر» نیست و بر طبق احادیث «من بلغ» اگر کسی انجام داد، مستحب و مأجور است. در پاسخ عرض میکنم : 🔻اولا: همانطور که بسیاری از بزرگان مثل شیخ اعظم شیخ انصاری؛ آیت‌الله العظمی خوئی ؛ آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی و آیت الله العظمی شبیری زنجانی و... دربارهٔ مفاد اخبار «من بلغ» و بی‌اساس‌بودنِ قاعدهٔ «تسامح در ادلّهٔ سنن» فرموده اند اخبار من بلغ، استحباب حدیثی را که سندش ضعیف است را ثابت نمی کند بلکه انجام عمل رجاء ( به امید ثواب ) را ثابت می کند. وصاحب الحدائق(رحمه اللّه):إنّ الاستحباب و الکراهة کالوجوب و التحریم أحکام شرعیّة لا تثبت إلّا بالدلیل الواضح و المنار اللائح، و متی کان الحدیث الضعیف لیس بدلیل شرعی کما یزعمونه،فلا یثبت به إستحباب!!! 🔻ثانیا: همه بزرگان قبول دارند که اگر حدیث جعلی باشد به پشتوانه این روایات نمی توان آن عمل را حتی رجاء انجام داد و حرام است و ما دیدیم که عمل لیله الرغائب تا قرن هفتم اثر و خبری معتبری از آن نبوده و در کتاب معتبری هم نقل نشده است و سند آن هم به اهل سنت برمیگردد و خود آنها هم حدیث را جعلی می دانند، پس چگونه با« اخبار من بلغ» حکم به استحباب یا انجام به امید ثواب کنیم . موید دیگر بر جعلی بودن حدیث و ساختگی بودن آن در قرن سه یا چهار هجری این است که اگر این عمل سفارش پیامبر صلی الله علیه و آله بوده است پس چرا در طول ۲۳ سال در زمان حضرتش توسط خود ایشان و پس از ایشان در طول ۲۵۰ سال در زمان حضور معصومین علیهم السلام توسط حضرات مورد غفلت قرار گرفته است ؟! و حتی یک حدیث معتبر در تایید آن وارد نشده است و دیده نشده امام معصومی علیهم السلام آن را انجام دهد و یا تایید کند ؟!! 🔶بنابر این ( با توجه به مطالب بالا و با کمال احترام به همه بزرگان شیعه) احتمال قوی وجود دارد که عمل لیلة الرغائب جعلی باشد. 🔷نکته ای که جالب است این است که عوام مردم چه شیعه و سنی به اعمالی که ثواب زیاد دارد ولی سند معتبر هم ندارد علاقه زیادی نشان می دهند و رواج عمل گاهی تا جایی پیش می رود که حتی علما هم از عوام مردم تقیه می کنند 😄 ✅بنابر این اعمال لیلة الرغائب را نباید به قصد ورود انجام داد یعنی نباید آن را جزء مستحبات شرعی شمرد و تبلیغ و تاکید بر عملی که سند صحیح ندارد هیچ‌ وجهی ندارد.و الله العالم 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
🔹پیرو پیشروان! ادریس بن عبدالله می‌گوید از حضرت امام صادق علیه‌السلام درباره تفسیر آیۀ «ما سَلَكَكُمْ فِی سَقَرَ* قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ (چه چيز شما را به دوزخ درآورد؟ گويند: ما از مُصَلّین نبوديم.) (مدثر/42-43) سؤال كردم. فرمودند: مقصود از این آیه، آن است كه ما از پیروان امامانی نبودیم كه خداوند متعال درباره‌شان فرموده است: «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ. أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ» (و سبقت‌گیرندگان، همان سبقت‌گیرندگان؛ آنان‌اند که مقربان‌اند» (واقعه/10-11) آیا نمی‏‌بینی كه مردم آن اسبی را كه پشت سر اسبی که سبقت‌گیرندۀ بر همه است، «مصلّی»* می‏‌نامند؟ پس همین مقصود است در آنجا كه فرموده: «لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ» یعنی: پیرو آن سبقت‌گیرندگان نبودیم. ................................ * در مسابقه اسب‌دوانی، عرب هر اسبی را که پیشتاز باشد، «مجلی» و اسبی را که به‌دنبال او باشد «مُصَلّی» می‌نامد و به همین ترتیب است مسلّی، تالی، مرتاح و.... (لغت نامه دهخدا، ذیل کلمه «تالی») □ عَنْ إِدْرِیسَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ تَفْسِیرِ هَذِهِ الْآیةِ «ما سَلَكَكُمْ فِی سَقَرَ. قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ»؟ قَالَ عَنَی بِهَا لَمْ نَكُ مِنْ أَتْبَاعِ الْأَئِمَّةِ الَّذِینَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَی فِیهِمْ «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ. أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ». أَ مَا تَرَی النَّاسَ یسَمُّونَ الَّذِی یلِی السَّابِقَ فِی الْحَلْبَةِ مُصَلِّی فَذَلِكَ الَّذِی عَنَی حَیثُ قَالَ «لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ» لَمْ نَكُ مِنْ أَتْبَاعِ السَّابِقِینَ. 📚الكافی، ج‏1، ص419، ح38 @zanjani_net
💠(معنی رغائب ) کلمه رغائب جمع رغیبة است و به معنای مرغوب فیه ( چیزی که بدان رغبت و تمایل وجود دارد ) و به معنای عطاء کثیر ( عطای فراوان) است.(معجم الرائد) و اصلا به معنای شب آرزوها نیست بلکه به معنای شبی است که ثوابهایی دارد که رغبت ها و تمایلات زیاد به آن وجود دارد یا عطاهایی بسیار بسیار زیادی در آن است . حال اگر دنبال رغائب هستید به جای یک رغائب بی سند یک رغائب با سند معرفی میکنم منتظر باشید 👇🌷😊
💠مواردی که در روایات به عنوان وسیله دستیابی به رغائب شمرده شده اند: 1⃣ تقوی : در نهج البلاغه و غرر الحکم از حضرت امیر مومنان علی علیه السلام نقل می کند که با تقوا انسان به رغائب دست پیدا می کند. 🔷فانّ تقوى اللّه مفتاح سداد و ذخيرة معاد، و عتق من كلّ ملكة و نجاة من كلّ هلكة، بها ينجو الهارب و تنجح المطالب و تنال الرّغائب‏.( نهج البلاغة (للصبحي صالح) ؛ ص351 و غرر الحكم و درر الكلم / 242 / 250 ..... ص : 241) 🔶بدرستى كه پرهيزگارى از خدا يا ترس از او كليد سداد است، و ذخيره‏ايست از براى روز بازگشت، و آزادئى است از هر مالك شدنى، و رستگارئى است از هر هلاك شدنى، بآن نجات مى‏يابد گريزنده، و بر آورده مى‏شود مطلبها، و رسيده مى‏شود عطاها، «سداد» بمعنى ثواب است يعنى قول و فعل درست، و «آزادگى است از هر مالك شدنى» يعنى از اين كه هواها و هوسها و مانند آنها مالك اين كس شوند و بايد مانند بندگان در فرمان آنها بود، و «رستگارئى است از هر هلاك شدنى» يعنى از هلاكتهاى دنيوى بلكه از بسيارى از هلاكتهاى اخروى نيز، و «بآن نجات مى‏يابد گريزنده» يعنى گريزنده از عذاب و عقاب و ساير مكروهات أخروى بلكه از بسيارى از فتنه‏ها و بلاهاى دنيوى نيز، و «بر آورده مى‏شود مطلبها» يعنى مطلبهاى اخروى بلكه بسيارى از دنيوى نيز، و همچنين بآن رسيده مى‏شود عطاهاى أخروى بلكه دنيوى نيز. (شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم ؛ ج‏2 ؛ ص597) 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
2⃣صبر : در کتاب غرر الحکم از آقا امیر مومنان حضرت علی علیه السلام نقل می کند که با صبر انسان به رغائب دست پیدا می کند . 🔷بِالصَّبْرِ تُدْرَكُ الرَّغَائِبُ‏. غرر الحكم و درر الكلم / 298 / 49 ..... ص : 298 🔶صبر بر سه قسم است که به ترتیب اهمیت و سختی و ثواب بیشتر عبارتند از: 🔹۱. صبر در معصیت: یعنی در برابر گناهان که معمولا مطابق با هوای نفس است صبور باشیم از غیبت و تهمت و دروغ و زنا و ربا و ظلم به دیگران و ... 🔹۲.صبر بر طاعت الهی: یعنی هر چند آن اطاعت برایمان سخت است اما صبور باشم و تحمل کنم مثل سختی نماز در اول وقت آن یا سختی روزه در فصل گرما یا سختی حجاب یا سختی پرداخت خمس و زکات و ... 🔹۳. صبر در بلاها: اینکه انسان در برابر مشکلاتی که نقشی در پیدایش آنها نداشته مثل خیلی از بیماریهای ناعلاج و طاقت فرسا یا از تحت اراده و قدرت او خارج است صبور باشد مثل مرگ عزیزانش یا از دست دادن نعمتها صبور جزع و فزع و ناشکری نکند. 🔵در کتاب نهج الفصاحه از قول آقا رسول الله صلی الله علیه و آله دو مورد دیگر هم به صبر در بلا اضافه شده است : 🔸ثلاث يدرك بهنّ العبد رغائب‏ الدّنيا و الآخرة الصّبر على البلاء و الرّضا بالقضاء و الدّعاء في الرّخاء.(مجموعه كلمات قصار حضرت رسول صلى الله عليه و آله، ص: ۴۲۶) یعنی سه چيز است كه بنده بوسيله آن خواستنيهاى دنيا و آخرت را بدست‏ مى‏آورد، صبر بر بلا و رضا بقضا و دعا در حال فراخدستى 3⃣رضای به قضا و قدر الهی : رضا بالاتر از صبر است چون در صبر ممکن است آن بلا و تقدیر مورد رضای بنده نباشد ولی در رضا خوشنودی وجود دارد همانطور که امام حسین علیه السلام در گودی قتلگاه فرمودند الهی رضا بقضائک و صبرا علی بلائک 4⃣دعا در فراخ رخاء ضد شدت است دعای در فراخ یعنی وقتی انسان حالش خوب است گرفتاری هم ندارد باز هم دعا می کند برای عافیت دین و دنیا و آخرتش. ✅معمولا ما انسانهای معمولی تا گرفتار نشویم دعا نمی کنیم ولی انسانهای رشد یافته در هر حال خدا را صدا می زنند و دعا را سپر بلاهایی که ممکن است برسد قرار می دهند و در این حال دعا کردن ارزشمند است. 🔆دعای در هنگام رخاء صدای آشنای ملائکه است و موجب سرعت استجابت دعا در سختی ها 🔹در وقت گرفتاری که همه به یاد خدا می افتند حتی کفار 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
کانال فقه و حدیث استاد الهی منش
💠(معنی رغائب ) کلمه رغائب جمع رغیبة است و به معنای مرغوب فیه ( چیزی که بدان رغبت و تمایل وجود دارد )
و اما آن رغائبی که مد نظرم بود و بسیار راحت است و سند معتبر دارد و در کتاب تحفه العقول و خصال از کتب قدیمی ما آمده است و بسیار راحت تر از نماز لیله الرغائب است و معمولا از خواندن آن غافلیم این است 👇
5⃣نماز نافله صبح : 🔷 تَوَكَّلُوا عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِنْدَ رَكْعَتَيِ الْفَجْرِ إِذَا صَلَّيْتُمُوهَا فَفِيهَا تُعْطَوُا الرَّغَائِبَ‏.(الخصال / ج‏2 / 616 / علم أمير المؤمنين ع أصحابه في مجلس واحد أربعمائة باب مما يصلح للمسلم في دينه و دنياه ... ص : 610) 🔶این روایت در حدیث معتبر و معروف به حدیث اربعمائه ( که آقا امیرالمومنین علی علیه السلام چهارصد نکته برای صلاح دنیا و آخرت ذکر می کنند) آمده است. 🔹 حضرت می فرمایند وقتی نماز نافله صبح را خواندید به خدا توکل کنید که در این نماز رغائب عطا می شود. نافله صبح دو رکعت است که قبل از نماز صبح خوانده می شود که به آن صلاة الفجر هم گفته می شود . مثل این روایت 👇 3065- دَعَائِمُ الْإِسْلَامِ، عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع أَنَّهُ قَالَ: لَيْسَ مِنِّي وَ لَا مِنْ شِيعَتِي مَنْ ضَيَّعَ الْوَتْرَ أَوْ مَطَلَ بِرَكْعَتَيِ الْفَجْرِ. 🔸البته در احادیث به نماز صبح هم گاهی صلاة الفجر اطلاق شده است ولی قرینه ای که مشخص می کند مراد از صلاة الفجر در این روایت همان نافله صبح است این روایت است که در مستدرک الوسائل آمده است👇: 3067- ، وَ عَنْهُ ص أَنَّهُ قَالَ: الرَّكْعَتَانِ قَبْلَ الْفَجْرِ فِيهِمَا الرَّغَائِبُ( مستدرک ج ۳ ص ۷۴) 🔻در مقابل از نماز صبح به صلاة الغداة عنوان شده است چنانچه در حدیث ذیل آمده است 👇 3063- الْجَعْفَرِيَّاتُ، أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ حَدَّثَنِي مُوسَى قَالَ حَدَّثَنَا أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيٍّ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏: مَنْ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ قَبْلَ صَلَاةِ الْغَدَاةِ وَ رَكْعَتَيِ الْغَدَاةِ فِي جَمَاعَةٍ وَفَتْ‏ صَلَاتُهُ يَوْمَئِذٍ مَعَ‏ الْأَبْرَار وَ كُتِبَ يَوْمَئِذٍ فِي وَفْدِ الْمُتَّقِينَ.( مستدرك ؛ ج‏3 ؛ ص74) 🔸هر کس قبل از نماز صبح دو رکعت نافله و بعد نماز صبح را به جماعت بخواند، نمازش در میان نماز نیکان (بالا برده) می شود و آن روز در جرگه پارسایان نوشته شود. 🔷و از همینجا می توان به علت مواظبت و اهمیت نافله صبح در زندگی آقا امیرالمومنین علی علیه السلام پی برد.وفقنا الله و ایاکم 👇 3066- ابْنُ أَبِي جُمْهُورٍ فِي دُرَرِ اللآَّلِي، عَنِ النَّبِيِّ ص‏: أَنَّهُ مَا كَانَ يُوَاظِبُ عَلَى شَيْ‏ءٍ مِنَ النَّوَافِلِ بِأَشَدَّ مُعَاهَدَةً مِنْهُ وَ مُوَاظَبَةً عَلَى الرَّكْعَتَيْنِ أَمَامَ الصُّبْحِ. ( مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ؛ ج‏3 ؛ ص74) مطابق این روایت آقا امیرالمومنین علی علیه السلام از بین نوافل یومیه به نافله صبح شدت اهتمام و مواظبت بیشتری داشته اند. 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128
🔔[مسأله فقهی۲.(احکام نماز: احکام نماز مستحبی ٫وقت نافله صبح)] اول وقت نافله صبح : 🔹اگر کسی نماز شب بخواند می تواند بلافاصله بعد از نماز شب بخواند حتی اگر قبل از طلوع فجر باشد. 🔹اما کسی که نماز شب نخوانده سه نظر وجود دارد : 1⃣نظر آیات عظام اراکی، گلپایگانی صافی (و وحید بنابر احتیاط واجب) : کسی که نافله صبح را همراه نماز شب نمی خواند مبدأ نافله فجر از فجر اول (کاذب -که تقریبا حدود بیست دقیقه قبل از فجر صادق است) است و تا طلوع حمره مشرقیه( سرخی طرف مشرق که کمی قبل از طلوع خورشید پیدا می شود) ادامه دارد. 🔻آیت الله شبیری زنجانی: نظر ایشان نزدیک به همین نظر است اما موسع تر است: اول وقت نافله صبح یک ششم آخر شب است و وقت فضیلت آن بعد از فجر اول است تا وقتی که سرخی طرف مشرق پیدا شود و بعد از آن قضا می شود. 🔻مستند آن روایت محمد بن مسلم است: عَنْهُ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَمْزَةَ بْنِ بِيضٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ أَوَّلِ وَقْتِ رَكْعَتَيِ الْفَجْرِ- فَقَالَ سُدُسُ اللَّيْلِ الْبَاقِي. 🔸یعنی اینکه ابتدای شب تا طلوع فجر را، محاسبه می کنیم و مثلاً اگر دوازده ساعت باشد دو ساعت قبل از طلوع فجر، وقت نافله فجر است. 3⃣نظر دوم : نظر آیات عظام امام، خامنه‌ای و فاضل: مسأله ۷۷۲: نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده می شود و وقت آن بعد از گذشتن از نصف شب به مقدار خواندن یازده رکعت نماز شب است ، ولی احتیاط ( مستحب)آن است که قبل از فجر اول نخوانند مگر آن که بعد از نافله شب بلا فاصله بخوانند که در این صورت مانعی ندارد. 🔸نظر آیات خوئی و تبریزی هم ظاهراً همین است می فرمایند : نافله صبح پيش از نماز صبح خوانده مى شود و وقت فضيلت آن بعد از فجر اول است تا وقتى که سرخى طرف مشرق پيداشود.و ممکن است نافله صبح را بعد از نافله شب بلا فاصله بخوانند. 3⃣نظر سوم : آیت الله سیستانی: مسأله 759و 760:مبدأ نافله فجر از ابتدای وقت نماز شب است هر چند نماز شب خوانده نشود. وقتی به اندازه خواندن نماز شب از ابتدای وقت نماز شب گذشت وقت نافله فجر شروع می شود. و ایشان قائل است که وقت نماز شب حتّی در حال اختیار از ابتدای شب شروع می شود و معنایش این می شود که حدود ده دقیقه بعد از نماز مغرب می تواند نافله صبح را بخواند. 🔹منتهای وقت نافله صبح راجع به منتهای وقت نافله فجر مشهور قائل شده اند که تا طلوع حمره مشرقیه ادامه دارد: مستند آن صحیحه علی بن یقطین است: مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ أَخِيهِ الحُسيَنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنِ الرَّجُلِ لَا يُصَلِّي الْغَدَاةَ- حَتَّى يُسْفِرَ وَ تَظْهَرَ الْحُمْرَةُ وَ لَمْ يَرْكَعْ رَكْعَتَيِ الْفَجْرِ- أَ يَرْكَعُهُمَا أَوْ يُؤَخِّرُهُمَا قَالَ يُؤَخِّرُهُمَا. اما آیت الله سیستانی می فرمایند :تا وقتی که ممکن است آن را پیش از نماز صبح به‌جا آورد، وقت آن ادامه دارد. 🆔https://eitaa.com/elahimanesh128