eitaa logo
دیده‌بان اندیشه
966 دنبال‌کننده
710 عکس
118 ویدیو
59 فایل
🔹‌در جست و جوی خرد ناب🔹 دوماهنامه‌ی رصدی - تحلیلی ناظر به محتواهای اندیشه‌ای در فضای مجازی ارتباط با ادمین: @didebane_andisheh_admin
مشاهده در ایتا
دانلود
♨️ رافت با اغتشاشگران..؟! 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 7 🔶 تیرماه سال 1399 آقای محمد فاضلی به عنوان یکی از جامعه‌شناسان منتقد، در یادداشتی با عنوان «در رحمت و رأفت بگشایید» از حاکمیت و قوه قضائیه خواست تا باب بخشش و مهربانی را در مواجهه با بزهکاران و اغتشاشگران باز کند. 🔷 ایشان در این یادداشت کارکرد مجازات را صرفا بازسازی وجدان جمعی دانسته و هیچ اشاره‌ای به تادیب خود شخص، القای ترس در دیگر مجرمین و اجرای عدالت نسبت به زخم‌دیدگان نمی‌کند. ایشان همچنین مشروعیت مجازات را به مقبولیت اجتماعی منوط کرده و سخنی از مصالح و مفاسد نهفته در درون اوامر و نواهی شارع مقدس که ارباب عقول است، به میان نمی‌آورد. 🔶 در بخش آخر این یادداشت نیز ایشان از اهمیت محیط اجتماعی اجرای حکم سخن گفته و مقابله سنگین با اغتشاشگران را به عاملی برای تشدید تشنج اوضاع کشور توصیف می‌کند؛ این در حالی است که مقابله با این افراد، حساسیت نظام نسبت به امنیت زندگی مردم را نشان داده و تا حد زیادی آلام روانی آنان را التیام خواهد بخشید. ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐http://fekrat.net/?p=2023 🆔 @didebane_andisheh
♨️ عبرت یا خودنمایی...؟! 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 44 🔶 اگر هدف از روایت تاریخ، تجلیل محض از یک تمدن به منظور تقویت روحیه خودبرتربینی و درمان عقده‌های روانی باشد، قطعا جنبه‌های تاریک تاریخ نادیده گرفته می‌شود؛ همچنین اگر بخاطر اغراض سیاسی به سراغ تاریخ برویم، قطعا نمی‌توانیم نگاه جامع و کل‌گرایانه‌ای داشته باشیم؛ 🔷 اما اگر هدف خود را عبرت‌گرفتن از تاریخ و به عبارت دیگر سویه‌ نگاه خود را روی فرصت‌محوری تنظیم کنیم، علاوه بر افتخار به نقاط مثبت تاریخ برای ساخت آینده‌ای روشن، از نقاط ضعف و منفی آن نیز درس گرفته و دست به روایت‌سازی نمی‌کنیم؛ چرا که سفید محض و تماماً مثبت معرفی‌کردن تاریخ یک ملت یا کشور به همان اندازه غیرواقع‌بینانه و تعصب‌آمیز است که سیاه محض و تماماً منفی معرفی‌کردن دیگر ملت‌ها. ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐https://fekrat.net/?p=12148 🆔 @didebane_andisheh
✅ دانشجو موذن جامعه است....!! 🆔 @didebane_andisheh
♨️ جامعه و اعدام..! 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 10 🔶مردادماه سال 1399 آقای ناصر فکوهی، دکترای انسان‎شناسی سیاسی و استاد دانشگاه تهران در مصاحبه با روزنامه اعتماد، نکاتی را در باب اعدام و مجازات‎های قضایی بیان می‎کند. در گام اول ایشان به نقد مجازات‎های سنگینی مثل اعدام پرداخته و معتقد است این‎گونه مجازات‎ها برای هیچ‌یک از جرائم بشری مناسب نمی‎باشند؛ چرا که اولاً امید را در بین زندانیان از بین می‎برند، ثانیاً به جای عبرت گیری، جرم‎های بیشتری را تولید می‎کنند، ثالثاً خشونت را در جامعه افزایش می‎دهند و رابعاً خوراک برای بیگانگان و رسانه‎های آن‎ها درست می‎کنند. 🔷 درباره این سخن آقای فکوهی باید گفت هر مجازاتی و به طور کلی تمام امور مربوط به جرم و جنایت، باعث مخدوش‌کردن امنیت روانی جامعه خواهد شد و از همین رو بسیاری از این احکام نباید رسانه‎ای شوند ولی این دلیل بر ترک و کنار گذاشتن این مسائل نیست. از طرف دیگر مجازات‎های قضایی به هدف بازدارندگی وضع می‎شوند و باید لااقل کمی غیر متعارف باشند. از طرف دیگر عدم اجرای مجازات‎های قضایی نیز باعث می‎شود تا همان رسانه‎های معاند، دستگاه قضایی کشور را به ضعف و ناکارآمدی متهم سازند. 🔶 در گام بعدی آقای فکوهی به سراغ تأثیر جامعه در وقوع جرائم اجتماعی پرداخته و معتقد است به‎خاطر همین تأثیر، باید در مجازات‎ها، جامعه را نیز در نظر گرفت و سهم شخص مُجرم را کم رنگ تر دید. این مبنا در حالی است که بیشتر از تأثیر جامعه باید اختیار و اراده فرد مجرم را در وضع احکام قضایی در نظر بگیرد چرا که انسان تفاوت اساسی با ماشین آلات مدرن دارد. مسئله دیگر اینکه اگر تأثیر اجتماع تا این اندازه بالا باشد، در جوامع توسعه یافته ما نباید شاهد وقوع جرائم انسانی باشیم؛ در حالی که در این جوامع، بیشتر از جوامع دیگر، جرم و جنایت وجود دارد. 🔷 در گام سوم، ایشان قاعده‌ای کلی تحت این عنوان مطرح می‎کنند که انعطاف، همواره نشانه قدرت یک دستگاه اجرایی بوده و جزم‌گرایی، نشانه ضعف و تندروی آن دستگاه. مشکل این قاعده، در تعمیم بی‎موردِ آن است؛ چرا که اتفاقاً در مسائل قضایی، این، ثبات احکام و راسخ بودنِ آن‎هاست که اجرای صحیح عدالت را به همگان اثبات می‎کند. ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐http://fekrat.net/?p=2829 🆔 @didebane_andisheh
♨️ اعتلای کلمه‌الله...!! 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 42 🔶 یکی از اقسام مهم جهاد در اسلام در کنار دفاع از دین و توسعه آن، «جهاد تمکین» است. در عربی معاصر «التمکین‌الاجتماعی» به «توانمندسازی اجتماعی» معنا می‌شود. بر این اساس، جامعه اسلامی زمانی متمکن خواهد بود که بتواند بدون دخالت عوامل داخلی و خارجی، سبک زندگی اسلامی و مناسک مورد اعتقاد خود را اجرایی سازد. بنابر این دیدگاه، تمکین اگرچه با تشکیل حکومت و دولت و پیروزی سیاسی ملازمه‌ای ندارد، ولی مترتب بر آن هست. 🔷 رابطه جهاد و تمکین، رابطه سببی و مسببی است؛ یعنی جهاد سبب، و تمکین مسبب است. به معنای اینکه قدرت از طریق جهاد حاصل می شود. پس می‌توان اذعان کرد که هدف از جهاد در اسلام، کسب قدرت برای اجرای شرعیات و مناسک دینی بدون مزاحمت عوامل دیگر است که جز با دستیابی به تمکین جامعه اسلامی از جوامع طاغوت امکان‌پذیر نخواهد بود. ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐fekrat.net/?p=11922 🆔 @didebane_andisheh
♨️ الزام یا التزام به حجاب...!! 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 13 ✍️ داوود مهدوی‌زادگان 🗓 30 شهریور 1399 (روزنامه فرهیختگان) 🆔 @didebane_andisheh
♨️ الزام یا التزام به حجاب...!! 🔷 در مساله حجاب برخی قصد دارند تا میان «الزام» و «التزام»، رابطه تقابل و تعارض ساخته و صرفا از التزام به حجاب سخن گفته و توجهی به الزام آن نکنند. اهل حقوق و فلسفه اجتماع بر مغالطه‌آمیزبودن این سخن واقفند و از طرح آن در مباحث علمی پرهیز می‌کنند. یکی از مرزهای «عرفی‌گرایان پیچیده» یا «علمی» با «عرفی‌گرایان خام» یا «عامه‌پسند» در همین‌جاست. 🔶 «التزام»، ضرورت اجتماع است و «الزام» ضرورت حکمرانی است. جامعه با مفهوم التزام، شکل می‌گیرد ولی هنوز تا تحقق «جامعه سیاسی» فاصله دارد. چون مفهوم التزام برای استقرار و تداوم اجتماع کافی نیست و همچنان شکننده است. برای پایداری و قوام جامعه به مفهوم «الزام» نیاز است. کار فلسفه سیاسی از همین‌جا آغاز می‌شود. به‌عبارتی فیلسوف اجتماع بحث از مفهوم التزام می‌کند و فیلسوف سیاسی بحث از الزام می‌کند. اگر «التزام» سازنده «اجتماع» است؛ «الزام» سازنده «اجتماع سیاسی» است. 🔷 درواقع، «الزام» ضامن حفظ «التزام» شهروندان جامعه است. اگر شهروندی نخواهد به قواعد اجتماع، التزام داشته باشد و درعین‌حال، از مواهب و منافع اجتماع بهره‌برداری کند؛ اصل «الزام» یا همان حاکمیت او را ملزم به رعایت قواعد اجتماع می‌کند. بنابراین، اصل الزام حمایت‌گر و معاضد یا ضامن اصل التزام است و رابطه تقابلی بین‌شان برقرار نیست. 🔶 حکمرانی دینی از جهت الزام حکومتی با حکمرانی‌های غیردینی یا سکولار تفاوت نظری ندارد. همان‌طور که در حکومت‌های سکولار، امر الزام حکومتی، لازم و ضروری است و برای اعمال آن از همه‌گونه ابزار‌های انسانی و ماشینی و روش‌های تشویقی و تنبیهی بهره‌برداری می‌کنند؛ در حکمرانی اسلامی نیز اصل الزام، مسلم و قطعی است. احکام جزائی اسلام و مواعظ اخلاقی و توبیخ‌های دینی تماما در جهت اعمال اصل الزام است. بنابراین، الزام حکومتی، از اختصاصات نظام اسلامی نیست و در دیگر حکمرانی‌ها -با هرگونه فلسفه سیاسی که باشند- هم دیده می‌شود. 🔷 اما اختلاف حکمرانی اسلامی با دیگر نظریه‌های سیاسی-به‌ویژه حکمرانی سکولار و دنیوی- در مراجع قانونگذاری است. حکمرانی‌های سکولار با دین‌زدایی از سیاست و نفی وحی به‌مثابه مرجع تشریع احکام مدنی، مرجع قانونگذاری را محدود به عرف ساختند. در این‌گونه حکمرانی‌ها فقط مراجع عرفی مانند مجالس ملی و شوراهای شهری و محلی و اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی و مردم‌نهاد از جهت قانونگذاری اعتبار دارند و باقی مراجع قانونگذار به‌ویژه مرجع وحی کنار گذاشته شده است. 🔶 اما در حکمرانی دینی علاوه‌بر مراجع عرفی، شریعت اسلامی به‌عنوان مرجع قانونگذار اعتبار پیدا کرده است. البته رابطه این دو مرجع، طولی است و نه عرضی. به همین دلیل، قوانین عرفی نمی‌توانند در تعارض با قوانین شرعی وضع شوند. براین اساس، اگر قانونی در نظام اسلامی ماخوذ از مرجع وحی باشد؛ نمی‌توان به‌دلیل عدم توافق اقلیتی از مردم، آن قانون را کنار گذاشت. ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐http://fekrat.net/?p=3814 🆔 @didebane_andisheh
♨️ بهجت غمگینان 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 41 🔷 عرفان اسلامی یکی از مهمترین عرصه‌هایی است که دو مقوله غم و شادی در آن به چشم می‌خورد؛ برخی از تحلیلگران بهجت و سرمستی عارفان را به نظاره می‌نشینند و برخی دیگر اندوه نهفته در پشت آن را. به هر حال مسلم است که در عرفان اسلامی، غم مساوی و معادل با شادی و حتی شادی وصف‌ناپذیر می‌باشد که منظور از آن یک رهایی درونی، تخلیه کامل ذهنی و احساس سرخوشی و سرزندگی و پرواز روحانی است. در عرفان غم هجران معشوق و دوری یار، مقدمه‌ شادی و غم رسیدن به محبوب و یار زیباترین و باشکوه‌ترین شادمانی است و لذتی وصف‌ناپذیر دارد؛ از این رو می‌تواند تعالی‌بخش باشد. 🔶 به‌طور کلی درآموزه‌های عرفانی ترجیح نه بر غم است و نه بر شادی؛ بلکه اصالت در متعلَّق آن دو است. از آنجایی که یکی از اهداف والای زندگی آدمی در جهان خاکی و از پایه‌های اصلی معنای زندگی او، طی‌کردن مسیر رشد و تکامل و ظهور و بروز کمال انسانیت است، اصالتِ ذاتیِ غم و شادی به عنوان احوالی از احولات آدمی و هیجانی از تجربه زیسته او، زمانی نمایان می‌شود که بهانه‌ای برای رویش و قدکشیدن آدمی باشند؛ اما نکته اصلی این است که مرزگذاری بین غم‌های اصیل و تکامل‌بخش با غم‌های بیهوده و عبث از یک سو و شادی‌ها و شادی‌نماها از سوی دیگر، گره‌های معمای غم و شادی را برای مخاطب دغده‌مند حل می‌کند. ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐http://fekrat.net/?p=11366 🆔 @didebane_andisheh
هدایت شده از فکرت
🔰تقارن عقلانیت و جهالت 🔸امسال همه مردم ایران، ۲۵ آبان را با حمله تروریستی اشرار و شهادت چند تن از هموطنانمان در ایذه، اصفهان و مشهد به خاطر سپردند. روزی که باید کتاب و کتاب‌خوانی را پاس می‌داشتیم. تقارن این دو مناسبت شاید در ظاهر معنای خاصی نداشته باشد؛ اما اگر نیک بنگریم متوجه خواهیم شد که رویداد دوم نتیجه بی‌اعتنایی به رویداد اول است و بخش مهم این بی‌اعتنایی ثمره کنشگری غیرمعقولانه سلبریتی‌ها در نشان دادن بی‌راهه‌ها به جامعه و افکار عمومی است؛ کنشگری‌هایی که حیاط خلوتی می‌شود برای اغتشاش و ترور! 🖋محمدمهدی شرف‌الدین، پژوهشگر رسانه 💢 مطالعه یادداشت در سایت فکرت 🔻فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 🆔 @Fekrat_Net
هدایت شده از فکرت
♦️ میانبُر بین نظریه و عمل 🔷 در پارادایم ژورنالیسم اندیشه سایبری، تئوری‌ها و راهبردها نه در لابلای کاغذ کتاب‌ها و مقالات بلکه در متن یادداشت‌ها و کپشن‌های مجازی تولید‌ شده و به مرحله عملیاتی می‌رسند. یکی از فرق‌های عمده این دو روش در سرعت رسیدن نظریات به ساحت فعل کنش‌گران است؛ به بیان دیگر اندیشه‌ها در فضای مجازی بخاطر آنکه محفوف به چاشنی احساسات و جدلیات بوده و با قوه خیال مخاطب درگیر می‌شوند، راحت‌تر و زودتر به مرحله اجرا و اقدام می‌رسند. 🔶 اگر بخواهیم یه مثال راحت و ملموس در این‌باره بزنیم، باید به وقایع دو روز قبل اشاره کنیم. اهل علم به خوبی می‌دانند که مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی، قسمت اعظمی از عمر خود را صرف ایده اسلامی‌سازی علوم انسانی کرده و در این راه آثار زیادی را به مرحله تولید رسانده است. با پخش خبر نامگذاری سالروز ارتحال این فیلسوف برجسته به روز «علوم انسانی اسلامی»، از دو روز قبل عده‌ای از اساتید دانشگاه و نویسندگان فضای مجازی همچون آقایان زیدآبادی و مصلح، به اعتراض علیه این اقدام پرداختند. 🔷 آنها با نگارش یادداشت‌های تند و مُغرضانه، هم تسلط آقای مصباح بر علوم انسانی معاصر را زیر سوال بردند، هم پروژه اسلامی‌سازی علوم انسانی را عقیم و بی‌فایده خواندند و هم مراکزی همچون موسسه امام خمینی(ره) را به اتلاف سرمایه‌های هنگفت بیت‌المال علیرغم عدم بازدهی کافی متهم ساختند. اگرچه که اساتید مختلفی در مقام دفاع از شخصیت علمی استاد خود و فعالیت موسسه مذکور برآمدند، اما ماجرا در سطح گفتمانی و نظری باقی نماند. 🔶 دو روز بعد از نگارش یاددا‌شت‌های اعتراضی علیه آیت‌الله مصباح و موسسه امام خمینی(ره) دیشب چند تن از اساتید همین موسسه مورد تعرض وحشیانه عده‌ای جوان قرار گرفتند. این اتفاق افتاد تا به همگان اثبات شود که فاصله نظریه تا عمل در فضای حکمرانی فضای مجازی بر عقول عامه مردم بسیار نزدیک‌تر از آن چیزی است که فکرش را بکنیم. 🙏 فقط یادمان نرود که به قول شهید همت، دشمن هرجایی رو که میزنه، همونجا نقطه قوت ماست. ✅ پیشاپیش سالروز ارتحال علامه مصباح یزدی و روز علوم انسانی اسلامی رو پاس می‌داریم. 🖋 سید محمدمهدی شرف الدین 🔻فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛ 🆔 @Fekrat_Net
♨️ سوداییِ تجدد 📚 دیده‌بان اندیشه شماره 17 ☑️ مرحوم داوود فیرحی را می توان یکی از گفتمان‌سازها و شبکه‌سازهای فکری جریان تجددخواه ایران دانست که اگرچه شاید روش او با امثال آقای سروش متفاوت باشد، اما مقصد و نتیجه هر دو یکی بوده و آن به‌حاشیه‌راندن مبانی و اصول حکومتی اسلام در عرصه اجتماعی است. از دیگر نقدهای وارده بر منظومه فکری ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 🔸سنجش گزاره‌های فقهی با معیار فلاسفه علوم اجتماعی و سیاسی 🔹تطبیق و تحلیل فقه و گزاره‌های فقهی با اندیشه‌های دموکراتیک 🔸جایگزین‌کردن مقبولیت به جای مشروعیت در فقه سیاسی اسلام 🔹فاصله‌گیری از سنجه‌های فقه و پذیرش تجدد و عقلانیت لیبرالی 🔸مخالفت با اسلامی‌سازی علوم انسانی و نفی امکان وقوعی آن 🔹اعتقاد به دولت حداقلی در نظریات سیاسی اسلام ♦️ ادامه مطلب در👈 🌐http://fekrat.net/?p=3702 🆔 @didebane_andisheh