🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۱
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید :
✨قِلَّهُ الْعِیَالِ أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ
🟢 «کمى عائله یکى از دو آسایش است»
انسان در دو حالت از نظر زندگى مادى در آسایش است:
🔴نخست این که مال و درآمد فراوانى داشته باشد که جوابگوى عائله او باشد، هرچند عائله اش سنگین به نظر رسد
🟠و راه دیگر این که اگر درآمد او اندک است افراد خانواده او نیز کم باشند تا به زحمت نیفتد.
🟡این در واقع تسلى خاطر براى کسانى است که فرزندان کمى دارند و از کمى فرزندان رنج مى برند مثل این که در میان مردم معمول است که اگر کسى خانه کوچکى داشته باشد به او مى گویند غمگین نباش مشکلات تو کمتر است; هر که بامش بیش برفش بیشتر.
🟣در این که آیا این سخن امام علیه السلام تشویقى بر تحدید نسل به هنگام محدود بودن درآمدهاست یا نه اختلاف نظر است.
🔵بعضى معتقدند که این کلام حکیمانه ناظر به مسئله تحدید نسل است و جامعه اسلامى را دعوت مى کند که در صورت کمبودها، موالید را کنترل کنند مبادا به زحمت بیفتند، در حالى که جمعى دیگر عقیده دارند این جمله چنین مفهومى را ندارد، بلکه تنها بیان واقعیت است و تسلى خاطرى است براى کسانى که فرزندان کمى دارند و از آن رنج مى برند. درست مثل این که هرگاه کسى مرکبى نداشته باشد به او مى گویند: نداشتن مرکب سبب آسودگی از هزینه های مختلف آن است.
🟤مقصود از عیال انسان، کسانی اند که تحت تکفّل و سرپرستی او قرار داشته و نانخور وی به شمار میروند؛ خواه نفقه و خرجی آنان بر انسان واجب باشد، مانند همسر و فرزندان و یا واجب نباشد.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۲
❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد :
✨التَّوَدُّد نِصْف الْعَقْل✨
🟢«اظهار محبت و دوستى با مردم نيمى از عقل است»
تعبير به «نيمى از عقل» اشاره به اين است كه كارى است فوق العاده عاقلانه
و منظور از «تودد» اين است كه كارهايى انجام دهد كه نشانه كمال محبت و دوستى باشد.
🔴در مشكلات به يارى آنها بشتابد و در برابر كارهاى ناروا به هنگام قدرت به جاى انتقام جويى عفو كند و با چهره گشاده با مردم روبه رو شود، در برابر آنها تواضع كند، سخنان آنها را بشنود و به آنها احترام بگذارد. مجموعه اين امور و مانند آن را «تودد» مى گويند .كه آثار فراوانى دارد از جمله: دوستان زيادى در سايه تودد براى انسان پيدا مى شوند
🟡 البته نبايد خوش رفتارى با مردم را با مسئله تملق و چاپلوسى اشتباه كرد كه آن حساب جداگانه اى دارد و به يقين از صفات مذموم است.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۳
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید :
✨الْهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ
🟢غم و اندوه نیمى از پیرى است
اشاره به این که بسیار مى شود که غم و اندوه، انسان را پیر مى کند، هرچند انسان به حسب سن و سال پیر نشده باشد;
این است که انسان تا مى تواند غم و اندوه را به خود راه ندهد و از آثار سوء آن بپرهیزد.
🔴 البته انکار نمى توان کرد اسباب غم و اندوه مختلف است و بخشى از آن قابل اجتناب نیست; گاه مربوط به مسائل دینى و معنوى است که انسان به هر حال با آن دست به گریبان خواهد بود.
🟡ولى به هر حال بسیارى از عوامل غم و اندوه امورى است که انسان مى تواند خود را از آن دور دارد یا نسبت به آن بى اعتنا باشد، از این رو در حدیثى آمده است که زیارت اهل قبور غم و اندوه را زایل مى کند، زیرا سرچشمه بسیارى از اندوه ها امور مادى است
🟣در حقیقت بسیارى از افکار غم انگیز افکار بیهوده اى است که ما خودمان آن را براى خود فراهم مى کنیم مثلا مى نشینیم خود را با افراد بالادست مقایسه مى کنیم و بر محرومیت خود اشک حسرت مى ریزیم و گاه مى گوییم: اى کاش فلان فرصت را از دست نمى دانیم که اگر نداده بودیم امروز چه ثروت یا چه مقامى داشتیم.
🔵 به همین دلیل دستور داده شده است که همیشه به پایین تر از خود نگاه کنید تا شاد و خرم باشید و نگاه به بالاتر نکنید تا غمگین و اندوهگین شوید. نیز بسیار مى شود که به هنگام وقوع حوادث ما یک روى سکه را مى بینیم و نگران مى شویم در حالى که سوى دیگر سکه ممکن است امورى باشد که بهترین کمک را به ما کند.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۴
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید :
✨یَنْزِلُ الصَّبْرُ عَلَى قَدْرِ الْمُصِیبَهِ، وَمَنْ ضَرَبَ یَدَهُ عَلَى فَخِذِهِ عِنْدَ مُصِیبَتِهِ حَبِطَ عَمَلُهُ
🟢«صبر و شکیبایى به اندازه مصیبت نازل مى شود و کسى که دستش را (به عنوان بى تابى و ناشکرى) به هنگام مصیبت بر زانو زند اجر او ضایع مى گردد (و پاداشى در برابر مصیبت نخواهد داشت
🔴 شک نیست که در زندگى دنیا همیشه مشکلاتى بوده و خواهد بود. این طبیعت حیات دنیاست; ولى خداوندى که انسان را براى زندگى در این جهان آفریده نیروهایى در وجود او براى مقابله با مشکلات خلق کرده از جمله صبر و تحملى است که به انسان داده تا بتواند مصائب را برتابد.
🟡گاه دیده ایم مادرى که فرزند عزیزش را در جوانى از دست مى دهد، لحظات اول چنان بى تابى مى کند که گویى مى خواهد جان به جان آفرین تسلیم نماید; اما ساعات یا ایامى مى گذرد، کم کم آرامش بر وجود او مسلط مى شود; گویى نیرویى از درون او مى جوشد و با آن مصیبت بزرگ به مبارزه بر مى خیزد و تدریجاً آن را مهار مى کند و هر قدر مصیبت سنگین تر باشد این نیروى مقاومت که نامش صبر و شکیبایى است قوى تر است.
🟣 البته افرادى هم پیدا مى شوند که بر خلاف این اصل کلى رشته صبر را از دست مى دهند; یا دست به خودکشى مى زنند و یا مرگ ناگهانى به زندگى آنها پایان مى دهد.
🔵این بیان امام علیه السلام در واقع مایه تسلى خاطر براى تمام مصیبت دیدگان است که وقتى با مصیبت روبرو مى شوند بى تابى نکنند و بدانند خدا صبر لازم را به آن ها مرحمت خواهد کرد.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۵
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید :
✨کَمْ مِنْ صَائِم لَیْسَ لَهُ مِنْ صِیَامِهِ إِلاَّ الْجُوعُ وَالظَّمَأُ، وَکَمْ مِنْ قَائِم لَیْسَ لَهُ مِنْ قِیَامِهِ إِلاَّ السَّهَرُ وَالْعَنَاءُ، حَبَّذَا نَوْمُ الاَْکْیَاسِ وَإِفْطَارُهُمْ
🟢«چه بسیار روزه دارانى که از روزه خود جز گرسنگى و تشنگى بهره اى نمى برند و چه بسیار شب زنده دارانى که از قیام شبانه خود جز بى خوابى و خستگى ثمره اى نمى گیرند. آفرین بر خواب هوشمندان و افطارشان»
🔴عبادات، ظاهرى دارد و باطنى یا صورتى و سیرتى; صورت عبادات افعالى است که در ظاهر باید انجام شود; ولى باطن آنها فلسفه هاى تربیتى است که نتیجه آن قرب الى الله است.
🟡 براى رسیدن به این نتایج قناعت به شکل عبادات کافى نیست بلکه توجه به آداب آن نیز لازم است. مثلاً در نماز اگر حضور قلب نباشد و انسان اذکار و افعال آن را در حالى بجا آورد که فکر او مشغول برنامه هاى دنیاى مادى اوست به یقین از نتایج تربیتى آن که باز داشتن از گناه و قرب الى الله و شستشوى دل از زنگار گناه است محروم خواهد ماند. همچنین روزه برنامه هاى ظاهرى مانند خوددارى از خوردنى و نوشیدنى و بعضى دیگر از لذات نفسانى دارد و فلسفه اى که عبارت از تقویت ایمان و اراده و مبارزه با هواى نفس و شیطان است که اگر آنها حاصل نشود نتیجه روزه که تقوا است حاصل نمى گردد
🟣 علاوه بر این، افعال و اعمال زشتى جزء موانع قبولى عبادت است; مانند غیبت کردن، نوشیدن مست کننده ها، استفاده از اموال حرام و امثال آن که سبب مى شود عبادات تا مدتى مقبول درگاه خدا نگردد. نیز یکى از مهم ترین شرایط قبولى عبادات، پذیرش ولایت اهل بیت است که اگر نباشد عبادات به کلى بى روح و خالى از محتوا مى شود.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۶
⭐️قسمت اول
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید :
✨سُوسُوا إِیمَانَکُمْ بِالصَّدَقَهِ،
🟢«ایمانتان را با صدقه حفظ کنید
«سوسوا» از ریشه «سیاست» به معناى تدبیر و حفظ و اصلاح است.
تأثیر صدقه در حفظ ایمان از این نظر است که علاقه انسان به مال بیش از هر چیز است; بسیارند کسانى که در اعمال و عبادات ظاهرى قهرمان میدان اند; اما هنگامى که پاى مسائل مالى به میان مى آید مى لنگند.
🔴به همین دلیل پرداختن صدقه و چشم پوشى از مال مخصوصاً اگر به صورت عادت روزانه انسان درآید در تقویت پایه هاى ایمان بسیار مؤثر است و شاید به دلیل اهمیت صدقات و انفاق در راه خدا در قرآن مجید بذل مال در کنار بذل جان قرار گرفته و مى فرماید:
🌸إِنَّ اللهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ
🟡 خداوند از مؤمنان، جان و مالشان را خریدارى کرده که در برابرش بهشت براى آنان باشد»
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۶
⭐️قسمت دوم
❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید :
✨وَحَصِّنُوا أَمْوَالَکُمْ بِالزَّکَاهِ،
🟢و اموالتان را با زکات، حفظ کنید
در مورد حفظ اموال از طریق پرداخت زکات هم از جنبه هاى ظاهرى قابل تفسیر است، هم از جنبه هاى معنوى;
🔴از نظر ظاهر مى دانیم زکات حق محرومان است هنگامى که قشر ضعیف جامعه از حقوق مسلم خود محروم شود کار به شورش ها و قیام ها بر ضد اغنیا مى کشد و اموال آنها به خطر مى افتد
🟡 از نظر معنوى نیز جاى تردید نیست که خداوند برکات خود را از کسانى بر مى گیرد که حقوق محرومان را نمى پردازند.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۶
⭐️قسمت پایانی
❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد :
✨وَادْفَعُوا أَمْوَاج الْبَلاَء بِالدُّعَاءِ✨
🟢 امواج بلا را با دعا از خود دور كنيد
در مورد اين جمله يعنى رابطه دفع امواج بلا به وسيله دعا نيز روايات فراوانى داريم و پيش از روايات، قرآن مجيد از آن سخن گفته، مى فرمايد:
🔴بگو: پروردگارم براى شما ارزشى قائل نيست اگر دعاى شما نباشد.
در حديثى در كتاب شريف كافى از امام صادق(عليه السلام) مى خوانيم:
✨دعا حوادث سخت را باز مى گرداند حتى اگر دستور آن از آسمان صادر و محكم و مبرم شده باشد✨
🟡 البته استجابت دعا شرايطى دارد كه از جمله شرايط آن توبه و نهى از منكر و استفاده از غذاى حلال است.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۷
⭐️قسمت اول
🟢کمیل بن زیاد مى گوید:
💢قَالَ کُمَیْلُ بْنُ زِیَاد: أَخَذَ بِیَدِی أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِب علیه السلام، فَأَخْرَجَنِی إِلَى الْجَبَّانِ، فَلَمَّا أَصْحَرَ تَنَفَّسَ الصُّعَدَاءَ، ثُمَّ قَالَ:
🔴«امیرمؤمنان على بن ابى طالب علیه السلام دست مرا گرفت و به سوى صحرا برد هنگامى که به صحرا رسید آه پردردى کشید و فرمود»
✨یَا کُمَیْلُ بْنَ زِیَاد: إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِیَهٌ، فَخَیْرُهَا أَوْعَاهَا
🟡 «اى کمیل بن زیاد! دل ها همانند ظرف هاست پس بهترین آنها ظرفى است که مقدار بیشترى را بتواند نگهدارى کند»
🟣امام علیه السلام اشاره به این است که در مبدأ فیض الهى هیچ محدودیتى نیست و اگر استفاده انسان ها از آن مبدأ متفاوت است به سبب تفاوت ظرفیت هاى آنهاست; درست به این مى ماند که گروهى ظرف هاى مختلفى را با خود بردارند و به سوى چشمه زلال پرآبى حرکت کنند. پیداست هر یک به اندازه پیمانه اى که به همراه دارد از آن چشمه آب بر مى گیرد; یکى به اندازه آشامیدن یک مرتبه انسان و دیگرى به اندازه دفعات زیاد.
🔵 به بیان دیگر، باران فیض الهى بر صحرا و دشت و دره ها و گودال ها مى بارد، هر زمینى وسعت بیشترى داشته باشد بهره اش از آن باران بیشتر است. این سخن اشاره به آن است که اى کمیل! تا مى توانى ظرفیت خود را گسترش ده.
از این رو امام مى فرماید:
🔅فَاحْفَظْ عَنِّی مَا أَقُولُ لَکَ
بنا بر این، آنچه را به تو مى گویم حفظ کن و در خاطر بسپار.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۷
⭐️قسمت دوم
❣امام علیه السلام جامعه انسانى را به سه گروه تقسیم مى کند مى فرماید:
✨النَّاسُ ثَلاَثَهٌ: فَعَالِمٌ رَبَّانِیٌّ، وَمُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاه، وَهَمَجٌ رَعَاعٌ أَتْبَاعُ کُلِّ نَاعِق، یَمِیلُونَ مَعَ کُلِّ رِیح، لَمْ یَسْتَضِیئُوا بِنُورِ الْعِلْمِ، وَلَمْ یَلْجَئُوا إِلَى رُکْن وَثِیق
🟢مردم سه گروهند:
علماى ربانى،
🔅دانش طلبان در طریق نجات
🔅و احمقانِ بى سر و پا و بى هدفى که دنبال هر صدایى مى روند و با هر بادى حرکت مى کنند;
آنهایى که با نور علم روشن نشده اند و به ستون محکمى پناه نبرده اند»
🔴منظوراز عالمان ربانى انسان هایى هستند که علم و تقوا و معرفت الهى را در بر دارند و آنچه مى گویند از سخنان پروردگار و اولیائش مى گویند و همواره در این مسیر سیر مى کنند و کار آنها تربیت شاگردان و پرورش روح و فکر آنهاست.
🟡 اما «مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاه» به کسى گفته مى شود که رهبر و پیشوا و معلمى از علماى ربانى براى خود بر گزیده، از شیطان و وسوسه هاى او و انسان هاى شیطان صفت دورى گزیده، در طریق نجات گام نهاده و آن مسیر را در سایه رهبرى آگاه و با تقوا ادامه مى دهد.
🟣در واقع «علماى ربانى» همچون آفتاب عالم تاب و «متعلّمان عَلى سَبیلِ النَّجاه» همچون کره ماه هستند که گرچه از خود نورى ندارند; ولى نور آفتاب را گرفته و منعکس مى کنند و به همین دلیل چراغ شب هاى تار محسوب مى شوند.
🔵 این دو گروه خوشبخت و سعادتمند و پیروزند.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۷
⭐️قسمت سوم
❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه می فرماید :
🟢 اما گروه سوم :,افراد گمراه و منحرفى هستند که امام براى آنها شش وصف بیان فرموده است:
🔴 نخست از آنها به «همج» یاد مى کند. «همج» جمع «هَمَجَه» در اصل به معناى مگس کوچک است که اشاره به حقارت و بى ارزشى آنهاست.
🟡 سپس از آنها به «رعاع» اسم مى برد که جمع «رَعاعه» (بر وزن خرابه) به معناى افراد بى سر و پا و اوباش است.
🟣در سومین یادکرد آنها را افرادى بى هدف نام مى برد که دنبال هر صدایى مى روند; امروز پاى پرچم زید سینه مى زنند فردا پاى پرچم دشمنش.
🔵در چهارمین توصیف ایشان را به موجودات سبک و بى ریشه اى مانند برگ هاى خشکیده، پشه ها وامثال آن تشبیه مى کند که همراه باد به هر سویى مى روند .
🟠 در پنجمین و ششمین توصیف که در واقع علت اصلى تمام مشکلات و بدبختى هاى آنهاست مى فرماید:
آنها به نور علم روشن نشده اند تا در مسیر ثابتى به سوى اهداف والایى حرکت کنند و نیز تکیه گاه محکمى ندارند که به آن چسبیده باشند تا نسیم ها و حتى طوفان ها هم نتوانند آنها را جا به جا کنند. اینها حال کسانى است که نه عالمند و نه متعلم، نه دانشمند و نه پیرو دانشمندان.
🟤 در واقع امام علیه السلام روى نقطه اصلى مشکلات جوامع انسانى انگشت گذارده است. قسمت مهمى از مشکلات از ناحیه گروه سوم است; گروهى نادان، بى خبر، بى برنامه که دنبال هر کسى بدون مطالعه حرکت مى کنند. تنها هدفشان منافع مادى آنهاست. نه نور علم و تقوا بر قلوبشان تابیده، نه معرفت درستى نسبت به مبدأ و معاد دارند، نه تکیه گاه مطمئن، نه مشاوران آگاه و دشمنان اسلام بر همین گروه تکیه مى کنند تا جوامع اسلامى را گرفتار نا بسامانى کنند.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF
🍃🌹🍃شرح_حکمت ۱۴۷
⭐️قسمت چهارم
❣امیر المومنین در مقایسه ای برتری علم بر اموال دنیا را از شش جهت ثابت می کند :
🟢نخست می فرماید:
✨یَا کُمَیْلُ: الْعِلْمُ خَیْرٌ مِنَ الْمَالِ، الْعِلْمُ یَحْرُسُکَ وَأَنْتَ تَحْرُسُ الْمَالَ
🔴 «اى کمیل! علم از مال بهتر است (چرا که) علم، تو را پاسدارى مى کند ولى تو باید مال را پاسدارى کنى»
🟡بدیهى است که علم هم ایمان انسان را حفظ مى کند و هم جسم و جان او را، زیرا دفع آفات در جهات مختلف به وسیله علم صورت مى گیرد
🟣 در حالى که مال به عکس آن است; صاحب مال باید پیوسته از اموال خویش مراقبت کند مبادا دزدان آن را بربایند یا آفات و بلاهایى آن را از میان بردارد. باید مراقبینى بر آن بگمارد، وسایل اطفاى حریق در کنارش قرار دهد، به موقع به آن سرکشى کند مبادا آفتى در آن پیدا شده باشد و این یک برترى بزرگ براى علم در برابر مال است.
#نهجالبلاغه
#نشر_حداکثری_باشما
#کانال_سایبری_عصای_موسی
(Ⓜ️)@MOSES313STAFF