یادداشت‌های حج (مقدمات) قسمت‌ دوم: حج، «نیت‌های انباشته» به نظرم نیت در حج، نه یک قصد در یک آن و یک لحظه، بلکه قصدی است در یک دورۀ زمانی، و عزمی است در یک فرایند طولانی، عزمی معنوی برای کندن از من و منیت و توجه تمام به هستی محض. نیت‌ در حج، ماه‌ها قبل از موسم حج شروع می‌شود (شاید از همان ایام ضیافت رمضان و دعاهای شبانه برای حاجی شدن در سال و هر سال) تا اینکه تراکم نیت‌ها در ذی الحجه و عرفات و مشعر و منا به اوج می‌رسد. اینکه این قصد انباشته و نیت‌های متراکم و خودآگاهی لازم را بخواهید پیدا بکنید کتاب‌های مختلفی در دسترس است که همه آنها بلااستثنا مفید هستند و هر یک نکته‌هایی دارند. هریک از این کتاب‌ها رویکردهای مختلفی را پیش گرفته‌اند. برخی از این کتاب‌های خب تلاش کرده اند رویکرد سفرنامه‌ای داشته باشند، مانند سفرنامه فرهاد میرزا (در عصر قاجار)، یا خسی در میقات از جلال آل احمد. جلال در کتاب خود رویکردی مردم‌شناختی دارد که به دنبال توصیف دیدنی‌های دنیایی است. او نه در آسمان حج، بلکه در زمین حج پدیده‌ها را رصد می‌کند و درآن مثلا انواع سرهای کچل حاجیان تا پاشنه‌های ترک خورده سیاهان را وصف می‌کند، ولی کسی مانند علی شریعتی در کتاب حج یا نیک‌بخش حبیبی در کتاب «حجانه یک مسافر» می‌کوشند آسمان حج را بشکافند و در آن باطن و حقیقت حج را پیدا بکنند. با همه این خواندنی‌ها در باب حج، واقعیت این است که اسرار عجیب و غریب حج را نمی‌توان از ماهایی که به تعبیر جلال جز یک خس در میقات و در محضر خداوند نیستیم، شنید و بدان دل گرم کرد. آنچه در خوانده‌های مربوط به اسرار حج، پر مغز و قابل اعتنا و اعتماد است، تفسیرهای روایی از حقیقت و باطن حج است که نمونه‌های آن را می‌توان در کتاب‌هایی مثل «صهبای حج» آیت الله جوادی آملی یا کتاب «حج برنامه تکامل» از محمد ضیاءآبادی و یا کتاب «نوش بندگی» از سعادت‌فر و کتاب «تذکرة المتقین» از عارف نامی محمدبهاری همدانی مشاهده کرد که اسرار حج و نظام معانی و نیت‌های حج را از زبان امام علی علیه‌السلام، زبان امام صادق علیه‌السلام، و نیز زبان امام سجاد علیه‌السلام (در روایت شبلی) بیان می‌کند. این نیت‌ها در مناسک حج بسیار قابل تأمل و توجه است. جا دارد هریک از این نیت‌های انباشته را حاجیان نه فقط در ایام حج، بلکه در تمام زندگی پی بگیرند، نیت‌هایی همچون (نیت خلع)، (نیت توبه)، (نیت انحلال)، (نیت تقرب)، (نیت تعهد)، (نیت فرار الی الله)، (نیت قیام)، (نیت توسل به روش ابراهیم)، (نیت اذلال شیطان)، (نیت طاعت)، (نیت اعراض)، (نیت خوف و رجاء)، (نیت تأمین دیگران)، (نیت حضور)، (نیت ائتمار و انزجار)، (نیت استقامت)، (نیت تقوا)، (نیت رجم شیطان)، (نیت طهارت)، (نیت ذبح طمع)، (نیت بازگشت) و . . . https://eitaa.com/Habibollah_Babai

#هم_اندیشی 📣 چهارمین هم‌اندیشی همایش بین‌المللی امت-تمدن در قرآن برگزار می‌گردد؛ 🔷عنوان؛ تفسیر تمدنی 🔶میزبان؛ مشهد، پژوهشکده اسلام تمدنی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی 🗓دوشنبه، ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۹ صبح 🌐لینک حضور مجازی؛ http://dte.bz/ici اخبار همایش را در ایتا دنبال کنید👇 https://eitaa.com/UmmahCivilizationInTheQuran https://eitaa.com/Habibollah_Babai

یاداشت‌های حج (مقدمات) قسمت سوم: دیپلماسی علمی در حج دیروز با روحانی کاروان حاج آقای تجری (که هم فاضل هستند و هم متخلق) از تهران برگشتیم قم. از هزینه حج پرسیدند. گفتم غیر از هزینه فیش و هزینه‌های جانبی 256 تومن به قیمت امروز و 1 تومن به قیمت سال 86 پرداخته کرده‌ایم که سازمان حج یک تومن سال 86 را با 256 تومن الان جمع کرده و به ما پیام داده که الان شما 257 تومن واریز کرده‌اید (به قیمت الان). آقای تجری از ماجرا خبر نداشت، خبر نداشت که دین را چقدر گران می‌فروشند. همین طور به آقای تجری در مورد رویکرد انتقادی سید عباس صالحی وزیر محترم ارشاد (در توئیتی که زده بودند) نسبت به منطق حساب و حسابداری در سازمان حج گفتم و گفتم امید داشتم با وزیرشدن ایشان، انصاف به مدار مدیریت حج برگردد، که متأسفانه ظاهرا در این باره اتفاق جدی و جدیدی نیافتاده است. به آقای تجری که از جمله روحانیانی است که فقط خوب حرف نمی‌زند بلکه خوب هم گوش می‌کند و چون خوب گوش می‌کند می‌شود باهاشون گفتگو کرد، گفتم که شما در ارتباطات خود با سازمان حج پیشنهاد بدهید که دیپلماسی علمی و تمدنی را هم در موسم حج فعال کنند و صرفا به اعزام روحانیان معظم و نیز اعزام برخی از مداحان بزرگوار بسنده نکنند، بلکه از دانشمندان دانشگاهی و حوزوی در عرصه های علمی، فنی، پزشکی و نیز عرصه های علوم انسانی هم در این حرکت امت ساز استفاده کنند و ارتباطات جهان اسلام را در همه ابعادش توسعه بدهند. قرار شد این موضوع را در جلسه‌ای که قرار است با تأخیر و تشریفات در مکه مکرمه با حضور نماینده حج برگزار شود، مطرح گردد. https://eitaa.com/Habibollah_Babai

یادداشت‌های حج (مقدمات) قسمت چهارم: منابع حج چندین ماه است که در پی منابع مختلف و کتاب‌های گوناگون در زمینه حج می‌گردم و رویکردهای مختلف را در این باره می‌خوانم. در میان منابع مربوط به حج تا آنجایی که من در زبان فارسی جستجو کرده ام، هیچ تقریبا هیچ کتاب تحلیلی به مثابه یک متن کلاسیک و مرجع پیدا نکرده ام. کتاب‌های حج یا تاریخی هستند که مثلا به مکان‌های تاریخی مکه و مدینه پرداخته‌اند، یا کتاب‌های عرفانی هستند که بهترین آنها کتاب «صهبای حج» از آیت الله جوادی آملی است، یا کتاب‌هایی، فقهی و مربوط به احکام مناسک هستند، و یا چنین کتاب‌هایی سفرنامه هستند و هر که خانه خدا را زیارت کرده، دیده‌ها و احساسات و نیز عرفانی‌جات خود را به نوشته تبدیل کرده است. دررویکرد تمدنی، کتاب «حج» شهید مطهری و بیانات رهبر معظم انقلاب که گزیده‌های آن در کتاب «نوبهار جان و دل» جمع آوری شده است، قابل توجه و حاوی نکات دقیقی است، لیکن با این همه به جرأت می‌توان گفت که ما هیچ متن کلاسیک و تمدنی در باره حج ننوشته‌ایم و در باب حج به مسئله‌ها و پرسش‌های تمدنی و سئوالات مربوط به گذشته و اکنون امت اسلام پاسخی نداده‌ایم. طبیعی است وقتی حج را صرفا فرصتی برای خلوت معنوی و یا تبلیغات و گاه نزاعات مذهبی شیعه و سنی قرار می‌دهیم، نمی‌توانیم در سطح امت اسلام و مصالح امت اسلام به تفکر و تحقیق بپردازیم و تحلیلی کلان از اکنون و آینده تمدنی اسلام ارائه کرده و نمایشی از حج تمدنی داشته باشیم. https://eitaa.com/Habibollah_Babai

مولفه‌های تمدن در پیام رهبر معظم انقلاب به حوزه (۱) در پیام تمدنی رهبر معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیۀ قم، کیان و شکل‌گیری حوزه علمیه به مثابه یک پاسخ راهبردی به بحران‌های تمدنی پیرامونی در غرب آسیا و واکنشی ضد استعماری در برابر نظام سلطۀ غرب تعریف و تفسیر شده است. از این منظر، حوزه علمیه یک بازیگر فعال در فرایند احیای تمدن اسلامی است. در واقع حوزه نه صرفاً یک مؤسسه‌ی تدریسی بلکه یک نهاد چندوجهی با چند نقش کلیدی است: حوزه به مثابه مرکز علمی، حوزه به مثابه مرکز تربیت نیروی هدایتگر تمدن، حوزه به مثابه جبهه‌ی مقابله با تهدیدهای تمدنی دشمنان، حوزه به مثابه مرکز تبیین نظامات اجتماعی و تمدن اسلامی، و حوزه به مثابه قلّه‌ی نوآوری تمدنی و آینده‌نگری. رویکرد تمدنی رهبر معظم انقلاب نیز در علوم حوزوی نیز مانند «فقه تمدنی» (نگاه کلان شارع به زندگی، به روابط اجتماعی، به عدالت، به سیاست، به جنسیت) و شاخص‌های فقیه تمدنی در فهم عمیق نیازها و مسائل تمدنی جهان معاصر آشکار شده است. در این رویکرد، حوزه علمیه، موتور محرک تمدن نوین اسلامی است که این مرکزیت و مرجعیت تمدنی حوزه و حوزویان با انقلاب اسلامی و تولد جمهوری اسلامی، هدایتگر تمدن اسلامی را به دست گرفته است. از این منظر، گویان حوزه علمیه قم به عنوان مجموعه‌ای زنده و پویا در دو بخش بانوان و آقایان، مسیری تکاملی از احیای هویت دینی تا رهبری در تمدن‌سازی اسلامی را درسطح جهانی طی کرده است. متن پیام رهبری، متن نمونه‌ای قوی از یک بیانیه‌ تمدن‌محور است که حوزه علمیه را قلب تپنده تمدن اسلامی معاصر می‌داند؛ بحران‌های گذشته را به شکل تقابل‌های تمدنی ترسیم می‌کند؛ و آینده‌ای تمدنی برای نقش حوزه ترسیم می‌کند. حال اگر بخواهیم این متن را در یک جمله خلاصه کنیم باید بگوییم این بیانیه، حوزه علمیه قم را نه تنها به‌مثابه یک نهاد آموزشی، بلکه به‌مثابه نهاد محوری تمدن‌سازی اسلامی در عصر بحران‌ها و بیداری اسلامی معرفی می‌کند. در عین حال چند نکته بسیار برجسته به لحاظ تمدنی در این متن وجود دارد که باید آنها را جداگانه در نظر گرفت: 👇👇👇 https://eitaa.com/Habibollah_Babai

مولفه‌های تمدن در پیام رهبر معظم انقلاب به حوزه (۲) ۱) رهبر انقلاب در این پیام، حوزه را به مسئله «اولویت‌ها» فرامی‌خواند. اساسا نظام یک تمدن، نظام اولویت‌ها، طبقه‌بندی‌ها، متن و حاشیه‌ها و اصل و فرع‌هاست. فقدان اولویت‌ها و بی توجهی به نظام اولویت‌ها، اساسا نظام حوزه، نظام دینداری، و نظام تمدن دینی را تبدیل به تشتت و پراکندگی و بی هویتی می‌کند. ۲) رهبر انقلاب حوزه را نهادی برون‌گرا و موظف به بلاغ مبین در گستره‌ای عظیم می‌دانند. تمدن‌ها با بلاغ‌های معقول و مفهوم در مقیاس جهانی می‌توانند «قلمرو اعتبار تمدّنی» خود را گسترش بدهند. جهانی فکر نکردن در حوزه هرگز به بقا یا رشد و یا خلوص حوزه کمکی نمی‌کند. ۳) رهبر انقلاب حوزه را در امر تعلیم و تهذیب دارای رسالت و کارکردی کلیدی می‌داند. در نگرش اندیشمندان تمدنی، تمدن چیزی جز اخلاق و تربیت نیست (civilization as a education). از این رو، تربیت انسان تراز، انسان صالح، انسان کامل، نسل طلایی (پروژه‎های مختلف تمدن‌سازان عصر ما) را پایه و مرکز در فرایند تمدنی قلمداد می‌کنند. ۴) رهبر عزیز انقلاب به مواجهه با عنصر مخالف، گفتمان مخالف، و تهاجم به فرهنگ و تمدن مخالف تأکید می‌کند. در این راستا، تمدن‌ها نه برخاسته از هست‌ها و داشته‌ها، بلکه برآمده از نداشته‌ها و نیست‌هاست. تمدن اسلامی باید بداند که چه هست و چه نیست. نیستی‌ها و حدود و مرزهای خود را مخصوصا در مواجهه با تمدن مغرب زمین معلوم بسازد. نگاه انتقادی به تمدن‌های رقیب شرقی و غربی در این راستا زمینه را برای تربیت نسل «مجاهد فرهنگی» و مجاهد تمدنی فراهم خواهد ساخت. ۵) رهبر فرهیخته انقلاب، با مروری تاریخی به موضع روحانیت و علما در برابر حرکت‌های استعمار، نه فقط به زندگی جهانی عالمان دینی پرداخته بلکه به گونه مرگ با عزت و شهادت علمای دین و تأثیر گونه‌های مرگِ تمدنی («مرگ تمدنی» به تعبیر نوربرت الیاس و یا آرپد ساکولزی) در ایستادگی و رهایی جوامع اسلامی پا فشرده است. ۶) رهبر معظم انقلاب به یک نکته ضدّتمدنی در حوزه اشاره می‌کند و آن مقولۀ «استعمار دین» و گاه «استعمار در نهادهای دینی» است. آنجا که یک نهاد دینی به لحاظ باور و رفتار به سمتی برود که به جای مبارزه با استعمار راه‌های استعمار را فراهم کند و در پی جدایی دین از سیاست می‌رود نشان از آن دارد که که استعمار به دیوارهای آن دین و نهاد دینی نزدیک‌تر شده است. ۷) نکته بسیار مهم تمدنی دیگری که در پیام رهبری به حوزه علمیه مطرح شده، صورتبندی نظامات اجتماعی و مهم‌تر از آن ابتنای این نظامات بر یک پایۀ فکری (نه تفکر انتزاعیِ صرف بلکه تفکری انضمامی و در میدان) است. شکل دادن به این عقلانیت پایه که من اسم آن امر پایه را فرهنگ پایه و روح یک تمدن می‌دانم اساس یک تمدن است و نقش حوزه‌های علمیه نیز چه در مقام اندیشه ورزی و چه در مقام پیاده سازی اندیشه‌ها بسیار مهم و بی بدیل است. ۸) رهبر انقلاب در فراز پنجم پیام خود که بر موضوع و رویکرد تمدنی تأکید کرده است، به جای تفسیر تمدن و توسعه ادبیات نظری تمدن، به عناصر تمدن، فرایند تمدن، و در مجموع به ابعاد راهبردی تمدن پرداخته است. در نگاه راهبردی ایشان به تمدن، به جای مفهوم پردازی از تمدن، ایشان به عناصر کلیدی در تمدن همچون موضوع «توحید»، «عدالت»، «آزادی»، «کرامت انسانی» و نیز «نقش مردم» و «بودن با مردم» پرداخته است. https://eitaa.com/Habibollah_Babai

#هم_اندیشی 📣 پنجمین هم‌اندیشی همایش بین‌المللی امت-تمدن در قرآن برگزار می‌گردد؛ 🔷عنوان؛ قرآن و دولت تمدنی 🔶میزبان؛ دانشگاه علوم اسلامی رضوی 🗓چهارشنبه، ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۰ صبح 🌐لینک حضور مجازی؛ http://skyroom.online/ch/razaviuni/research ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢 آمنا | سامانه تمدن اسلامی 🌐http://amena.bou.ac.ir 📲https://eitaa.com/AmenaNews https://eitaa.com/Habibollah_Babai

نشریه تراث رضوی کاوش در میراث اماکن مقدس از جمله حرم مطهر امام رضا (ع) از طریق پژوهش‌های میان‌رشته‌ای مجله تراث رضوی (Turath Razavi)، یک مجله بین‌المللی با دسترسی آزاد است که از پژوهشگران، محققان و فعالان دعوت می‌کند تا مقالات اصیل خود را که میراث چندوجهی اماکن مقدس از جمله حرم امام رضا (ع) و تأثیرات آن‌ها در زمینه‌های جهانی معاصر را روشن می‌سازد، ارسال کنند. این مجله با پیوند دادن آموزه‌های دینی، فرهنگ‌ها و چالش‌های اجتماعی مدرن، گفت‌وگو میان رشته‌ها و فرهنگ‌ها را ترویج می‌دهد. دسته‌بندی‌های ارسال مقاله - مقالات پژوهشی اصلی: مطالعات عمیق با یافته‌های نوین (۶۰۰۰–۸۰۰۰ کلمه) - مقالات کوتاه: بررسی‌های مختصر درباره ایده‌ها یا مطالعات موردی نوظهور (۳۰۰۰–۴۰۰۰ کلمه) - نقد کتاب: تحلیل‌های انتقادی درباره انتشارات اخیر مرتبط با موضوعات مجله (۱۰۰۰–۲۰۰۰ کلمه) - دیدگاه‌ها: یادداشت‌های نظری یا تفسیر درباره مباحث جاری (۱۵۰۰–۲۵۰۰ کلمه) حوزه‌های موضوعی: مقالات در موضوعات مختلف از جمله موارد زیر پذیرفته می‌شود: - مطالعات دینی و حدیث: تفسیر آموزه‌ها و احادیث امام رضا علیه السلام و پیامدهای کلامی آن - روان‌شناسی و معنویت: تجربه زائران، سلامت معنوی و روانی در اماکن مقدس - جامعه‌شناسی شهری: پویایی‌های فرهنگی-اجتماعی شهرهای زیارتی و تحولات اجتماعی - هنر و معماری: ابعاد زیبایی‌شناسی، نمادین و تاریخی معماری و هنر حرم رضوی - آموزش: رویکردهای آموزشی مبتنی بر اخلاق و سنت‌های دینی با تمرکز بر شهرهای مقدس - زیست شهری: توسعه پایدار و حفاظت محیط زیست در مراکز زیارتی - مطالعات کتابخانه و نسخه‌های خطی: حفظ و تحلیل متون تاریخی و منابع آرشیوی در شهرهای مقدس مزیت‌های انتشار مقاله - دسترسی آزاد: همه مقالات تحت مجوز *CC BY-NC 4.0* به صورت رایگان در دسترس جهانی قرار دارند و ارسال مقاله نیز بدون هزینه است. - تمرکز میان‌رشته‌ای: بهره‌مندی از دیدگاه‌های متنوع علمی برای غنای فهم میراث مقدس - داوری دقیق و حرفه‌ای: فرآیند ارزیابی روشمند و به موقع راهنمای ارسال - مقالات باید به زبان انگلیسی ارسال شوند. - رعایت سبک قالب‌بندی و ارجاع‌دهی مجله الزامی است. - ارسال از طریق وب‌سایت مجله انجام می‌شود: https://rh.razavi.ac.ir/?lang=en جزییات راهنمای نویسندگان https://rh.razavi.ac.ir/journal/authors.note https://eitaa.com/Habibollah_Babai

#هم_اندیشی 📣 هفتمین هم‌اندیشی همایش بین‌المللی امت-تمدن در قرآن برگزار می‌گردد؛ 🔷عنوان؛ قرآن کریم و چالش‌های تمدنی امت اسلامی در عصر حاضر 🔶میزبان؛ پژوهشکده بین المللی امام رضا علیه السلام - جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان 🗓یکشنبه، ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۰ صبح 🌐لینک حضور مجازی؛ https://vce.miu.ac.ir/mashhad6 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢 آمنا | سامانه تمدن اسلامی 🌐http://amena.bou.ac.ir 📲https://eitaa.com/AmenaNews https://eitaa.com/Habibollah_Babai

یادداشت‌های حج (مقدمات) قسمت پنجم: حسرت معنوی (فرهنگ «یا لیت‌»ها) در این ایام که مقدمات سفر را فراهم می‌کنم، فراوان هستند کسانی که این ایام از دیدن زائران حسرت می‌خورند، غبطه می‌خورند، گریه‌کنان التماس دعا می‌کنند و به شوق هوای مدینه و مکه از عمق جان و از محرومیت معنوی‌شان اشک می‌ریزند. دوستانی که حج مشرف شده‌اند و دوستانی که به حج نرفته‌اند، هر یک به شکلی حسرت‌ می‌خورند، آنی که نرفته، حسرت نرفتن را، و آنی که رفته، حسرت عدم امکان تکرار حظّ معنوی حج و لحظه‌های حجانه یک مسلمان در موسم حج را. یکی از نقطه‌های فرهنگ معنوی در میان ما مسلمانان و ایرانیان همین شوق و حسرت معنوی است (فرهنگ «یا لیتنا کنا معک»ها). همین آرزوها و تمناهای روحی و معنوی اجازه نمی‌دهد جوامع اسلامی دچار خلاء معنا بشوند یا جامعه وضعیت خشک دینی پیدا بکند. شاید به طور قطع بتوان گفت که اگر زائران جسمی در مکه مثلا سه میلیون نفر باشند، بی شکّ زائران روحی خانۀ خدا ده‌ها میلیون هستند و این یعنی یک رخداد اخلاقی، روحی و ایمانیِ بزرگ در جهان امروز اسلام. از این رو باید بدین نکته توجه داشت که فرهنگ حج و همین‌طور فرهنگ اربعین و به طور کلی فرهنگ زیارت چه آنجا که زیارت خدا باشد یا زیارت بندگان صالح خدا، نه برای رفته‌ها بلکه برای مانده‌ها آثار بزرگ معنوی دارد. وجود این حسرت روحی و معنوی در میان بسیار کسانی که به هر دلیلی نمی‌توانند در این مراسم بزرگ شرکت کنند، خود یک فرهنگ انباشته از معنویت و دعا و التجاء را بوجود می‌آورد و نوعی از مصونیت فرهنگی و انسانی را موجب می‌شود (آثار جهانی حج). من این حسرت معنوی و غبطه‌های عارفانه را برای هر فرهنگ و تمدنی نه صرفا یک سرمایۀ بسیار بزرگ، بلکه در ارزیابی انسانی و فطری آن تمدن، یک شاخص بزرگ می‌دانم. https://eitaa.com/Habibollah_Babai

یادداشت‌های حج (مقدمات) قسمت ششم: دیدار با استاد یزدان‌پناه دیشب با جمعی از دوستان فاضلم در معیت اساتید امینی نژاد و فلاح خدمت جناب استاد یزدان‌پناه رسیدیم. از سال 76 که بدایۀ الحکمه را در محضر ایشان شروع کردم، علاوه بر محضر علمی ایشان، به شخصیت اخلاقی شان علاقه پیدا کردم. تعلق خاطرم به ایشان، به جهت ادب عرفانی و توحیدی ایشان در برخورد با دیگران بود. دیشب در باب موضوعات مختلفی گفتگو شد. یک نسخه از کتابی را که دکتر عبدالله نصری (هم سفر معنوی ما در کاروان حج اساتید) در باب «چیستی تمدن، نظریه علامه جعفری» به بنده داده بود، به جناب استاد دادم. از محتوای کتاب پرسیدند گفتم چند ساعتی بیش نیست کتاب را به دست گرفته‌ام، ولی در این کتاب «انسان‌مداری» را در مقابل «قدرت‌مداری» در تمدن دیدم. ایشان در پی این پرسش بودند که آیا ما در ارائه یک نظریه بر بنیادهای نظری در اسلام، توانسته‌ایم نظریه‌ای در باب تمدن ارائه بکنیم و آن را در عرصه‌های انضمامی هم امتداد ببخشیم یا نه؟ از حاج آقا سئوال کردم در توصیه به بانوان درس حکمت و عرفان‌شان (در مدرسۀ باقرین ع) توصیه فرموده‌اید «در ایام حج هدیه به مادر امام زمان زیاد داشته باشید»، حکمت‌اش چیست؟ در جواب گفتند که هدیه به حضرت نرگس خاتون، هدیه به امام زمان است و این توجه و عنایت حضرت را در پی می‌آورد. بعد از صحبت‌های مختلفی که بیش از یک ساعت طول کشید، از حاج آقا خواستم اجازه بفرمایند نکات اصلی و عملی ایشان را که در جلسات خصوصی سفر حج‌شان بیان کرده اند، منتشر کنم، ایشان هم پذیرفتند. نکات مهم عملی ایشان در باب حج را در پست بعدی به اشتراک خواهم گذاشت. https://eitaa.com/Habibollah_Babai