🌟 #تفسیر_امین | رویکرد حکومتی در تفسیر قرآن 🌙 به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان، رسانه‌ی KHAMENEI.IR در سلسله یادداشت‌های کوتاهی، با عنوان «تفسیر امین» سی ویژگی ممتاز تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را تبیین می‌کند. 📣 در بیست‌ودومین شماره از این مجموعه، توجه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به مسائل حکومت اسلامی در تفسیر اجتماعی قرآن مطرح شده است. 🔹 یکی از ویژگی‌های تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، توجه به ابعاد مختلف تفسیر اجتماعی است. یکی از جنبه‌های مهم در گرایش تفسیری ایشان، موضوع «حکومت اسلامی» به شمار می‌آید. به همین دلیل، در آرای تفسیری ایشان، مباحث فراوانی درباره تشکیل و اداره حکومت اسلامی وجود دارد. 🔹 ایشان با بیان این نکته که نیازها و مسائل جامعه پس از حکومت اسلامی با قبل از آن تفاوت دارد، به گرایش تفسیری خود اشاره می‌کنند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره دلیل انتخاب سوره‌های جزء ۲۷ و ۲۸ برای تفسیر می‌فرمایند: «آیات این جزء به بعد تا جزء سى‌ام بیشتر مدنى است، جزء سى‌ام بیشتر مکى است؛ و ما دیدیم که این سوره‌ها را هم کمتر تفسیر کرده‌اند؛ یعنى جزء آخر قرآن را که جزء سى‌ام باشد، خب تفسیر کرده‌اند، جزءهاى اوّل قرآن را زیاد تفسیر کرده‌اند؛ این قسمتها کمتر تفسیر شده.» (تفسیر سوره مجادله، ص ۱۵) 🔹 این سخن دو نکته مهم را روشن می‌کند: اول اینکه رویکرد حکومتی در تفاسیر قرآن (حتی در تفاسیر اجتماعی) یک کمبود قابل توجه است. دوم اینکه رویکرد حکومتی ایشان به تفسیر قرآن، یکی از امتیازات مهم گرایش تفسیری ایشان به شمار می‌رود. 🔹 این امتیاز در رویکرد تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تفسیر آیات متعددی به وضوح قابل مشاهده است. به عنوان مثال، ایشان در تفسیر آیه ۵ سوره منافقون می‌فرمایند: «در باب مسائل اجتماعى میگوییم که در دوران حکومت طاغوت مردم تقسیم میشوند به دو گروه مشخّص: یک گروه، گروه مستضعفین هستند و یک گروه، گروه مستکبرین. به این استکبارى که اینجا اسم آورده میشود، میگوییم استکبار اجتماعى... معناى استکبار اجتماعى این است که در جامعه، یک گروهى یا یک جمعى از مردم جامعه‌ى خودشان را از جمعهاى دیگر و از عامّه‌ى مردم برتر بشمارند و این برتر شمردن منتهى بشود به اینکه امتیازات گوناگون اجتماعى را به خودشان اختصاص بدهند... همه چیز در اختیار اینها است و عامّه‌ى مردم هیچ گونه اختیارى ندارند. در یک چنین جوامعى، به آن عامّه‌ى مردم که هیچ اختیارى ندارند میگویند «مستضعفین». مستضعف به معناى بى‌پول و فقیر و مستمند و مانند اینها نیست.» (تفسیر سوره منافقون، ص۸۶ تا ۸۸) 🔹 خواننده مجموعه تفاسیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به‌روشنی با روش و سبک خاص ایشان در تفسیر و تشریح آیات قرآن کریم آشنا می‌شود و توجه ایشان به نکات روشنگر این کتاب نورانی در برپایی و تحقق حکومت اسلامی و مباحث اجتماعی-سیاسی را در می‌یابد. این توجه در استناد و رجوع معظّم‌له در بیانات متعددی که در تمام سال‌های قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون بیان شده، به وضوح قابل مشاهده است. (تفسیر سوره جمعه، مقدمه کتاب) 🔹 نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، حکومت ابزاری برای تربیت است. بنابراین، در گرایش تفسیری ایشان، خود حکومت هدف اصلی نیست، بلکه هدف میانی است که در نهایت به تربیت و هدایت جامعه منتهی می‌شود. از این رو، ایشان در تفسیر حکومتی آیات قرآن به این هدف مهم توجه دارند. به همین دلیل، در رویکرد تفسیری ایشان، علاوه بر بُعد اجتماعی و حکومتی، بُعد تربیتی و هدایتی نیز به‌طور کامل مشهود است. 🔹 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این باره می‌فرمایند: «در نظام جمهورى اسلامى - که نظام الهى و حکومت قرآنى است - انسان‌ها بهتر از دیگر نظام‌ها مى‌توانند طهارت خود را تأمین کنند.» (بیانات در خطبه‌هاى نماز عید فطر، ۲۱/۱۱/ ۱۳۷۵) 🔹 همراهی رویکرد اجتماعی و حکومتی با رویکرد تربیتی و هدایتی در گرایش تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در حقیقت برگرفته از منطق اسلام است. ایشان درباره روش تربیتی قرآن می‌فرمایند: «وقتى آیات قرآن درباره‌ى موضوعى سخن میگوید، علاوه‌بر اینکه... فکر مخاطب خود را میسازد، به جنبه‌هاى روانى و نفسانى مخاطبان هم توجّه دارد و به آموزش صِرف اکتفا نمیکند، بلکه علاوه بر آموزش میخواهد آنها را بپرورانَد و تربیت کند. این روش تعلیم و تربیت آیات قرآن است.» (تفسیر سوره برائت، ص ۲۳۴) 🎤 #تحلیل_و_تبیین | #بهار_معنویت 💻 Farsi.Khamenei.ir