🌟 #تفسیر_امین | نقد روایات تفسیری مجعول 🌙 به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان، رسانه‌ی KHAMENEI.IR در سلسله یادداشت‌های کوتاهی، با عنوان «تفسیر امین» سی ویژگی ممتاز تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را تبیین می‌کند. 📣 در هجدهمین شماره از این مجموعه، روش حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در برخورد با روایات تفسیری جعلی و ساختگی تبیین شده است. 🔹 یکی از ویژگی‌های تفسیری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مواجهه صحیح با روایات تفسیری، «نقد اسرائیلیات و روایات جعلی» است. ایشان در بررسی و نقد این‌گونه روایات، ملاک‌های مختلفی را مد نظر قرار می‌دهند. 🔹 مهم‌ترین ملاک حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در نقد روایات تفسیری، عرضه آن‌ها به قرآن کریم است. به عنوان مثال، ایشان در مورد روایاتی که به ظاهر می‌گویند «امر به معروف و نهی از منکر فقط بر برخی از مردم واجب است، نه بر همگان»، می‌فرمایند: «وقتى با روايتى مواجه ميشويم، قبل از اينكه به سند و متن آن بپردازيم، بايد به قرآن مراجعه كنيم؛ مخصوصاً اگر روايات باهم معارض شدند، آن را به كتاب خدا عرضه نماييم و روايتِ موافق با قرآن را مطابق دستورِ «ما وافَقَ كِتَابَ اللهِ فَخُذُوهُ‌» قبول، و روايت مخالف قرآن را طبق دستورِ «فَاضرِبُوه عَلَى الجِدَارِ» رد ميكنيم.» (تفسیر سوره برائت، ص ۴۲۰) 🔹 سپس در نقد روایات مذکور می‌فرمایند: «كتاب خدا از نظرِ زبان عربى، براى همه قابل فهم است و ادبيّات روشنى دارد... در آياتى كه سخن از اين فريضه آمده، قيدهايى چون «امن من الضرر» يا «اذ كانوا ذا قدرة» نيامده تا وجوب اين فريضه را محدود به چنين شروطى كند.» (تفسیر سوره برائت، ص ۴۲۰) 🔹 دومین ملاک حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در نقد روایات، تعارض آن‌ها با روایات صریح و معتبر است. ایشان در ذیل آیه ۳۴ و آیه ۷۱ سوره برائت، روایات مربوط به مصونیت سادات از عذاب را در تعارض با روایات صریح اهل بیت (علیهم‌السلام) دانسته و آن‌ها را رد می‌کنند. ملاک دیگر در نقد روایات، ناسازگاری برخی از آن‌ها با شأن و مقام معصوم است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ذیل آیه ۸۰ سوره برائت، با اشاره به روایاتی از عامه که نشان می‌دهد پیامبر (صلی الله علیه و آله) مفهوم آیه را نفهمیده بودند، این روایات را فاسد و ضاله معرفی کرده و تأکید می‌کنند که این‌گونه روایات پیامبر را از حد یک عرب معمولی نیز پایین‌تر می‌پندارند! (تفسیر سوره برائت، ص ۴۸۵) 🔹 چهارمین ملاک نقد روایات جعلی، تعارض آن‌ها با احکام مسلم اسلامی است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ذیل آیه ۱۰۰ سوره برائت، درباره فراز «رَضِىَ اللهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ» به مناسبت بحث عدالت صحابه می‌فرمایند: «دليل ديگرى كه... ميتوان به‌وسيله‌ى آن دروغ بودن احاديثى نظيرِ «أصحابى كالنّجوم» را فاش كرد «مخالفت آن با قواعد مسلّم اسلامى» است، كه اين قواعد، تكاليف مسلمانان را روشن ميكند. اگر طبق گفته‌ى عامّه، اين آيه را دليل بر طهارت و پاكى همه‌ى صحابه بدانيم، لازم مى‌آيد كه اين آيه، يكى از اصول مسلّم اسلام را ناديده گرفته باشد؛ چراكه مسلّماً در اسلام، رضوان خداوند و رفتن به بهشت، مشروط است به «ايمان و عمل صالح»، و دراين‌باره بين مسلمانان جاى ترديد نيست.» (تفسیر سوره برائت، ص ۵۷۴) 🔹 شایان ذکر است که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در نقد روایات، بررسی سندی را نیز به عنوان یکی از ملاک‌ها قرار می‌دهند؛ اما از مجموع دیدگاه‌های تفسیری ایشان به دست می‌آید که نقد محتوایی بر نقد سندی ترجیح دارد. به عبارت دیگر، روایتی که دارای سند معتبر است، در صورتی که با مبانی قرآنی ناسازگار باشد، پذیرفتنی نیست. (روش، گرایش و قواعد تفسیری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، ص ۳۰۸) 🔹 به‌طور نمونه، ایشان در ذیل آیه ۲۹ سوره برائت، درباره عبارت «حَتّٰى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَ هُمْ صٰاغِرُونَ» و لزوم جزیه گرفتن از اهل کتاب می‌فرمایند: «رواياتى وجود دارد كه... در آن كلمه‌ى ذليل آمده و سند آن هم معتبر است؛ ولى از آنجا كه در اين روايت بيانى وارد شده است كه با روح تعاليم اسلامى و عملِ بزرگانِ اسلام منافات دارد، نميتوان آن را پذيرفت، و هيچ اشكالى ندارد كه بگوييم از معصوم صادر نشده.» (تفسیر سوره برائت، ص ۱۲۵) با این بیان، روشن می‌شود که «منافات با روح تعالیم اسلام» نیز یکی دیگر از ملاک‌های نقد روایات جعلی است. 🎤 #تحلیل_و_تبیین | #بهار_معنویت 💻 Farsi.Khamenei.ir