#پست_پیشگام
#راهکارهای_اخلاقی_تحقق_وحدت
✴️ پرسش
راهکارهای قرآنی و اخلاقی تحقق وحدت در جامعه چیست؟
🍁🍁🍁
✅ پاسخ
گذشته از اینکه تعریف وحدت چیست،ضرورت آنچه میزان است و موضوعات نظری دیگر،شاید لازم باشد به یک سؤال کاربردی و از دیدگاهی خاص پاسخ دهیم که راهکارهای ایجاد و تحقق این وحدت،که همه معترف به ایجاد آن در جامعه و جوامع اسلامی هستند، چیست؟البته این مسئله را می‌توان با توجه به دیدگاه‌های مختلفی بررسی کرد لکن بنا داریم در این نوشتار از آیات قرآنی که رویکردی اخلاقی دارند استفاده کنیم و در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم:
1. حسن خلق و تحمل بالای مسئولین؛ اولین منادی وحدت در اسلام، شخص پیامبر اعظم صلی‌الله علیه و آله هستند. ایشان با سازوکارها و روش‌های گوناگونی سعی در تحقق این مهم داشتند که مهم‌ترین آن، حسن معاشرت و نرم‌خویی با مردم به‌عنوان رهبر جامعه اسلامی بود. لهذاست که قرآن یکی از رموز وحدت‌آفرینی را این‌گونه بیان می‌کند:«لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ؛اگر خشن و سنگدل بودی،[مردم] از اطراف تو، پراکنده می‌شدند.» (1)
2. مدارا و سعه‌صدر در بین نخبگان؛ وجود اختلاف‌نظر در بین خواص هر اجتماعی طبیعی است و اگر نخبگان آن جامعه بخواهند از آن اختلاف‌نظرها در جهت ترقی و رشد استفاده کنند و با وحدت جلو بروند باید بین آن‌ها تحمل نظر مخالف و مدارا وجود داشته باشد. پیامبر اکرم فرمودند:«پروردگارم، همان‌گونه كه مرا به انجام واجبات فرمان داده ، به مدارا كردن با مردم نيز فرمان داده است.» (2)
3. احترام به مقدسات و دوري از تهمت و افترا نسبت به يكديگر؛وقتی قرآن توهین به مقدسات کفار را برنمی‌تابد و می‌فرماید:«وَلَا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ؛ و معبودانی را که کافران به‌جای خدا می‌پرستند، دشنام ندهید، که آنان هم از روی دشمنی و نادانی خدا را دشنام خواهند داد.» (3) چگونه است که یک عده مسلمان غافل با دشنام به مقدسات آن مسلمانی که عقایدش را قبول ندارند،انتظار دارند که از سوی او رفتاری مشابه سر نزند؟ اولین ثمره این فحش و فحش‌کاری‌ها،انشقاق،دودستگی و درنهایت، تیغ به روی‌هم کشیدن خواهد بود.همان خواسته‌ای که دشمن مشترک با کمترین هزینه‌ای به آن می‌خواهد دست یابد.
4. دوري از تعصبات خشك ملي،قومي و نژادی؛ از بزرگ‌ترین مشکلاتي که پيامبران الهي با آن مواجه بوده‌اند، اين است که هرگاه امت خويش را به عبادت فرامی‌خواندند، سرکشان و ناصالحان قوم، تقليد از پدران و گذشتگان خويش را از پيروي پيامبران برتر دانسته و علناً به اين مطلب اقرار می‌کردند.«بَلْ قَالُوا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُهْتَدُونَ؛ بلکه آن‌ها می‌گویند:ما نیاکان خود را بر آئینی یافتیم، و ما نیز به پیروی آنان هدایت یافته‌ایم.» (4)
از منظر اخلاق اسلامی تعصبات مذهبي و قبیله‌ای يکي از موانع جدی درراه تحقق آرمان اسلامی و برقراری وفاق و انسجام بین مسلمانان است و همین‌طور مانع از فهم این حقيقت می‌گردد. يكي از راهكارهای پيامبر اعظم در جهت تحقق وحدت امت اسلامي نفي نژادپرستی ، قوم‌گرایی و تبعیض‌های ناروا بود؛ زيرا با ظهور اسلام در میان اعراب مسئله‌ی نژادپرستی و تفاخر به قبيله، فراوان وجود داشت. اسلام با تعصبات قومي و نژادی مبارزه كرد. پیامبر اعظم(ص) در جهت برقراري وحدت اسلامي، زيد بن حارثه را فرمانده سپاه اسلام،بلال حبشي را مؤذن ويژه قرارمي دهد و از سلمان فارسي ايراني تجليل می‌کند و به او مقام و منزلت والا می‌بخشد تا به‌این‌ترتیب هم با تبعیض‌های موجود به مبارزه برخيزد وهم به‌تدریج ارزش‌های الهي را ملاك منصب‌ها و منزلت‌های اجتماعي معرفي نمايد و بدین‌سان آن حضرت منادي برحق مساوات اسلامي وبنيان گذار وحدت امت اسلامي است.
نتیجه آنکه ایجاد و تقویت وحدت اسلامی بیش از هر چیز دیگری نیازمند وجود اخلاق اسلامی در بین تمام فرق و مذاهب اسلامی است و رعایت اخلاق اسلامی جهت گسترش وحدت، هم متوجه حاکمان جامعه اسلامی است هم نخبگان و هم توده مسلمین که برای هر یک، نمونه‌هایی در بالا ذکر شد.
پی‌نوشت‌ها:
1. آل‌عمران؛159
2. الكافي،ج۲،ص17،حدیث4
3. انعام؛108
4. زخرف؛22
🍀
🍀🍀
🍀🍀🍀
🍀🍀🍀🍀@javadheidari110