#یادداشت | «روز جهانی فلسفه»
دکتر محمدعلی نویدی
🔦 چرا فلسفه بزرگ داشته میشود؟ و لازم عقلی است بزرگ داشته شود؟
۱- گرامی داشت فلسفه با بزرگ داشت عقل و خردورزی و اندیشه و اندیشیدن ربط وثیق و لاینفک دارد. گرامی داشت فلسفه، به توجه و تفطن به تاریخ و تجربه ناب بشر نسبت به تغییر طرز تلقی و دگرگونی نوع نگرش آدمی بر می گردد؛ بیاد آوریم قبل از تالس ملطی، پارمنیدس، هراکلیتوس، سقراط، افلاطون و ارسطو، چه طرز تلقی و نگرشی بر جهان و جهانیان حاکم بود.؟ هر چه بود آن شیوه نگاه به جهان، انسان، خالق، طبیعت و امور اجتماعی با اسطوره، شعر، خرافات و تقلید از آباء و تبعیت مطلق از پیشینیان، نسبت داشت، حتی پیش از تولد فلسفه که روز جهانی فلسفه لاجرم یادآور آن است، مردمان باستان معرفت خود را تشکیک ناپذیر می دانستند؛ با ظهور فلسفه در طرز تفکر انسان تغییر وجودی و اثری اتفاق افتاد.
۲- فلسفه با خود «پرسیدن» را به ارمغان آورد. پرسیدن پوسته ی جبریت را شکافتن و به چیزهای نو اندیشیدن ارتباط دارد. پرسیدن یکی از موهبت های خردورزی و اعتنا به عقل است. سقراط بیشتر می پرسید، پس پرسیدن قدرت نرم و انسانی و عقلی است.
۳- فلسفه از ابتداء با گفتگو و همسخنی و همکنشی آغاز شد. فلسفه در اصل دیالوگ است در مقابل منولوگ. در معنی و ذات دیالوگ رشد و پیشرفت و بالندگی نهفته است، زیرا در دیالوگ راه های جدید و افق های نو گشوده می شود. رسائل افلاطون و ابن سینا بیانگر این مطلب است.
۴- فلسفه با تردید و تشکیک قرین است. بدین جهت، علم و گزاره های علمی فرزندان اندیشیدن و تفکر معطوف به اثر هستند. رنسانس نیز فرزند همین تغییر نگرش و تردید در آموزه های گذشته بود و حتی تحول و تعالی فکری و علمی دوران طلایی تمدن ایرانی و اسلامی، حاصل همین اعتبار یافتن عقل و خردورزی و جمع اندیشی و تشکیک پذیر بودن گفته ها و یافته های گذشته بود. زکریای رازی یک نمونه بارز از این نوع عقل ورزی بود.
۵- لذت عقلی و عمیق و بی بدیل « همانند لذت حل مسئله در ریاضیات» از جمله ویژگی ها و براهین بزرگ داشت روز فلسفه است. بیاد آورید کسانی را که بخاطر این تغییر نگرش جان خود را تقدیم کردند و حتی در آتش سوختند.
۶- فلسفه و در معنای اعم و اشمل آن، تفکر، موجب وسعت و فراخی وجودی و فکری و عملی و اثری آدمی، می شود. معنی توسعه واقعی همین است. اثر تفکر، وسعت ذهنی و رفتاری انسان می باشد. فلسفه بزرگ است، چون انسان های بزرگ تربیت می کند. ارسطو و ابن سینا و کانت و هگل، از جمله استوانه های فکری و فرهنگی جوامع هستند.
۷- گرامی داشت فلسفه، بزرگ داشت علم و اخلاق و دین و سیاست و جامعه و زبان و هنر و اقتصاد و شهروند و شهروند آزاد و حرمت و حریت انسان مکرم است. گرامی داشت فلسفه، البته بزرگ داشت بهره ها و اثرها و انوار خرد و خردورزی و تفکراثربخش است.
محمدعلی نویدی. ۲۴/۸/۱۴۰۰
⏰زمان مطالعه: 2 دقیقه
#فلسفه
#خردورزی
🆔
eitaa.com/fekrat_net
🆔
instagram.com/fekratmedia