🔡نقدی بر نحوه ورود پ. ک. ک به فرآیند صلح درس‌هایی از تجربه ایرلند شمالی ورود پ.ک.ک به فرآیند صلح با ترکیه، بدون تضمین‌های بین‌المللی و داخلی، می‌تواند به تضعیف موقعیت این حزب و از دست دادن دستاورد‌های پنج دهه مبارزه منجر شود در تجربه ایرلند شمالی، حزب شین‌فین و ارتش جمهوری‌خواه ایرلند (IRA) پس از مذاکرات طولانی و با تضمین‌های بین‌المللی، به فرآیند صلح پیوستند در این فرآیند، سلاح‌ها تحت نظارت بین‌المللی تحویل داده شد، رهبران سیاسی در مذاکرات حضور فعال داشتند و بعد از صلح به فعالیت سیاسی پرداختند و همچنین حقوق اقلیت کاتولیک در ساختار سیاسی جدید تضمین شد در مقابل، پ.ک.ک بدون دریافت تضمین‌های مشابه، اقدام به تحویل سلاح‌ها و تخلیه پایگاه‌های خود کرده است برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که حدود ۴۰۰ نفر از کادر‌های رهبری پ.ک.ک باید برای محاکمه به ترکیه تحویل داده شوند، که این امر برخلاف روند‌های مرسوم در فرآیند‌های صلح است علاوه بر این، تخلیه مناطق استراتژیکی مانند قندیل و واگذاری آنها به پیشمرگه‌های اقلیم کردستان عراق، که روابط نزدیکی با ترکیه دارند، می‌تواند به کاهش قدرت چانه‌زنی پ.ک.ک منجر شود همچنین، اعتماد بیش از حد به رهبری عبدالله اوجالان، که بیش از دو دهه در زندان انفرادی به سر می‌برد و دسترسی محدودی به اطلاعات روز دارد، می‌تواند خطرناک باشد عدم وجود ساختار رهبری جمعی و وابستگی به یک فرد، می‌تواند در صورت شکست فرآیند صلح، به فروپاشی ساختار سازمانی پ.ک.ک منجر شود در نتیجه، برای ورود موفق به فرآیند صلح، پ.ک.ک باید از تجربه‌های موفق بین‌المللی مانند ایرلند شمالی درس بگیرد و با تضمین‌های داخلی و بین‌المللی، ساختار رهبری جمعی و حفظ قدرت چانه‌زنی، به مذاکرات صلح وارد شود 🔠سناریوی محتمل بازسازی پ. ک. ک یا ظهور نسل جدید مبارزه؟  اگر توافق ۲۰۲۵ با شکست مواجه شود، دو سناریو محتمل است: ۱. بازسازی پ.ک.ک تحت رهبری جدید: جناح‌های تندرو پ.ک.ک ممکن است با فاصله‌گیری از اوجالان، مبارزه مسلحانه را از سر گیرند. ۲. جنبش‌های مدنی جدید: نسل جوان کرد ممکن است به سمت اشکال جدید مقاومت (مانند فعالیت دیجیتال یا اتحاد با گروه‌های ترک مخالف اردوغان) گرایش یابد؛ که در هر دو سناریو موقعیت کرد‌ها بسیار ضعیف‌تر از امروز خواهد بود. 🔚نتیجه‌گیری: فریب تاریخ یا چرخه تکرار؟  تصمیم پ.ک.ک برای خلع سلاح، بازتابی از توازن قوا در صحنه منطقه‌ای است ترکیه با استفاده از اهرم‌های اقتصادی، نظامی و سیاسی، پ. ک. ک را به بن‌بست بسمت صاح تحمیلی کشانده است اما این توافق، بدون تضمین‌های بین‌المللی و اصلاحات ساختاری در ترکیه، شبیه به توافقنامه ۱۹۲۳ لوزان است که حقوق کرد‌ها را نادیده گرفت اردوغان امروز، همانند آتاتورک دیروز، در حال بازتعریف ترکیه بر اساس ایدئولوژی تک‌قومیتی است با این تفاوت که این بار بجای "تفنگ" از زبان "صلح" استفاده می‌کند