🎯 دولت سازندگی و طبقه متوسط جدید (2)
✡️ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت 31)
🌐 سیاستمداران عملگرا و دولت سرمایهداری (7)
1️⃣ از دل همین استراتژی، سیاستهای #مدرنیزاسیون كه شامل ایدههایی مانند «تمرکز دولت بر اصلاحات اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد رقابتی» یا «سرمایهگذاری بیرویهی کمپانیهای خارجی» و «کاهش یارانههای دولتی» در شرایط پس از جنگ تحمیلی و همچنین «واردات بیرویه کالا» بود، چندین بحران شدید مانند «تورم بیسابقهی 50 درصدی» و «بدهیهای سنگین خارجی» درآمد!
2️⃣ مدیریت اصلاحات #هاشمی_رفسنجانی هم در دست کابینهای بود که به تدریج با «فرسایش ایدئولوژیک» دست و پنجه نرم میکرد و به قول #کنت_پولاک یهودی:
👈 رفسنجانی به محض دست گرفتن قدرت، کابینهای را روی کار آورد که «رادیکالهای کلیدی» در آن حضور نداشتند. این کابینه شامل «چهرههای جدیدی» بود که «انجام تغییرات» در سیاستهای ایران را وعده داده بودند و بیشتر به تواناییهای «تکنوکراتیک» باور داشتند تا به «وفاداری و پاسداری از انقلاب اسلامی».
3️⃣ «چهرههای جدیدی» که کنت پولاک از آنان به عنوان #مدیران_تکنوکرات یاد میکند، همان طبقهی #یقه_سفیدها هستند و نمایندگان این «طبقهی جدید» را نیز میتوان حلقهی مدیران مشهور به #کارگزاران_سازندگی مانند: محمدتقی بانکی، غلامحسین کرباسچی، عطاءالله مهاجرانی، سیدحسین مرعشی، محمدعلی نجفی، محسن نوربخش، بهزاد نبوی، محسن سازگارا و… نامید.
4️⃣ آنان در دولت، نزدیکترین فراکسیون به هاشمی رفسنجانی بودند و اولینبار پس از انقلاب اسلامی، همانها خود را #لیبرال_دموکراتهای_مسلمان! خواندند.
5️⃣ مثالی واضح برای توضیح عملکرد آنان میتوان آورد: #رابین_رایت، نویسنده روزنامه لسآنجلس تایمز که برای نگارش کتاب «آخرین انقلاب بزرگ» ماههای متوالی را در ایرانِ دههی 1370 سپری کرده، مینویسد:
👈 آقای رفسنجانی پس از دست گرفتن قدرت، #غلامحسین_کرباسچی را به سمت «شهردار تهران» رساند تا این شهر را «زنده» کند و فرهنگسراهای جدیدی مانند #فرهنگسرای_بهمن «جایی بود که در آن ایران با غرب میآمیخت.»
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
🎯 دولت سازندگی و طبقه متوسط جدید (3)
✡️ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت 31)
🌐 سیاستمداران عملگرا و دولت سرمایهداری (7)
1️⃣ روند نامحسوس این آمیزش [ایران با غرب] بهتدریج به چشم میآمد؛ خصوصاً وقتی تبعات برنامههای اقتصادی و اجتماعی #غلامحسین_کرباسچی بروز کرد:
2️⃣ کرباسچی بهعنوان یک چهرهی #لیبرال و #تکنوکرات پیش از هرگونه فعالیت سیاسی به ایجاد دگرگونسازیِ زیرساختهای اجتماعی و سیاسی پرداخت. او کوشید بافتِ «سنتیِ» #فرهنگ را بهسوی #مدرنیزاسیون سوق دهد. ایجاد #فرهنگسراها بهویژه در مناطق جنوب شهر تهران سببساز آشنایی صریح مردم با #زندگی_مدرن شد. انتشار #روزنامه_همشهری به جریانسازی این فرهنگ جدید کمک کرد. شگفت آنکه کرباسچی در همهی این اقدامات سعی آشکاری بر #غیرسیاسی جلوه کردن اقدامات خود داشت!
3️⃣ ناظران خارجی با دقت ادبیات و پروژه #تکنوکراتها را رصد میکردند و به نتیجه رسیدند که باید آنان را سیاستمدارانی «عملگرا» دانست. افسران جمعآوری اطلاعات «سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا» و اعضاء ارشد «شورای روابط خارجی آمریکا»، هردو روی یک ارزیابی اتفاقنظر داشتند:
👈 #عملگرایان بنا به #فطرت خود چندان روی مسائل #اسلام و #انقلاب متمرکز نیستند. جهت اصلی آنان ادامهی سیاستی بود که تصور میکردند اجرای آن برای ایران نتایج خوب «تکنولوژیک» و «فنسالارانه» به بار میآورد و در این مسیر، توجهی به #مذهب یا «خلوصِ مذهبیِ سیاستهایشان» نداشتند!
4️⃣ این طیف به زعم #ولیرضا_نصر: «شامل عملگرایان و محافظهکاران تکنوکراتی است که در کلام سکولارند و علاقهمند به ایالات متحده هستند»!
5️⃣ شدت این علاقه، #ری_تکیه و #کنت_پولاک را در مقالهی مشترکِ «همان عملگراهای خوب» در مجلهی سیاست خارجی به این نتیجه رساند که: «محافظهکاران عملگرا آمریکا را بینیاز از دخالت نظامی برای تغییر رژیم در ایران میکنند»!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
🎯 دولت سازندگی و طبقه متوسط جدید (4)
✡️ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت 31)
🌐 سیاستمداران عملگرا و دولت سرمایهداری (7)
1️⃣ #هاشمی_رفسنجانی بنا به سرشت #عملگرایی خود برای پیشبرد سیاستهایش دست به ائتلافهای سیاسی جدیدی میزد و کوشید تا بخشی از منتقدانش را یا با خود همراه کند یا در حاشیه نگه دارد.
2️⃣ اولین رگههای پیوند نیروهایی که خیلی زود به نامهای #حلقه_کیان و #حزب_کارگزاران_سازندگی شناخته شدند را میتوان در زمان آغاز انتشار روزنامه همشهری دید؛ وقتی غلامحسین کرباسچی در سال 1371 انتشار روزنامه شهرداری تهران را به ماشاالله شمسالواعظین سپرد.
3️⃣ شهردار تهران، #بهروز_غریبپور را نیز به سمت رئیس #فرهنگسرای_بهمن منصوب کرد و بدینترتیب پس از پیوند با روشنفکران دینیِ حامی عبدالکریم سروش، اینبار هنرمندان لائیک را به صحنهی مدیریت فرهنگی پایتخت برگرداند. اغلب چهرههای فرهنگی و مطبوعاتی مورد حمایت «کارگزاران سازندگی» (مانند غریبپور) در دههی 1380 بهنحوی علنی بخشهایی از پروژه #کودتای_مخملی را پیش بردند.
4️⃣ سپس قرعه به نام منتقدان شدیدِ سابق هاشمی رفسنجانی افتاد که در پایان دههی 1360 در قامت یکی از مخالفان سرسخت سیاستهای تعدیل اقتصادی دولت ظاهر شدند و روزگاری در نقد رئیس جدید دولت در #روزنامه_سلام به عنوان ارگان #مجمع_روحانیون مبارز مینوشتند: ما نمیتوانیم «گرسنگان» خود را با تکه نانی که «غرب» به ما قرض میدهد، «راضی» کنیم.
5️⃣ چندی نگذشت همین منتقدان که سر از «مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری» یا برخی از بخشهای #وزارت_اطلاعات درآوردند، دیگر به هزینههای زیانبار «توسعه اقتصادی لیبرالیستی» اعتراضی نمیکردند، بلکه برای دورهی زمانیِ پس از آن هم پشبرد فاز جدیدی از #دموکراتیزاسیون را در سر داشتند!!
6️⃣ هفتهنامه بیان و روزنامه سلام نیز مواضع «ضد سرمایهداری» و «ضد آمریکایی» خود را فراموش کردند و به تریبونی برای ترویج اندیشههای #سکولار تغییر مسیر دادند. این تغییر موضع که جناح موسوم به #روشنفکران_دینی مانند عبدالکریم سروش نیز آن را میپسندیدند، از قضاء توسط برخی از اعضاء بلندپایهی حلقههای سیاسی سکولار و بالاخص حلقهی ماهنامه کیان و فصلنامه نگاه نو مدیریت میشد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
🎯 دولت سازندگی و طبقه متوسط جدید (5)
✡️ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت 31)
🌐 سیاستمداران عملگرا و دولت سرمایهداری (7)
1️⃣ کسانی چون علی میرزایی، محمدتقی بانکی، محسن سازگارا و بهزاد نبوی یا اقتصاددانانی مانند فخرالدین عظیمی بهسبب ضریب نفوذ و مناصبشان در شرکتهای عظیم صنعتی مانند شرکت ملی فولاد ایران یا مراکزی مثل سازمان برنامه و بودجه، وزارت صنایع و معادن و وزارت امور اقتصادی و دارایی در مرکزیتِ سیاستگذاریهای اصلاحی #دولت_سازندگی حضور داشتند. آنها همزمان مجلاتِ مبلّغ #سکولاریسم_دینی را با تکیه بر آراء فلاسفه انگلیسیِ #یهودی از جمله سِر #کارل_پوپر و سِر #آیزایا_برلین نیز نشر میدادند و برای اشاعهی این تفکر، سرمایهگذاری کلانی را متقبل گشتند.
2️⃣ یک لایه عمیقتر برویم. اسناد تاریخی به ما میگویند #عبدالکریم_سروش هم در کسوتِ حامی اکبر #هاشمی_رفسنجانی و هم تحت حمایت او زندگیاش را میگذراند. اصلاً سروش در نامههایش عنوان «سردار بزرگ آزادگی» را به لقب «سردار سازندگی» افزود و از ابتدای دهه 1370 با او دیدارهای خصوصی داشت. رئیس دولت نیز در پاسخ به برخی شکوائیههای سروش، از #علی_فلاحیان (وزیر وقت اطلاعات) بهسبب ایجاد محدودیتهای سیاسی برای او بازخواست میکرد و در آخر، هاشمی رفسنجانی #وزارت_اطلاعات را به حمایت از این چهرهی کلیدیِ #حلقه_کیان واداشت؛ چنانکه پیوندهای سروش با #سعید_امامی از همین مقطع آغاز شد.
3️⃣ همچنین به پیشنهاد #سیدمحمد_خاتمی در سال 1371 و همزمان با اوج انتقاد انقلابیون نسبت به رواج #سکولاریسم دینی، رئیسجمهور حکم عضویت در هیات امنای انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را به او داد. این چنین، عبدالکریم سروش نیز نه یک «روشنفکر» یا به تعبیر خودش «قدرتمندی بدون مسند و سمت» بلکه شخصیتی حاضر در قشر صاحبمنصبانِ #دولت_سازندگی به حساب میآید؛ هر چند مسئولیتش مانند وقتی سخنگوی ستاد انقلاب فرهنگی در آستانهی دهه 1360 بود، به چشم نمیآمد.
4️⃣ بنابراین اغلب اینان، علیرغم ادعاهای امروز خود، هیچوقت در «بیرونِ قدرت» حضور نداشتند یا «حاشیهنشین» نبودند، بلکه «بازی در متنِ» سیاست را تجربه کردهاند. آنها «مغز» اصلاحات اقتصادی را بهگونهای ساختند که سرنوشت و سرشت آن پیوند ناگزیری با مرحلهی ظهور «سیاستمداران تجدیدنظرطلب» داشت و خودشان را هم آمادهی بازی در این نقش تازه میکردند. شکّی نیست که این یک #پروژه بود و سیدحسین مرعشی (رئیس وقت دفتر هاشمی رفسنجانی) ضمن افشای پیوند پنهان #کارگزاران_سازندگی با سکولارها دربارهاش میگوید:
👈 ما بهعنوان کسانی که در دولت آقای هاشمی رفسنجانی حضور داشتیم، متوجه بودیم که دورهی ایشان هم در حال تمام شدن است و باید #انتقال_قدرت بعد از خود را «مدیریت» کنیم. این مسایل مرتب در حاشیه جلسات دولت و جلسات مختلف مطرح میشد.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
🎯 دولت سازندگی و طبقه متوسط جدید (6)
✡️ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت 31)
🌐 سیاستمداران عملگرا و دولت سرمایهداری (7)
1️⃣ همین ایام، یک جدال پنهان و وسیع در نقطهای حساس درگرفت. در کنار تبعاتِ اجرای سیاستهای تعدیل اقتصادی، پروژه #استحاله_از_درون در عرصه «فرهنگ» نشانههای بارزی از پیشرفت خود نشان میداد و #سیدمحمد_خاتمی بهعنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کابینهی #هاشمی_رفسنجانی نقش مؤثری را در «پروژه استحاله» ایفا کرد.
2️⃣ #سعید_حجاریان روایت میکند وزارت 11 ساله خاتمی با تجربهی حضور در 3 دولت متفاوت از زمان نخستوزیری میرحسین موسوی او را نه تنها در مقابل نقد رسانههایی مانند #روزنامه_کیهان، بلکه در جلسات محرمانه شورای عالی امنیت ملی و با حضور منتقدانی کار کشته قرار داد.
3️⃣ منتقد سرسخت او این بار نیز #حسین_شریعتمداری بود که غیر از حضور فعال در کادر رهبری دفتر سیاسی سپاه پاسداران از سالهای نخست دهه 1360 ابتدا در نشریه داخلی «رویدادها» (ویژه فرماندهان سپاه پاسداران و مسئولان ارشد نظام) و سپس در نشریه «رویدادها و تحلیل» (ویژه اعضاء سپاه پاسداران) مینوشت.
4️⃣ همزمان با انتشار #روزنامه_همشهری و دعوت #غلامحسین_کرباسچی از چهرههای نزدیک به #عبدالکریم_سروش، رهبر معظم انقلاب در سال 1371 به حسین شریعتمداری ماموریت دادند تا به «تحلیل محتوا» سرمقالههای 10 شماره از روزنامه همشهری بپردازد. شریعتمداری تحلیل خود را به محضر آیتالله خامنهای ارائه کرد و مقام معظم رهبری پس از مطالعه آن در یادداشتی خطاب به حجةالاسلام حجازی مرقوم فرمودند:
👈 «این تحلیل، بسیار خوب، تیزبینانه و دقیقاً منطبق بر همان برداشتی است که من از مطالعهی آن چند شماره داشتم. البته آنچه من مجملاً درک میکردم، در این نوشته بهروشنی تبیین و برای آن اتخاذ شواهد شده است. به ایشان [حسین شریعتمداری] بگویید این نوشته را ویرایش لفظی اگر میخواهند بکنند، شاید لازم باشد در زمانی نزدیک به نحوی انتشار یابد».
📖 متن کامل مقاله بههمراه منابع:
👉 yon.ir/Fb6xu
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
🎯 دولت سازندگی و طبقه متوسط جدید (7)
✡️ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت 31)
🌐 سیاستمداران عملگرا و دولت سرمایهداری (7)
1️⃣ سال 1371 اتفاقی افتاد که شکاف میان #مدیران_تکنوکرات دولت سازندگی با #انقلابیون را آشکار میکرد. #حسین_شریعتمداری که بهعنوان یکی از اعضاء کمیسیون ویژه بررسی #تهاجم_فرهنگی انتخاب شده بود، در جلسات محرمانهای که در شورای عالی امنیت ملی برگزار میگشت با #سیدمحمد_خاتمی (وزیرِ وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی) انتقادات مستندی را از پیامدها و طبعات شیوه #مدیریت_فرهنگی دولت و سیاستهای تکنوکراتها در میان گذاشت.
2️⃣ این جلسات به صحنه مباحثه دوجانبه خاتمی و شریعتمداری تبدیل شد. وزیر، هوادار #لیبرالیسم_فرهنگی بود و آن را اقتضاء سیاستهای تکنوکراتیک دولت در دیگر حوزهها میدانست. در مقابل، شریعتمداری خواهان اجرای #اصول بود و بهشدت با باج دادن به #سکولارها مخالفت میکرد.
3️⃣ #حسن_روحانی در مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی، مسئول برگزاری این جلسات ویژه بود و گزارشِ آن را به رهبری و رئیس جمهوری میداد. سرانجام خاتمی پس از اعتراضات گستردهای که به تریبون نماز جمعه نیز کشیده شد، روز 3 خرداد 1371 از سمتش استعفاء داد. #سعید_حجاریان میگوید خاتمی پس از خاتمهی بحثی مفصل و پرالتهاب با حسین شریعتمداری گفت:
👈 مشکل آقایان من هستم. «تهاجم فرهنگی» امثال بندهایم و برای همین میروم استعفاء میدهم.
4️⃣ سیدمحمد خاتمی و همچنین عبدالله نوری (وزیر کشور) و مصطفی معین (وزیر علوم) استعفاء دادند، ولی #هاشمی_رفسنجانی راه خودش را میرفت. او در مسیر تقویت خاستگاههای طبقهی جدید سکولاری افتاد که 16 سال قوه مجریه را در سیطرهی خود داشتند؛ چه در عصر #سازندگی چه در دورهی #اصلاحات و منطقاً تعابیری مانند «حاشیهنشینی نخبگان سکولار» یا «رانده شدگان از درون قدرت» دربارهشان معنا نمییابد.
5️⃣ این طیف ابتدا تحت عنوان جمعی از #کارگزاران_سازندگی در انتخابات مجلس پنجم وارد عرصه «رقابت سیاسی» شدند. پس نه فقط «حاشیهنشین» نبودند، بلکه درگیر تجربهی اولین «رقابت سیاسی» فراگیر هم شدند. لیست نامزدهای آن شامل بخشی از «کابینهی کار» آقای هاشمی و حتی شامل نام دخترش #فائزه هاشمی رفسنجانی بود که از نظریههای فمینیستی سکولار هواداری میکرد. او روی دومین کرسی مجلس پنجم در استان تهران نشست و کارگزاران به یک فراکسیون اقلیت، اما قدرتمند در مجلس تبدیل شد.
📖 متن کامل مقاله بههمراه منابع:
👉 yon.ir/Fb6xu
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران