پژوهشکده تاریخ معاصر
در آستانه انقلاب اسلامی، شاه به کسانی چون #سیدحسین_نصر و #احسان_نراقی متشبث شده بود شماره آرشیو: 3
✳️ نقدی بر مدرنیزاسیون عصر پهلوی؛
دیدگاه #احسان_نراقی به برنامههای توسعه #محمدرضاشاه
#مقاله
#چکیده
#نراقی در دیدارهایی که سال 1357 با شخص شاه داشت، صراحتاً به وی اعلام میکند که ابتداییترین اقدام برای عبور از مشکلات و توسعه کشور، رعایت قانون اساسی و بازگشت شخص شاه به قانون است. وی با طرح این موضوع، به شاه گوشزد میکند که رعایت قانون از سوی شخص نخست حکومت، مهمترین و نخستین اقدام در مسیر مدرنیزاسیون کشور است. علاوه بر این، فکر میکرد بسیاری از فسادها، مشکلات و تنگناهایی که حکومت پهلوی برای مردم ایجاد کرده بود، با حرکت در مسیر قانون حل خواهد شد. در واقع نراقی با طرح این مسئله، به دنبال این است که به شخص محمدرضاشاه بفهماند، مدرنیزاسیون باید متناسب با شرایط داخلی کشور انجام شود نه با کپیبرداری از غرب و رعایت قانونی که مختص مردم ایران تدوین شده است، آغاز حرکت در مسیر توسعه و پیشرفت است.
به طور کلی باید گفت نراقی معتقد بود که جامعه ایران در برخورد با #مدرنیزاسیون_پهلوی دچار یک پارادوکس شده بود. از یک سو، شاه با الگوبرداری صرف از فرآیند توسعه در غرب، هیچ توجهی به فرهنگ و بومیگرایی آن در داخل نداشت و از سوی دیگر با دخالتهای مکرر و اجرای دیکتاتورمأبانه این الگوها، به کلی امکان شکلگیری نهادهای مدنی و درپی آن، اجرای خواستههای مردم نیز از بین رفت. از این رو باید گفت که مدرنیزاسیون در حکومت پهلوی همچون اقتصاد، سیاست، مسائل اجتماعی ـ فرهنگی و دموکراسی موفق عمل نکرد.
#محمدرضاشاه هرچند به پیشرفت و توسعه باور داشت و برای تحقق این دو امر تلاش میکرد ولی درک اشتباه وی از این دو مقوله در کنار شیوه استبدادی وی نتوانست منجر به بهبود وضعیت ایران و بقای حکومت او شود.
برای مطالعه متن کامل این یادداشت به لینک زیر مراجعه کنید ؛
http://yon.ir/4XgUp
@iichs_ir