eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.6هزار دنبال‌کننده
1.8هزار عکس
119 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ از پایان جنگ های خیابانی توسط مجاهدین تبریز برای جلوگیری از فجایع روس ها تا انحلال مجلس و بسته شدن آن توسط رئیس نظمیه! ✅ سال 1290 برای جلوگیری از فجایع دست از جنگهای خیابانی کشیدند. نایب‌السلطنه پیشنهاد دولت را مبنی بر انحلال پذیرفت و فرمان آنرا صادر کرد و رئیس مأمور بستن مجلس شد. یک مجلس عالی در با حضور نمایندگان مجلس، وزراء، رجال و مقامات مملکتی تشکیل شد. هیئت دولت رویه مجلس را نسبت به رد اولتیماتوم مورد انتقاد و نکوهش قرار داد و مشکلات کشور را متوجه اعمال مجلس دانست و از ناصرالملک درخواست نمودند تا مجلس را منحل کند. ✅سال 1294 وزیران خود را به شرح زیر معرفی کرد: فرمانفرما رئیس‌الوزراء و وزیر داخله ـ مشاورالممالک وزیر خارجه ـ سپهدار وزیر جنگ ـ یمین‌الملک وزیر مالیه ـ سردار منصور وزیر پست و تلگراف ـ صارم‌الدوله وزیر فوائد عامه و وزیر تجارت ـ شهاب‌الدوله وزیر علوم و اوقاف. ✅سال 1302 در رشت به مدیریت میرزا محمودخان و سردبیری میرزا ابراهیم‌خان انتشار یافت. میرزا محمودخان، محمودرضا طلوع می‌باشد که دو دوره وکیل مجلس شد و میرزا ابراهیم همان ابراهیم فخرائی است. ✅سال 1321 نخست‌وزیر فرماندار نظامی را که در وقایع 17 آذر شدت عمل به خرج داده بود به منصوب نمود. ✅سال 1329 جمع کثیری از مدیران جرائد برای تحصن در عمارت حضور یافتند و پس از مذاکره با سناتورها 10 نفر از ایشان باقی ماندند و بقیه خارج شدند. دکتر مدیر روزنامه باختر امروز از زندان آزاد شد. ✅سال 1330 عبدالحسین مسعود انصاری به استانداری فارس منصوب شد. http://yon.ir/5bhG5 @iichs_ir
✳️درگیری شدید میان دو نماینده مجلس بر سر معامله نخ ! ✅سال 1296 رئیس‌الوزراء شد. ✅سال 1299 میرزا حسن‌خان مستوفی‌الممالک به قصر فرح آباد احضار و تکلیف رئیس‌الوزرائی به وی شد ولی مستوفی ریاست دولت را نپذیرفت. ✅سال 1302 جنگهای شدیدی بین الوار و قوای نظامی به وقوع پیوست. به الوار تلفات سنگینی وارد شد و عده‌ای از سران دستگیر شدند. ✅سال 1304 به مناسبت درگذشت پروفسور ایرانشناس معروف انگلیسی از طرف یوسف مشار کفیل وزارت فرهنگ مجلس ختمی برگزار شد. در این مراسم یوسف مشار، محمدهاشم میرزا افسر، سیدحسن تقی‌‌زاده و حاج میرزا یحیی دولت‌آبادی در اطراف اقدامات علمی و ادبی استاد دربارۀ ایران سخن گفتند. ✅سال 1323 در جلسه امروز بین گله‌داری نماینده بندرعباس و مرات اسفندیاری وکیل سیرجان بر سر معامله نخ زدوخورد شدیدی گرفت و طرفین به شدت مجروح شدند. ✅سال 1325 متحصنین در بدون اخذ نتیجه به تحصن خود خاتمه دادند. ✅سال 1326 سرلشکر محمدصادق کوپال به ریاست کل کشور منصوب شد. ✅سال 1328 وزیران خود را بشرح زیر معرف نمود: علی‌اصغر حکمت وزیر مشاور، دکتر محمد سجادی وزیر دادگستری، عباسقلی وزیر دارائی، سپهبد یزدان‌پناه وزیر جنگ، دکتر وزیر امور خارجه، دکتر منوچهر وزیر راه، دکتر عبدالحمید زنگنه وزیر فرهنگ، دکتر تقی نصر وزیر اقتصاد ملی، دکتر محمد نخعی وزیر کشاورزی، سید وزیر پست و تلگراف، امیر وزیر کشور، دکتر شهید نورائی وزیر کار، دکتر عباس لقمان ادهم . www.iichs.ir @iichs_ir
✳️تظاهرات و تعطیل و اعتصاب مردم در شهرستانها / 3 هزار کفن پوش خوزستانی عازم تهران شدند! ✅سال 1299 میرزا حسن امروز به احضار شد. سلطان ضمن مذاکره با وی پیشنهاد کرد ریاست دولت را قبول کند ولی مشیرالدوله زیر بار نرفت. ✅سال 1300 در جلسه امروز شورای ملی روی اختیارات السلطنه وزیر مالیه بین او و بعضی از وکلاء مشاجره شدید درگرفت. مصدق‌السلطنه پس از ایراد نطق تندی بیهوش شد. رئیس‌الوزراء به حمایت از وزیر مالیه خود به مخالفین پاسخ داد و از کار کناره‌گیری نمود. ✅سال 1305 عده‌ای از نمایندگان دولت مستوفی را استیضاح کردند. دولت روز نهم بهمن را برای پاسخ به استیضاح تعیین کرد. ✅سال 1317 ابوالحسن (معاضدالسلطنه) به استانداری منصوب شد. جواد عامری به معاونت امور خارجه منصوب گردید. ✅سال 1324 دولت ایران درباره دخالتهای در شئون ایران به شکایت کرد. ✅سال 1325 دادگاه فوق العاده زمان جنگ در ، صدر قاضی، سیف قاضی را محکوم به اعدام نمود. عده‌ای از درجه داران ارتش که به پیوسته بودند پس از محاکمه اعدام شدند. ✅سال 1330 دکتر خلیل عالمی استاد دانشکده حقوق به وزارت کار تعیین شد. ✅سال 1331 در مقابل تظاهرات شدید مردم به طرفداری از اعلامیه‌ای انتشار داد و متذکر شد که در پیشرفت مقاصد دکتر مصدق جدیت خواهم کرد. اعضاء فراکسیون نهضت ملی اعلامیه‌ای انتشار داده و متذکر شدند تا تصویب لایحه اختیارات دکتر مصدق در مجلس تحصن اختیار خواهند نمود. تظاهرات و تعطیل و اعتصاب مردم در شهرستانها به اوج رسید از 3 هزار کفن‌پوش عازم تهران شدند. در تبریز تظاهرات زیادی به طرفداری مصدق صورت گرفت. در جلسه امروز مجلس شورای ملی دکتر دنباله نطق خود را در مخالفت با تمدید اختیارات ایراد کرد و به تفصیل دلائل مخالفت خود را گفت. بقائی از عضویت جبهه ملی در همین جلسه استعفا کرد. دکتر شایگان در همین جلسه درقبال دلائل مخالفت بقائی توضیحات مفصلی داد، سرانجام لایحه اختیارات دکتر مصدق با قید تبصره ذیل با 59 رأی از 67 نفر عده حاضر در مجلس به تصویب رسید. تبصره اضافه این بود که قوانین مصوبه هر سه ماه به سه ماه برای تصویب تقدیم مجلس شود. www.iichs.ir @iichs_ir
؛ حقوق بگیر چهار نفر وسط ـ کریم پاشا بهادری،‌ ،‌ و شماره آرشیو: 1111-128پ
پژوهشکده تاریخ معاصر
#در_آینه_تاریخ ؛ #روشنفکران حقوق بگیر #دربار چهار نفر وسط ـ کریم پاشا بهادری،‌ #حسین_نصر،‌ #رضا_قطب
✳️ حقوق‌بگیر علاوه بر کارهای روزمرۀ ، بر بعضی از مؤسسات تشریفاتی ریاست می‌کرد. در دفتر شهری علیاحضرت در حدود 300 نفر کار می‌کردند که هر کدام وظایف خاص خودشان را داشتند. عده‌ای مأمور بودند که خانه‌های قدیمی با متجاوز از صد سال عمر را شناسایی و پس از ترمیم و بازسازی درهای آنها را به روی مردم باز کنند. بعضی دیگر مأمور جمع‌آوری تابلوهای نفیس نقاشی و آثار هنری بودند که آنها را از صاحبانشان در داخل و خارج به قیمت مناسب می‌خریدند و در یک مجموعه نگهداری می‌کردند. عده‌ای شاعر و نویسنده که به ظاهر خود را روشنفکر می‌دانستند، از قبیل شاملو، و چند نفر دیگر، از دفتر ملکه حقوق می‌گرفتند. روی کار آمدن و کارهایی که انجام داد فضای دربار را هم عوض کرد. حمله‌ای که پس از شرفیابی و دریافت فرمان نخست‌وزیری به حزب رستاخیز کرد، باعث شد حساب کار دست خیلی‌ها بیاید. با این حمله آنان دیگر در ایران جایی برای خود نمی‌دیدند. از وزارت دربار رفت، و یارانش هم که قبلاً رفته بودند، از درباریهای قدیمی کسی نمانده بود، و حتی سپهبد دکتر ، پزشک مخصوص، هم از ترس به دربار نمی‌آمد. پس از واقعۀ 17 شهریور، دچار ناراحتی روحی و بکلی داغان شده بودند و بیشتر در تنهایی و انزوا به سر می‌بردند و رغبتی برای پذیرفتن اشخاص نداشتند. دکتر علیقلی هم که پس از سالها خانه‌نشینی به جای هویدا به وزرات دربار رسیده بود، در روزگار کهولت به سر می‌برد و فقط ناظر گذران کارهای روزمرۀ دربار بود. در چنین اوضاع و احوال و عوض شدن شخصیتهای سنتی که مشیر و مشاور شاه در طول زمامداری بودند و نیامدن آنان به دربار، قدرت شهبانو بیشتر شد و به فکر افتاد در تحولات روزمرۀ کشور نقش اساسی داشته باشد. در دربار و دفتر ملکه کسانی راه یافتند که پیشتر از آنان نام و نشانی نبود. آنان، برای رفع مشکلات مملکت، هر روز طرح تازه‌ای عنوان می‌کردند که بر پیچیدگی اوضاع می‌افزود. طراحان این طرحها می‌پنداشتند که کلید حل مشکلات در دست آنان است. آنان اعتقاد داشتند که رژیم می‌ماند و ملکه قدرت را به دست می‌گیرد. دلیلشان هم این بود: اول آنکه: اعلیحضرت بیمارند و این موضوع را فقط شهبانو فرح می‌دانستند. علاوه بر بیماری ایشان روحیه‌شان را نیز از دست داده‌اند و قادر به تصمیم‌گیری در امور مملکتی نیستند. ولیعهد هم تا به ‌21 سالگی برسد هنوز راه در پیش دارد و گذشته از اینها، او در خارج از کشور مشغول درس خواندن است. آدمها و مهره‌های شاه، چه در دربار و چه در خارج از دربار، همه از اطراف او پراکنده شده‌اند و بر اساس تغییراتی که در قانون اساسی داده شده است، شهبانو می‌توانست نایب‌السلطنه باشد. بنابراین، اگر علیاحضرت بتوانند برنامه‌ریزی کنند و بر بحران فایق آیند می‌توان قدرت را در دستهای نایب‌السلطنه دید که کسی غیر از شهبانو نمی‌تواند باشد. برای آرام ساختن کشور هدف و برنامه لازم بود. برای این منظور علیاحضرت شخصیتهای لازم را گرد هم آورده بود. باید به مردم نشاند داده می‌شد که اوضاع دگرگون گشته و خواسته‌های آنان مورد نظر است و افراد بدنام سابق از صحنۀ دربار طرد شده‌اند. برای رسیدن به این اهداف، عده‌ای در دفتر علیاحضرت گرد آمده بودند که در رأس آنان رضا قطبی، مدیر عامل تلویزیون و پسردایی علیاحضرت، دکتر رییس پیشین دفتر ، دکتر رییس دفتر، دکتر نویسنده و جامعه‌شناس قرار داشتند. وظایف این دفتر، گاهی با دفتر وزارت دربار همخوانی نداشت و مشکلات عدیده‌ای به وجود می‌آورد که باید مدتها به رفع و رجوع آن پرداخت. افشار امیراصلان، سروها در باد: آخرین روزهای شاه در تهران/ به تقریر امیر اصلان افشار؛ تهیه و تنظیم محمود ستایش، تهران: نشر البرز، 1378، ص 118ـ119. www.iichs.ir @iichs_ir
✳️گزارشی از یک 33 کیلومتر تاریخی ؛ بازگشت امام به وطن پس از 15 سال دوری ✅سال 1289 رئیس نظمیه امروز صبح حکمران را در اتاق خود مورد سوء قصد قرارداد. در این تیراندازی معتمد خاقان حکمران به شدت زخمی شد، برادرزاده وی نیز به قتل رسید. رئیس نظمیه ظاهراً تبعۀ روس می باشد. ✅سال 1291 هیئتی از افسران سوئدی که برای اداره امور نظمیه استخدام شده بودند وارد تهران شدند. ریاست هیئت با کلنل وستداهل است. ✅سال 1300 یاور لاهوتی فرمانده ژاندارمهای مقیم شرفخانه با افراد تحت فرمادهی خود بغتتاً وارد شد. به دستور وی سیمهای تلفن و تلگراف قطع گردید و ارتباط تبریز با همه جا قطع شد. ✅سال 1324 مظفر فیروز مدیر امروز به ریاست تبلیغات و معاونت سیاسی نخست وزیر انتخاب گردید. ✅سال 1329 خلیل فهیمی به سمت وزیر مشاور به معرفی گردید. ✅سال 1332 با خبرنگاران خارجی مصاحبه کرد. کاشانی در این مصاحبه از انتخابات دوره هجدهم در تهران و شهرستانها به شدت انتقاد نمود و افزود دولت عملاً در انتخابات دخالت می کند و از تمام حوزه ها کاندیداهای دولتی با استفاده از نفوذ دولت از صندوقها بیرون می آیند. ✅سال 1337 ساختمان مرکز برق سد کرج آغاز شد. موافقتنامه همکاری بین دولتین ایران و در مورد استفاده های غیر نظامی از انرژی اتمی به تصویب مجلس شورای ملی رسید. ✅سال 1339 عده ای از رهبران در مجلس متحصن شدند و تقاضای تضمین آزادی انتخابات را کردند. ✅سال 1343 سرهنگ عبدالعظیم به سمت رئیس سازمان منصوب شد. مجلس سنا به دولت رأی اعتماد داد. ✅سال 1344 وزیر امور خارجه وارد تهران شد. ✅سال 1346 هرمز قریب رئس تشریفات شد. ✅سال 1348 مشیر همایون شهردار موسیقیدان معروف ایران درگذشت. ✅سال 1349 2 قاچاقچی تریاک در تهران و رضائیه تیرباران شدند. ✅سال 1350 در ارتفاع برف به 6 متر رسید. در خیابان مخصوص تهران بین عده ای جوان مسلح و مأمورین انتظامی زد و خورد شد یک کشته و چند زخمی از این زد و خورد باقی ماند. ✅سال 1354 دکتر علیقلی لقمان ادهم سفیر ایران در اتریش در سن 56 سالگی درگذشت. ✅سال 1355 رادیو پیک ایران در بلغارستان به لیبی نقل مکان کرد و حملات خود را تندتر نمود. ✅سال 1356 دولت به دانشجویان ایرانی مقیم هند دستور داده است روز ورود شاه به هند از خانه های خود خارج نشوند. ✅سال 1357 حضرت آیت الله العظمی خمینی پس از 15 سال دوری از وطن در میان استقبال پرشور و سراسر احساسات جمعیتی متجاوز از 3 میلیون نفر به ایران بازگشتند. استقبالی که از امام خمینی در این روز بعمل آمد در تاریخ ایران بی سابقه بود. روزنامه کیهان نوشت، طول جمعیت استقبال کننده 32 کیلومتر بود. امام خمینی قبل از ترک پیامی صادر کرده از مهمان نوازی و تفاهم فرانسویان و اجازه آزادی بیان که به او داده شد تشکر کردند. امام خمینی در فرودگاه مهرآباد سخنانی ایراد نموده و متذکر شدند: من از عواطف طبقات مختلف مردم تشکر می کنم و بار ملت بر دوش من بار گرانی است که نمی توانم جبران کنم. ما باید از همه طبقات ملت تشکر کنیم. پیروزی تا اینجا بواسطه وحدت کلمه مسلمین بوده است، وحدت کلمه اقلیتهای مذهبی با مسلمین و وحدت طبقه روحانی و سیاسی همه باید این رمز را بفهمیم که وحدت کلمه، رمز پیروزی است. آنرا از دست ندهیم و خدای نخواسته شیاطین بین صفوف شما تفرقه بیاندازند. امام خمینی پس از سخنان خود در فرودگاه در میان استقبال چند میلیونی مردم که در سرتاسر مسیر فرودگاه تا بهشت زهرا، گرد آمده بودند، وارد بهشت زهرا شدند. عصر امروز در یک سخنرانی تاریخی در بهشت زهرا با مردم ایران سخن گفتند. امام در قطعه 17 بهشت زهرا بر مزار شهدای انقلاب ایران برای متجاوز از 2 میلیون نفر نطق تاریخی خود را درباره ، دولت، مجلسین، ارتش ایراد نمودند. گفت: من دستور قطع پخش تلویزیون را ندادم. قطع پخش زنده تشریف فرمائی امام در شهرهای ایران بازتاب بدی پیدا کرد و عده ای تلویزیونهای خود را شکستند. هنگام ورود امام خمینی به مدت 20 دقیقه مراسم استقبال توسط تلویزیون دولتی به طور زنده پخش شد اما ناگهان عکس شاه روی صفحه تلویزیون ظاهر شد و برنامه قطع شد. گفته شد نظامیانی که در ایستگاه فرستنده بودند از اینکه سرود شاهنشاهی زده نشده بود عصبانی شده برنامه را قطع کردند. رادیو دولتی در تمام مدت سکوت اختیار کرد و مراسم را پخش نکرد. با آمدن امام به خاک وطن روحانیون متحصن در مسجد دانشگاه طی اعلامیه ای به تحصن خود خاتمه دادند. www.iichs.ir @iichs_ir
✳️ ول کن این دزد و دغلها را 28 آذر 1357 آشفتگی در دربار موقعیت همیشگی خود را از دست داده بود و دیگر آن نظم همیشگی وجود نداشت. شبها دلگیر و خسته‌کننده بود. بعضی از پیشخدمت ها و کارکنان مذهبی دربار به گروههای انقلاب پیوسته بودند. از خانوادۀ سلطنتی کسی نمانده بود و از اطرافیان اعلیحضرت، فقط خانم دکتر لوسیا پیرنیا بود که اغلب به دربار می‌آمد. کارهای فضای دربار را به کلی دگرگون ساخته بود. وقتی که وی به دربار آمد و حمله‌ای که به می‌کرد، رجال رستاخیزی حساب کار خود را کردند و بساط فرار را فراهم آوردند. از دربار رفته و به گوشۀ زندان افتاده بود. طرفداران هویدا پی در پی از من وقت شرفیابی می‌خواستند تا نزد شاه وساطت کنند. وقتی به عرض رساندم، شاه با تغیر می‌گفتند: «این دزد و دغلها را ول کن، حوصلۀ دیدن هیچ کدامشان را ندارم.» اصولاً شاه پس از واقعۀ 17 شهریور دچار شوک روحی شده بود و میل داشت بیشتر در انزوا باشد. دکتر ، وزیر دربار، که متجاوز از 80 سال داشت، فقط ناظر گذران کارهای روزمره دربار بود. عملاً در دربار کاری از پیش نمی‌رفت. همه از آینده بیمناک بودند و کسی دل به کار نمی‌داد، حتی پیشخدمتها. تنها کسی که به شاه نزدیک بود، پورشجاع پیشخدمت مخصوص اعلیحضرت بود که سعی می‌کرد دیگران را دلداری دهد. امیراصلان افشار، سروها در باد: آخرین روزهای شاه در تهران، به تقریر امیراصلان افشار؛ تهیه و تنظیم محمود ستایش، تهران: نشر البرز، 1378، ص 98-99 http://yon.ir/6E5v @iichs_ir
✳️ به مناسبت صدور فتوای تاریخی رهبر انقلاب اسلامی؛ چرا نوروز سال 42 را اعلام کرد؟ ✳️ ✳️ و هیات دولت، در یک سیاست همسو، با طرح لوایح و قوانینی که در تعطیلی مجلس پیش آمده بود سعی داشتند که با مدرنیزه کردن فضای اجتماعی و سیاسی کشور دین را از سیاست جدا یا منقبض نمایند و در نتیجه نفوذ اسلام و روحانیت را که در تار و پود مردم وجود دارد به تدریج محو نمایند که البته با شکست مواجه شدند و اسلام همچنان در تمام ابعاد زندگی حضور پررنگی دارد. ✅ شاه پس از علیه دکتر ، سیاست و روش حکمرانی خود را تغییر داد و با استفاده از سه ستون نگهدارنده سلطنت که ارتش، بوروکراسی و بود در پی مشروعیت‌زایی خود و تحکیم پایه‌‌های اقتدار و قدرت خود اقدام نمود. مشاورین دولت آمریکا به وی هشدار دادند که برای ثبات نظام سیاسی خود نمی‌‌تواند تنها به نیروی نظامی و اجبار متوسل شود و باید دست به یکسری اصلاحات اجتماعی و اقتصادی بزند که یکی از مهمترین اصلاحات، انقلاب سفید و ملحقات وابسته به آن بود. عملیاتی شدن ایده زمانی روی داد که قبل از آن ، که قسم به کتب آسمانی و حق رای به زنان بود با مخالفت و اعتراض روحانیون و از جمله امام خمینی (ره) مواجه شده بود. ✅ امام خمینی در رابطه با تجاوزات دستگاه به احکام مقدسه اسلام، فتوای خود را صادر نمودند و گفتند: « ... چنانچه اطلاع دارید دستگاه حاکمه می خواهد با تمام کوشش به هدم احکام ضروریه اسلام قیام و به دنبال آن مطالبی است که اسلام را به خطر می اندازد، لذا این جانب عید نوروز را به عنوان عزا و تسلیت به امام عصر جلوس می کنم و به مردم اعلام خطر می نمایم.» ✅ امام خمینی و علمای اسلام با مشکلی نداشتند. کما اینکه پس از پیروزی انقلاب و برپایی نظام سیاسی جدید در قالب جمهوری اسلامی، حق انتخاب کردن و انتخاب شدن به زنان اعطا شد؛ آنچه روحانیون از آن بیم داشتند سوء استفاده حکومت پهلوی از کشیدن پای زنان به عرصه‌های اجتماعی و سیاسی بود. http://yon.ir/rc8ti @iichs_ir