eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.6هزار دنبال‌کننده
1.8هزار عکس
119 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️ مخالفت آمریکایی‌ها با برنامه‌های صنعتی ایران پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ «سیاست توسعه‌ای وزارت اقتصاد در دهه 1340 این بود که ایران بتواند احتیاجات اصلی خود را تأمین کند و تا حد امکان تکنولوژی‌های پیشرفته و آنهایی را که با شرایط ایران جور درمی‌آید، وارد کشور بکند تا صنایع اصلی لازم در کشور به‌وجود بیاید و اتکای ایران در این قبیل موارد به احتیاجات خارجی، روزبه‌روز کمتر بشود... آمریکایی‌ها چندان نظر مساعدی نسبت به برنامه‌های صنعتی و صنعتی‌شدن ایران نداشتند... هم آمریکا و هم بانک جهانی مخالفت کردند... آلمان‌ها حاضر شدند به ایران کمک کنند، ولی آمریکایی‌ها به آلمانی‌ها توصیه کردند که به صلاح ایران نیست که به چنین صنایعی دست پیدا کند و برای شما هم صلاح نیست که به ایران کمک کنید.»1 1. پروژه تاریخ شفاهی ایران، هاروارد، مصاحبه با محمد یگانه (وزیر آبادانی و مسکن و رئیس سازمان برنامه و بودجه)، نوار ششم، دقیقه 22. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ قتل‌درمانی در زندان؛ محابس یا به قول داور مهمانخانه‌های مملکت شاهنشاهی کاریکاتور منتشرشده در صفحه اول شماره 11 روزنامه پیکار (23 مرداد 1310) درباره وضعیت زندان‌ها در دوره ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ گزارش نفوذی از حزبی که در عمل تعطیل بود.! پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ ساواک در گزارشی به تاریخ 25 مرداد 1351 به انتشار اخبار ساختگی و دروغین در نشریه ارگان حزب مردم، جهت لاپوشانی موضوع رکود و بلکه تعطیلی فعالیت‌های آن حزب اشاره کرده است: «مقداری اخبار ساختگی مبنی بر تشکیل جلسات حزبی در حزب مردم در متون اخبار حزبی روزنامه "راه مردم" به چشم می‌خورد که خالی از حقیقت می‌باشد و چنین جلساتی در حزب تشکیل نمی‌گردد و بنا به دستور مقامات حزبی برای اینکه نشان داده شود حزب فعالیتی دارد این خبرها ساخته و پرداخته شده و در روزنامه درج می‌گردد. نظریه چهارشنبه: با توجه به اینکه حزب در حال حاضر در تعطیل به‌سر می‌برد و نفوذ شنبه در هیئت تحریریه روزنامه و همچنین عدم وصول خبر از جانب منابع دیگر مبنی بر تشکیل جلسات حزبی مفاد گزارش خبر مورد تأیید است».   شماره آرشیو: 258-133ش ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ هزینه پول روستاها در باغ پسر پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ از غلامرضا پسر رضاشاه نیز نقل می‌کنند که در رامسر باغی داشته شهردار را می‌خواهد و می‌گوید: در صندوق شهرداری چقدر پول هست؟ فلان قدر؛ می‌گوید: باغ مرا از این پول کابل‌کشی کنید. شهردار می‌گوید: این پول مختصر برای سیم‌کشی روستاهاست. جواب می‌دهد: گور پدر روستائیان؛ فورا باغ مرا کابل‌کشی کنید و پای هر چنار هم نورافکن بگذارید. شهردار ناچار می‌شود چنین کند.1   با لباس و تجهیزات شکار در شکارگاه شماره آرشیو: 4-126پ 1. شمس‌الدین امیرعلایی، صعود محمدرضاشاه به قدرت یا شکوفایی دیکتاتوری، تهران، دهخدا، ‎۱۳۶۱،‎ ص 154. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ مجلس ضدحجاب پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ سال ۱۳۱۰ش ابوالقاسم خانی بود از جمله رنود و بیکارهای طهران، زن نداشت، اولاد نداشت. فقط یک مادر پیری داشت. برای معاش خود مجلسی به عنوان ضدحجاب تشکیل داد. رفقای خود را به هر نحو بود داخل مجمع کرد. بعد دوره افتاد به هزار زحمت ده پانزده نفر از مردها را هم راضی و داخل کرد. چندی این مجمع دایر بود. سهم‌الملک بیات رفیق شفیق خودم، یک خانم ... را به عنوان زوجیت با خود داخل مؤسسه کرد و با خانم‌های دیگر بنای عشق‌بازی را گذاشت. بعد از چندی مطلب فاش شد. ابوالقاسم‌خان وقتی که خوب دقت کرد دید غالب این مردها همین حقه را زده‌اند.1   ، نخست‌وزیر، هنگام شرکت در یکی از جشن‌ها به مناسبت کشف حجاب شماره آرشیو: 349-۴ع   1. قهرمان‌میرزا سالور، روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، ج ‎۱۰، تهران، اساطیر، ‎۱۳۸۰، ص 7703. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ سرهنگ چاقوکشی که جاده صاف‌کن رضاخان شد! پایگاه اطلاع‌رسانی ؛  سیاست ایجاد رعب با چوب زدن مرحوم حسین صبا، مدیر روزنامه «ستاره ایران»، و اعزام چند سرباز برای کشتن مرحوم هاشم محیط بافی، مدیر روزنامه «وطن»، که جسد نیمه‌جانش را به بیمارستان حمل نمودند و به زحمتی از مرگ نجات یافت، ترسی از او در دل‌ها انداخته بود که با تکمیل آن از طرف سرهنگ محمد درگاهی، معروف به چاقو، رئیس شهربانی، که تسمه از گرده همه کشیده بود... زمینه را نه تنها برای رسیدن رضاخان به ریاست‌وزرایی فراهم ساخت، بلکه برای وصول او به مقام شخص اول کشور جاده صاف می‌شد.1   سرهنگ محمد درگاهی رئیس نظمیه تهران شماره آرشیو: 829-1ع 1 . مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 296. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ رئیس‌الوزرای شلاق به دست پایگاه اطلاع‌رسانی ؛ در بحبوحه واقعه جمهوری‌خواهی، مردم در اعتراض به این امر در میدان بهارستان تظاهرات کردند، اما رضاخان سردار سپه موقعی که می‌خواست وارد مجلس شود با مردم مواجه شد و کرد آنچه نباید می‌کرد:   «در آن روز خود درحالی‌که شنل آبی بر دوش داشت و سوار درشکه‌اش بود، به محض اطلاع از این واقعه به سوی میدان بهارستان آمده با استفاده از افراد پاسبان‌های کلانتری که در جنب میدان بهارستان قرار داشت کوچه‌ای برای عبور خود از وسط جمعیت تشکیل داده شخصا از میان جمعیت عبور نموده وارد کاخ بهارستان گردیده با شلاق دستی خود مردم را می‌زد و متفرق می‌نمود و پاسبان‌ها هم به امر کلانتری، با سرنیزه به متفرق نمودن افراد پرداختند و کلانتری هم عده‌ای را که ماندند دستگیر نموده از وسط کوچه‌ای از پاسبان‌ها به کلانتری بردند؛ درحالی‌که این کار غیر عادیِ رئیس‌الوزرای وقت موجب ناراحتی رئیس مجلس، مرحوم موتمن‌الملک (حسین پیرنیا) قرار گرفت».۱   سردارسپه رئیس‌الوزرا و وزیر جنگ در جمع گروهی از جمهوری‌خواهان ۱. مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، تهران، موسسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 298. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ راز صمیمیت شاه و پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ سفیر ایران در انگلیس در خاطرات خود می‌نویسد: چاپمن پین چر، نویسنده روزنامه دیلی اکسپرس، ناهار در سفارتخانه میهمانم بود. او ضمن ناهار از خاطرات پنج سال قبل خود سخن می‌گفت که برای مصاحبه همراه با سر شاپور ریپورتر به نزد شاه رفته بود، تعریف می‌کرد که ابتدا از روابط بسیار صمیمانه بین شاپور ریپورتر و شاه یکه خورد، ولی بعدا پی برد که پدر ریپورتر نقش مهمی در معرفی رضاخان به انگلیسی‌ها به عنوان فردی شایسته بنیان‌گذاری یک سلسله جدید سلطنتی در ایران داشته است.1   نعمت‌الله نصیری، محمدرضا پهلوی، شاپور ریپورتر در کنار تعدادی از مقامات انگلیسی در تهران شماره آرشیو: ۱۲۷-47342ن پی نوشت 1. پرویز راجی، خدمتگزار تخت طاووس، تهران، اطلاعات، 1364، ص 31 ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ خیریه‌ای که صرف نگهداری قدرت می‌شد به طور رسمی بنیاد پهلوی یک سازمان خیریه بود، اما در عمل مطلقا به این سرراستی نبود. در پشت پرده امور خیریه، بنیاد از سه طریق مختلف به رژیم کمک می‌کرد پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ به طور رسمی بنیاد پهلوی یک سازمان خیریه بود که ظاهرا از ثروت شخصی شاه سابق تغذیه می‌کرد. در همه مطبوعات ایران هم این بنیاد تحت همین عنوان ذکر می‌شد. در عمل مطلقا به این سرراستی نبود. در پشت پرده امور خیریه، بنیاد از سه طریق مختلف برای کمک به رژیم مورد استفاده قرار می‌گرفت: یک: به‌صورت یک مجرای مطمئن و قانونی برای مستمری‌ها؛ دو: به‌صورت یک وسیله کنترل یا نفوذ اقتصادی از طریق سرمایه‌گذاری در بخش‌های عینی از اقتصاد مملکت؛ سه: به‌صورت یک منبع سرمایه برای شرکت‌های متعلق به شاه و برای عملیات او. در مورد بنیاد پهلوی چنین می‌گوید: «بدون شک بنیاد پهلوی در همه شئون زندگی مردم ایران نقشی حیاتی دارد. گذشته از خود دولت، این بنیاد پرقدرت‌ترین نیروی اقتصادی مملکت است، اما دیده می‌شود که قسمت زیادی از پول‌ها برای نگاه‌داری و گسترش این قدرت اقتصادی صرف می‌شود. منابعی که به امور خیریه خالص اختصاص یافته باشد در مقام مقایسه با امور تجارتی بسیار ناچیز است».۱ پی نوشت ۱ . رابرت گراهام، ایران سراب قدرت، ترجمه فیروز فیروزنیا، تهران، کتاب سحاب، ‎۱۳۵۸،‎ ص 191. مدیرعامل شماره آرشیو: 4096-۷ع ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ سرنوشت سه رفیق پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ یکی از روزنامه‌نگاران دوران پهلوی اول در مورد سرنوشت سه تن از نزدیکان شاه می‌نویسد: از وقایع عبرت‌انگیز زندگی‌ام که توجه خوانندگان را بدان معطوف می‌دارم فعالیت سه رفیق شفیق سیاسی پایه‌گذار سلطنت رضاشاه بود که چگونه در فاصله کمی هر سه معدوم شدند. اینها عبارت بودنداز:  نصرت‌الدوله و تیمورتاش و داور که چوب‌بست ساختمان سلطنت رضاشاه بودند و با انحراف از اصول و زیر و رو نمودن حقوق مردم به ایجاد سلطنت پهلوی پرداختند. آنها خیال می‌کردند از این پایه‌گذاری چنان بهره‌برداری می‌نمایند که همیشه بر اریکه قدرت تکیه دارند و هر سه وزیر دربار و وزیر دارایی و وزیر دادگستری و یار نامدار همیشگی ایران‌‎اند درحالی‌که فقط چند سالی نوبت هر یک از آنها بود و بعد یکی پشت سر دیگری به زندان و قتل رسیدند.۱   و همراه چند نفر دیگر در یک سفر داخلی (سال 1307) شماره آرشیو: 4447-۱ع پی نوشت ۱ . مختار حدیدی، جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه عمیدی نوری)، ج 1، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 204. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
‍ ✳️ بنیاد پهلوی و سانسور کتاب‌های درسی پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛ همه این فعالیت‌های به‌ظاهر خیرخواهانه سرپوشی برهدف اصلی دیگری بود.  به طور مستقیم و از طریق سازمان ترجمه و نشر کتاب و به طور غیرمستقیم از طریق چاپخانه ۲۵ شهریور، که صد درصد متعلق به سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی بود، بزرگ‌ترین واحد کنترل را در صنعت چاپ و نشر ایران ایجاد کرده بود. به‌خصوص چاپخانه ۲۵ شهریور بر کار چاپ کتاب‌های درسی، که سالانه ۵۰ میلیون نسخه و ۴۲۸ عنوان را تشکیل می‌داد، نظارت می‌کرد. به این ترتیب می‌شد کتاب‌ها را به راحتی سانسور کرد و ترتیبی داد که مطالب به نفع رژیم در آنها باشد. کنترل همه‌جانبه بر روی چاپ کتاب‌های درسی یکی از سلاح‌های قوی کنترل بود.   از طرف دیگر یتیم‌خانه‌هایی که توسط بنیاد و سازمان وابسته و هم‌طرازش بنیاد فرح پهلوی اداره می‌شد اغلب به عنوان منبع استخدام افراد وفادار و امتحان‌داده پلیس و ژاندارمری مورد استفاده قرار می‌گرفت.۱ شماره آرشیو: 123708-۲۷۵م پی نوشت ۱. رابرت گراهام، ایران سراب قدرت، ترجمه فیروز فیروزنیا، تهران، کتاب سحاب‎، ۱۳۵۸،‎ ص 194. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug
✳️ در خانه بمانید تا مصدق سقوط کند! پایگاه اطلاع‌رسانی  ؛  می‌توانست در 18 و 19 اوت (27 و 28 مرداد) با اجرای دستورات خود،‌ سرانجام روز 28 مرداد را معکوس سازد، اما به جای حمایت از مصدق، به اعضای حزب دستور داده شد که در خانه بمانند و در حوادث کشور دخالت نکنند.۱   تظاهرات اعضا و طرفداران حزب توده در روز 18 مرداد سال 1332 در خیابان شاهپور تهران پی نوشت ۱ . پیتر آوری، تاریخ معاصر ایران، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، ج 2، تهران، عطایی‎، ص 396. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug