eitaa logo
پژوهشکده تاریخ معاصر
2.6هزار دنبال‌کننده
1.8هزار عکس
119 ویدیو
4 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
پژوهشکده تاریخ معاصر
✳️ تحلیل جالب یک روزنامه از اقدامات پهلوی ؛ شاه همان راهی را می رود که پاکستان رفت / ژنرال ایوب خان
✳️ راه مشترک و چگونه به سقوط هر دو منتهی شد! دومین رئیس جمهور پاکستان طی سالهای ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۹ میلادی بود که 25 مارس 1969 و به دنبال قیام مردم این کشور از قدرت کنار رفت. خاطرات اسفند 1347 و فروردین ماه 1348 وزیر دربار وقت رژیم پهلوی در این زمینه بسیار جالب توجه است، علم در خاطرات 28 اسفند 1347 می نویسد : « ...سپس مسئله پاکستان و موقعیت رو به خرابی ایوب مطرح شد. بی نظیمی در شهرها گسترش یافته است. من نیز مانند شاه معتقدم که اگر ایوب می خواهد مجددا نظم و قانون را برقرار سازد باید واکنش جدی نشان بدهد. گفتم : « بیچاره ایوب، چقدر در میان هم وطنانش منفور شده است.» بی اختیار این نگرانی به من دست داد که مبادا روزی اعلیحضرت نیز به رغم این همه خدماتی که انجام داده است با چنین وضعی روبرو شود. شاه و من به این فکر وسوسه شده ایم که ایوب تعمدا ریسمان را از گردن مردم برداشته است...او می تواند یک آشوب کوچک ایجاد کند و سپس آن را بهانه سرکوب مردم قرار دهد.» علم در خاطرات اول فروردین 1348 نیز به ادامه آشوب در پاکستان می پردازد و می نویسد : « اوضاع پاکستان وخیم است، در همه جا هرج و مرج گسترش یافته است» ، سه شنبه 5 فروردین 1348 مصادف با روز سقوط ایوب خان « اسدالله علم » از تاثر خود و شاه در این زمینه خبر داده و می نویسد : « رادیو خبر داد که ایوب خان استعفا داده است ...این خبر هر دوی ما را غصه دار کرد...استعفای ایوب خان امشب مرا به شدت ناراحت کرد، این اعلام خطری برای همه ما است، چندی پیش سفیر آمریکا نظرم را درباره پاکستان پرسید، گفتم در ابتدا باید انتظار استقرار نوعی رژیم دمکراتیک را همراه با بی نظمی عمومی داشته باشیم، سپس نظامیان مداخله خواهند کرد و به هرج و مرج خاتمه خواهند داد، پیش بینی های من زودتر از آن چه انتظار می رفت به حقیقت پیوست زیرا ایوب خان به نفع یحیی خان رئیس سابق ستاد ارتش استعفا داده است» اسدالله علم ادامه می دهد : « در این جا باید از ایوب ستایش کنم، او دست کم تشخیص داد که بازی را باخته است و به خاطر کشورش استعفا داد، معلوم بود که تلاش های نیم بند او در برقراری نظم، هر گونه اعتبارش را در میان ارتشیان از بین خواهد برد، در این جا من از طرز رفتار مقامات رسمی و بی اعتنایی ای که به نیازهای اساسی مردم نشان می دهند، عمیقا نگرانم.» در خاطرات 7 فروردین 1348 اسدالله علم نگرانی از تکرار وقایع پاکستان در ایران موج می زند ، او می نویسد : « در شرفیابی امروز صبح ...نخستین دستوری که صادر کرد این بود که روزنامه ها مقالاتی بنویسند که اگر حکومت پاکستان یک هزارم کارهایی را که رژیم ما برای مردم انجام داده کرده بود، نیازی به ترس از آشوب و شورش نداشت. البته اعلیحضرت حق دارند. ما یک انقلاب منحصر به فرد در ایران کردیم که به خاطر آن هم رژیم و هم ملت می توانند در بسترهایشان آسوده بخوابند.» علم بعد از نوشتن این سطور تملق آمیز حقیقت را در بیانی تملق آمیز بیان کرده و می افزاید : « اما اخیرا سیاست های جدیدی به طور عمدی یا غیر عمدی شروع به تهدید این ثبات کرده است. دستور شاه به من فرصتی داد که دریچه های قلبم را بگشایم. گفتم تعرفه های وارداتی جدید جز سختی و هزینه های اضافی فایده ای نداشته است. وضع جاده ها بسیار نامطلوب است و وقتی هم که تعمیر می شوند عبور و مرور وسایط نقلیه را متوقف می سازند. به دست آوردن گوشت تازه مشکل شده و آب بها خیلی بالا رفته است. تمام این ها موجب رنج های بیهوده شده است.» مرور این خاطرات به خوبی آینده مشابه ایوب خان و را نشان می دهد، اسدالله علم به عیان پیش از سقوط رئیس جمهور وقت راهکار ارائه می کرد که بایستی وی به دنبال یک بهانه برای سرکوب مردم و نگه داشتن ریسمان بر گردن آن ها باشد و سپس از این که شاه نیز روزی در میان مردم به اندازه ایوب خان منفور شود اظهار نگرانی کرده و در روزهای بعد نیز از تاسف خود مبنی بر این که چرا ایوب خان به سرکوب مردم نپرداخته است سخن گفته و در نهایت امر واقع را پذیرفته است، کوتاه سخن این که روزنامه های آبان 1340 وضعیتی مشابه پاکستان برای ایران پیش بینی کرده بودند، این وضعیت مشابه ناشی از سیاست های مشابه بود که در فروردین 1348 به و در بهمن 1357 به سقوط شاه منتهی گردید. @iichs_ir
سردار #شهید_مهدی_زین_الدین در کنار سردار #محسن_رضایی ، در دوران فرماندهی لشکر علی بن ابیطالب(ع) قم @iichs_ir
✳️ معادن ایران در حال ویرانی! / دولت و رجال صاحب نام صاحبان معادن ایران! ❇️ معادن ایران در حال ویرانی! « تهران مصور » در گزارشی نوشت : گروهی می اندیشند که ما تنها یک کشور نفتی هستیم که اگر نفت نداشتیم از گرسنگی می مردیم ولی نفت تنها یکی از راه های درآمد ایران بوده و ما صدها معدن پربرکت داریم که اگر حقیقتا از آن ها استفاده شود فقر و بدبختی سایه خود را برای همیشه از سر ما خواهد برداشت، اما در این مورد هم مانند همه موارد دیگر کوتاهی شده است. روز به روز از فعالیت های معدنی در ایران که یکی از بزرگترین راه های درآمد ملی ما است و می تواند در غنی ساختن طبقات مختلف مردم کشور اعم از کارگر ، سرکارگر ، مهندس، سرمایه دار، باربر، کامیون دار و بالاخره کارمند موثر افتد کاهش می یابد. نکته جالب توجه این است که فراورده های معدنی ایران تنها ارزش صادراتی دارد زیرا سنگ های مختلف فلزی که از معادن به دست می آید به سبب آن که در ایران کارخانه ای جهت ذوب آن ها وجود ندارد، در داخله بلامصرف است و بنا بر این کاهش فعالیت های معدنی رابطه مستقیمی با کاهش صادرات مملکت دارد. ❇️ دولت و رجال صاحب نام صاحبان معادن ایران! « » در ادامه این گزارش نوشت : بیشتر معادن ایران متعلق به دولت است و شرکت معادن و ذوب فلزات سازمان برنامه از آن بهره برداری می کند، بعد از دولت بیشتر رجال و شخصیت های ایرانی صاحب این معادن هستند و جالب این جا است که بیشتر آن ها از زمره کارمندان عالیرتبه دولتی ، وزرا و وکلای پیشین مجلس هستند. @iichs_ir
❌ اعلان خبر غرورآمیز فتح از رادیو تهران! سه‌شنبه 17 اردیبهشت 1349 «... شورای امنیت سازمان ملل متحد درخواست اکثریت را مبنی بر استقلال کامل بحرین تصویب کرد. نماینده ما در سازمان ملل بلافاصله قول حمایت ایران را ارائه کرد. شنیدن خبر این قضیه از رادیو تهران بسیار جالب بود ـ گوینده خبر چنان با افتخار و غرور آن را خواند که گویی هم‌اکنون بحرین را فتح کرده‌ایم.»1 شیخ عیسی بن سلمان آل خلیفه (حاکم بحرین) شماره آرشیو: 2019-11ع 1. ، گفتگوهای من با شاه (خاطرات محرمانه امیراسدالله علم)، ج 1، تهران، طرح نو،‌ بهار 1371، ص 237. @iichs_ir
26شهریور 1320، #محمدرضا_پهلوی در روز ادای سوگند پادشاهی در محوطه مجلس شورای ملی شماره آرشیو: 847-172ع @iichs_ir
پژوهشکده تاریخ معاصر
26شهریور 1320، #محمدرضا_پهلوی در روز ادای سوگند پادشاهی در محوطه مجلس شورای ملی شماره آرشیو: 847-17
✳️ دست سخاوت محمدرضا و بسط نفوذ سلطنت ؟! «این نکته قابل توجه می‌باشد که مقارن با همین روزها بود که دست سخاوت شاه همه جا گشاده شده بود. با بذل و بخشش علنی از 65 میلیون تومان پول نقدی که ظاهراً از رضاشاه به او انتقال یافته بود و به عنوان عمران و آبادی شهرستان‌ها به اشخاص می‌داد که آن پروژه‌ها را اجرا نماید. در حالی که مقصود از این امر اولاً یک نوع تبلیغات حسابی به نفع خانواده سلطنت در میان مردم بود. ثانیاً با دادن این پول‌ها به اشخاص،‌‌ که خود را مسئول اجرای پروژه‌ها می‌کردند یک نوع کمک و بخشش هم عملاً‌ به آنها می‌شد که موجبات جلب رضایت فراهم می‌گردید. البته حساب این 65 میلیون تومان و اینکه چگونه تقسیم گردید و چه نتایج مثبتی از عمران آن در شهرستان‌ها به دست آمد به ملت ایران ارائه نشد. ولی روی هم رفته این موضع باعث گردید که رنودی دور این حرف می‌چرخیدند تا پولی به دست آورند از آن قبیل اشخاص نیز دکتر مصباح‌زاده بود که با نداشتن سرمایه قلمی به فکر افتاد بلندگوی شاه و مدافع او گردد بدین جهت از سادگی عبدالرحمان فرامرزی استفاده نموده با او طرح همکاری برای انتشار روزنامه ریخت و چون گرفتن امتیاز در آن موقع مشکل بود و آنها عجله در این کار داشتند از امتیاز موجود عادل خلعتبری به نام آینده ایران استفاده کرده با عقد قرارداد اجازه آن امتیاز به انتشار روزنامه مزبور پرداخته محور مدافعه دربار شد و همان روزها بود که گفته می‌شد یک میلیون ریال نیز شاه به او داده است که بنیه خود را تقویت کند. چنان‌که با فشار شاه به او امتیاز روزنامه کیهان را به زودی دادند و مصباح‌‌زاده توانست روزنامه خود را با گرفتن پول‌های دیگر از شاه توسعه داده به ایجاد چاپخانه نیز پردازد. پس پیداست محمدرضاشاه از ابتدای سلطنت،‌ در عین حالی که مشکلات سیاست خارجی را احساس نموده ظاهراً از مداخله در کارها و استفاده از قدرت‌های موجود دستگاه پدری خودداری می‌نمود که مثل پدر به خشونت خاص او معرفی نگردد. ولی باطناً‌ از نیروی پول و زور خود را بهره‌مند می‌ساخت منتها بذل و بخشش را بر به کار بردن زور در آن مواقع مقدم می‌شمرد.»1 1. ابوالحسن عمیدی‌ نوری،‌ یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم قرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)،‌ به کوشش: مختار حدیدی ـ جلال فرهمند،‌ ج2،‌ تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران،‌ 1384، صص170ـ171. @iichs_ir
رجال و وقایع سیاسی ایران در آیینه روایت کارت‌پستال‌ها همان‌گونه که در دیباچه مجموعه پیشین اشارت رفت، کارت‌پستال‌هایی که در هفتادساله اخیر در ایران نشر یافته‌اند روایتگر تاریخ در ابعاد گوناگون آن هستند. در سری کارت‌های پیش‌آمده، ابنیه و اصناف و سبک زندگی مردم در دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی مورد نظر بود. اینک در کارت‌پستال‌های ذیل‌آمده، برخی رجال و وقایع سیاسی ایران را باز دیده‌ایم. @iichs_ir
کارت‌پستالی با تصویر جمشید، از سلاطین پیشدادی @iichs_ir
کارت‌پستالی با تصویر ناصرالدین‌شاه قاجار @iichs_ir
کارت‌پستالی با تصویر جعفرآقا آذربایجانی از مجاهدان مشروطه‌خواه @iichs_ir
کارت‌پستالی با تصویر مظفرالدین‌شاه قاجار @iichs_ir
کارت‌پستالی با تصویر حاج میرزا آغاسی، صدراعظم دوره محمدشاه قاجار @iichs_ir