✳️ همهچیز در باره کودتای 28 مرداد 1332- 1
گفتوگو با مظفر شاهدی
سایت #موسسه_مطالعات_تاریخ_معاصر_ایران گفت و گویی از #مظفر_شاهدی درباره #کودتای_28_مرداد_1332 را منتشر ساخته است که مطالعه آن را در سالگرد کودتا به علاقمندان توصیه می کنیم.
□ اخیرا اسنادی در رابطه با نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد 1332 از سوی موسسه غیرانتفاعی آرشیو امنیت ملی امریکا منتشر شده است. این اسناد به موضوع "پیشنهاد بریتانیا برای سازماندهی کودتا در ایران" میپردازد. نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد اظهر من الشمس است. اما به نظر شما اهداف و انگیزههای امریکا از انتشار این اسناد چیست؟ آیا میشود گفت امریکا با انتشار این قبیل اسناد به دنبال آن است تا انگلیس را طراح کودتا معرفی کرده و به نوعی خود را تبرئه کند؟
واقعیت این است که این فرمایش شما فقط نوعی حدس و استنباط است و بهدرستی آشکار نیست که آمریکاییها از انتشار این اسناد جدید دقیقاً چه انگیزه یا اهدافی را دنبال میکنند. در هر حال در اینکه اولین بار انگلیسیها موضوع و ضرورت انجام کودتا علیه دولت دکتر محمد مصدق را مطرح و پیشنهاد کردند تردید کمی وجود دارد و این معنا چیز تازهای نیست و در منابع و اسنادی هم که پیش از این منتشر شده بود بهوضوح قابل ردیابی و دسترسی است. ضمن اینکه این اسناد هم بههر دلیل یا انگیزهای که منتشر شده باشد باز هم بههیچ وجه حتی نمیتواند نقش و جایگاه مؤثر آمریکاییها در وقوع کودتای 28 مرداد را کمرنگ جلوه بدهد. تاکنون هم در باره نقش و حضور پررنگ و چهبسا تعیینکننده آمریکاییها در عملیات کودتا تردیدی نشده است و در این راستا منابع و مدارک بسندهای وجود داشته است. علاوه بر این قرینهای وجود ندارد که نشان دهد در این مقطع خاصی که شاهدش هستیم چنان تغییر یا تحولی در روابط فیمابین انگلیس و آمریکا (بالاخص در مورد ایران) بهوجود آمده باشد که آمریکاییها تصمیم گرفته باشند برای تضعیف یا تخریب موقعیت کنونی انگلیس در ایران بهحربهای مانند آشکار ساختن نقش انگلیسیها در واقعه کودتای 28 مرداد 1332 مبادرت نمایند. بهویژه اینکه میدانیم با آغاز ریاستجمهوری دونالد ترامپ روابط سیاسی آمریکا و انگلیس گسترش حتی بیشتری پیدا کرده است؛ و در همان حال ترامپ هیچ نشان نداده است که علاقمند است لااقل در کوتاه مدت از دامنه تنش فیمابین ایران و آمریکا بکاهد. حتی اگر هم انگیزه انتشار این اسناد تبرئه کردن نقش آمریکاییها در کودتا باشد، منابع و مستندات موجود پیرامون نقش و جایگاه آمریکاییها در کودتای مذکور بهمراتب بیش از آنی است که انتشار اسنادی از این دست بتواند تغییری در معادله ایجاد نماید.
متن کامل این گفت و گو را در لینک زیر بخوانید و پاسخ های #مظفر_شاهدی به سوالات فوق را در این صفحه بخوانید.
http://yon.ir/1cXwA
@iichs_ir
✳️ همهچیز در باره کودتای 28 مرداد 1332- 2
گفتوگو با #مظفر_شاهدی
از پست قبل بخوانید ...
بسیار سطحینگری خواهد بود که تصور شود آیتالله کاشانی با آن همه پیشینه مبارزاتی علیه حضور استعماری انگلیس در ایران و نقش تعیینکنندهای که در فرایند ملی شدن صنعت نفت ایفا کرده و در همان حال دوام و قوام دولت دکتر مصدق تا آستانه سال 1332 مدیون همراهیها و حمایتهای تماموکمال ایشان بود، بهیکباره از آنهمه پیشینه مبارزاتی تبرّی جسته و با کودتاچیان انگلیسی و آمریکایی علیه دولت مصدق (بهرغم تمام ندانمکاریها و اقدامات قانونستیزانه نخستوزیر) متحد شده باشد! تردید نکنیم که هرگاه سندی مبنی بر همراهی و همگامی آیتالله کاشانی با کودتاگران علیه دولت مصدق وجود داشت تاکنون افشا و منتشر شده بود. بنده پیرامون زندگی سیاسی آیتالله کاشانی تحقیقات زیادی انجام دادهام که برخی از آن هم منتشر شده است و هیچ متقاعد نشدهام که ایشان تا پایان عمر در حمایت از حقوق و منافع ملت ایران در چارچوب قانون اساسی قصوری جدی کرده باشد. بنابراین موضوع همراهی کاشانی با کودتاگران داخلی و خارجی شایعه و اتهام بیاساسی بیش نیست. بهنظر من اگر بخواهیم خوشبینانه نگاه کنیم بخشی از مهمترین دلایل این اتهام بیاساس از فقر تاریخنگاری، بیاطلاعی و تحلیل غلط از تحولات و رخدادهای تاریخی مقارن دوران نخستوزیری دکتر مصدق و حوادث منجر به #کودتا و بعد از آن مربوط میشود و چهبسا اگر رخدادهای منجر بهکودتا مورد بازاندیشی و بازکاوی عالمانه و دقیقتری قرار بگیرد در دامنه تحلیل و ارزیابیها تجدیدنظرهایی اساسی صورت بگیرد. واقعیت این است که آیتالله کاشانی یک شخصیت سیاسی و مذهبی مشروطهخواه، واقعگرا و قانونمدار بود و در تمام دوران نخستوزیری دکتر مصدق و مهمتر از آن در سالهای بعد از وقوع کودتا و تا پایان عمر همچنان در دفاع از حقوق و منافع ملت ایران در چارچوب قانون اساسی استوار باقی ماند. کافی است انبوهی از اسناد و مدارک باقیمانده از حیات سیاسی ایشان در سالهای متعاقب کودتا را که منتشر هم شده است مطالعه بفرمایید تا بهوضوح دریابید که در تمام آن سالهای دشوار آیتالله کاشانی همواره مغضوب حکومت و دولتهای وقت بود و آنی از مقابله با اقدامات و رفتارهای قانونستیزانه و استبدادگرایانه حکومت فروگذار نکرد.
http://yon.ir/1cXwA
@iichs_ir
✳️ همهچیز در باره کودتای 28 مرداد 1332- 2
گفتوگو با #مظفر_شاهدی
سایت #موسسه_مطالعات_تاریخ_معاصر_ایران گفت و گویی از #مظفر_شاهدی درباره #کودتای_28_مرداد_1332 را منتشر ساخته است که مطالعه آن را در سالگرد کودتا به علاقمندان توصیه می کنیم.
⏹ امریکا در اسنادی که اخیر منتشر کرده است می کوشد تا نشان دهد که روحانیون و از جمله آیت الله کاشانی در کودتای 28 مرداد نقش داشته اند. این درحالی است که کرمیت روزولت در کتاب خاطرات خود اشاره میکند که امریکاییها تلاش کردند که #آیت_الله_کاشانی را نیز درگیر کودتا کنند اما فرستادگان امریکا از دیدار آیتالله "ناراضی" برگشتند. علاوه بر این، در جریان ملی شدن نفت آیتالله کاشانی بسیار فعال بود به طوری که هندرسون آیتالله کاشانی را عامل مزاحم در حل قضیه نفت به سود استعمارگران میدانست. او قبل از نهضت ملی نفت نیز سابقه مبارزه با استعمار انگلیس را داشت و علاوه بر آن امریکا را نیز استعمارگر میدانست. به نظر شما با توجه به پیشینه مبارزات ضداستعماری آیتالله کاشانی با امریکا و انگلیس، امکان همکاری او با آنها برای ساقط کردن مصدق وجود دارد؟
✅ در تمام اسناد و منابع معتبر و موثقی که تاکنون پیرامون کودتای 28 مرداد 1332 منتشر شده است هیچ قرینهای مبنی بر همراهی و همکاری آیتالله کاشانی با کودتا وجود نداشته است. آیتالله کاشانی در فرایندی که از اواسط نیمه دوم دهه 1320 آغاز شده و بهواقعه ملی شدن صنعت نفت ایران در اواخر سال 1329 انجامید نقش تعیینکنندهای ایفا کرد؛ و بهویژه نقش ایشان در بسیج گسترده اجتماعی و سیاسی مردم ایران در سراسر کشور علیه حضور استعماری بریتانیا و شرکت غاصب نفت در ایران و مواجهه با مخالفان و منتقدان داخلی و خارجی ملی شدن نفت ایران قابل توجه است. بالاخص همین پشتیبانیهای سرسختانه ایشان از مهمترین عواملی بود که موقعیت اقلیت مجلس شانزدهم شورای ملی (تحت رهبری دکتر محمد مصدق) را که خواستار ملی کردن صنعت نفت بودند، در برابر اکثریتِ مجلس و نیز دولتهای وقت بهگونهای روزافزون تقویت کرد و تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت ایران در مجالس شورای ملی و سنا را تسریع نمود. واقعیت این است که هرگاه این ایستادگی و مقاومت سراسری ملت ایران نبود نهاکثریت نمایندگانِ مجالس وقت و نهدولتها و دربار ایران هیچ علاقه نداشتند موضوع ملی شدن صنعت نفت ایران در سراسر کشور در دستور کار قرار بگیرد و اگر سیر تحولات و رخدادهای سیاسی و اجتماعی آن مقطع حساس و سرنوشتساز در کشور را بهدقت بررسی کنیم درخواهیم یافت که در این بسیج عمومی ملت و فرایندی که مخالفان را نهایتاً بهاصل ملی شدن نفت تسلیم کرد شخص آیتالله کاشانی نقش تعیینکنندهای ایفا نمود. این را هم اضافه نمایم که همه اینها بهمعنای نادیده گرفتن یا کمرنگ جلوه دادن نقش و جایگاه اقلیت مجلس بهویژه شخص دکتر محمد مصدق و شمار زیاد دیگری از شخصیتهای سیاسی و اجتماعی کشور در فرایند ملی شدن صنعت نفت ایران نیست. علیایحال تا آستانه ملی شدن صنعت نفت ایران شخص آیتالله کاشانی در مبارزه با حضور استعماری انگلیس در ایران و نیز عراق کارنامه درخشان و کاملاً شفاف و روشنی داشت و منابع مستند موجود و قابل دسترس بهوضوح نشان میدهد که ایشان در سراسر دوران نخستوزیری دکتر مصدق در سالهای 1330- 1332 هم در مبارزه و مقابله با تدوام حضور استعماری انگلیس و بهویژه شرکت خلع ید شده نفت همچنان استوار باقی ماند. میدانیم که در آن برهه آیتالله کاشانی در مقام نماینده و ریاست مجلس شورای ملی دوره هفدهم نقش مهمی در هدایت مبارزات ملی ایفا میکرد و بهویژه حمایتهای ایشان از دولت دکتر مصدق بر کسی از آگاهان بهامور پوشیده نبود. با این حال زمانی هم که بهدلایل عدیده روابط فیمابین ایشان با شخص دکتر مصدق نخستوزیر وقت بهگونهای روزافزون بهسردی گرایید، تا آخرین لحظات عمر دولت دکتر مصدق، هیچگاه حاضر نشد علیه دولت وقت اقدامی انجام دهد و همچنانکه میدانیم در شامگاه روز 27 مرداد 1332 بهشخص دکتر #مصدق نامهای نوشت و نسبت بهوقوع کودتایی قریبالوقوع علیه اولت او هشدار داده و برای مقابله با کودتا خواستار چارهاندیشی شد، اما دکتر مصدق این هشدار کاشانی را مورد توجه قرار نداد و امکان انجام هرگونه کودتایی علیه دولتش را منتفی دانست (با این توضیح که مخالفان در اصالت این نامه تردید وارد کردهاند؛ اما من هنوز متقاعد نشدهام اصالت این نامه مخدوش باشد). این را هم اضافه کنم که حضور آیتالله کاشانی در مجلس و بهدلیل ریاست مجلس شورای ملی و احاطهای که بهمسائل و تحولات جاری و ساری در کشور داشت طبیعی هم مینمود که از تمهیدات و تلاشهای مخالفان دولت مصدق برای انجام کودتا علیه او اطلاع پیدا کند، اما همه اینها بهمعنای آن نیست که ایشان لزوماً با آن اقدام همگامی و همراهی نشان بدهد.
ادامه در پست بعد ...
✳️ #کودتای_28_مرداد_1332 و بانیان آن درآیینه تصاویر
بیش از 60 سال از کودتای آمریکایی-انگلیسی 28 مرداد1332 می گذرد،با این همه بازار سخن وتحلیل در باره عاملان ومباشران آن،همچنان گرم به نظر می رسد.این اما، امری از سر تفنن وتبلیغ نیست،که تلاش مردمی است که به علل عقب گرد های تاریخی خویش می اندیشد ودرپی عبرت جویی ازآن است.
تصاویری که پیش روی دارید در پی معرفی اجمالی ازکودتای 28 مرداد وبانیان آن است.
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
سرتیپ #نعمت_الله_نصیری درمحل کاخ مرمر/او برای ابلاغ فرمان عزل به #مصدق در نظر گرفته شد
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
سپهبد #فضل_الله_زاهدی وزیر کشور در دولت اول دکتر مصدق/او به عنوان نخست وزیر بعد از مصدق در نظر گرفته شد
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
#شعبان_جعفری معروف به «شعبان بی مخ»/او به دلیل حضور درخیابانها در روز 28 مرداد،لقب «تاج بخش »گرفت
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
#آیت_الله_کاشانی در 27 مرداد1332 نامه ای به دکتر مصدق نگاشت واورا از وقوع یک کودتا به دست زاهدی مطلع کرد/این هشدار با بی تفاوتی مصدق مواجه شد
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
نمایی از حضور خیابانی عوامل کودتا در روز 28 مرداد1332
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
#فضل_الله_زاهدی پس از استقرار در محل رادیو برای ایراد نطق موفقیت کودتا
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir
روی جلد مجله خواندنیها به مناسبت کودتای 28 مرداد32
http://yon.ir/iqwmQ
@iichs_ir