#مقدمه‌ـ‌علم‌ـ‌تاریخ جلسه اول 📚 مباحث مطرح شده: آشنایی با اصطلاحات: ـ مبانی علم تاریخ ـ روش تحقیق در تاریخ ـ روش شناسی علم تاریخ ـ فلسفه علم تاریخ ـ فلسفه نظری تاریخ  🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

تأملی در رابطه دانش تاریخ و پدیده نوبنیاد هوش مصنوعی ـ بخش اول ✍ محمد صادق رجبی قبل از آغاز سخن می‌بایست این ادعا را مطرح کرد ، که اساسا شکل گیری علوم ، و به دنبال آن نظم یافتن پاره‌ای از معرفت‌های مشترک‌الموضوع حول یک موضوع کلی واحد ، و تبدیل آنها به یک رشته علمی (Discipline) ؛ بر اساس نیاز سنجی‌هایی بوده است که رفع یا دفع برخی از نیازهای علمی یا عملی حیات بشری را در گروه آن حوزه دانشی می‌دیده است. بنابراین در کارزار کنونی علوم ، دانش‌هایی بیشترین ارج و قرب را ، حداقل حسب ظاهر ، در جوامع بشری دارند که بیشترینِ نیازهای بشری را پاسخگو باشند. لذا شاهد نوعی تفوق و غلبه برای حوزه‌های دانشی علوم تجربی هستیم ، تا جایی که برخی، علم را اساسا به معنای تجربی(Science) دانسته و غیر آن را شبه‌علم یا علم‌نما می‌پندارند ؛ که فارغ از سقم این نگاه ، می توان ریشه آن را در ملموس بودن دستاوردهای دانش‌های تجربی در سطح زندگی بشر دانست. همین مسئله باعث این شده تا کرسی‌داران علوم مختلف ، حسب اقتضائات جدید حیات بشری ، نوعا دست به یک بازخوانی مفهومی در دانش خود بزنند ، و آن را به گونه‌ای بازسازی یا باز تعریف کنند که یافته‌های آن بیشترین ارتباط را در پاسخگویی به نیازهای بشری داشته باشد ، و بتواند او را در مواجهه با پدیده‌‌های جدید یاری کند. قطعا دانش تاریخ نیز از این مسئله مستثنی نیست... یکی از پدیده‌های نوبنیاد که بشر امروزی خود را در مواجهه با آن می بیند ، مقوله هوش مصنوعی است ؛ چیزی که نه صرفاً یک پیشرفت علمی ساده با گسترده محدود ، بلکه جهشی عظیم در ساحت تکنولوژی است که اساس و بنیاد حیات بشری را تغییر می‌دهد به گونه‌ای که شاید بتوان آن را سرنقطه‌ای برای آغاز یک انقلاب علمی دانست! و جهان بشری را به قبل و بعد آن تقسیم کرد! این امر از یک سو ، و هیجان آکنده از کنجکاوی بشر در استفاده از آورده‌های این امر نوظهور از سویی دیگر ، باعث شد تا حوزه‌های مختلف دانشی به شرح ،‌ توضیح ، تبیین و چرایی هوش مصنوعی از جهات مختلف بپردازند؛ چه اینکه نوپدید و نوبنیاد بودن آن ، باعث شده تا بشر بیشترین احساس نیاز را در تعیین راهبردها در قبال چگونگی برخورد با آن را داشته باشد؛ از این رو عالمان دانش‌های مختلف سعی کرده‌اند بر اساس مبانی و مسائل حوزه دانشی خود ، هوش مصنوعی را مورد واکاوی قرار داده و به نتایجی دست یابند که بشر را در مواجهه با این پدیده جدید یاری کنند؛ مثل مبانی فلسفی هوش مصنوعی و.... نکته مهمی که باید بدان توجه داد این است که بحث ارتباط علوم با هوش مصنوعی ، به طور کلی به دو صورت قابل تصور است: ۱ـ گاهی بحث بر سر کاربست هوش مصنوعی در هر حوزه دانشی است؛ این بحث شامل مواردی مثل چگونگی و کیفیت استفاده از هوش مصنوعی در حل مسائل یک علم ، چالش‌های موضوعی‌ و محتوایی علوم بر اثر استفاده از هوش مصنوعی در شناسایی سوژه‌های مطالعاتی و حل آنهاست. این بحث هرچند بسیار مهم و درخور توجه است ، اما محور این نوشتار نیست. ۲ـ گاهی نیز بحث بر‌ سر مطالعه هوش مصنوعی توسط علوم (به عنوان یک سوژه مطالعاتی) است. در این حالت ، نه بحث کاربرد هوش مصنوعی در درون یک علم ، بلکه مطالعه هوش مصنوعی توسط یک حوزه دانشی به عنوانِ موضوعی از موضوعات مطالعاتی‌ـ.تحقیقاتی آن دانش است. به عبارت ساده‌تر ، در این صورت بحث بر سر چگونگی استفاده از هوش مصنوعی در یک علم ( آنگونه که در صورت اول مطرح بود ) نیست ، بلکه بحث در مطالعه خود هوش مصنوعی توسط یک علم ، بر اساس مبانی و مسائل آن علم است. محور این نوشتار ، جهت دوم است ؛ یعنی به دنبال این است که علم تاریخ چگونه می‌تواند هوش مصنوعی را در منظومه معرفتی خود مورد مطالعه قرار دهد؟ و به یافته‌هایی برسد که بشر را در مواجهه با آن یاری کند... شاید در وهله نخست اساسا این بحث از جهت امکانی مورد استبعاد قرار گیرد ، یعنی ادعا شود که اساسا مطالعه هوش مصنوعی توسط تاریخ ممکن نیست ، چون هوش مصنوعی یک پدیده نوظهوری است که هیچ ریشه‌ای در گذشته ندارد تا محور مطالعه دانش تاریخ قرار گیرد! این ملاحظه هرچند در بدو امر قابل تأمل به‌نظر می‌رسد ، ولی با توضیحی‌ که در ادامه در خصوص چگونگی مطالعه هوش مصنوعی توسط تاریخ ، خواهد آمد ، خود به خود مناقشه در امکان آن هم رنگ خواهد باخت. پایان بخش نخست ( ادامه در تکست بعدی) 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

تأملی در رابطه دانش تاریخ و پدیده نوبنیاد هوش مصنوعی ـ بخش دوم ✍ محمد صادق رجبی هرچند هوش مصنوعی ، بصورت عینی ، مشابهی در گذشته ندارد تا مورخ از کیفیت برخورد گذشتگان با آن ، الگویی برای چگونگی مواجهه معاصرین با آن به دست دهد؛ اما این مسئله به شرحی که می‌آید قابل حل است. یکی از فواید تاریخ، ارائه الگوی رفتاری برای نسل حاضر ، بر اساس کیفیت رفتار گذشتگان است. بدیهی است ‌‌، این الگو نسبی است ؛ یعنی در نسبت با یک امر معینی است ( مثل کیفیت برخورد با متجاوزین به مملکت اسلامی یا کیفیت مواجهه با تهدید‌های اقتصادی و ... ) نکته بسیار مهم در این مقام ، این است که از آنجایی که هر پدیده در هر عصری بر اثر یکسری اقتضائات آن عصر رخ داده که در عصر گذشته یا آینده وجود ندارد ، باید الگوی ارائه شده توسط مورخ ، الگویی مبتنی بر قدر متیقن پدیده‌های مورد مطالعه باشد. یعنی مورخ باید پدیده‌هایی گذشته را از تعینات و تشخصات آن ( که منجر به اختصاص آن به همان عصر گذشته می‌شوند) تجرید کند، و سپس هسته اصلی آن رخداد را به عنوان وجه مشترک و قدر متیقن اخذ کند؛ سپس همین کار را می بایست با پدیده معاصر انجام بدهد ، یعنی وجه مشترک و قدر متیقن آن را اخذ کند. ( بدیهی است که در صورت نبود قدر متیقن و وجه مشترک میان پدیده‌های گذشته و حال ، نمیتوان الگوی رفتاری را ارائه کرد ) در گام بعدی می بایست مورخ ، احراز کند که تعینات و تشخصات پدیده گذشته ، دلیل‌ و منشأ تمامی کنش‌های گذشتگان در قبال آن پدیده نبوده است. چون مورخ می بایست از همین کنش‌ها ، نوعی تجربه زیسته استنباط کند ، و اگر این کنش‌ها ، برآمده از تعیناتی باشد که در مرحله قبلی تجرید شدند ، عملا این کنش‌ها قابلیت ماخذ واقع شدن برای استنباط الگوی رفتاری را از دست می دهند. به تعبیر ساده‌تر ، مورخ در گام بعدی ( بعد از تجرید پدیده‌ها از تعینات ) ، می بایست احراز کند که چه کنش‌هایی از گذشتگان مرتبط با همان وجه مشترک و قدر متیقن اخذشده، است ، و کدام یک برآمده یا مرتبط با آن تعینات و تشخصات تجرید شده ؛ سپس ، پس از احراز کنش‌های مربوط به آن وجه مشترک بین پدیده گذشته و پدیده کنونی ؛ این کنش‌ها را مواد استنباط الگویی رفتاری مد نظر قرار می‌دهد. خلاصه مراحل ذکر شده: ۱ـ شناسایی پدیده گذشته و حال ۲ـ تجرید این دو پدیده از تعینات و تشخصاتی که هر کدام را مختص بر عصر خودش می‌کند. ۳ـ شناسایی و اخذ قدر متیقن و وجه مشترک میان دو پدیده ۴ـ شناسایی کنش های مرتبط با وجه مشترک و قدر متیقن اخذ شده ۵ـ استفاده از این کنش‌ها به عنوان ماده خامِ استنباطِ الگوی رفتاری مد نظر بنابراین ، با توجه به توضیحی که داده شد ، پاسخ تردید در امکان مطالعه پدیده‌های نوظهور مثل هوش مصنوعی در دستگاه معرفتی تاریخ ، نیز مرتفع می گردد ، چه اینکه برای به دست دادن یک الگوی رفتاری ، مشابهت کامل لازم نیست ، بلکه همانطور که گفته شد صرف وجود وجه مشترک و قدر متیقن قابل اخذ در درون دو پدیده ، برای این امر کفایت می‌کند. اکنون مراحل ذکر شده را با تطبیق بر هوش مصنوعی توضیح می‌دهیم ؛ تا هم مطلب مذکور روشن‌تر گردد ، و هم چگونگی مطالعه هوش مصنوعی در درون دانش تاریخ بیان گردد؛ تا ان شاء‌الله ثابت گردد دانش تاریخ نیز می تواند در کارزار رقابت علوم در به دست دادن راهکارهایی برای کیفیت مواجهه بشر با این پدیده نوظهور ، نقشی مثبت ایفا کند. پایان قسمت دوم (ادامه در تکست بعدی) 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

تأملی در رابطه دانش تاریخ با پدیده نوبنیاد هوش مصنوعی ـ بخش سوم ✍ محمد صادق رجبی با توجه به آنچه که ذکر شد ، ابتدا باید پدیده‌ها را مورد شناسایی قرار داد. بی شک هوش مصنوعی را می توان به مثابه یک جهش و چرخشی تصاعدی در ساحت علم و دانش بشری دانست؛ جهشی که نه فقط یک پیشرفت ساده علمی ، بلکه زمینه‌ساز تحولی عظیم در کل زندگانی بشری ، از جمله علم و دانش بشری است. بنابراین در مشابه یابی در تاریخ، می بایست دنبال پدیده‌هایی گشت که نقشی اینچنین را ساحت زندگی بشری ایفا کردند؛ تا بتوان همین جهش تصاعدی را به عنوان یک وجه مشترک اخذ کرد. به نظر می‌رسد مواردی مثل انقلاب صنعتی ، رشد تکنولوژی در قرون اخیر و.... را به عنوان مثال می‌توان در نظر گرفت. (موارد فوق از باب مثال است؛ بدیهی است یافت چنین مشابهی در تاریخ ، مستلزم تسلط بسیار بالا بر تاریخ حیات بشری است، لذا می‌توان موارد زیادی را به عنوان مثال ذکر کرد) ما به عنوان نمونه ، انقلاب صنعتی را مد نظر قرار می‌دهیم. این انقلاب تاثیری‌ شگرف در ساحت علم و صنعت در انگستان و اروپا گذاشت، و به گونه‌ای بود که میتوان تاریخ علم را به نحوی به قبل و بعد آن تقسیم کرد. از سویی دیگر ، می بایست جنبه‌های تشخصاتی این رخداد عظیم را تجرید کرده ، و از آن صرف جهش علمی فزاینده برداشت کرد. در مرحله بعد کنش های انسان‌های آن عصر در قبال نفس آن جهش علمی را شناسایی می کنیم؛ و بررسی می کنیم: ـآیا جهت‌گیری کلی جامعه بشری در قبال این جهش علمی ، نوعی مقابله بوده یا با نگاهی مثبت بدان نگریسته‌اند؟ ـ آیا بشر از ظرفیت های این جهش اطلاع داشتند؟ ـ آیا این جهش را نوعی تهدید برای زندگی فعلی خودشان که جنبه سنتی داشت، به حساب می آوردند؟ ـ تاثیر این جهش بر سطوح زندگانی بشر در چه سطحی بوده است؟ ـ تاثیر مزبور ، بصورت جهشی و دفعی بوده ، یا بصورت تدریجی؟ و سوالاتی دیگر از این دست ، می توانند شاکله بررسی‌های این جهش توسط مورخ باشد ؛ سپس نتایج این بررسی به ضمیمه کنش‌های گذشتگان در قبال این جهش ، می‌شود ماده خام استنباط الگوی رفتاری مد نظر. چون هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی ، هرچند با لحاظ تشخصات هر کدام ، با یکدیگر متفاوت هستند ، اما با لحاظ وجه مشترک که همان جهش علمی فزاینده باشد ، می توان فرایند علمی الگو گیری را انجام داد؛ و از نحوه برخورد گذشتگان با انقلاب صنعتی و دیگر جهش‌های علمی ، و با لحاظ پرسش‌های ذکر شده و نتایج کسب شده ؛ نحوه رفتار بشر کنونی را در قبال جهش علمی عصر زیسته او (هوش مصنوعی) پیش بینی ، و الگویی رفتاری را به نحو بایسته به او عرضه کرد. پس در میان علوم مختلف ، تنها دانش تاریخ است که می‌تواند نحوه مقابله بشر با هوش مصنوعی را فقط و فقط بر اساس همان کنش‌های بشری، پیش بینی کرده و الگو بدهد. برخلاف دیگر دانش‌ها ، که بر جنبه‌هایی دیگر تاکید دارند ، و نتایج آنها نوعا مبتنی بر داده‌هایی غیر از کنش‌های آدمی است. در پایان ، ذکر این نکته لازم است که این نوشته صرفاً پندارهای راقم سطور را در این باب ، بازتاب داده است و راقم هیچ‌گونه ادعایی در خصوص صحت و اتقان آن ندارد. همچنین این نوشتار ، صرفا به دنبال نبین اصل و اساس چگونگی مطالعه هوش مصنوعی توسط دانش تاریخ بوده است ،‌ و درصدد ارائه روشی در این باب برآمده ؛ لذا مطالعه تطبیقی بین هوش مصنوعی و موارد مشابه ( آنگونه که در نوشتار بیان شد ) خود می‌تواند موضوع یک نوشتار مستقل یا مقاله علمی باشد. پایان 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

🔵 کانون جهان ایرانی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار می‌کند: ویژهٔ دانشجویان تاریخ. 📚 دورهٔ آموزشی پروپوزال نویسی در رشته تاریخ به شکل حضوری 🧑‍🧒‍🧒 مدرس: دکتر حسن حضرتی استاد تاریخ دانشگاه تهران 📍 مکان: دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران. ⏳️ زمان: یکشنبه‌ها، ساعت ۱۰ الی ۱۱:۳۰ نخستین جلسه ۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، در ۶ جلسه. شهریهٔ دوره: ۶۰۰ هزار تومان هزینهٔ آزمون پایانی و مدرک: ۲۰ هزار تومان ۲۰٪ تخفیف برای دانشجویان تاریخ‌ دانشگاه تهران. 📝 برای نام نویسی و آگاهی بیشتر به شناسه زیر در تلگرام پیام بگذارید: @jahaneiraniut 🏛☜‌[ آن سوی تاریخ ]☞⁩🏛

دانـــشکده تـاریـخ با مجوز رسمی از وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری، از میان طلاب به صورت اختصاصی در رشته های کــــارشناسی ارشــــد به صورت محدود دانشجو می پذیرد. ✅ فرق شیعه( حضوری و غیر حضوری ) ✅ تاریخ اسلام ✅ تاریخ تشیع(حضوری و غیر حضوری) ✅ تاریخ و تمدن ملل اسلامی. ✨🔅✨🔅✨🔅✨🔅✨🔅✨ به همراه: 🔹طول کم دوره تحصیل 🔸وجود کتابخانه بسیار غنی 🔹وجود اساتید مجرب 🔸وجود اولویت های پژوهشی جهت تدوین مقاله، کتاب و پایان نامه 🔹سفرهای علمی خارج از کشور 🔸مشارکت علمی در فعالیت های دانشجویی 🔹امکان تحصیل در واحد مشهد 🔸امکان تحصیل غیر حضوری در رشته های تعیین شده 🔹اولویت در جذب دوره دکتری همین دانشکده دوره علمی کارشناسی ارشد را با ما تجربه کنید. ✍️ لینک برای ثبت نام: 🌐 https://azmoon.urd.ac.ir ☎️برای کسب اطلاعات بیشتر: 📞 ۰۲۵۳۱۷۱۰۱۰۲ 📞 ۰۲۱۳۱۷۱۰۱۰۳ 📞 ۰۹۹۳۷۶۹۰۲۹۸ 💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌‌

#اطلاع‌رسانی #نشست‌علمی 📝 انجمن علمی دانشجویی #تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی برگزار می کند: 📌نشست علمی: «آسیب شناسی سیره پژوهی» 📌با حضور استاد: حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین #حامد_کاشانی 🗓 چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت| ساعت ۱۲/۴۵ 🏢 شهر قم، دانشگاه معارف اسلامی ✍ نکات: ۱- جهت حضــــور در نشست #ثبت_نام کنید. ۲- #گواهی‌ معتبر دانشگاهی برای حاضرین. ۳- شــرکت برای #عموم افـــراد آزاد اســـــت. 📌لینک ثبت نام: 🌐https://historyonline.ir/hamedkashani ♡ ㅤ    ❍ㅤ     ⎙ㅤ     ⌲ ˡᶦᵏᵉ  ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ ┅┅❅❈❅┅┅ 🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی 🆔 @r_kh_tarikh 🌐 historyonline.ir

🔹 انجمن تاریخ پژوهان حوزه به میزبانی دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار می‌کند. «دومین جلسه‌ی هم‌افزایی بانوان تاریخ‌پژوه حوزه و دانشگاه‌های قم» 🎙با حضور اساتید برجسته‌ی حوزه و دانشگاه ▫️آقای دکتر مصطفی جعفرطیاری (قائم مقام، معاون فرهنگی‌دانشجویی و مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه ادیان و مذاهب) ▫️آقای دکتر سید محمد حسینی (رئیس دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب) ▫️خانم دکتر اعظم خوش‌صورت (عضو هیئت علمی دانشکده‌ی زن و خانواده‌ی دانشگاه ادیان و مذاهب) 📝 دبیر جلسه: خانم زهرا کبیری پور (عضو هئیت مدیره‌ی کمیته‌ی خواهران انجمن تاریخ پژوهان حوزه و دانشجوی دکتری تاریخ تشیع دانشکده‌ی تاریخ) 🔸 همراه با گفت‌وگو و تبادل تجربه‌ 🔹 و با بازدید از کتابخانه‌ی تخصصی دانشگاه ادیان و مذاهب ⏱ زمان برگزاری گردهمایی: سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۴٠۴ ساعت ۱۶ تا ۱۸:۳٠ 🏢 مکان برگزاری گردهمایی: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید صدر #بانوی_ایرانی #کمیته_خواهران_انجمن_تاریخ_پژوهان #انجمن_تاریخ_پژوهان #اطلاع‌رسانی #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

‌ 📣 اطلاعیه لغو جلسه با احترام به اطلاع می‌رساند: «دومین جلسه‌ی هم‌افزایی بانوان تاریخ‌پژوه حوزه و دانشگاه‌های قم» که مقرر بود به میزبانی دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب در روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ برگزار شود، به دلیل قطعی برق سراسری در آن منطقه‌، گرمای شدید هوا و نبود امکانات صوتی و سرمایشی لازم، برگزار نخواهد شد. زمان جدید جلسه متعاقباً اطلاع‌رسانی خواهد شد. ضمن پوزش از مهمانان ارجمند و علاقه‌مندان گرامی، از همراهی و درک شما سپاسگزاریم. انجمن تاریخ‌پژوهان حوزه دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب ‌

📚 کتاب «جاودانه‌ی تاریخ» در نمایشگاه مجازی کتاب موجود شد. [با دستخط حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّظلّه‌العالی)] 📌 ثبت سفارش: B2n.ir/zn6253 📝 کتاب «جاودانه‌ی تاریخ» که توسّط حجت‌الاسلام والمسلمین محمّد محمّدیان گردآوری و تنظیم شده، مروری بر شخصیّت و زندگی امیرالمومنین علی(ع) در اندیشه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای است. این کتاب شامل بیانات رهبر معظّم انقلاب پیرامون زندگی و زمانه‌ی امیرالمومنین علی(ع) است. ♦️ مخاطبان گرامی توجه داشته باشند، چاپ هشتم این کتاب همراه طرح جلد جدید خدمت شما ارسال خواهد شد. @KhameneiBook

#اطلاع‌رسانی #نشست_علمی | انجمن علمی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی با همکاری بنیاد بین‌المللی امامت برگزار می‌کند: 📌 «ارتباطات روشی علم تاریخ و علم کلام» 🎙(ارائه‌دهنده #موافق:) حجت‌الاسلام والمسلمین علی فتحی 🎙 (ارائه‌دهنده #مخالف:) حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حامد قرائتی 🗓 #زمان: دوشنبه ۵ خرداد | ساعت ۱۰ صبح 🏢 #مکان: قم، بلوار جمهوری اسلامی، بین کوچه ۴ و ۶، دانشگاه معارف اسلامی، طبقه چهارم، سالن امام رضا علیه السلام لینک ثبت‌نام در نشست، جهت صدور گواهی: https://survey.porsline.ir/s/BWb1iLpD ♡ ㅤ    ❍ㅤ     ⎙ㅤ     ⌲ ˡᶦᵏᵉ  ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ ┅┅❅❈❅┅┅ 🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی 🆔 @r_kh_tarikh 🌐 historyonline.ir